-
190 ] [ mokShamArgaprakAshak
hain, hinsAdik baDhate hain, isamen dharma kyA huA? tathA aundhe munh jhUlate hain, UrdhvabAhu rakhate
hain. — ityAdi sAdhan karate hain, vahAn klesh hI hotA hai. yah kuchh dharmake ang nahIn hain.
tathA pavan-sAdhan karate hain vahAn netI, dhotI ityAdi kAryommen jalAdikase hinsAdik utpanna
hote hain; koI chamatkAr utpanna ho to usase mAnAdik baDhate hain; vahAn kinchit dharmasAdhan nahIn
hai. — ityAdik klesh to karate hain, viShay-kaShAy ghaTAnekA koI sAdhan nahIn karate. antarangamen
krodh, mAn, mAyA, lobhakA abhiprAy hai; vRuthA klesh karake dharma mAnate hain so kudharma hai.
tathA kitane hI is lokamen dukh sahan na honese va paralokamen iShTakI ichchhA va apanI
pUjA baDhAneke artha va kisI krodhAdikase ApaghAt karate hain. jaise — pativiyogase agnimen
jalakar satI kahalAtI hai, va himAlayamen galate hain, kAshImen karaunt lete hain, jIvit maraN lete
hain — ityAdi kAryonse dharma mAnate hain; parantu ApaghAtakA to mahAn pAp hai. yadi sharIrAdikase
anurAg ghaTA thA to tapashcharaNAdi karanA thA, mar jAnemen kaun dharmakA ang huA? isaliye
ApaghAt karanA kudharma hai.
isI prakAr anya bhI bahutase kudharmake ang hain. kahAn tak kahen, jahAn viShay-kaShAy
baDhate hon aur dharma mAnen so sab kudharma jAnanA.
dekho, kAlakA doSh, jainadharmamen bhI kudharmakI pravRutti ho gayI hai. jainamatamen jo dharma-parva
kahe hain vahAn to viShay-kaShAy chhoDakar sanyamarUp pravartanA yogya hai. use to grahaN nahIn karate
aur vratAdikakA nAm dhAraN karake vahAn nAnA shrRungAr banAte hain, iShTa-bhojanAdik karate hain,
kutUhalAdi karate hain va kaShAy baDhAneke kArya karate hain, juA ityAdi mahAn pAparUp pravartate hain.
tathA pUjanAdi kAryommen upadesh to yah thA ki — ‘‘sAvadyalesho bahupuNyarAshau
doShAyanAlan1 — bahut puNyasamUhamen pApakA ansh doShake artha nahIn hai. is chhal dvArA pUjA-
prabhAvanAdi kAryommen — rAtrimen dIpakase, va anantakAyAdikake sangrah dvArA, va ayatnAchAr- pravRuttise
hinsAdirUp pAp to bahut utpanna karate hain aur stuti, bhakti Adi shubhapariNAmommen nahIn pravartate
va thoDe pravartate hain; so vahAn nukasAn bahut, naphA thoDA yA kuchh nahIn. aise kArya karanemen
to burA hI dikhanA hotA hai.
tathA jinamandir to dharmakA ThikAnA hai. vahAn nAnA kukathA karanA, sonA ityAdi
1. pUjyan jinan tvArchayatojanasya, sAvadyaleshobahupuNyarAshau.
doShAyanAlan kaNikA viShasya, na dUShikA shItashivAmburAshau..58.. (bRuhat svayambhUstotra)