Moksha-Marg Prakashak-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 342 of 350
PDF/HTML Page 370 of 378

 

background image
-
352 ] [ paramArthavachanikA
ab, Agam adhyAtmakA svarUp kahate hain
AgamvastukA jo svabhAv use Agam kahate hain. AtmAkA jo adhikAr use
adhyAtma kahate hain. Agam tathA adhyAtmasvarUp bhAv Atmadravyake jAnane. ve donon bhAv
sansAr-avasthAmen trikAlavartI mAnane.
usakA vivaraNAgamarUp karmapaddhati, adhyAtmarUp shuddhachetanApaddhati.
usakA vivaraNkarmapaddhati paudgalikadravyarUp athavA bhAvarUp; dravyarUp pudgal-
pariNAm, bhAvarUp pudgalAkAr AtmAkI ashuddhapariNatirUp pariNAm; un donon pariNAmonko
AgamarUp sthApit kiyA. ab shuddhachetanApaddhati shuddhAtmapariNAm; vah bhI dravyarUp athavA
bhAvarUpa. dravyarUp to jIvatvapariNAm, bhAvarUp gnAn
darshansukhvIrya Adi
anantaguNapariNAm; ve donon pariNAm adhyAtmarUp jAnanA.
Agam adhyAtma donon paddhatiyommen anantatA mAnanI.
anantatA kahI usakA vichAr
anantatAkA svarUp dRuShTAnta dvArA batalAte hain. jaise vaTavRukShakA bIj hAthamen lekar usakA
vichAr dIrghadRuShTise karen to us vaTake bIjamen ek vaTakA vRukSha hai; vah vRukSha jaisA kuchh bhAvikAlamen
honahAr hai vaise vistArasahit vidyamAn usamen vAstavarUp maujUd hai, anek shAkhA
prashAkhA, patra,
puShpa, phal sanyukta hai. phalphalamen anek bIj hote hain.
isaprakArakI avasthA ek vaTake bIj sambandhI vichAren. aur bhI sUkShmadRuShTi den to
jo-jo bIj us vaTavRukShamen hain ve-ve antargarbhit vaTavRukSha sanyukta hote hain. isI bhAnti ek vaTamen
anek-anek bIj, ek-ek bIjamen ek-ek vaT, usakA vichAr karen to bhAvinayapramANase
na vaTavRukShonkI maryAdA pAI jAtI hai, na bIjonkI maryAdA pAI jAtI hai.
isIprakAr anantatAkA svarUp jAnanA.
us anantatAke svarUpako kevalagnAnI puruSh bhI ananta hI dekhate-jAnate-kahate hain;
anantakA dUsarA anta hai hI nahIn jo gnAnamen bhAShit ho. isaliye anantatA anantarUp hI
pratibhAsit hotI hai.
isaprakAr Agam adhyAtmakI anantatA jAnanA.
usamen visheSh itanA ki adhyAtmakA svarUp ananta, AgamakA svarUp anantAnantarUp,
yathApanA-pramANase adhyAtma ek dravyAshrit, Agam anantAnanta pudgaladravyAshrita.