jinakā uday hone par sakalachāritra nahīn hotā, isaliye sarvakā tyāg nahīn ho sakatā ve
pratyākhyānāvaraṇ kaṣhāy haĩn. tathā jinakā uday hone par sakalachāritramen doṣh utpanna hote rahate
hain, isaliye yathākhyātachāritra nahīn ho sakatā ve sañjvalan kaṣhāy haĩn.
chāron hī kā uday rahatā hai. kyoṅki tīvra-mandakī apekṣhā anantānubandhī ādi bhed nahīn hain,
samyaktvādikā ghāt karanekī apekṣhā yah bhed haĩn. inhīn prakr̥itiyoṅkā tīvra anubhāg uday hone
par tīvra krodhādik hote hain, mand anubhāg uday hone par mand hote haĩn.
kisī kālamen bhinnatā bhāsit hotī hai, kisī kālamen bhāsit nahīn hotī.
tathā chāritramohake hī udayase nokaṣhāy hotī hain; vahān̐ hāsyake udayase kahīn iṣhṭapanā
karatā hai, vahān̐ āsakta hotā hai. tathā aratike udayase kisīko aniṣhṭa mānakar aprīti
karatā hai, vahān̐ udvegarūp hotā hai. tathā shokake udayase kahīn aniṣhṭapanā mānakar dilagīr
hotā hai, viṣhād mānatā hai. tathā bhayake udayase kisīko aniṣhṭa mānakar usase ḍaratā hai,
usakā sanyog nahīn chāhatā. tathā jugupsāke udayase kisī padārthako aniṣhṭa mānakar usase
ghr̥uṇā karatā hai, usakā viyog chāhatā hai.
tathā vedoṅke udayase kām pariṇām hote haĩn. vahān̐ strīvedake udayase puruṣhake sāth ramaṇ
tathā napunsakavedake udayase yugapat