Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 198 of 350
PDF/HTML Page 226 of 378

 

background image
-
208 ] [ mokShamArgaprakAshak
aur bhI vahA.N ‘‘j~nAnin karma na jAtu kartumuchita.n’’1 ityAdi ka lashame.n tathA ‘‘tathApi
na nirargala.n charitumiShyate j~nAninaH’’2 ityAdi klashame.n svachChandI honekA niShedh kiyA hai. binA
ichChAke jo kArya ho vah karmabandhakA kAraN nahI.n hai. abhiprAyase kartA hokar kare aur
j~nAtA rahe yah to banatA nahI.n hai
ityAdi nirUpaN kiyA hai.
isaliye rAgAdikako bureahitakArI jAnakar unake nAshake artha udyam rakhanA.
vahA.N anukramase pahale tIvra rAgAdi Cho.Dneke artha ashubh kArya Cho.Dkar shubhame.n laganA,
aur pashchAt manda rAgAdi bhI Cho.Dneke artha shubhako Cho.Dkar shuddhopayogarUp honA.
tathA kitane hI jIv ashubhame.n klesh mAnakar vyApArAdi kArya va strI-sevanAdi kAryo.nko
bhI ghaTAte hai.n, tathA shubhako hey jAnakar shAstrAbhyAsAdi kAryo.nme.n nahI.n pravartate hai.n, vItarAgabhAvarUp
shuddhopayogako prApta hue nahI.n hai.n; isalie ve jIv artha, kAm, dharma, mokSharUp puruShArthase rahit
hote hue AlasI
nirudyamI hote hai.n.
unakI nindA pa.nchAstikAy3kI vyAkhyAme.n kI hai. unake liye dR^iShTAnta diyA hai ki jaise
bahut khIr-shakkar khAkar puruSh AlasI hotA hai va jaise vR^ikSha nirudyamI hai.n; vaise ve jIv AlasI
nirudyamI hue hai.n.
ab inase pUChate hai.n ki tumane bAhya to shubh-ashubh kAryo.nko ghaTAyA, parantu upayog
to binA Alambanake rahatA nahI.n hai; to tumhArA upayog kahA.N rahatA hai? so kaho.
yadi vah kahe ki AtmAkA chi.ntavan karatA hai, to shAstrAdi dvArA anek prakArase AtmAke
vichArako to tumane vikalpa ThaharAyA, aur AtmAkA koI visheShaN jAnaneme.n bahut kAl lagatA
nahI.n hai, bArambAr ekarUp chi.ntavaname.n ChadmasthakA upayog lagatA nahI.n hai, gaNadharAdikakA bhI upayog
isaprakAr nahI.n rah sakatA, isaliye ve bhI shAstrAdi kAryo.nme.n pravartate hai.n, terA upayog gaNadharAdikase
bhI kaise shuddha huA mAne.n? isaliye terA kahanA pramAN nahI.n hai.
jaise koI vyApArAdime.n nirudyamI hokar niThallA jaise-taise kAl ga.NvAtA hai; usIprakAr
1. j~nAnin karma na jAtu kartumuchita.n ki.nchittathApyuchyate, bhu.nkShe ha.nt na jAtu me yadi para.n durbhukta evAsi bhoH.
ba.ndhaH syAdupabhogato yadi na tatki.n kAmachAro.asti te, j~nAna.n sanvas ba.ndhameShyaparathA svasyAparAdhAddhruvam..
(samayasAr kalash-151)
2. tathApi na nirargala.n charitumiShyate j~nAninA.n tadAyatanamev sA kil nirargalA vyApR^itiH.
akAmakR^itakarma tanmatamakAraNa.n j~nAninA.n dvaya.n na hi virudhyate kimu karoti jAnAti cha..
(samayasAr kalash166)
3. gAthA 172 kI TIkAme.n.