Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 292 of 350
PDF/HTML Page 320 of 378

 

background image
-
302 ] [ mokShamArgaprakAshak
na jAnakar kathan nahI.n kiyA. phi ra ve sAth manuShyaparyAyame.n utpanna hue. isaprakAr vidhi
milAnese virodh dUr hotA hai. isIprakAr anyatra vidhi milA lenA.
phi ra prashna hai ki isaprakArake kathano.nme.n bhI kisI prakAr vidhi milatI hai. parantu
kahI.n neminAth svAmIkA saurIpurame.n, kahI.n dvArAvatIme.n janma kahA; tathA rAmachandrAdikakI kathA anya-
anya prakArase likhI hai ityAdi; ekendriyAdiko kahI.n sAsAdan guNasthAn likhA, kahI.n nahI.n
likhA ityAdi;
in kathano.nkI vidhi kisaprakAr milegI?
uttaraHisaprakAr virodh sahit kathan kAladoShase hue hai.n. is kAlame.n pratyakShaj~nAnI
va bahushruto.nkA to abhAv huA aur alpabuddhi gra.nth karaneke adhikArI hue unako bhramase koI
artha anyathA bhAsit huA usako aise likhA; athavA is kAlame.n kitane hI jainamatame.n bhI
kaShAyI hue hai.n so unho.nne koI kAraN pAkar anyathA kathan likhe hai.n. isaprakAr anyathA
kathan hue, isaliye jainashAstro.nme.n virodh bhAsit hone lagA.
jahA.N virodh bhAsit ho vahA.N itanA karanA ki yah kathan karanevAle bahut prAmANik
hai.n yA yah kathan karanevAle bahut prAmANik hai.n? aise vichAr karake ba.De AchAryAdiko.nkA kahA
huA kathan pramAN karanA. tathA jinamatake bahut shAstra hai.n unakI AmnAy milAnA. jo
kathan paramparA AmnAyase mile us kathanako pramAN karanA. is prakAr vichAr karane par bhI
satya-asatyakA nirNay na ho sake to ‘jaise kevalIko bhAsit hue hai.n vaise pramAN hai.n’ aisA
mAn lenA, kyo.nki devAdikakA va tattvo.nkA nirdhAr hue binA to mokShamArga hotA nahI.n hai.
usakA to nirdhAr bhI ho sakatA hai, isaliye koI unakA svarUp viruddha kahe to Apako
hIe bhAsit ho jAyegA. tathA anya kathanakA nirdhAr na ho, yA sa.nshayAdi rahe.n, yA anyathA
bhI jAnapanA ho jAye; aur kevalIkA kahA pramAN hai
aisA shraddhAn rahe to mokShamArgame.n vighna
nahI.n hai, aisA jAnanA.
yahA.N koI tarka kare ki jaise nAnAprakArake kathan jinamatame.n kahe hai.n vaise anyamatame.n
bhI kathan pAye jAte hai.n. so apane matake kathanakA to tumane jis-tisaprakAr sthApan kiyA
aur anyamatame.n aise kathanako tum doSh lagAte ho? yah to tumhe.n rAg-dveSh hai?
samAdhAnaHkathan to nAnAprakArake ho.n aur ek hI prayojanakA poShaN kare.n to koI
doSh nahI.n, parantu kahI.n kisI prayojanakA aur kahI.n kisI prayojanakA poShaN kare.n to doSh
hI hai. ab, jinamatame.n to ek rAgAdi miTAnekA prayojan hai; isaliye kahI.N bahut rAgAdi
Chu.DAkar tho.De rAgAdi karAneke prayojanakA poShaN kiyA hai, kahI.n sarva rAgAdi miTAneke prayojanakA