Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 317 of 350
PDF/HTML Page 345 of 378

 

background image
-
nauvA.N adhikAr ][ 327
mahimA jAnatA hai, so yah parAshritabhAv hai. tathA AtmAshrit bhAvo.nse arahantAdikakA svarUp
tattvashraddhAn hone par hI jAnA jAtA hai; isaliye jisake sachchA arahantAdikakA shraddhAn ho
usake tattvashraddhAn hotA hI hotA hai
aisA niyam jAnanA.
is prakAr samyaktvakA lakShaNanirdesh kiyA.
yahA.N prashna hai ki sachchA tattvArthashraddhAn va ApAparakA shraddhAn va AtmashraddhAn va dev-
guru-dharmakA shraddhAn samyaktvakA lakShaN kahA. tathA in sarva lakShaNo.nkI paraspar ekatA bhI dikhAI
so jAnI; parantu anya-anya prakAr lakShaN kahanekA prayojan kyA?
uttaraHyah chAr lakShaN kahe, uname.n sachchI dR^iShTise ek lakShaN grahaN karane par chAro.n lakShaNo.nkA
grahaN hotA hai. tathApi mukhya prayojan bhinna-bhinna vichArakar anya-anya prakAr lakShaN kahe hai.n.
jahA.N tattvArthashraddhAn lakShaN kahA hai, vahA.N to yah prayojan hai ki in tattvo.nko pahichAne
to yathArtha vastuke svarUpakA va apane hit-ahitakA shraddhAn kare tab mokShamArgame.n pravarte.
tathA jahA.N ApAparakA bhinna shraddhAn kahA hai, vahA.N tattvArthashraddhAnakA prayojan jisase siddha
ho, us shraddhAnako mukhya lakShaN kahA hai. jIv-ajIv shraddhAnakA prayojan ApAparakA bhinna
shraddhAn karanA hai. tathA AsravAdikake shraddhAnakA prayojan rAgAdik Cho.DnA hai, so ApAparakA
bhinna shraddhAn hone par paradravyame.n rAgAdi na karanekA shraddhAn hotA hai. isaprakAr tattvArthashraddhAnakA
prayojan ApAparake bhinna shraddhAnase siddha hotA jAnakar is lakShaNako kahA hai.
tathA jahA.N AtmashraddhAn lakShaN kahA hai, vahA.N ApAparake bhinna shraddhAnakA prayojan itanA
hI hai kiApako Ap jAnanA. Apako Ap jAnane par parakA bhI vikalpa kAryakArI
nahI.n hai. aise mUlabhUt prayojanakI pradhAnatA jAnakar AtmashraddhAnako mukhya lakShaN kahA hai.
tathA jahA.N dev-guru-dharmakA shraddhAn kahA hai, vahA.N bAhya sAdhanakI pradhAnatA kI hai; kyo.nki
arahantadevAdikakA shraddhAn sachche tattvArthashraddhAnakA kAraN hai aur kudevAdikakA shraddhAn kalpit
tattvashraddhAnakA kAraN hai. so bAhya kAraNakI pradhAnatAse kudevAdikakA shraddhAn Chu.DAkar
sudevAdikakA shraddhAn karAneke artha dev-guru-dharmake shraddhAnako mukhya lakShaN kahA hai.
is prakAr bhinna-bhinna prayojano.nkI mukhyatAse bhinna-bhinna lakShaN kahe hai.n.
yahA.N prashna hai ki yah chAr lakShaN kahe, uname.n yah jIv kis lakShaNako a.ngIkAr kare?
samAdhAnaH
mithyAtvakarmake upashamAdi hone par viparItAbhiniveshakA abhAv hotA hai; vahA.N
chAro.n lakShaN yugapat pAye jAte hai.n. tathA vichAr-apekShA mukhyarUpase tattvArtho.nkA vichAr karatA