-
୯୪ ] [ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ
ହୈ. ଧନାଦିକ ସାମଗ୍ରୀ କିସୀକୀ କିସୀକେ ହୋତୀ ଦେଖୀ ଜାତୀ ହୈ, ଯହ ଉନ୍ହେଂ ଅପନୀ ମାନତା ହୈ.
ତଥା ଶରୀରକୀ ଅଵସ୍ଥା ଔର ବାହ୍ଯ ସାମଗ୍ରୀ ସ୍ଵଯମେଵ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋତୀ ତଥା ଵିନଷ୍ଟ ହୋତୀ ଦିଖାଈ ଦେତୀ
ହୈ, ଯହ ଵୃଥା ସ୍ଵଯଂ କର୍ତ୍ତା ହୋତା ହୈ. ଵହାଁ ଜୋ କାର୍ଯ ଅପନେ ମନୋରଥକେ ଅନୁସାର ହୋତା ହୈ ଉସେ
ତୋ କହତା ହୈ — ‘ମୈଂନେ କିଯା’; ଔର ଅନ୍ଯଥା ହୋ ତୋ କହତା ହୈ — ‘ମୈଂ କ୍ଯା କରୂଁ?’ ଐସା ହୀ ହୋନା
ଥା ଅଥଵା ଐସା କ୍ଯୋଂ ହୁଆ? — ଐସା ମାନତା ହୈ. ପରନ୍ତୁ ଯା ତୋ ସର୍ଵଥା କର୍ତ୍ତା ହୀ ହୋନା ଥା
ଯା ଅକର୍ତ୍ତା ରହନା ଥା, ସୋ ଵିଚାର ନହୀଂ ହୈ.
ତଥା ମରଣ ଅଵଶ୍ଯ ହୋଗା ଐସା ଜାନତା ହୈ, ପରନ୍ତୁ ମରଣକା ନିଶ୍ଚଯ କରକେ କୁଛ କର୍ତ୍ତଵ୍ଯ
ନହୀଂ କରତା; ଇସ ପର୍ଯାଯ ସମ୍ବନ୍ଧୀ ହୀ ଯତ୍ନ କରତା ହୈ. ତଥା ମରଣକା ନିଶ୍ଚଯ କରକେ କଭୀ ତୋ
କହତା ହୈ କି — ମୈଂ ମରୂଁଗା ଔର ଶରୀରକୋ ଜଲା ଦେଂଗେ. କଭୀ କହତା ହୈ — ମୁଝେ ଜଲା ଦେଂଗେ.
କଭୀ କହତା ହୈ — ଯଶ ରହା ତୋ ହମ ଜୀଵିତ ହୀ ହୈଂ. କଭୀ କହତା ହୈ — ପୁତ୍ରାଦିକ ରହେଂଗେ ତୋ
ମୈଂ ହୀ ଜୀଊଁଗା. — ଇସ ପ୍ରକାର ପାଗଲକୀ ଭାଁତି ବକତା ହୈ, କୁଛ ସାଵଧାନୀ ନହୀଂ ହୈ.
ତଥା ଅପନେକୋ ପରଲୋକମେଂ ଜାନା ହୈ ଯହ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ଜାନତା ହୈ; ଉସକେ ତୋ ଇଷ୍ଟ-ଅନିଷ୍ଟକା ଯହ
କୁଛ ଭୀ ଉପାଯ ନହୀଂ କରତା ଔର ଯହାଁ ପୁତ୍ର, ପୌତ୍ର ଆଦି ମେରୀ ସନ୍ତତିମେଂ ବହୁତ କାଲ ତକ ଇଷ୍ଟ
ବନା ରହେ — ଅନିଷ୍ଟ ନ ହୋ; ଐସେ ଅନେକ ଉପାଯ କରତା ହୈ. କିସୀକେ ପରଲୋକ ଜାନେକେ ବାଦ ଇସ
ଲୋକକୀ ସାମଗ୍ରୀ ଦ୍ଵାରା ଉପକାର ହୁଆ ଦେଖା ନହୀଂ ହୈ, ପରନ୍ତୁ ଇସକୋ ପରଲୋକ ହୋନେକା ନିଶ୍ଚଯ ହୋନେ
ପର ଭୀ ଇସ ଲୋକକୀ ସାମଗ୍ରୀକା ହୀ ପାଲନ ରହତା ହୈ.
ତଥା ଵିଷଯ-କଷାଯୋଂକୀ ପରିଣତିସେ ତଥା ହିଂସାଦି କାର୍ଯୋଂ ଦ୍ଵାରା ସ୍ଵଯଂ ଦୁଃଖୀ ହୋତା ହୈ,
ଖେଦଖିନ୍ନ ହୋତା ହୈ, ଦୂସରୋଂକା ଶତ୍ରୁ ହୋତା ହୈ, ଇସ ଲୋକମେଂ ନିଂଦ୍ଯ ହୋତା ହୈ, ପରଲୋକମେଂ ବୁରା ହୋତା
ହୈ — ଐସା ସ୍ଵଯଂ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ଜାନତା ହୈ ତଥାପି ଉନ୍ହୀଂମେଂ ପ୍ରଵର୍ତତା ହୈ. — ଇତ୍ଯାଦି ଅନେକ ପ୍ରକାରସେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ
ଭାସିତ ହୋ ଉସକା ଭୀ ଅନ୍ଯଥା ଶ୍ରଦ୍ଧାନ କରତା ହୈ, ଜାନତା ହୈ, ଆଚରଣ କରତା ହୈ; ସୋ ଯହ
ମୋହକା ମାହାତ୍ମ୍ଯ ହୈ.
ଇସ ପ୍ରକାର ଯହ ଜୀଵ ଅନାଦିସେ ମିଥ୍ଯାଦର୍ଶନ-ଜ୍ଞାନ-ଚାରିତ୍ରରୂପ ପରିଣମିତ ହୋ ରହା ହୈ. ଇସୀ
ପରିଣମନସେ ସଂସାରମେଂ ଅନେକ ପ୍ରକାରକା ଦୁଃଖ ଉତ୍ପନ୍ନ କରନେଵାଲେ କର୍ମୋଂକା ସମ୍ବନ୍ଧ ପାଯା ଜାତା ହୈ.
ଯହୀ ଭାଵ ଦୁଃଖୋଂକେ ବୀଜ ହୈଂ ଅନ୍ଯ କୋଈ ନହୀଂ.
ଇସଲିଯେ ହେ ଭଵ୍ଯ! ଯଦି ଦୁଃଖୋଂସେ ମୁକ୍ତ ହୋନା ଚାହତା ହୈ ତୋ ଇନ ମିଥ୍ଯାଦର୍ଶନାଦିକ
ଵିଭାଵଭାଵୋଂକା ଅଭାଵ କରନା ହୀ କାର୍ଯ ହୈ; ଇସ କାର୍ଯକେ କରନେସେ ତେରା ପରମ କଲ୍ଯାଣ ହୋଗା.
ଇତି ଶ୍ରୀ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରକାଶକ ନାମକ ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ମିଥ୍ଯାଦର୍ଶନ-ଜ୍ଞାନ-ଚାରିତ୍ରକେ ନିରୂପଣରୂପ
ଚୌଥା ଅଧିକାର ସମାପ୍ତ ହୁଆ ..୪..