Natak Samaysar-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 14-40 (Granth Samapti ane antim prashasti); Idarna bhandaarni pratino antim ansh; Alphabetical Index; Naatak Samysaar Gathas.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 23 of 24

 

Page 414 of 444
PDF/HTML Page 441 of 471
single page version

background image
414 samayasār nāṭak
(chopāī)
वानी लीन भयौ जग डोलै।
वानी ममतात्यागि न बोलै।।
है अनादि व़ानी जगमांही।
कुकवि बात यह समझै नांहि।। १४।।
arthaḥ– te vachanamān līn thaīne sansāramān bhaṭake chhe, vachananī mamatā chhoḍīne
kathan karatā nathī. sansāramān vachan anādikāḷanā chhe e tattva kukavio samajatā
nathī. 14.
vāṇīnī vyākhyā(savaiyā ekatrīsā)
जैसै काहू देसमैं सलिल–धारा कारंजकी,
नदीसौ निकसिफिर नदीमैं समानी है।
नगरमैं ठौर ठौर फैलि रही चहुं और,
जाकै ढिग बहैसोइ कहै मेरौ पानी है।
त्यौंही घट सदन सदनमैं अनादि ब्रह्म
वदन वदनमैं अनादिहीकी वानी है।
करम कलोलसौं उसासकी बयारि बाजै,
तासौं कहै मेरी धुनि ऐसौ मूढ़ प्रानी है।। १५।।
arthaḥ– jevī rīte koī sthānamān pāṇīnī dhārā shākhārūp thaīne nadīmānthī
nīkaḷe chhe ane pāchhī te ja nadīmān maḷī jāy chhe, te shākhā shaheramān jyān-tyān
thaīne vahī nīkaḷe chhe, te jenā makān pāse thaīne vahe chhe te ja kahe chhe ke ā pāṇī
mārun chhe, tevī ja rīte hr̥udayarūp ghar chhe ane gharamān anādi brahma chhe ane pratyekanā
mukhamān anādikāḷanun vachan chhe, karmanī laherothī uchchhvāsarūp havā vahe chhe tethī mūrkha
jīv tene potānī dhvani kahe chhe. 1p.

Page 415 of 444
PDF/HTML Page 442 of 471
single page version

background image
granth samāpti ane antim prashasti 41p
(doharā)
ऐसे मूढ़ कुकवि कुधी, गहै मृषा मग दौर।
रहै मगन अभिमानमैं, कहैं
औरकी और।। १६।।
वस्तुसरूप लखै नहीं, बाहिज द्रिष्टि प्रवांन।
मृषा विलास विलोकिकैं, करै मृषा गुन गान।। १७।।
arthaḥ– ā rīte mithyādraṣhṭi kukavio unmārga par chāle chhe ane abhimānamān
masta thaīne anyathā kathan kare chhe. teo padārthanun asalī svarūp jotā nathī,
bāhyadraṣhṭithī asatya pariṇati joīne jūṭhun varṇan kare chhe. 16-17.
jūṭhun guṇagān kathan (savaiyā ekatrīsā)
मांसकी गरंथि कुच कंचन–कलस कहैं,
कहैं मुख चंद जो सलेषमाको घरु है।
हाड़के दसन आहि हीरा मोती कहैं ताहि,
मांसके अधर ओंठ कहैं बिंबफरुहै।।
हाड़ दंड भुजा कहैं कौंलनाल कामधुजा,
हाड़हीकै थंभा जंघा कहैं रंभातरु है।
योंही झूठी जुगति बनावैं औ कहावैं कवि,
येतेपर कहैं हमैं सारदाको वरु है।। १८।।
shabdārthaḥ– garanthi = gāṇṭh. kuch = stan. saleṣhamā (shleṣhmā) = kaph. dasan
= dānt. āhi = chhe. bimbapharu (bimbāphal) = lāl raṅganun bimba nāmanun phaḷ.
kaunlanāl (kamalanāl) = kamaḷanī dāṇḍī. rambhātaru = keḷanun jhāḍ.
arthaḥ– kukavi mānsanā piṇḍarūp stanone suvarṇaghaṭ kahe chhe, kaph khānsī vagerenā
ghararūp mukhane chandramā kahe chhe, hāḍakānā dāntane hīrā-motī kahe chhe, mānsanā hoṭhane
bimbaphaḷ kahe chhe, hāḍakānā daṇḍarūp hāthane kamaḷanī dāṇḍalī athavā kāmadevanī patākā
kahe chhe, hāḍakānā thāmbhalārūp jāṅghane keḷanun vr̥ukṣha kahe chhe. teo ā rīte jūṭhī jūṭhī
yuktio rache chhe ane kavi kahevāy chhe, ane chhatān paṇ kahe chhe ke amane sarasvatīnun
varadān chhe. 18.

Page 416 of 444
PDF/HTML Page 443 of 471
single page version

background image
416 samayasār nāṭak
(chopāī)
मिथ्यावंत कुकवि जेप्रानी।
मिथ्या तिनकी भाषित वानी।।
मिथ्यामती सुकवि जो होई।
वचन प्रवांनकरै सब कोई।। १९।।
arthaḥ– je prāṇī mithyādraṣhṭi ane kukavi hoy chhe temanun kahelun vachan asatya
hoy chhe, parantu je samyagdarshanane pāmyā to na hoy paṇ shāstrokta kavitā kare chhe,
temanun vachan shraddhān karavā yogya hoy chhe. 19.
(doharā)
वचन प्रवांन करै सुकवि, पुरुष हिए परवांन।
दोऊ अंग प्रवांन जो,
सो है सहज सुजान।। २०।।
arthaḥ– jemanī vāṇī shāstrokta hoy chhe ane hr̥udayamān tattvashraddhān hoy chhe,
temanā man ane vachan banne prāmāṇik chhe ane teo ja sukavi chhe. 20.
samayasār nāṭakanī vyavasthā (chopāī)
अब यह बात कहूं है जैसे।
नाटक भाषाभयौ सु ऐसै।।
कुंदकुंदमुनि मूल उधरता।
अमृतचंद्र टीकाकेकरता।। २१।।
arthaḥ– have e vāt kahun chhun ke nāṭak samayasāranī kāvya-rachanā kevī rīte
thaī chhe. ā granthanā mūḷakartā kundakundasvāmī ane ṭīkākār amr̥utachandrasūri chhe. 21.
समैसारनाटक सुखदानी।
टीका सहितसंस्कृत वानी।।
पंडित पढ़ैदिढ़मति बूझै।
अलपमतीकौं अरथ न सूजै।। २२।।

Page 417 of 444
PDF/HTML Page 444 of 471
single page version

background image
granth samāpti ane antim prashasti 417
arthaḥ– samayasār nāṭakanī sukhadāyak sanskr̥it ṭīkā paṇḍito vāñche chhe ane
visheṣh gnānīo samaje chhe, parantu alpabuddhi jīvonī samajamān āvī shakatī nahotī.
22.
पांडे राजमल्ल जिनधर्मी।
समैसार नाटकके मर्मी।।
तिन गिरंथकी टीका कीनी।
बालबोध सुगम कर दीनी।। २३।।
इहि विधि बोध–वचनिका फैली।
समै पाय अध्यातम सैली।।
प्रगटी जगमांही जिनवानी।
घर घर नाटक कथा बखानी।। २४।।
arthaḥ– nāṭak samayasāranā gnātā, jainadharmī pāṇḍe rājamalajīe ā granthanī
bālabodh sahaj ṭīkā karī. ā rīte samay jatān ā ādhyātmik vidyānī bhāṣhā
vachanikā vistr̥ut thaī, jagatamān jinavāṇīno prachār thayo ane gher gher nāṭakanī
charchā thavā lāgī. 23-24.
(chopāī)
नगर आगरे मांहि विख्याता।
कारन पाइ भए बहु ग्याता।।
पंच पुरुष अति निपुन प्रवीने।
निसिदिन ग्यान, कथा रस–भीने।। २५।।
arthaḥ– prasiddha shaher āgrāmān 1nimitta maḷatān enā anek jāṇakār thayā,
temān pāñch manuṣhya atyant kushaḷ thayā, je dinarāt gnānacharchāmān tallīn rahetā hatā.
2p.
_________________________________________________________________
1. satsaṅg, gurugam vagerenun.

Page 418 of 444
PDF/HTML Page 445 of 471
single page version

background image
418 samayasār nāṭak
(doharā)
रूपचंद पंडित प्रथम, दुतिय चतुर्भुज नाम।
तृतिय भगोतीदास नर, कौंरपाल गुन धाम।। २६।।
धर्मदास ये पंचजन, मिलि बैठैं इक ठौर।
परमारथ–चरचा करैं,
इनके कथा न और।। २७।।
arthaḥ– pahelā paṇḍit rūpachandajī, bījā paṇḍit chaturbhujajī, trījā paṇḍit
bhagavatīdāsajī, chothā paṇḍit kumvarapālajī ane pāñchamā paṇḍit dharmadāsajī. -ā
pāñchey sajjano maḷīne ek sthānamān besatā ane mokṣhamārganī charchā karatā, bījī
vāto karatā nahi. 26-27.
कबहूं नाटक रस सुनैं, कबहूं और सिद्धंत।
कबहूं
बिंग बनाइकै, कहैं बोध विरतंत।। २८।।
arthaḥ– e koī vār nāṭakanun rahasya sāmbhaḷatā, koī vār bījā shāstro
sāmbhaḷatā ane koīvār tarka uṭhāvīne gnānacharchā karatā. 28.
चित कौरा करि धरमधर, सुमति भगोतीदास।
चतुरभाव थिरता भये,
रूपचंद परगास।। २९।।
arthaḥ– kumvarapālajīnun chitta kayārā samān arthāt komaḷ hatun, dharmadāsajī
dharmanā dhārak hatā, bhagavatīdāsajī sumativān hatā, chaturbhujajīnā bhāv sthir hatā
ane rūpachandajīno prakāsh chandra samān hato. 29.
(chopāī)
जहां तहां जिनवानी फैली।
लखै न सो जाकी मति मैली।।
जाकै सहज बोधउतपाता।
सो ततकाल लखै यह बाता।। ३०।।

Page 419 of 444
PDF/HTML Page 446 of 471
single page version

background image
granth samāpti ane antim prashasti 419
arthaḥ– jyān-tyān (badhe) jinavāṇīno prachār thayo, paṇ jemanī buddhi malin
chhe te samajī shakayā nahi. jenā chittamān svābhāvik gnān utpanna thayun chhe te ānun
rahasya tarat samajī jāy chhe. 30.
(doharā)
घट घट अंतर जिन बसै, घट घट अंतर जैन।
मति–मदिराके पानसौं,
मतवाला समुझै न।। ३१।।
arthaḥ– pratyek hr̥udayamān jinarāj ane jainadharmano nivās chhe, parantu dharmanā
pakṣharūpī dārū pīvāne līdhe matavālā loko samajatā nathī. 31.
(chopāī)
बहुत बढ़ाई कहांलौंकीजै।
कारिजरूप बात कहि लीजै।।
नगर आगरे मांहिविख्याता।
बानारसी नाम लघुग्याता।। ३२।।
तामैं कवितकला चतुराई।
कृपा करैं येपांचौं भाई।।
पंच प्रपंच रहित हिय खोलै।
तेबनारसीसौं हँसि बोलै।। ३३।।
arthaḥ– adhik mahimā kayān sudhī kahīe, muddānī vāt kahevī uchit chhe.
prasiddha shaher āgrāmān banārasī nāmanā alpagnānī thayā. temanāmān kāvya-kaushal
hatun ane upar jaṇāvelā pāñche bhāīo temanā upar kr̥upā rākhatā hatā, temaṇe
niṣhkapaṭ thaīne saraḷ chittathī hasīne kahyun.32-33.
_________________________________________________________________
1. ahīn matavāḷā shabdanā be artha chhe - (1) matavāḷā = nashāmān, (2)
matavāḷā= jemane dharmano pakṣhapāt chhe.

Page 420 of 444
PDF/HTML Page 447 of 471
single page version

background image
420 samayasār nāṭak
नाटक समैसार हित जीका।
सुगमरूप राजमलीटीका।।
कवितबद्ध रचनाजो होई।
भाषा ग्रंथ पढ़ै सब कोई।। ३४।।
arthaḥ– jīvanun kalyāṇ karanār nāṭak samayasār chhe. tenī rājamalajī rachit
saraḷ ṭīkā chhe. bhāṣhāmān jo chhandabaddha rachanā karavāmān āve to ā granth badhā vāñchī
shake. 34.
तब बनारसी मनमहिं आनी।
कीजैतो प्रगटै जिनवानी।।
पंच पुरुषकी आज्ञालीनी।
कवितबद्धकी रचनाकीनी।। ३५।।
arthaḥ– tyāre banārasīdāsajīe manamān vichāryun ke jo ānī kavitāmān rachanā
karun, to jinavāṇīno khūb prachār thashe. temaṇe te pāñchey sajjanonī āgnā līdhī
ane kavittabaddha rachanā karī. 3p.
सोरहसौ तिरानवै बीतै।
आसौ मास सित पच्छ बितीतै।।
तिथि तेरस रविवारप्रवीना।
तादिन ग्रंथ समापत कीना।। ३६।।
arthaḥ– vikram samvat soḷaso trāṇunnā, āso māsanā shukalapakṣhanī teras ane
ravivāranā divase ā granth samāpta karyo. 36.

Page 421 of 444
PDF/HTML Page 448 of 471
single page version

background image
granth samāpti ane antim prashasti 421
(doharā)
सुख–निधान सक बंध नर, साहिब साह किरान।
सहस–साह सिर–मुकुट मनि, साहजहां सुलतान।। ३७।।
arthaḥ– te vakhate hajāro bādashāhomān mukhya, mahāpratāpī ane sukhadāyak
musalamān bādashāh shāhajahān hato. 37.
जाकै राज सुचैनसौं, कीनौं आगम सार।
ईति भीति व्यापी नहीं, यह उनकौ उपगार।। ३८।।
arthaḥ– temanā rājyamān ānandapūrvak ā granthanī rachanā karī ane koī
bhayano upadrav na thayo e emanī kr̥upānun phaḷ chhe. 38.
granthanā sarva padyonī saṅkhyā (savaiyā ekatrīsā)
तीनसै दसोत्तर सोरठा दोहा छंद दोउ,
युगलसै पैंतालीस ईकतीसा आने हैं।
छयासी चौपाई, सैंतीस तेईसे सवैए,
बीस छप्पै अठारहकवित्त बखाने हैं।।
सात पुनि ही अडिल्ल, चारि कुंडलिए मिलि,
सकल सातसैसत्ताइस ठीक ठानै हैं।
बत्तीस अच्छरके सिलोक कीने लेखै,
ग्रंथ–संख्या सत्रह सै सात अधिकानै हैं।। ३९।।
arthaḥ– 310 soraṭhā ane dohā, 24p ekatrīsā savaiyā, 86 chopāī, 37
tevīsā savaiyā, 20 chhappā, 18 kavitta (dhanākṣharī), 7 aḍilla, 4 kuṇḍaliyā-āvī
rīte ā badhā maḷīne 727 nāṭak samayasāranā padyonī saṅkhyā chhe; 32 akṣharanā
shlokanā pramāṇathī granth saṅkhyā 1707 chhe. 39.

Page 422 of 444
PDF/HTML Page 449 of 471
single page version

background image
422 samayasār nāṭak
समयसार आतम दरव, नाटक भाव अनंत।
सो है आगम नाममैं, परमारथ विरतंत।। ४०।।
arthaḥ– sarva dravyomān ātmadravya pradhān chhe ane nāṭakanā bhāv anant chhe, tenun
āgamamān satyārtha kathan chhe. 40.
samāpta

Page 423 of 444
PDF/HTML Page 450 of 471
single page version

background image
423
īḍaranā bhaṇḍāranī pratino antim ansh.
īh granthakī parati ek ṭhaur deṣhī thī, vāke pās bahut prakār kari māṅgī, pai
vā parati likhanakau nahin dīnī, pāchhen pāñch bhaī mili vichārī kyio, jyo aisī
parati hove to bahut āchhau. aiso vichārikai tin parati judī 2 deṣhikain artha
vichārikai anukrame 2 samuchchay liṣhī hai.
(doharā)
समयसार नाटक अकथ, अनुभव–रस –भंडार।
याको रस जो जानहीं, सो
पावें भव–पार।। १।।
(chopāī)
अनुभौ–रसके रसियानै।
तीन प्रकार एकत्र बखानै।।
समयसार कलसा अति नीका।
राजमली सुगम यह टीका।। २।।
ताके अनुक्रम भाषा कीनी।
बनारसी ग्याता रसलीनी।।
ऐसा ग्रंथ अपूरव पाया।
तासैंसबका मनहिं लुभाया।। ३।।
(doharā)
सोई ग्रंथके लिखनको, किए बहुत परकार।
वाँचनको देवे नहीं, ज्यौं कृपी रतन–भँडार।। ४।।
_________________________________________________________________
1. kr̥upī =kr̥upaṇ, kañjūs.

Page 424 of 444
PDF/HTML Page 451 of 471
single page version

background image
424 samayasār nāṭak
मानसिंघ चिंतन क्यिो, क्यौंपावे यह ग्रंथ।
गोविंदसौं इतनी कहीं, सरस सरस यहग्रंथ।। ५।।
तब गोविंद हरषित भयौ, मन विच धर उल्लास।
कलसा टीका
अरु कवित, जे जेते तिहिं पास।। ६।।
(chopāī)
जोपंडित जन बांचौ सोइ।
अधिकौ उचो चौकसजोइ।।
आगे पीछे अधिकौ ओछौ।
देखि विचार सुगुरुसौं पूछौ।। ७।।
अलप मती है मति मेरी।
मनमें धरहुं चाह घनेरी।।
ज्यौं निज भुजा समुद्रहि तरनौ।
है अनादि
_________________________________________________________________
१ देखकर।

Page 425 of 444
PDF/HTML Page 452 of 471
single page version

background image
42p
samayasār nāṭakanā padyonī
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
अमृतचंद्र बोले मृदुवानी
३१३
अचल अखंडित ग्यानमय
३०५ अमृतचंद्र मुनिराजकृत
३६३
अच्छर अरथमैं मगन रहै सदा
३६१ अलख अमूरति अरूपी
२०७
अजथारथ मिथ्या मृषा
२३ अलप ग्यान लघुता लखै
३९६
अतीचार एपंच प्रकारा
३७८ अविनासी अविकार परमरसधाम हैं ५
अद्भूत ग्रंथ अध्यातम वानी
३१२ अशुभमैं हारि शुभजीति यहै
३४७
अद्य अपूव्व अनवृत्ति त्रिक
३७४ अष्ट महामद अष्ट मल
३७६
अनुभव चिंतामनि रतन,
असंख्यात लोक परवांन जे
१९३
अनुभव है रसकूप
१३
अस्तिरूप नासति अनेक एक
३५४
अनुभव चिंतामनि रतन
अहंबुद्धि मिथ्यादसा
१८९
जाके हिय परगास
१४६
अनुभौके रसकौं रसायन कहत
१४
आचारज कहैं जिन वचनकौ
३०४
अपनैही गुन परजायसौं प्रवाहरूप
३७ आठ मूलगुण संग्रहै
३८६
अपराधी मिथ्यामती
२२८ आदि अंत पूरन–सुभाव–संयुक्त है ३४
अब अनिवृत्तिकरन सुनु भाई
३९९ आतमकौ अहित अध्यातम
१२१
अब उपशांतमोह गुनथाना
४०० आतम सुभाउ परभाउकी
१४८
अब कछु कहौं जथारथ वानी
४१२ आपा परिचै निज विषै
३७५
अब कवि निज पूरब दसा
३६२ आस्रवकौ अधिकार यह
१२१
अब निहचै विवहार
३८२ आस्रवरूप बंध उतपाता
४०६
अब पंचम गुनथानकी
३८५ आस्रव संवर परनति जौलौं
४०६
अब बरनौं अष्टम गुनथाना
३९९ आसंका अस्थिरता वांछा
३७६
अब बरनौं इकईस गुन
३८३
अब बरनौं सप्तम विसरामा
३९८ इति श्री नाटक ग्रंथमैं
२४४
अब यह बात कहूँ है जैसे
४१६ इहभव–भय परलोक–भय
१६०
अब सुनि कुकवि कहौं है जैसा
४१३ इह विचारि संछेपसौं
३६७
varṇānukramaṇikā

Page 426 of 444
PDF/HTML Page 453 of 471
single page version

background image
426 samayasār nāṭak
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
इह विधि जो परभावविष
३४९ एकादस प्रतिमा दसा
३९०
इहि विधि आतम ग्यान हित
३३२ एकादस वेदनीकी चारितमोहकी
३९६
इहि विधि जे जागे पुरुष
१३९ ए जगवासी यह जगत्
२०२
इहि विधि जे पूरन भये
२४० एतेपर बहुरौं सुगुरु
१३८
इहि विधि जो विपरीत पख
२७७
इहि विधि बोध–वचनिका फैली
४१७ ऐते संकट मुनि सहै
३९५
इहि विधि वस्तु व्यवस्था जानै
२०९ ऐसी महिमा ग्यानकी
२७८
इहि विधि वस्तु व्यवस्था जैसी
२३३ ऐसे मूढ़ कुकवि कुधी
४१४
उत्तम पुरुषकी दसा ज्यौं
१८४ ओरा घोरबरा निसिभोजन
३८४
उपजैं विनसै थिर रहै
२२५
अं
उपसम छायककी दसा
३८१ अंतर–द्रष्टि–लखाऊ
१०१
उपसमी समकिती कै तौ सादि
३७३ अंतर्मुहूरत द्वै घरी
३९१
ऊंचे ऊंचे गढ़के कंगूरे
४६ कबहूं नाटक रस सुनैं
४१८
कबहू सुमति व्है कुमतिकौ
११
एई छहौं दर्व इनहीकौ है
२२६ करता करम क्रिया करै
७२
एक करम करतव्यता
७२ करता किरिया करमकौ
९५
एक कोडि पूरव गनि लीजै
३९१ करता दरवित करमकौ
२५३
एक जीव वस्तुके अनेक
२६३ करता परिनामी दरब
७१
एक देखिये जानिये
४० करता याकौ कौन है
२५३
एक परजाइ एक समैमैं विनसि
२५८ करनीकी धरनीमैं महामोह राजा
२९०
एक परिनामके न करता दरब
७३ करनी हित हरनी सदा
२९०
एकमैं अनेक है अनेकहीमैं
२६५ करम अवस्थामें असुद्धसौ
३५८
एकरूप आतम दरब
३९
करम करै फल भोगवै
२७०
एकरूप कोऊ कहै
३१३ करमके चक्रमेमैं फिरत जगवासी
११७
एक वस्तु जैसी जु है
२५२ करमके भारी समुझैं न गुनकौ
२३७

Page 427 of 444
PDF/HTML Page 454 of 471
single page version

background image
padyonī varṇānukramaṇikā 427
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
करम पिंड अरु रागभाव
९१
क्रिया एक करता जुगल
२५३
करम–भरम जग–तिमिर–हरन
कीचसौ कनक जाकै नीचसौ
१८४
करम सुभासुभ दोइ
१०२ कुगुरु कुदेव कुधर्म धर
३७७
कर्मजाल–जोग हिंसा
१७६ कुंजरकौं देखि जैसैं रोस करि
१८७
कर्मजाल–वर्गनाकौं वास
१७५ कुटिल कुरुप अंग लगी है
२७९
कर्मजाल–वर्गनासौं जगमैं
१७४ कुंदकुंद नाटक विषै
३१२
कर्मनिकौ करता है भोगनिकौ
२४४ कुंदकुंद मुनिराज प्रवीना
३०६
करुना वच्छल सुजनता
३७६ कुंदकुंदाचारिज प्रथम गाथाबद्ध
४४१
करै और फल भोगवै
२५३ कुबिजा कारी कूबरी
२७९
करै करम सोई करतारा
९० कुमती बाहिज द्रिष्टिसौं
३०३
कलपित बात हियै नहीं आनै
४१२ कुलकौ आचार ताहि मूरख धरम
१८१
कलावंत कोविद कुसल
२२ कृपा प्रसम संवेग दम
३४६
कही निरजराकी कथा
१७२ केई उदास रहैं प्रभु कारन
२०४
कहै अनातमकी कथा
२५९ केई कहैं जीव क्षनभंगुर
२६१
कहै विचच्छन पुरुष सदामें एकहौं
५० केई क्रूर कष्ट सहैं तपसौं सरीर
१४३
कहै विचच्छन मैं रह्यौ
२९३ केई जीव समकित पाई अर्ध
३७४
कहै सुगुरु जो समकिती
२०५ केई मिथ्याद्रिष्टी जीव धरै
३०१
कहौं दसम गुनथान दुसाखा
४०० केई मूढ़ विकल एकंत पच्छ गहैं
२५४
कहौं मुकित–पदकी कथा
३१२ केवलग्यान निकट जहँ आवै
४०१
कहौं सुद्ध निहचै कथा
१३
कै अपनौं पद आप संभारत
४१
कह्यौ प्रथम गुनथान यह
३७१ कै तौ सहज सुभाउकै
३७५
काच बांधै सिरसौं सुमनि बांधै
१७८ कोऊ अज्ञ कहै ज्ञेयाकार
३२३
काज विना न करै जिय उद्यम
१४४ कोऊ अनुभवी जीव कहै
२१८
काया चित्रसारीमैं करम परजंक
१३८ कोऊ एक छिनवादी कहै
३३०
कायासौं विचारै प्रीति मायाहीसौं
२५९ कोऊ कुधी कहै ग्यान मांहि
३२२
काहू एक जैनी सावघान वै परम
२१३ कोऊ क्रुर कहै काया जीव
३२६
किये अवस्थामें प्रगट
३४९ कोऊ ग्यानवान कहै ग्यान तौ
३५६

Page 428 of 444
PDF/HTML Page 455 of 471
single page version

background image
428 samayasār nāṭak
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
कोऊ दुरबुद्धि कहै पहले न हुतौ
३३७ ग्यानकौ कारन ज्ञेय आतमा
३१८
कोऊ पक्षपाती जीव कहै
३२८ ग्यानकौ सहज ज्ञेयाकर रूप
२६८
कोऊ पसु ग्यानकी अनंत विचित्राई ३२१ ग्यान गरब मति मंदता
३७७
कोऊ बालबुद्धी कहै
३३१ ग्यानचक्र मम लोक
१६२
कोऊ बुद्धिवंत नर निरखै शरीर
३५
ग्यान चेतनाके जगे
२८६
कोऊ भाग्यवान कहै
३५६ ग्यानद्रिष्टि जिन्हके घट अंतर
३५०
कोऊ महामूरख कहत एक पिंड
३२९ ग्यानधर्म अविचल सदा
२७८
कोऊ मिथ्यामती लोकालोक
३२० ग्यान बोध अवगम मनन
२३
कोऊ मूढ़ कहै जैसै प्रथम सवांरी
३१९ ग्यानभान भासत प्रवान
२८८
कोऊ मूरख यौं कहैं
२७६ ग्यान–भाव ग्यानी करै
८०
कोऊ मंद कहै धर्म–अधर्म
३२४ ग्यान मिथ्यात न एक
९१
कोऊ सठ कहै जेतौ ज्ञेयरूप
३२४ ग्यानवंत अपनी कथा
२८७
कोऊ सिष्य कहै गुरु पांही
९७ ग्यानवंतकौ भोग निरजरा–हेतु है
८२
कोऊ सिष्य कहै स्वामी
१०२ ग्यान सकति वैराग्य बल
१५६
कोऊ सिष्य कहै स्वामी राग–द्वेष
२७५ ग्यान सरूपी आतमा
८०
कोऊ सुनवादी कहै ज्ञेयके
३२५ ग्यानावरनीकै गयैं जानियै जु है
२४१
ग्यानी ग्यानमगन रहै
१५२
खांडो कहिये कनककौ
५९
ग्यानी भेदग्यानसौं विलेछि
२०९
खं विहाय अंबर गगन
२० ग्यायक भाव जहां तहां
२८५
ख्याति लाभ पूजा मन आनै
४१३ ग्रंथ उकत पथ उथपि जो
३७०
ग्रंथ रचै चरचै सुभ पंथ
१३५
गुन परजैमैं द्रिष्टि न दीजै
३०१ गं्रीषममैं धूपथित सीतमैं अकंप
३९४
गुन विचार सिंगार
३०८
गुरु उपदेश कहा करै
३४३ घट घट अंतर जिन बसै
४१९
ग्यान उदै जिन्हके घट अंतर
१४५ घटमैं है प्रमाद जब ताई
२३४
ग्यानकला घटघट बसै
१४६
ग्यानकला जिनके घट जागी
१५६ चलै निरखि भाखै उचित
३९३
ग्यानकौ उजागर सहज सुखसागर ५
चाकसौ फिरत जाकौ संसार
३५०

Page 429 of 444
PDF/HTML Page 456 of 471
single page version

background image
padyonī varṇānukramaṇikā 429
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
चारितमोहकी च्यारि मिथ्ंयातकी
३७८ जगत चक्षु आनंदमय
३०५
चित कौरा करि धरमधर
४१८ जगतमैं डोलैं जगवासी नररूप
२०१
चित प्रभावना भावजुत
३७६ जगमैं अनादिकौ अग्यानी कहै
६९
चिदानंद चेतन अलख
२० जगवासी अग्यानी त्रिकाल
२४७
चित्रसारी न्यारी परजंक न्यारौ
१३९ जगवासी जीवनिसौं गुरु उपदेस
१३७
चिनमुद्राधारी ध्रुव धर्म
२४८ जगी सुध्द समकित कला
३५२
चेतन अंक जीव लखि लीन्हा
२५० जथा अंधके कंधपर
२८६
चेतन करता भोगता
२५५ जदपि समल विवहारसौं
४०
चेतनजी तुम जागि विलोकहु
३३८ जब चेतन संभारि निज पौरुष
५८
चेतन जीव अजीव अचेतन
६२ जब जाकौ जैसौ उदै
१७७
चेतन मंडित अंग अखंडित
२२३ जब जीव सोवै तब समुझै सुपन
१४०
चेतनरूप अनूप अमूरति
जब यह वचन प्रगट सुन्यौ
२५७
चेतन लक्षन आतमा, आतम
२२० जबलग ग्यान चेतना न्यारी
२८७
चेतन लच्छन आतमा, जड
१९६ जबलग जीव सुद्ध वस्तुकौं
१७९
चेतनवंत अनंत गुन परजै
१४
जब सुबोध घटमैं परगासै
३०९
चेतनवंत अनंत गुन सहित
५७ जबहीतैं चेतन विभावसौं उलटि
२९६
चौदह गुनथानक दसा
४०६ जम कृतांत अंतक त्रिदस
२१
च्यारि खिपै त्रय उपशमै
३८० जमकौसौ भ्राता दुखदाता है
१५९
जहां काहू जीवको असाता उदै
४०५
छपकश्रेनी आठैं नवैं
४०१ जहां ग्यान किरिया मिलै
२८६
छयउपसम बरतै त्रिविधि
३८० जहां च्यारि परकिति खिपहि
३८१
छय–उपसम वेदक खिपक
३८१ जहां तहां जिनवानी फैली
४१८
छिनमैं प्रवीन छिनहीमैं
२०५ जहां न भाव उलटि अध आवै
४००
छीनमोह पूरन भयौ
४०२ जहां न रागादिक दसा
११४
छै षट वेदै एक जौ
३८१ जहां परमातम कलाकौ परकास
१७३
छंद सबद अछर अरथ
४१३ जहां प्रमाद दसा नहि व्यापै
२३४
जहांलौ जगतके निवासी जीव
१८३
जगतके प्रानी जीति वै रह्यो
४०६ जहां सुद्ध ग्यानकी कला उदोत
२८४

Page 430 of 444
PDF/HTML Page 457 of 471
single page version

background image
430 samayasār nāṭak
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
जाकी दुखदाता–घाती चाकरी
४०२ जाहि फरसकै जीव गिर
४०१
जाकी परम दसा विषै
३४४ जाही समै जीव देह बुद्धिकौ
६८
जाके उदै होत घट–अंतर
९५
जिनपद नांहि शरीरकौ
४५
जाके उर अंतर निरंतर
१४२ जिन–प्रतिमा जन दोष निकंदै
३६७
जाके उर अंतर सुद्रिष्टिकी
३६६ जिनि प्रतिमा जिन–सारखी
३६५
जाके उर कुबजा बसै
२८४ जिनि ग्रंथी भेदी नहीं
३७१
जाके घट ऐसी दसा
३५२ जिन्हकी चिहुंटी चिमटासी
२३१
जाके घट अंतर मिथ्यात
३५३ जिन्हकी सहज अवस्था ऐसी
२३९
जाके चेतन भाव चिदानंद सोइ
२२२ जिन्हके सुद्रष्टिमै अनिष्ट इष्ट
१५८
जाक देह–द्युतिसौं दसौं दिसा
४४ जिन्हके देहबुद्धि घट अंतर
३०३
जाके परगासमैं न दीसैं
११८ जिन्हकी मिथ्यामति नही
२३०
जाके मुख दरससौं भगतके
३६५ जिन्हके हियेमैं सत्य सुरज
१४७
जाके मुकति समीप
३३७ जिन्हकै दरब मिति साधन
२१६
जाकै घट प्रगट विवेक
जिन्हकैं धरम ध्यान पावक
२३१
जाकै घट समता नही
२२८ जिन्हकैं सुमतिजागी
२२२
जाकै पद सोहत सुलच्छन
४० जिन्हिके वचन उर धारत
जाकै राज सुचैनसौं
४२१ जिय करता जिय भोगता
२५४
जाकै वचन श्रवन नहि
३४५ जिहि उतंग चढि फिर पतन
२४१
जाके हिरदैमैं स्याद्वाद साधना
३५४ जीव अनादि सरूप मम
२९१
जाकौ अधो अपूरब अनवृति
३३६ जीव अरु पुद्गल करम रहैं
२५१
जाकौ तन दुख दहलसौं
३७० जीव करम करता नहि ऐसैं
२४५
जाकौ विकथा हित लगै
३४५ जीव करम संजोग
२७४
जाति लाभ कुल रूप तप
३७६ जीव ग्यानगुन सहित
७०
जामैं धूमकौ न लेश वातकौ न
१५३ जीव चेतना संजुगत
८१
जामैं बालपनौं तरुनापौ
४५ जीव तत्त्व अधिकार यह
५५
जामैं लोक वेद नांहि थापना
२२७ जीव निरजीव करता करम
२३
जामैं लोकालोकके सुभाव
४६ जीव मिथ्यात न करै
९२
जासौं तू कहत यह संपदा हमारी
२०२ जूवा आमिष मदिरा दारी
३४६

Page 431 of 444
PDF/HTML Page 458 of 471
single page version

background image
padyonī varṇānukramaṇikā 431
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
जे अविकलपी अनुभवी
२३६ जैसैं काहू देसमें सलिल धारा
४१४
जे असुद्ध परनति धरैं
२५२ जैसैं काहू देसकौ बसैया
१५१
जे केई निकटभव्यरासी
११५ जैसैं काहू नगरकै बासी
३४२
जे जिय मोह नींदमैं सौवैं
१७८ जैसैं काहू बाजीगर चौहटै
८७
जे जीव दरबरूप तथा
३५१ जैसैं काहू रतनसौं बीध्यौं है
११
जे जे मनवंछित विलास
१५० जैसैं कोऊ एकाकी सुभट
४१०
जे जे मोह करमकी परनति
१९४ जैसैं कोऊ कूकर छुधित
१९२
जेते जगवासी जीव
१०९ जैसैं कोऊ छुधित पुरुष
३७२
जेते जीव पंडित खयोपसमी
११६ जैसैं कोऊ जन गयौ
४९
जेते मनगोचर प्रगट–बुद्धि
१११ जैसैं कोऊ पातुर बनाय
५२
जे दुरबुद्धि जीव
३४० जैसैं कोऊ मनुष्य अजान
२१०
जे न करैं नयपच्छ विवाद
८४ जैसैं कोऊ मूरख महासमुद्र
१०
जे निज पूरब कर्म उदै
१५७ जैसैं कोऊ सुभट सुभाइ
१८५
जे परमादी आलसी
२३५ जैसैं गजराज नाज घासके
७६
जे परिनाम भए नहिं कबही
३९९ जैसैं गजराज परयौ
१७७
जे प्रमाद संजुगत गुसांई
२३४ जैसैं चंद किरनि प्रगटि भूमि
२७३
जे मिथ्यामति तिमिरसौं
२५२ जैसैं छैनी लोहकी
२१४
जे विवहारी मूढ नर
३०३ जैसैं तृण काठ बांस
३१
जे समकिती जीव समचेती
२३९ जैसैं नर खिलार चौपारिकौ
२८२
जैसैं उसनोदकमैं उदक–सुभाव
७९ जैसैं नर खिलार संतरजकौ
२८३
जैसैं एक जल नानारूप
८९ जैसैं नाना बरन पुरी बनाइ
१९५
जैसैं रजसोधा रज सोधिकैं
१२७ जैसैं निसि वासर कमल रहै
१३२
जैसैं एक पाकौ आंबफल
३५६ जैसैं पुरुष लखै परवत चढि
२३६
जैसैं वट वृक्ष एक तामें फल हैं
४१० जैसैं फिटकड़ी लोद हरड़ेकी
१५०
जैसैं करवत एक काठ
६४ जैसैं बनवारीमैं कुधातके
३१
जैसैं काहू चतुर संवारी है
२६६ जैसैं भूप कौतुक सरुप करै
१३१
जैसैं काहू चंडाली जुगल पुत्र
९६ जैसैं मतवारो कोऊ कहै
१०६
जैसैं काहू जंगलमैं पावसकौ
३४२ जैसैं महा धूपकी तपतिमैं
७७

Page 432 of 444
PDF/HTML Page 459 of 471
single page version

background image
432 samayasār nāṭak
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
जैसैं महारतनकी ज्योतिमैं
८७ जो दुरमती विकल अग्यानी
२५२
जैसैं महिमंडलमैं नदीकौ प्रवाह
१९६ जो दुहुपनमैं एक थौ
२५७
जैसैं मुगध धान पहिचानै
३०२ जो नर सम्यकवंत कहावत
१३४
जैसैं मृग मत्त वृषादित्यकी
१९० जो नव करम पुरानसौं
१८
जैसैं रवि–मंडलके उदै
३३
जो नवकरि जीरन करै
१६
जैसैं राजहंसके वदनके
७८ जो नाना विकलप गहै
३७०
जैसैं रंक पुरुषकै भायैं
१८६ जो निहचै निरमल सदा
२४५
जैसैं सलिल समूहमैं
१५
जो नौ बाडि सहित विधि साधै
३८८
जैसैं सांख्यमती कहैं अलख
२५५ जो पद भौपद भय हरै
१४०
जैसो जो दरब ताके तैसो गुन
७० जो परगुन त्यागंत
१६७
जैसो जो दरब तामैं तैसोई सुभाउ १५४ जो पुमान परधन हरै
२२४
जैसो निरभेदरूप निहचै
२९५ को पुरवकृत करम फल
२९३
जो अडोल परजंक मुद्राधारी
४०३ जो पुरवकृत करम विरख
२९४
जो अपनी दुति आप विराजत
२५ जो पुरव सत्ता करम
१८
जो अरि मित्र समान विचारै
३८७ जो बिनु ग्यान किया अवगाहै
१३६
जोई इकंत नय पच्छ गहि
३६९ जो मन विषय कषायमैं
२०७
जोई करम उदोत धरि
१७ जो मिथ्या दल उपसमै
३७१
जोई जीव वस्तु अस्ति
३३५ जो मुनि संगीतमैं रहै
३९७
जोई द्रिग ग्यान चरनातम
३०० जो मैं आपा छांडि दीनौ
३६३
जो उदास वै जगतसौं
३४४ जो विलसै सुख संपदा
२६३
जो उपयोग स्वरूप धरि
१८
जो विवेक विधि आदरै
३८९
जो कबहूं यह जीव पदारथ
१२३ जो विशुद्ध भावनि बंधै
१७
जोग धरैं रहै जोगसौं भिन्न
२६ जो सचित भोजन तजै
३८७
जो जगकी करनी सब ठानत
१९७ जो सामायिककी दसा
३८७
जो दयालता भाव सो
२९९ जो सुछंद वरतै तजि डेरा
३९०
जो दरवास्रव रूप न होई
१११ जो सुवचन रुचिसौं सुनै
३४४
जो दसधा परिग्रहकौ त्यागी
३८९ जो संवरपद पाइ अनंदै
१३०
जो दिन ब्रह्मचर्य व्रत पालै
३८८ जो स्ववस्तु सत्तारुप
१६४

Page 433 of 444
PDF/HTML Page 460 of 471
single page version

background image
padyonī varṇānukramaṇikā 433
padya
pr̥uṣhṭha
padya
pr̥uṣhṭha
जो हितभाव सु राग है
११४ तन चेतन विवहार एकसे
४८
जौलौं अष्ट कर्मकौ विनास नांही
१०४ तनता मनता वचनता
१७
जौलौं ज्ञानकौ उदोत तौलौं नहि
१५५ तब बानारसी मनमहिं आनी
४२०
ज्यौं कलधौत सुनारकी संगति
२२० ता कारन जगपंथ इत
२३५
ज्यौं घट कहिये घीवकौ
६० तातैं आतम धरमसौं
२८९
ज्यौं चिरकाल गड़ी वसुधामहि
४८ तातैं चिदभावनिविषै
२७७
ज्यौं जगमैं विचरै मतिमंद
११२ तातैं भावित करमकौं
२५४
ज्यौं ज्यौं पुग्गल बल करै
२७६ तातैं मेरै मतविषैं
२५६
ज्यौं तन कंचुक त्यागसौं
३२७ तातैं विषै कषायसौं
२०७
ज्यौं दीपक रजनी समै
२७७ तामैं कवितकला चतुराई
४१९
ज्यौं नट एक धरै बहु भेख
२२१ तियथल बास प्रेम रुचि निरखन
३८८
ज्यौं नर कोउ गिरै गिरिसौं तिहि
२९ तिहूं लोकमांहि तिहूं काल सब
१८२
ज्यौं पंथी ग्रीषम समै
१५
तीन काल अतीत अनागत
२३०
ज्यौं माटीमैं कलस होनकी
८३ तीनसै दसोत्तर सोरठा दोहा
४२१
ज्यौं वरषै वरषा समै
३३८ तो गरंथ अति सोभा पावै
३१२
ज्यौं हिय अंध विकल
२४९ त्याग जगो परवस्तु सब
१४९
जंह ध्रुवधर्म कर्मछय लच्छन
३८ त्यौं सुग्यान जानै सकल
२७८
झूठी करनी आचारै
२२८ थविरकलपि जिनकलपि
३९४
थविरकलपि धर कछुक सरागी
३९८
ठौर ठौर रकतके कुंड
१९९ थिति पूरन करि जो करम
१९
थिति सागर तेतीस
३८३
डूंघा प्रभु चूंघा चतुर
३४४
डूंघा सिद्ध कहै सब कोऊ
३४५ दया–दान–पूजादिक विषय
८२
दरब करम करता अलख
२६७
तजि विभाव हूजै मगन
३०१ दरब करम पुग्गल दसा
२८२
तत्त्वकी प्रतीतिसौं लख्यौ है
४१
दरबकी नय परजायनय दोऊ
८८