મંગલાચરણ ૩
છંદ છપ્પા (આ છંદમાં બધા વર્ણ લઘુ છે.)
सकल–करम–खल–दलन,
कमठ–सठ–पवन कनक–नग।
धवल परम–पद–रमन,
जगत–जन–अमल–कमल–खग।।
परमत–जलधर–पवन,
सजल–घन–सम–तन समकर।
पर–अघ–रजहर जलद,
सकल–जन–नत–भव–भय–हर।।
जमदलन नरकपद–छयकरन,
अगम अतट भवजलतरन।
वर–सबल–मदन–वन–हरदहन,
जय जय परम अभयकरन।। २।।
શબ્દાર્થઃ– કનક-નગ=(કનક=સોનું, નગ=પહાડ) સુમેરુ. પરમત= જૈનમત
સિવાયના બીજા બધા મિથ્યામત. નત=વંદનીય. હર દહન=રુદ્રની અગ્નિ.
અર્થઃ– જે સંપૂર્ણ દુષ્ટકર્મોનો નાશ કરનાર છે, કમઠના (ઉપસર્ગરૂપ) પવનની
સામે મેરુ સમાન છે અર્થાત્ કમઠના જીવે ચલાવેલા ઉગ્ર આંધીના ઉપસર્ગથી ચલિત
થનાર નથી, નિર્વિકાર સિદ્ધપદમાં રમણ કરે છે, સંસારી જીવો રૂપ કમળોને પ્રફુલ્લિત
કરવા માટે સૂર્ય સમાન છે, મિથ્યામતરૂપ વાદળાંને ઉડાડી મૂકવા માટે પ્રચંડ વાયુરૂપ
છે, જેમનું શરીર પાણીથી ભરેલા વાદળા સમાન નીલવર્ણનું છે, જે જીવોને સમતા
દેનાર છે, અશુભ કર્મોની ધૂળ ધોવા માટે વાદળ
_________________________________________________________________
નિવારણ કર્યું હતું અને સાત ફેણવાળા સાપ બનીને પ્રભુની ઉપર છાયા કરીને અખંડ જળવૃષ્ટિથી
રક્ષણ કર્યું હતુ, તે જ હેતુથી આ ભગવાનની પ્રતિમા ઉપર સાત ફેણોનું ચિહ્ન પ્રચલિત છે અને
તેથી જ કવિએ મુગટની ઉપમા આપી છે.