Niyamsar-Gujarati (English transliteration). Jinjini Vani; Sadhak Jivani Drashti; Vishayanukramanika; Shastra-Swadhyayanu Prarambhik Mangalacharan; Shree Niyamsar; Jiv Adhikar; Shlok: 1-12 ; Gatha: 1-4.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 2 of 21

 

Page -8 of 380
PDF/HTML Page 21 of 409
single page version

❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈

arthayatIshvar (shrI kundakundasvAmI) rajasthAnanebhUmitaLanechhoDIne
chAr AngaL Unche AkAshamAn chAlatA hatA te dvArA hun em samajun chhun ke, teoshrI
andaramAn tem ja bahAramAn rajathI (potAnun) atyant aspRuShTapaNun vyakta karatA hatA
(
andaramAn teo rAgAdik maLathI aspRuShTa hatA ane bahAramAn dhULathI aspRuShTa
hatA).
जइ पउमणंदिणाहो सीमंधरसामिदिव्वणाणेण
ण विबोहइ तो समणा क हं सुमग्गं पयाणंति ।।
[दर्शनसार]
artha(mahAvidehakShetranA vartamAn tIrthankaradev) shrI sImandharasvAmI pAsethI
maLelA divya gnAn vaDe shrI padmanandinAthe (shrI kundakundAchAryadeve) bodh na Apyo hot
to munijano sAchA mArgane kem jANat?
he kundakundAdi AchAryo! tamArAn vachano paN svarUpAnusandhAnane viShe A
pAmarane param upakArabhUt thayAn chhe. te mATe hun tamane atishay bhaktithI namaskAr
karun chhun.
[shrImad rAjachandra]
bhagavAn shrI kundakundAchAryadevano amArA par ghaNo upakAr chhe, ame temanA
dAsAnudAs chhIe. shrImadbhagavatkundakundAchAryadev mahAvidehakShetramAn sarvagna vItarAg shrI
sImandhar bhagavAnanAn samavasaraNamAn gayA hatA ane tyAn teoshrI ATh divas rahyA
hatA e viShe aNumAtra shankA nathI. e vAt em ja chhe; kalpanA karasho nahi, nA
kahesho nahi; mAno topaN em ja chhe, na mAno topaN em ja chhe. yathAtathya vAt
chhe, akSharasha satya chhe, pramANasiddha chhe.
[ pUjya gurudev shrI kAnajIsvAmI ]

❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈


Page -7 of 380
PDF/HTML Page 22 of 409
single page version

OM
jinajInI vANI
[rAg-AshAbharyA ame AviyA]
sImandhar mukhathI phUlaDAn khare,
enI kundakund gUnthe mAL re,
jinajInI vANI bhalI re.
vANI bhalI, man lAge raLI,
jemAn sAr-samay shiratAj re,
jinajInI vANI bhalI re......sImandhara0
gUnthyAn pAhuD ne gUnthyun panchAsti,
gUnthyun pravachanasAr re,
jinajInI vANI bhalI re.
gUnthyun niyamasAr, gUnthyun rayaNasAr,
gUnthyo samayano sAr re,
jinajInI vANI bhalI re.......sImandhara0
syAdvAd kerI suvAse bharelo
jinajIno OMkAranAd re,
jinajInI vANI bhalI re.
vandun jineshvar, vandun hun kundakund,
vandun e OMkAranAd re,
jinajInI vANI bhalI re.......sImandhara0
haiDe hajo, mArA bhAve hajo,
mArA dhyAne hajo jinavAN re,
jinajInI vANI bhalI re.
jineshvaradevanI vANInA vAyarA
vAjo mane dinarAt re,
jinajInI vANI bhalI re.......sImandhara0

rachayitA himmatalAl jeThAlAl shAh

Page -6 of 380
PDF/HTML Page 23 of 409
single page version

sAdhak jIvanI draShTi

adhyAtmamAn hammeshAn nishchayanay ja mukhya chhe; tenA ja Ashraye dharma thAy chhe. shAstromAn jyAn vikArI paryAyonun vyavahAranayathI kathan karavAmAn Ave tyAn paN nishchayanayane ja mukhya ane vyavahAranayane gauN karavAno Ashay chheem samajavun; kAraN ke puruShArtha vaDe potAmAn shuddhaparyAy pragaT karavA arthAt vikArI paryAy TALavA mATe hammeshAn nishchayanay ja AdaraNIy chhe; te vakhate banne nayonun gnAn hoy chhe paN dharma pragaTAvavA mATe banne nayo kadI AdaraNIy nathI. vyavahAranayanA Ashraye kadI dharma anshe paN thato nathI, parantu tenA Ashraye to rAg - dveShanA vikalpo ja UThe chhe.

chhaye dravyo, temanA guNo ane temanA paryAyonA svarUpanun gnAn karAvavA mATe koI vakhate nishchayanayanI mukhyatA ane vyavahAranayanI gauNatA rAkhIne kathan karavAmAn Ave, ane koI vakhate vyavahAranayane mukhya karIne tathA nishchayanayane gauN rAkhIne kathan karavAmAn Ave; pote vichAr kare temAn paN koI vakhate nishchayanayanI mukhyatA ane koI vakhate vyavahAranayanI mukhyatA karavAmAn Ave; adhyAtmashAstramAn paN jIvano vikArI paryAy jIv svayam kare chhe tethI thAy chhe ane te jIvano ananya pariNAm chheem vyavahAranaye kahevAmAnsamajAvavAmAn Ave; paN te darek vakhate nishchayanay ek ja mukhya ane AdaraNIy chhe em gnAnIonun kathan chhe. shuddhatA pragaT karavA mATe koI vakhate nishchayanay AdaraNIy chhe ane koI vakhate vyavahAranay AdaraNIy chheem mAnavun te bhUl chhe. traNe kALe ekalA nishchayanayanA Ashraye ja dharma pragaTe chhe em samajavun.

sAdhak jIvo sharUAtathI ant sudhI nishchayanI ja mukhyatA rAkhIne vyavahArane gauN ja karatA jAy chhe, tethI sAdhakadashAmAn nishchayanI mukhyatAnA jore sAdhakane shuddhatAnI vRuddhi ja thatI jAy chhe ane ashuddhatA TaLatI ja jAy chhe. e rIte nishchayanI mukhyatAnA jore pUrNa kevaLagnAn thatAn tyAn mukhya - gauNapaNun hotun nathI ane nay paN hotA nathI.

‘gurudevashrInA vachanAmRut’ 16

Page -5 of 380
PDF/HTML Page 24 of 409
single page version

paramAgam shrI niyamasAranI
viShayAnukramaNikA
viShay
gAthA
viShay
gAthA
kAraNaparamANudravya ane kAryaparamANudravyanun
1jIv adhikAr
svarUp
25

asAdhAraN mangal ane bhagavAn granthakartAnI

paramANunun visheSh kathan
26
pratignA
1
svabhAv pudgalanun svarUp
27

mokShamArga ane tenA pha lanA svarUp

pudgal paryAyanA svarUpanun kathan
28
nirUpaNanI sUchanA
2
pudgaladravyanA kathanano upasanhAr
29

svabhAvaratnatrayanun svarUp

3
dharma-adharma-AkAshanun sankShipta kathan
30

ratnatrayanA bhedakAraN tathA lakShaN viShe kathan

4
vyavahArakAlanun svarUp tathA tenA vividh

vyavahAr samyaktvanun svarUp

5
bhedo
31

aDhAr doShanun svarUp

6
mukhya kALanun svarUp
32

tIrthankar paramadevanun svarUp

7
kALAdi amUrta achetan dravyonA

paramAgamanun svarUp

8
svabhAvaguN-paryAyonun kathan
33

chha dravyonnA pRuthak pRuthak nAm

9
kAladravya nA sivAy pUrvokta dravyo ja

upayoganun lakShaN

10
panchAstikAy chhe, e viShe kathan
34

gnAnanA bhed

11
chha dravyonA pradeshanun lakShaN ane tenA

darshanopayoganun svarUp

13
sambhavano prakAr
34

ashuddha darshananI tathA shuddha ne ashuddha

ajIvadravya sambandhI kathanano upasanhAr
37
paryAyanI sUchanA
14
3shuddhabhAv adhikAr

svabhAvaparyAyo ane vibhAvaparyAyo

15
hey ane upAdey tattvanA svarUpanun kathan
38

chAragatinAun svarUpanirUpaN

16
nirvikalpa tattvanA svarUpanun kathan
39

kartRutva-bhoktRutvanAn prakAranun kathan

18

banne nayonun saph lapaNun

19
prakRu ti Adi bandhasthAno tathA udayanAn
sthAnonA samUh jIvane nathI,
e viShe kathan
2ajIv adhikAr
40

pudgaladravyanA bhedonun kathan

20
vibhAvasvabhAvonA svarUpakathan dvArA

vibhAvapudgalanun svarUp

21
panchamabhAvanA svarUpanun kathan
41

Page -4 of 380
PDF/HTML Page 25 of 409
single page version

( 22 )
viShay
gAthA
viShay
gAthA

shuddha jIvane samasta sansAravikAr nahIn

nishchay mano-vachanaguptinun svarUp
69
evun nirUpaN
42
nishchay kAyaguptinun svarUp
70

shuddha AtmAne samasta vibhAvono abhAv

bhagavAn arhat parameShThInun svarUp
71
chhe evun kathan
43
bhagavanta siddhaparameShThiyonun svarUp
72

shuddha jIvanun svarUp

44
bhagavanta AchAryanun svarUp
73

kAraNaparamAtmAne samasta paudgalik vikAr

adhyApka nAmak paramagurunun svarUp
74
nathI evun kathan
45
sarvasAdhuonA svarUpanun kathan
75

sansArI ane rmunt jIvomAn antar na

vyavahArachAritra-adhikArano upasanhAr ane
honenun kathan
47
nishchayachAritranI sUchanA
76

kAryasamayasAr ane kAraNasamayasAramAn antar

5paramArthapratikra maN adhikAr
na honenun kathan
48
shuddha AtmAne sakal kartRutvanA abhAv

nishchay ane vyavahAranayakI upadeyatAnun

viShe sambandhI kathan
77
prakAshan
49
bhedavignAn dvArA kra me nishchay-chAritra thAy

hey-upadey athavA tyAg-grahaNanun svarUp

chhe e viShe kathan
82
ratnatrayanun svarUp
51
vachanamay pratikra maN nAmak sUtrasamudAyanun
4vyavahArachAritra adhikAr
nirAs.
83

ahinsAvratanun svarUp

56
Atma-ArAdhanAmAn vartatA jIvane ja prati-

satyavratanun svarUp

57
kra maNasvarUp kahel chhe, e viShe kathan
84

achauryavratanun svarUp

58
paramopekShAsanyamadharane nishchayapratikra maNanun svarUp

brahmacharyavratanun svarUp

59
hoy chhe, e viShe nirUpaN
85

prigrah-prityAgavratanun svarUp

60
unmArganA prityAg ane sarvagnavItarAgamArganA

irryAsamitinun svarUp

61
svIkAr sambandhI varNan
86

bhAShAsamitinun svarUp

62
nishalyabhAve pariNat mahAtapodhan ja nishchay-

eeShaNAsamitinun svarUp

63
pratikra maNasvarUp chhe, e viShe kathan
87

AdAnanikShepaNasamitinun svarUp

64
trigupti gupta evA param tapodhanane

pratiShThApanasamitinun svarUp

65
nishchayachAritra hovAnun kathan
88

vyavahAr manoguptinun svarUp

66
dhyAnanA bhedonun svarUp
89

vachanaguptinun svarUp

67
Asannabhavya ane anAsannabhavya jIvanA

kAyaguptinun svarUp

68
pUrvApar pariNAmanun svarUp
90

Page -3 of 380
PDF/HTML Page 26 of 409
single page version

( 23 )
viShay
gAthA
viShay
gAthA

samyagdarshanagnAnachAritranun sampUrNa svIkAr karavAthI

AlochanAnA svarUpanA bhedonun kathan
108
ane mithyAdarshanachAritranun sampUrNa tyAg karavAthI
mumukShune nishchayapratikra maN thAy chhe,
e viShe kathan
8shuddhanishchay-prAyashchitta adhikAr
nishchay-prAyashchittanun svarUp
113
91
chAr kaShAyo par vijay prApta
meLavavAnA upAyanun svarUp
115

nishchay uttamArthapratikra maNanun svarUp

92
‘‘shuddha gnAnanun svIkAr karanevALAne prAyashchitta

dhyAn ek upAdey chhe

evun kathan
93
chhe’’evun kathan
116

vyavahAr pratikra maNanun saph paNun kyAre kahevAy

e viShe kathan
94
nishchayaprAyashchitta samasta AcharaNomAn
param AcharaN chhe, e viShe kathan
117
6nishchay-pratyAkhyAn adhikAr
shuddha kAraNaparamAtmatattvamAn antarmukh rahIne

nishchayanayanA pratyAkhyAnanun svarUp

95
je pratapante tap chhe, ane e tap

anantachatuShTayAtmak nij AtmAnA

prAyashchitta chhe, e sambandhI kathan
118
dhyAnano upadesh
96
nishchayadharmadhyAn sarva bhAvono abhAv karavAne

param bhAvanAnI sanmukh evA gnAnIne

samartha chhe
evun kathan
119
shIkhAmaN
97
shuddha nishchay niyamanun svarUp
120

bandharahit AtmAne bhAvavA viShe shikhAmaN 98 sakaL vibhAvanA sanyAsanI vidhi

nishchayakAyotsarganun svarUp
121
99
9param-samAdhi adhikAr

sarvatra AtmA upAdey chhe

evun kathan
100

sansArAvasthAmAn ane muktimAn jIv

paramasamAdhinun svarUp
122
nisahAy chheevun kathan
101
samatA vinA dravyalingadhArI shramaNAbhAsane

ekatvabhAvanArUpe priNamelA samyaggnAnInun

jarAy mokShanun sAdhan nathI, e viShe
kathan
124
lakShaN
102
param vItarAgasanyamIne sAmAyikavrat sthAyI chhe,

Atmagat doShothI mukat thavAnA upAyanun

evun nirUpaN
125
kathan
103
paramamumukShunun svarUp
126

param tapodhananI bhAvashuddhinun kathan

104
AtmA ja upAdey chhe evun kathan
127

nishchayapratyAkhyAnanA yogya jIvanun svarUp

105
rAgadveShanA abhAvathI aparispandarUpatA hoy

nishchayapratyAkhyAn adhikArano upasanhAr

106
chhe, te viShe kathan
128
7param-Alochan adhikAr
Artta-raudra dhyAnanA parityAg dvArA sanAtan

nishchay-AlochanAnun svarUp

107
sAmAyikavratanA svarUpanun kathan
129

Page -2 of 380
PDF/HTML Page 27 of 409
single page version

( 24 )
viShay
gAthA
viShay
gAthA

sukRu ta-dRuShkRu tarUp karmanA sanyAsanI vidhi

130
bAhya tathA antar jalpno nirAs
150

nav kaShAyanA vijay vaDe prApta thatA

svAtmAshrit nishchayadharmadhyAn ane nishchay-
shukladhyAn e be dhyAno ja upAdey chhe,
e viShe kathan
sAmAyik chAritranun svarUp
131
151

param samAdhi adhikAranun upasanhAr

133
paramavItarAgachAritramAn sthit param
10paramabhakti adhikAr
tapodhananun svarUp
152

ratnatrayanun svarUp

134
samasta vachanasambandhI vyApArano nirAs
153

vyavahAranayapradhAn siddhabhaktinun svarUp

135
shuddhanishchayadharmadhyAnasvarUp pratikra maNAdi vagere

nijA paramAtmAkI bhaktinun svarUp

136
karavA yogya chhe e viShe kathan
154

nishchay yogabhaktinun svarUp

137
sAkShAt antarmukh paramajiAnayogIne

viprIt abhinivesh rahit AtmabhAv te

shikhAmaN
155
nishchay-paramayog chhe, e viShe kathan 139
vachanasambandhI vyApAranI nivRuttinA

bhakti adhikAranun upasanhAr

140
hetunun kathan
156
11nishchay-paramAvashyak adhikAr
sahaj tattvanI ArAdhanAno vidhi
157

nirantar svavashane nishchay-Avashyak hovA

paramAvashyak adhikAranun upasanhAr
158
viShe kathan
141
12shuddhopyog adhikAr

avash param jinayogIshvarane param Avashyak-

gnAnIne sva-par svarUpanun prakAshapaNun kathanchit
karma jarUr chhe
enun kathan
142
chhe, e viShe kathan
159
bhedopachAr-ratnatrayapariNativALA jIvane
kevalagnAn ane ke valadarshananA yugapad
avashapaNun nahi hovA viShe kathan
143
pravartan sambandhI draShTAnta dvArA kathan
160
anyavash evA ashuddha-antarAtmajIvanun lakShaN 144
anyavashanun svarUp
AtmAnA svaparaprakAshakapaNA sambandhI
145
virodh kathan
161
sAkShAt svavash paramajiAnayogIshvaranun
ekAnte AtmAne paraprakAshakapaNA hovAnI
svarUp
146
vAtanun khanDan
163
shuddha-nishchay-AvashyakanI prAptinA upAyanun
vyavahAranayanun saph latapaNun darshAvanArun kathan 164
nishchayanayathI svarUpanun kathan
svarUp
147
165
shuddhopayogonmukh jIvane sIkh
148
shuddhanishchayanayanI vivakShAthI paradarshananun khanDan 166
ke valagnAnanun svarUp
Avashyak karmanA abhAvamAn tapodhan
167
bahirAtmA hoy chhe, e viShe kathan
149

Page -1 of 380
PDF/HTML Page 28 of 409
single page version

( 25 )
viShay
gAthA
viShay
gAthA
kAraN-paramatattvanA svarUpanun kathan
177

ke valagnAnanA abhAve sarvagnapaNun hotun nathI

nirupAdhisvarUp jenun lakShaN chhe evA
e viShe kathan
168
paramAtmatattva viShe kathan
178

vyavahAranayanI pragaTatAthI kathan

169
sAnsArik vikAr samUhanA abhAvane lIdhe

‘‘jIv gnAnasvarUp chhe’’ em vitarkapUrvak

paramatattvane nirvAN chhe, e viShe kathan 179
nirUpaN
170

guN-guNImAn bhedano abhAv hovA viShe

paramanirvANayogya paramatattvanun svarUp
180
kathan
171
paramatattvanA svarUpanun kathan
181
bhagavAn siddhanA svabhAvaguNonA svarUpanun

sarvagna vItarAgane vAnchhAnun abhAv hoy chhe,

kathan
182
e viShe kathan
172
siddhi ane siddhanA ekatvanun pratipAdan
183

ke valagnAnIne bandhanA abhAvanA svarUp

siddhakShetrathI u par jIv-pudgalonA gamanano
viShe kathan
173
niShedh
184

ke valI bhaTTArakanA manarahitapaNA viShe

niyamashabdano ane tenA phaLanun upasanhAr
185
kathan
175
bhavyane shIkhAmaN
186

shuddha jIvane svabhAvagatinI prApti thavAnA

shAstranA nAm kathan dvArA shAstrano upasanhAr
upAyanun kathan
176
7
18

Page 0 of 380
PDF/HTML Page 29 of 409
single page version

OM
नमः श्रीसर्वज्ञवीतरागाय
shAstra-svAdhyAyanun prArambhik mangalAcharaN
ओंकारं बिन्दुसंयुक्तं नित्यं ध्यायन्ति योगिनः
कामदं मोक्षदं चैव ॐकाराय नमो नमः ।।।।
अविरलशब्दघनौघप्रक्षालितसकलभूतलकलङ्का
मुनिभिरुपासिततीर्था सरस्वती हरतु नो दुरितान् ।।।।
अज्ञानतिमिरान्धानां ज्ञानाञ्जनशलाकया
चक्षुरुन्मीलितं येन तस्मै श्रीगुरवे नमः ।।।।
श्रीपरमगुरवे नमः, परम्पराचार्यगुरवे नमः ।।
सकलकलुषविध्वंसकं, श्रेयसां परिवर्धकं, धर्मसम्बन्धकं, भव्यजीवमनःप्रतिबोधकारकं,
पुण्यप्रकाशकं, पापप्रणाशकमिदं शास्त्रं श्रीसमयसारनामधेयं, अस्य मूलग्रन्थकर्तारः
श्रीसर्वज्ञदेवास्तदुत्तरग्रन्थकर्तारः श्रीगणधरदेवाः प्रतिगणधरदेवास्तेषां वचनानुसारमासाद्य
आचार्यश्रीकुन्दकुन्दाचार्यदेवविरचितं, श्रोतारः सावधानतया शृण्वन्तु
।।
मङ्गलं भगवान् वीरो मङ्गलं गौतमो गणी
मङ्गलं कुन्दकुन्दार्यो जैनधर्मोऽस्तु मङ्गलम् ।।।।
सर्वमङ्गलमाङ्गल्यं सर्वकल्याणकारकं
प्रधानं सर्वधर्माणां जैनं जयतु शासनम् ।।।।

Page 1 of 380
PDF/HTML Page 30 of 409
single page version

OM
परमात्मने नमः।
shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt
shrI
niyamasAr
F
1
jIv adhikAr
F
श्रीपद्मप्रभमलधारिदेवविरचिततात्पर्यवृत्तिः ।
(मालिनी)
त्वयि सति परमात्मन्माद्रशान्मोहमुग्धान्
कथमतनुवशत्वान्बुद्धकेशान्यजेऽहम्
सुगतमगधरं वा वागधीशं शिवं वा
जितभवमभिवन्दे भासुरं श्रीजिनं वा
।।।।
mUL gAthAono ane tAtparyavRutti nAmanI TIkAno
gujarAtI anuvAd

[pratham, granthanA AdimAn shrImadbhagavatkundakundAchAryadevavirachit prAkRitagAthAbaddha A ‘niyamasAr’ nAmanA shAstranI ‘tAtparyavRutti’ nAmanI sanskRit TIkA rachanAr muni shrI padmaprabhamaladhAridev sAt shloko dvArA mangaLAcharaN vagere kare chhe]

[shlokArtha] he paramAtmA! tun hotAn hun mArA jevA (sansArIo jevA) mohamugdha

1


Page 2 of 380
PDF/HTML Page 31 of 409
single page version

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-
(अनुष्टुभ्)
वाचं वाचंयमीन्द्राणां वक्त्रवारिजवाहनाम्
वन्दे नयद्वयायत्तवाच्यसर्वस्वपद्धतिम् ।।।।
(शालिनी)
सिद्धान्तोद्घश्रीधवं सिद्धसेनं
तर्काब्जार्कं भट्टपूर्वाकलंकम्
शब्दाब्धीन्दुं पूज्यपादं च वन्दे
तद्विद्याढयं वीरनन्दिं व्रतीन्द्रम्
।।।।

ane kAmavash buddhane tathA brahmA-viShNu-maheshane kem pUjun? (na ja pUjun.) jeNe bhavone jItyA chhe tene hun vandun chhuntene prakAshamAn evA shrI jin kaho, 1sugat kaho, 2giridhar kaho,

[shlokArtha] 5vAchanyamIndronun (jinadevonun) mukhakamaL jenun vAhan chhe ane be nayonA Ashraye sarvasva kahevAnI jenI paddhati chhe te vANIne (jinabhagavantonI syAdvAdamudrit vANIne) hun vandun chhun. 2.

[shlokArtha] uttam siddhAntarUpI shrInA pati siddhasen munIndrane, 6tarkakamaLanA sUrya bhaTTa akalank munIndrane, 7shabdasindhunA chandra pUjyapAd munIndrane ane taddavidyAthI (siddhAntAdi traNenA gnAnathI) samRuddha vIranandi munIndrane hun vandun chhun. 3.

2 ]

3vAgIshvar kaho ke 4shiv kaho. 1.

1.buddhane sugat kahevAmAn Ave chhe. sugat eTale (1) shobhanIkatAne prApta, athavA (2) sampUrNatAne prApta.
shrI jinabhagavAn (1) moharAgadveShanA abhAvane lIdhe shobhanIkatAne prApta chhe, ane (2) kevaLagnAnAdikane
pAmyA hovAne lIdhe sampUrNatAne prApta chhe; tethI temane ahIn sugat kahyA chhe.

2.kRiShNane giridhar (arthAt parvatane dharI rAkhanAr) kahevAmAn AvyA chhe. shrI jinabhagavAn anantavIryavAn hovAthI temane ahIn giridhar kahyA chhe.

3.brahmAne athavA bRuhaspatine vAgIshvar (arthAt vANInA adhipati) kahevAmAn Ave chhe. shrI jinabhagavAn divya vANInA prakAshak hovAthI temane ahIn vAgIshvar kahyA chhe.

4.maheshane (shankarane) shiv kahevAmAn Ave chhe. shrI jinabhagavAn kalyANasvarUp hovAthI temane ahIn shiv
kahevAmAn AvyA chhe.

5.vAchanyamIndro=muniomAn pradhAn arthAt jinadevo; maun sevanArAomAn shreShTha arthAt jinadevo; vAk- sanyamIomAn indra samAn arthAt jinadevo. [vAchanyamI=muni; maun sevanAr; vANInA sanyamI.]

6.tarkakamaLanA sUrya=tarkarUpI kamaLane praphullit karavAmAn sUrya samAn

7.shabdasindhunA chandra=shabdarUpI samudrane uchhALavAmAn chandra samAn


Page 3 of 380
PDF/HTML Page 32 of 409
single page version

kahAnajainashAstramALA ]

jIv adhikAr
[ 3
(अनुष्टुभ्)
अपवर्गाय भव्यानां शुद्धये स्वात्मनः पुनः
वक्ष्ये नियमसारस्य वृत्तिं तात्पर्यसंज्ञिकाम् ।।।।

किंच

(आर्या)
गुणधरगणधररचितं श्रुतधरसन्तानतस्तु सुव्यक्त म्
परमागमार्थसार्थं वक्तु ममुं के वयं मन्दाः ।।।।

अपि च

(अनुष्टुभ्)
अस्माकं मानसान्युच्चैः प्रेरितानि पुनः पुनः
परमागमसारस्य रुच्या मांसलयाऽधुना ।।।।
(अनुष्टुभ्)
पंचास्तिकायषड्द्रव्यसप्ततत्त्वनवार्थकाः
प्रोक्ताः सूत्रकृता पूर्वं प्रत्याख्यानादिसत्क्रियाः ।।।।

अलमलमतिविस्तरेण स्वस्ति साक्षादस्मै विवरणाय

[shlokArtha] bhavyonA mokShane mATe tem ja nij AtmAnI shuddhine arthe niyamasAranI ‘tAtparyavRutti’ nAmanI TIkA hun kahIsh. 4.

vaLI

[shlokArtha] guNanA dharanAr gaNadharothI rachAyelA ane shrutadharonI paramparAthI sArI rIte vyakta karAyelA A paramAgamanA arthasamUhanun kathan karavAne ame mandabuddhi te koN? 5.

tathApi

[shlokArtha] hamaNAn amArun man paramAgamanA sAranI puShTa ruchithI pharI pharIne atyant prerit thAy chhe. [e ruchithI prerit thavAne lIdhe ‘tAtparyavRutti’ nAmanI A TIkA rachAy chhe.] 6.

[shlokArtha] sUtrakAre pUrve pAnch astikAy, chha dravya, sAt tattva ane nav padArtha tem ja pratyAkhyAnAdi satkriyA kahel chhe (arthAt bhagavAn kundakundAchAryadeve A shAstramAn pratham pAnch astikAy vagere ane pachhI pratyAkhyAnAdi satkriyA kahel chhe). 7.

ati vistArathI bas thAo, bas thAo. sAkShAt A vivaraN jayavant varto.


Page 4 of 380
PDF/HTML Page 33 of 409
single page version

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-

अथ सूत्रावतार :

णमिऊण जिणं वीरं अणंतवरणाणदंसणसहावं
वोच्छामि णियमसारं केवलिसुदकेवलीभणिदं ।।।।
नत्वा जिनं वीरं अनन्तवरज्ञानदर्शनस्वभावम्
वक्ष्यामि नियमसारं केवलिश्रुतकेवलिभणितम् ।।।।

अथात्र जिनं नत्वेत्यनेन शास्त्रस्यादावसाधारणं मङ्गलमभिहितम्

नत्वेत्यादिअनेकजन्माटवीप्रापणहेतून् समस्तमोहरागद्वेषादीन् जयतीति जिनः वीरो विक्रान्तः; वीरयते शूरयते विक्रामति कर्मारातीन् विजयत इति वीरः श्रीवर्धमान-सन्मतिनाथ-महतिमहावीराभिधानैः सनाथः परमेश्वरो महादेवाधिदेवः

have (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevavirachit) gAthAsUtranun avataraN karavAmAn Ave chhe

(harigIt)
namIne anantotkRuShTa darshanagnAnamay jin vIrane
kahun niyamasAr hun kevaLIshrutakevaLIparikathitane. 1.

anvayArtha[अनन्तवरज्ञानदर्शनस्वभावं] anant ane utkRuShTa gnAnadarshan jemano svabhAv chhe evA (kevaLagnAnI ane kevaLadarshanI) [जिनं वीरं] jin vIrane [नत्वा] namIne [केवलिश्रुतकेवलिभणितम्] kevaLI ane shrutakevaLIoe kahelun [नियमसारं] niyamasAr [वक्ष्यामि] hun kahIsh.

TIkAahIn ‘जिनं नत्वा’e gAthAthI shAstranA AdimAn asAdhAraN mangaL kahyun chhe.

‘नत्वा’ ityAdi padonun tAtparya kahevAmAn Ave chhe

anek janmarUp aTavIne prApta karAvavAnA hetubhUt samasta moharAgadveShAdikane je jIte chhe te ‘jin’ chhe. ‘vIr’ eTale vikrAnt (parAkramI); vIratA phorave, shaurya phorave, vikram (parAkram) phorave, karmashatruo par vijay meLave, te ‘vIr’ chhe. evA vIraneke je shrI vardhamAn, shrI sanmatinAth, shrI ativIr ane shrI mahAvIr e nAmothI yukta chhe, je parameshvar chhe, mahAdevAdhidev chhe, chhellA tIrthanAth chhe, je traN bhuvananA sacharAchar dravya-guN-paryAyone

4 ]


Page 5 of 380
PDF/HTML Page 34 of 409
single page version

kahAnajainashAstramALA ]

jIv adhikAr
[ 5

पश्चिमतीर्थनाथः त्रिभुवनसचराचरद्रव्यगुणपर्यायैकसमयपरिच्छित्तिसमर्थसकलविमलकेवल- ज्ञानदर्शनाभ्यां युक्तो यस्तं प्रणम्य वक्ष्यामि कथयामीत्यर्थः कं, नियमसारम् नियमशब्दस्तावत् सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्रेषु वर्तते, नियमसार इत्यनेन शुद्धरत्नत्रय- स्वरूपमुक्त म् किंविशिष्टं, केवलिश्रुतकेवलिभणितंकेवलिनः सकलप्रत्यक्षज्ञानधराः, श्रुतकेवलिनः सकलद्रव्यश्रुतधरास्तैः केवलिभिः श्रुतकेवलिभिश्च भणितंसकलभव्य- निकुरम्बहितकरं नियमसाराभिधानं परमागमं वक्ष्यामीति विशिष्टेष्टदेवतास्तवनानन्तरं सूत्रकृता पूर्वसूरिणा श्रीकुन्दकुन्दाचार्यदेवगुरुणा प्रतिज्ञातम् इति सर्वपदानां तात्पर्यमुक्त म्

(मालिनी)
जयति जगति वीरः शुद्धभावास्तमारः
त्रिभुवनजनपूज्यः पूर्णबोधैकराज्यः
नतदिविजसमाजः प्रास्तजन्मद्रुबीजः
समवसृतिनिवासः केवलश्रीनिवासः
।।।।

ek samaye jANavA-dekhavAmAn samartha evA sakaLavimaL (sarvathA nirmaL) kevaLagnAnadarshanathI sanyukta chhe tenepraNamIne kahun chhun. shun kahun chhun? ‘niyamasAr’ kahun chhun. ‘niyam’ shabda, pratham to, samyagdarshanagnAnachAritra mATe chhe. ‘niyamasAr’ (‘niyamano sAr’) em kahetAn shuddha ratnatrayanun svarUp kahyun chhe. kevun chhe te? kevaLIo ane shrutakevaLIoe kahelun chhe. ‘kevaLIo’ te sakalapratyakSha gnAnanA dharanArA ane ‘shrutakevaLIo’ te sakaL dravyashrutanA dharanArA; evA kevaLIo ane shrutakevaLIoe kahelun, sakaL bhavyasamUhane hitakar, ‘niyamasAr’ nAmanun paramAgam hun kahun chhun. Am, vishiShTa iShTadevatAnA stavan pachhI, sUtrakAr pUrvAchArya shrI kundakundAchAryadevagurue pratignA karI.

A pramANe sarva padonun tAtparya kahevAmAn Avyun.

[have pahelI gAthAnI TIkA pUrNa karatAn TIkAkAr munirAj shrI padmaprabhamaladhAridev shlok kahe chhe]

[shlokArtha] shuddhabhAv vaDe mArano (kAmano) jeNe nAsh karyo chhe, traN

mAr = (1) kAmadev; (2) hinsA; (3) maraN.


Page 6 of 380
PDF/HTML Page 35 of 409
single page version

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-

मग्गो मग्गफलं ति य दुविहं जिणसासणे समक्खादं

मग्गो मोक्खउवाओ तस्स फलं होइ णिव्वाणं ।।।।
मार्गो मार्गफलमिति च द्विविधं जिनशासने समाख्यातम्
मार्गो मोक्षोपायः तस्य फलं भवति निर्वाणम् ।।।।

मोक्षमार्गतत्फलस्वरूपनिरूपणोपन्यासोऽयम्

‘सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्गः’ इति वचनात् मार्गस्तावच्छुद्धरत्नत्रयं, मार्गफलमपुनर्भवपुरन्ध्रिकास्थूलभालस्थललीलालंकारतिलकता द्विविधं किलैवं परम- वीतरागसर्वज्ञशासने चतुर्थज्ञानधारिभिः पूर्वसूरिभिः समाख्यातम् परमनिरपेक्षतया निजपरमात्मतत्त्वसम्यक्श्रद्धानपरिज्ञानानुष्ठानशुद्धरत्नत्रयात्मकमार्गो मोक्षोपायः, तस्य शुद्ध- bhuvananA janone je pUjya chhe, pUrNa gnAn jenun ek rAjya chhe, devono samAj jene name chhe, janmavRukShanun bIj jeNe naShTa karyun chhe, samavasaraNamAn jeno nivAs chhe ane kevaLashrI (kevaLagnAnadarshanarUpI lakShmI) jenAmAn vase chhe, te vIr jagatamAn jayavant varte chhe. 8.

chhe mArganun ne mArgaphaLanun kathan jinavarashAsane;
tyAn mArga mokShopAy chhe ne mArgaphaL nirvAN chhe. 2.

anvayArtha[मार्गः मार्गफलम्] mArga ane mArgaphaL [इति च द्विविधं] em be prakAranun [जिनशासने] jinashAsanamAn [समाख्यातम्] kathan karavAmAn Avyun chhe; [मार्गः मोक्षोपायः] mArga mokShopAy chhe ane [तस्य फलं] tenun phaL [निर्वाणं भवति] nirvAN chhe.

TIkAA, mokShamArga ane tenA phaLanA svarUpanirUpaNanI sUchanA (te bannenA svarUpanA nirUpaNanI prastAvanA) chhe.

‘सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि मोक्षमार्गः (samyagdarshan, samyaggnAn ane samyakchAritra mokShamArga chhe)’ evun (shAstranun) vachan hovAthI, mArga to shuddharatnatray chhe ane mArgaphaL muktirUpI strInA vishAL bhAlapradeshe shobhA-alankArarUp tilakapaNun chhe (arthAt mArgaphaL muktirUpI strIne varavun te chhe). A rIte kharekhar (mArga ane mArgaphaL em) be prakAranun, chaturthagnAnadhArI (manaparyayagnAnanA dharanArA) pUrvAchAryoe paramavItarAg sarvagnanA shAsanamAn

6 ]


Page 7 of 380
PDF/HTML Page 36 of 409
single page version

kahAnajainashAstramALA ]

jIv adhikAr
[ 7

रत्नत्रयस्य फलं स्वात्मोपलब्धिरिति

(पृथ्वी)
क्वचिद् व्रजति कामिनीरतिसमुत्थसौख्यं जनः
क्वचिद् द्रविणरक्षणे मतिमिमां च चक्रे पुनः
क्वचिज्जिनवरस्य मार्गमुपलभ्य यः पंडितो
निजात्मनि रतो भवेद् व्रजति मुक्ति मेतां हि सः
।।9।।
णियमेण य जं कज्जं तं णियमं णाणदंसणचरित्तं
विवरीयपरिहरत्थं भणिदं खलु सारमिदि वयणं ।।।।
नियमेन च यत्कार्यं स नियमो ज्ञानदर्शनचारित्रम्
विपरीतपरिहारार्थं भणितं खलु सारमिति वचनम् ।।।।

kathan karyun chhe. nij paramAtmatattvanAn samyakshraddhAn-gnAn-anuShThAnarUp shuddharatnatrayAtmak mArga param nirapekSha hovAthI mokShano upAy chhe ane te shuddharatnatrayanun phal svAtmopalabdhi (nij shuddha AtmAnI prApti) chhe.

[have bIjI gAthAnI TIkA pUrNa karatAn TIkAkAr munirAj shlok kahe chhe]

[shlokArtha] manuShya kyArek kAminI pratye ratithI utpanna thatA sukh taraph gati kare chhe ane vaLI kyArek dhanarakShAnI buddhi kare chhe. je panDit kyArek jinavaranA mArgane pAmIne nij AtmAmAn rat thAy chhe, te kharekhar A muktine pAme chhe. 9.

je niyamathI kartavya evAn ratnatray te niyam chhe;
viparItanA parihAr arthe ‘sAr’ pad yojel chhe. 3.

anvayArtha[सः नियमः] niyam eTale [नियमेन च] niyamathI (nakkI) [यत् कार्यं] je karavAyogya hoy te arthAt [ज्ञानदर्शनचारित्रम्] gnAnadarshanachAritra. [विपरीतपरिहारार्थं] viparItanA parihAr arthe (gnAnadarshanachAritrathI viruddha bhAvonA tyAg mATe) [खलु] kharekhar

shuddharatnatray arthAt nij paramAtmatattvanI samyak shraddhA, tenun samyak gnAn ane tenun samyak AcharaN paranI tem ja bhedonI lesh paN apekShA rahit hovAthI te shuddharatnatray mokShano upAy chhe; te
shuddharatnatrayanun phaL shuddha AtmAnI pUrNa prApti arthAt
mokSha chhe.


Page 8 of 380
PDF/HTML Page 37 of 409
single page version

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-

अत्र नियमशब्दस्य सारत्वप्रतिपादनद्वारेण स्वभावरत्नत्रयस्वरूपमुक्त म्

यः सहजपरमपारिणामिकभावस्थितः स्वभावानन्तचतुष्टयात्मकः शुद्धज्ञानचेतना- परिणामः स नियमः नियमेन च निश्चयेन यत्कार्यं प्रयोजनस्वरूपं ज्ञानदर्शनचारित्रम् ज्ञानं तावत् तेषु त्रिषु परद्रव्यनिरवलंबत्वेन निःशेषतोन्तर्मुखयोगशक्ते : सकाशात निजपरमतत्त्वपरिज्ञानम् उपादेयं भवति दर्शनमपि भगवत्परमात्मसुखाभिलाषिणो जीवस्य शुद्धान्तस्तत्त्वविलासजन्मभूमिस्थाननिजशुद्धजीवास्तिकायसमुपजनितपरमश्रद्धानमेव भवति [सारम् इति वचनं] ‘sAr’ evun vachan [भणितम्] kahyun chhe.

TIkAahIn A (gAthAmAn), ‘niyam’ shabdane ‘sAr’ shabda kem lagADyo chhe tenA pratipAdan dvArA svabhAvaratnatrayanun svarUp kahyun chhe.

je sahaj 1param pAriNAmik bhAve sthit, svabhAv-anantachatuShTayAtmak 2shuddhagnAn- chetanApariNAm te 3niyam (kAraNaniyam) chhe. niyam (-kAryaniyam) eTale nishchayathI (nakkI) je karavAyogyaprayojanasvarUphoy te arthAt gnAnadarshanachAritra. te traNamAnnA darekanun svarUp kahevAmAn Ave chhe(1) paradravyane avalambyA vinA nisheShapaNe antarmukh yogashaktimAnthI upAdey (upayogane sampUrNapaNe antarmukh karIne grahaN karavAyogya) evun je nij paramatattvanun parignAn (jANavun) te gnAn chhe. (2) bhagavAn paramAtmAnA sukhanA abhilAShI jIvane shuddha antatattvanA 4vilAsanun janmabhUmisthAn je nij shuddha jIvAstikAy tenAthI Upajatun je param shraddhAn te ja darshan chhe. (3) nishchayagnAnadarshanAtmak kAraN-

8 ]

1. A param pAriNAmik bhAvamAn ‘pAriNAmik’ shabda hovA chhatAn te utpAdavyayarUp pariNAmane sUchavavA mATe nathI ane paryAyArthik nayano viShay nathI; A param pAriNAmik bhAv to
utpAdavyayanirapekSha ekarUp chhe ane dravyArthik nayano viShay chhe. [visheSh mATe samayasAranI 320mI
gAthAnI shrI jayasenAchAryadevakRut TIkA juo ane bRuhaddravyasangrahanI 13mI gAthAnI
TIkA juo.]

2. A shuddhagnAnachetanApariNAmamAn ‘pariNAm’ shabda hovA chhatAn te utpAdavyayarUp pariNAmane sUchavavA mATe nathI ane paryAyArthik nayano viShay nathI; A shuddhagnAnachetanApariNAm to utpAdavyayanirapekSha
ekarUp chhe ane dravyArthik nayano viShay chhe.

3. A niyam te kAraNaniyam chhe, kemake te samyaggnAnadarshanachAritrarUp kAryaniyamanun kAraN chhe. [kAraNaniyamanA Ashraye kAryaniyam pragaTe chhe.]

4. vilAs=krIDA; moj; Anand.


Page 9 of 380
PDF/HTML Page 38 of 409
single page version

kahAnajainashAstramALA ]

jIv adhikAr
[ 9

चारित्रमपि निश्चयज्ञानदर्शनात्मककारणपरमात्मनि अविचलस्थितिरेव अस्य तु नियम- शब्दस्य निर्वाणकारणस्य विपरीतपरिहारार्थत्वेन सारमिति भणितं भवति

(आर्या)
इति विपरीतविमुक्तं रत्नत्रयमनुत्तमं प्रपद्याहम्
अपुनर्भवभामिन्यां समुद्भवमनंगशं यामि ।।१०।।
णियमं मोक्खउवाओ तस्स फलं हवदि परमणिव्वाणं
एदेसिं तिण्हं पि य पत्तेयपरूवणा होइ ।।।।
नियमो मोक्षोपायस्तस्य फलं भवति परमनिर्वाणम्
एतेषां त्रयाणामपि च प्रत्येकप्ररूपणा भवति ।।।।

paramAtmAmAn avichaL sthiti (nishchaLapaNe lIn rahevun) te ja chAritra chhe. A gnAn- darshanachAritrasvarUp niyam nirvANanun 1kAraN chhe. te ‘niyam’ shabdane 2viparItanA parihAr arthe ‘sAr’ shabda joDavAmAn Avyo chhe.

[have trIjI gAthAnI TIkA pUrNa karatAn shlok kahevAmAn Ave chhe] [shlokArtha] e rIte hun viparIt vinAnA (vikalparahit) 3anuttam ratnatrayano Ashray karIne muktirUpI strIthI udbhavatA anang (asharIrI, atIndriy, Atmik) sukhane prApta karun chhun. 10.

chhe niyam mokShopAy, tenun phaL param nirvAN chhe;
vaLI A traNenun bhedapUrvak bhinna nirUpaN hoy chhe. 4.

anvayArtha[नियमः] (ratnatrayarUp) niyam [मोक्षोपायः] mokShano upAy chhe; [तस्य

1. kAraNanA jevun ja kArya thAy chhe; tethI svarUpamAn sthiratA karavAno abhyAs ja kharekhar anant kAL sudhI svarUpamAn sthir rahI javAno upAy chhe.

2. viparIt=viruddha. [vyavahAraratnatrayarUp vikalponeparAshrit bhAvonebAtal karIne mAtra nirvikalpa gnAnadarshanachAritrano jashuddharatnatrayano jasvIkAr karavA arthe ‘niyam’ sAthe ‘sAr’ shabda joDyo chhe.]

3. anuttam=jenAthI bIjun kAI uttam nathI evun; sarvottam; sarvashreShTha.

2


Page 10 of 380
PDF/HTML Page 39 of 409
single page version

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-

रत्नत्रयस्य भेदकरणलक्षणकथनमिदम्

मोक्षः साक्षादखिलकर्मप्रध्वंसनेनासादितमहानन्दलाभः पूर्वोक्त निरुपचाररत्नत्रय- परिणतिस्तस्य महानन्दस्योपायः अपि चैषां ज्ञानदर्शनचारित्राणां त्रयाणां प्रत्येकप्ररूपणा भवति कथम्, इदं ज्ञानमिदं दर्शनमिदं चारित्रमित्यनेन विकल्पेन दर्शनज्ञानचारित्राणां लक्षणं वक्ष्यमाणसूत्रेषु ज्ञातव्यं भवति

(मंदाक्रान्ता)
मोक्षोपायो भवति यमिनां शुद्धरत्नत्रयात्मा
ह्यात्मा ज्ञानं न पुनरपरं
द्रष्टिरन्याऽपि नैव
शीलं तावन्न भवति परं मोक्षुभिः प्रोक्त मेतद्
बुद्ध्वा जन्तुर्न पुनरुदरं याति मातुः स भव्यः
।।११।।

फलं] tenun phaL [परमनिर्वाणं भवति] param nirvAN chhe. [अपि च] vaLI (bhedakathan dvArA abhed samajAvavA arthe) [एतेषां त्रयाणां] A traNanun [प्रत्येकप्ररूपणा] bhed pADIne judun judun nirUpaN [भवति] hoy chhe.

TIkAratnatrayanA bhedo pADavA viShe ane temanAn lakShaN viShe A kathan chhe.

samasta karmanA nAshathI sAkShAt meLavAto mahA Anandano lAbh te mokSha chhe. te mahA Anandano upAy pUrvokta nirupachAr ratnatrayarUp pariNati chhe. vaLI (nirupachAr ratnatrayarUp abhedapariNatimAn antarbhUt rahelAn) A traNanungnAn, darshan ane chAritranunjudun judun nirUpaN hoy chhe. kaI rIte? A gnAn chhe, A darshan chhe, A chAritra chheem bhed pADIne. (A shAstramAn) je gAthAsUtro AgaL kahevAshe temAn darshan-gnAn-chAritranAn lakShaN jaNAshe.

[have chothI gAthAnI TIkA pUrNa karatAn shlok kahevAmAn Ave chhe] [shlokArtha] munione mokShano upAy shuddharatnatrayAtmak (shuddharatnatray- pariNatie pariNamelo) AtmA chhe. gnAn AnAthI koI bIjun nathI, darshan paN AnAthI bIjun nathI ja ane shIl (chAritra) paN bIjun nathI.A, mokShane pAmanArAoe (arhantabhagavantoe) kahyun chhe. A jANIne je jIv mAtAnA udaramAn pharIne Avato nathI, te bhavya chhe. 11.

10 ]


Page 11 of 380
PDF/HTML Page 40 of 409
single page version

kahAnajainashAstramALA ]

jIv adhikAr
[ 11
अत्तागमतच्चाणं सद्दहणादो हवेइ सम्मत्तं
ववगयअसेसदोसो सयलगुणप्पा हवे अत्तो ।।।।
आप्तागमतत्त्वानां श्रद्धानाद्भवति सम्यक्त्वम्
व्यपगताशेषदोषः सकलगुणात्मा भवेदाप्तः ।।।।

व्यवहारसम्यक्त्वस्वरूपाख्यानमेतत

आप्तः शंकारहितः शंका हि सकलमोहरागद्वेषादयः आगमः तन्मुखारविन्द- विनिर्गतसमस्तवस्तुविस्तारसमर्थनदक्षः चतुरवचनसंदर्भः तत्त्वानि च बहिस्तत्त्वान्तस्तत्त्व- परमात्मतत्त्वभेदभिन्नानि अथवा जीवाजीवास्रवसंवरनिर्जराबन्धमोक्षाणां भेदात्सप्तधा भवन्ति तेषां सम्यक्श्रद्धानं व्यवहारसम्यक्त्वमिति

(आर्या)
भवभयभेदिनि भगवति भवतः किं भक्ति रत्र न समस्ति
तर्हि भवाम्बुधिमध्यग्राहमुखान्तर्गतो भवसि ।।१२।।
re! Apta-Agam-tattvanI shraddhAthI samakit hoy chhe;
nisheShadoShavihIn je guNasakaLamay te Apta chhe. 5.

anvayArtha[आप्तागमतत्त्वानां] Apta, Agam ane tattvonI [श्रद्धानात्] shraddhAthI [सम्यक्त्वम्] samyaktva [भवति] hoy chhe; [व्यपगताशेषदोषः] jenA asheSh (samasta) doSho dUr thayA chhe evo je [सकलगुणात्मा] sakaLaguNamay puruSh [आप्तः भवेत्] te Apta chhe.

TIkAA, vyavahArasamyaktvanA svarUpanun kathan chhe.

Apta eTale shankArahit. shankA eTale sakaL moharAgadveShAdik (doSho). Agam eTale AptanA mukhAravindamAnthI nIkaLelI, samasta vastuvistAranun sthApan karavAmAn samartha evI chatur vachanarachanA. tattvo bahitattva ane antatattvarUp paramAtmatattva evA (be) bhedovALAn chhe athavA jIv, ajIv, Asrav, samvar, nirjarA, bandh ane mokSha evA bhedone lIdhe sAt prakAranAn chhe. temanun (Aptanun, Agamanun ane tattvanun) samyak shraddhAn te vyavahArasamyaktva chhe.

[have pAnchamI gAthAnI TIkA pUrNa karatAn shlok kahevAmAn Ave chhe] [shlokArtha] bhavanA bhayane bhedanArA A bhagavAn pratye shun tane bhakti nathI?