Niyamsar (Gujarati). Gatha: 24.

< Previous Page   Next Page >


Page 50 of 380
PDF/HTML Page 79 of 409

 

નિયમસાર
[ ભગવાનશ્રીકુંદકુંદ-
सुहुमा हवंति खंधा पाओग्गा कम्मवग्गणस्स पुणो
तव्विवरीया खंधा अइसुहुमा इदि परूवेंति ।।२४।।
अतिस्थूलस्थूलाः स्थूलाः स्थूलसूक्ष्माश्च सूक्ष्मस्थूलाश्च
सूक्ष्मा अतिसूक्ष्मा इति धरादयो भवन्ति षड्भेदाः ।।२१।।
भूपर्वताद्या भणिता अतिस्थूलस्थूला इति स्कंधाः
स्थूला इति विज्ञेयाः सर्पिर्जलतैलाद्याः ।।२२।।
छायातपाद्याः स्थूलेतरस्कन्धा इति विजानीहि
सूक्ष्मस्थूला इति भणिताः स्कन्धाश्चतुरक्षविषयाश्च ।।२३।।
सूक्ष्मा भवन्ति स्कन्धाः प्रायोग्याः कर्मवर्गणस्य पुनः
तद्विपरीताः स्कन्धाः अतिसूक्ष्मा इति प्ररूपयन्ति ।।२४।।
વળી કર્મવર્ગણયોગ્ય સ્કંધો સૂક્ષ્મ સ્કંધો જાણવા,
તેનાથી વિપરીત સ્કંધને અતિસૂક્ષ્મ સ્કંધો વર્ણવ્યા. ૨૪.

અન્વયાર્થઃ[अतिस्थूलस्थूलाः] અતિસ્થૂલસ્થૂલ, [स्थूलाः] સ્થૂલ, [स्थूलसूक्ष्माः च] સ્થૂલસૂક્ષ્મ, [सूक्ष्मस्थूलाः च] સૂક્ષ્મસ્થૂલ, [सूक्ष्माः] સૂક્ષ્મ અને [अतिसूक्ष्माः] અતિસૂક્ષ્મ [इति] એમ [धरादयः षड्भेदाः भवन्ति] પૃથ્વી વગેરે સ્કંધોના છ ભેદ છે.

[भूपर्वताद्याः] ભૂમિ, પર્વત વગેરે [अतिस्थूलस्थूलाः इति स्कंधाः] અતિસ્થૂલસ્થૂલ સ્કંધો [भणिताः] કહેવામાં આવ્યા છે; [सर्पिर्जलतैलाद्याः] ઘી, જળ, તેલ વગેરે [स्थूलाः इति विज्ञेयाः] સ્થૂલ સ્કંધો જાણવા.

[छायातपाद्याः] છાયા, આતપ (તડકો) વગેરે [स्थूलेतरस्कन्धाः इति] સ્થૂલસૂક્ષ્મ સ્કંધો [विजानीहि] જાણ [च] અને [चतुरक्षविषयाः स्कन्धाः] ચાર ઇન્દ્રિયોના વિષયભૂત સ્કંધોને [सूक्ष्मस्थूलाः इति] સૂક્ષ્મસ્થૂલ [भणिताः] કહેવામાં આવ્યા છે.

[पुनः] વળી [कर्मवर्गणस्य प्रायोग्याः] કર્મવર્ગણાને યોગ્ય [स्कन्धाः] સ્કંધો [सूक्ष्माः भवन्ति] સૂક્ષ્મ છે; [तद्विपरीताः] તેમનાથી વિપરીત (અર્થાત્ કર્મવર્ગણાને અયોગ્ય) [स्कन्धाः] સ્કંધો [अतिसूक्ष्माः इति] અતિસૂક્ષ્મ [प्ररूपयन्ति] કહેવામાં આવે છે.

૫૦ ]