तह दंसणउवओगो ससहावेदरवियप्पदो दुविहो ।
दर्शनोपयोगस्वरूपाख्यानमेतत् ।
यथा ज्ञानोपयोगो बहुविधविकल्पसनाथः दर्शनोपयोगश्च तथा । स्वभावदर्शनोपयोगो विभावदर्शनोपयोगश्च । स्वभावोऽपि द्विविधः, कारणस्वभावः कार्यस्वभावश्चेति । तत्र कारणद्रष्टिः सदा पावनरूपस्य औदयिकादिचतुर्णां विभावस्वभावपरभावानामगोचरस्य
अन्वयार्थः — [तथा] तेवी रीते [दर्शनोपयोगः] दर्शनोपयोग [स्वस्वभावेतरविकल्पतः] स्वभाव अने विभावना भेदथी [द्विविधः] बे प्रकारनो छे. [केवलम्] जे केवळ, [इन्द्रियरहितम्] इन्द्रियरहित अने [असहायं] असहाय छे, [तत्] ते [स्वभावः इति भणितः] स्वभाव- दर्शनोपयोग कह्यो छे.
टीकाः — आ, दर्शनोपयोगना स्वरूपनुं कथन छे.
जेम ज्ञानोपयोग बहुविध भेदोवाळो छे, तेम दर्शनोपयोग पण तेवो छे. (त्यां प्रथम, तेना बे भेद छेः ) स्वभावदर्शनोपयोग अने विभावदर्शनोपयोग. स्वभावदर्शनोपयोग पण बे प्रकारनो छेः कारणस्वभावदर्शनोपयोग अने कार्यस्वभावदर्शनोपयोग.
त्यां १कारणद्रष्टि तो, सदा पावनरूप अने औदयिकादि चार २विभावस्वभाव
१. द्रष्टि = दर्शन. [दर्शन अथवा द्रष्टिना बे अर्थ छेः (१) सामान्य प्रतिभास, अने (२) श्रद्धा. ज्यां जे अर्थ घटतो होय त्यां ते अर्थ समजवो. बन्ने अर्थो गर्भित होय त्यां बन्ने समजवा.]
२. विभाव = विशेष भाव; अपेक्षित भाव. [औदयिक, औपशमिक, क्षायोपशमिक अने क्षायिक ए
चार भावो अपेक्षित भावो होवाथी तेमने विभावस्वभाव परभावो कह्या छे. एक
सहजपरमपारिणामिक भावने ज सदा-पावनरूप निज स्वभाव कह्यो छे. चार विभावभावोनो आश्रय
करवाथी परमपारिणामिकभावनो आश्रय थतो नथी. परमपारिणामिकभावनो आश्रय करवाथी ज
सम्यक्त्वथी मांडीने मोक्षदशा सुधीनी दशाओ प्राप्त थाय छे.]