परमनिर्वाणयोग्यपरमतत्त्वस्वरूपाख्यानमेतत् ।
अखंडैकप्रदेशज्ञानस्वरूपत्वात् स्पर्शनरसनघ्राणचक्षुःश्रोत्राभिधानपंचेन्द्रियव्यापाराः देव- मानवतिर्यगचेतनोपसर्गाश्च न भवन्ति, क्षायिकज्ञानयथाख्यातचारित्रमयत्वान्न दर्शनचारित्र- भेदविभिन्नमोहनीयद्वितयमपि, बाह्यप्रपंचविमुखत्वान्न विस्मयः, नित्योन्मीलितशुद्ध- ज्ञानस्वरूपत्वान्न निद्रा, असातावेदनीयकर्मनिर्मूलनान्न क्षुधा तृषा च । तत्र परमब्रह्मणि नित्यं ब्रह्म भवतीति ।
anvayArtha — [न अपि इन्द्रियाः उपसर्गाः] jyAn indriyo nathI, upasargo nathI, [न अपि मोहः विस्मयः] moh nathI, vismay nathI, [न निद्रा च] nidrA nathI, [न च तृष्णा] tRuShA nathI, [न एव क्षुधा] kShudhA nathI, [तत्र एव च निर्वाणम् भवति] tyAn ja nirvAN chhe (arthAt indriyAdirahit paramatattvamAn ja nirvAN chhe).
TIkA — A, param nirvANane yogya paramatattvanA svarUpanun kathan chhe.
(paramatattva) *akhanD-ekapradeshI-gnAnasvarUp hovAne lIdhe (tene) sparshan, rasan, ghrAN, chakShu ne shrotra nAmanI pAnch indriyonA vyApAro nathI tathA dev, mAnav, tiryanch ne achetanakRut upasargo nathI; kShAyikagnAnamay ane yathAkhyAtachAritramay hovAne lIdhe (tene) darshanamohanIy ane chAritramohanIy evA bhedavALun be prakAranun mohanIy nathI; bAhya prapanchathI vimukh hovAne lIdhe (tene) vismay nathI; nitya-prakaTit shuddhagnAnasvarUp hovAne lIdhe (tene) nidrA nathI; ashAtAvedanIy karmane nirmUL karyun hovAne lIdhe (tene) kShudhA ane tRuShA nathI. te param brahmamAn ( – paramAtmatattvamAn) sadA brahma ( – nirvAN) chhe.
35
*khanDarahit abhinnapradeshI gnAn paramatattvanun svarUp chhe tethI paramatattvane indriyo ane upasargo nathI.