Niyamsar-Gujarati (English transliteration). Gatha: 12.

< Previous Page   Next Page >


Page 26 of 380
PDF/HTML Page 55 of 409

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-

सण्णाणं चउभेयं मदिसुदओही तहेव मणपज्जं ।

अण्णाणं तिवियप्पं मदियाई भेददो चेव ।।१२।।
केवलमिन्द्रियरहितं असहायं तत्स्वभावज्ञानमिति ।
संज्ञानेतरविकल्पे विभावज्ञानं भवेद् द्विविधम् ।।११।।
संज्ञानं चतुर्भेदं मतिश्रुतावधयस्तथैव मनःपर्ययम् ।
अज्ञानं त्रिविकल्पं मत्यादेर्भेदतश्चैव ।।१२।।

अत्र च ज्ञानभेदमुक्त म् ।

निरुपाधिस्वरूपत्वात् केवलम्, निरावरणस्वरूपत्वात् क्रमकरणव्यवधानापोढम्,
mati, shrut, avadhi, manaparyay — bhed chhe sugnAnanA;
kumati, kuavadhi, kushrut — e traN bhed chhe agnAnanA. 12.

anvayArtha — [केवलम्] je (gnAn) kevaL, [इन्द्रियरहितम्] indriyarahit ane [असहायं] asahAy chhe, [तत्] te [स्वभावज्ञानम् इति] svabhAvagnAn chhe; [संज्ञानेतरविकल्पे] samyaggnAn ane mithyAgnAnarUp bhed pADavAmAn AvatAn, [विभावज्ञानं] vibhAvagnAn [द्विविधं भवेत्] be prakAranun chhe.

[संज्ञानं] samyaggnAn [चतुर्भेदं] chAr bhedavALun chhe [मतिश्रुतावधयः तथा एव मनःपर्ययम्] mati, shrut, avadhi tathA manaparyay; [अज्ञानं च एव] ane agnAn ( – mithyAgnAn) [मत्यादेः भेदतः] mati AdinA bhedathI [त्रिविकल्पम्] traN bhedavALun chhe.

TIkA — ahIn (A gAthAomAn) gnAnanA bhed kahyA chhe.

je upAdhi vinAnA svarUpavALun hovAthI 1kevaL chhe, AvaraN vinAnA svarUpavALun hovAthI kram, indriy ane (desh-kALAdi) 2vyavadhAn rahit chhe, ek ek

(sarvane jANanAro) kevaLagnAnopayog pragaTe chhe. mATe sahajagnAnopayog kAraN chhe ane kevaLagnAnopayog kArya chhe. Am hovAthI sahajagnAnopayogane kAraNasvabhAvagnAnopayog kahevAy chhe ane kevaL- gnAnopayogane kAryasvabhAvagnAnopayog kahevAy chhe.

26 ]

1kevaL = ekalun; nirbheL; shuddha.

2vyavadhAn = AD; paDado; antar; Antarun; vighna.