मतिज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन यथा मूर्तं वस्तु जानाति तथा चक्षुर्दर्शनावरणीय- कर्मक्षयोपशमेन मूर्तं वस्तु पश्यति च । यथा श्रुतज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन श्रुतद्वारेण द्रव्यश्रुतनिगदितमूर्तामूर्तसमस्तं वस्तुजातं परोक्षवृत्त्या जानाति तथैवाचक्षुर्दर्शनावरणीय- कर्मक्षयोपशमेन स्पर्शनरसनघ्राणश्रोत्रद्वारेण तत्तद्योग्यविषयान् पश्यति च । यथा अवधिज्ञानावरणीयकर्मक्षयोपशमेन शुद्धपुद्गलपर्यंतं मूर्तद्रव्यं जानाति तथा अवधि- दर्शनावरणीयकर्मक्षयोपशमेन समस्तमूर्तपदार्थं पश्यति च ।
अत्रोपयोगव्याख्यानानन्तरं पर्यायस्वरूपमुच्यते । परि समन्तात् भेदमेति गच्छतीति पर्यायः । अत्र स्वभावपर्यायः षड्द्रव्यसाधारणः अर्थपर्यायः अवाङ्मनसगोचरः अतिसूक्ष्मः आगमप्रामाण्यादभ्युपगम्योऽपि च षड्ढानिवृद्धिविकल्पयुतः । अनंतभागवृद्धिः असंख्यात- भागवृद्धिः संख्यातभागवृद्धिः संख्यातगुणवृद्धिः असंख्यातगुणवृद्धिः अनंतगुणवृद्धिः, तथा
jem matignAnAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) mUrta vastune jANe chhe, tem chakShudarshanAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) mUrta vastune *dekhe chhe. jem shrut- gnAnAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) shrut dvArA dravyashrute kahelA mUrta-amUrta samasta vastusamUhane parokSha rIte jANe chhe, tem achakShudarshanAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) sparshan, rasan, ghrAN ane shrotra dvArA tene tene yogya viShayone dekhe chhe. jem avadhignAnAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) shuddhapudgalaparyant ( – paramANu sudhInA) mUrtadravyane jANe chhe, tem avadhidarshanAvaraNIy karmanA kShayopashamathI (jIv) samasta mUrta padArthane dekhe chhe.
(upar pramANe) upayoganun vyAkhyAn karyA pachhI ahIn paryAyanun svarUp kahevAmAn Ave chhe
परि समन्तात् भेदमेति गच्छतीति पर्यायः । arthAt je sarva taraphathI bhedane pAme te paryAy chhe.
temAn, svabhAvaparyAy chha dravyane sAdhAraN chhe, arthaparyAy chhe, vANI ane manane agochar chhe, ati sUkShma chhe, AgamapramANathI svIkAravAyogya tem ja chha hAnivRuddhinA bhedo sahit chhe arthAt anantabhAg vRuddhi, asankhyAtabhAg vRuddhi, sankhyAtabhAg vRuddhi, sankhyAtaguN vRuddhi, asankhyAtaguN vRuddhi ane anantaguN vRuddhi sahit hoy chhe ane evI
34 ]
*dekhavun = sAmAnyapaNe avalokavun; sAmAnya pratibhAs thavo.