अजीवद्रव्यव्याख्यानोपसंहारोयम् ।
तेषु मूलपदार्थेषु पुद्गलस्य मूर्तत्वम्, इतरेषाममूर्तत्वम् । जीवस्य चेतनत्वम्, इतरेषामचेतनत्वम् । स्वजातीयविजातीयबन्धापेक्षया जीवपुद्गलयोरशुद्धत्वम्, धर्मादीनां चतुर्णां विशेषगुणापेक्षया शुद्धत्वमेवेति ।
वदनसरसिजाते यस्य भव्योत्तमस्य ।
लसति निशितबुद्धेः किं पुनश्चित्रमेतत् ।।५३।।
anvayārthaḥ[पुद्गलद्रव्यं] pudgaladravya [मूर्तं] mūrta chhe, [शेषाणि] bākīnān dravyo [मूर्तिविरहितानि] mūrtatva rahit [भवन्ति] chhe; [जीवः] jīv [चैतन्यभावः] chaitanyabhāvavāḷo chhe, [शेषाणि] bākīnān dravyo [चैतन्यगुणवर्जितानि] chaitanyaguṇ rahit chhe.
ṭīkāḥā, ajīvadravya sambandhī kathanano upasanhār chhe.
te (pūrvokta) mūḷ padārthomān, pudgal mūrta chhe, bākīnā amūrta chhe; jīv chetan chhe, bākīnā achetan chhe; svajātīy ane vijātīy bandhanī apekṣhāthī jīv tathā pudgalane (bandh- avasthāmān) ashuddhapaṇun hoy chhe, dharmādi chār padārthone visheṣhaguṇanī apekṣhāthī (sadā) shuddhapaṇun ja chhe.
[have ā ajīv adhikāranī chhellī gāthānī ṭīkā pūrṇa karatān ṭīkākār munirāj shrī padmaprabhamaladhāridev shlok kahe chheḥ]
[shlokārthaḥ] e rīte lalit padonī paṅkti je bhavyottamanā vadanāravindamān sadā shobhe chhe, te tīkṣhṇa buddhivāḷā puruṣhanā hr̥udayakamaḷamān shīghra samayasār (shuddha ātmā) prakāshe chhe. ane emān shun āshcharya chhe? 53.
10