Niyamsar-Hindi (Oriya transliteration). Shree NiyamsAr; Introduction; NiyamsAr; Avrutti; Param Pujya AdhyAtmamoorti Sadgurudev Shri KAnjiswAmi; Arpan; Shree Sadgurudev Stuti; PrakAshakiy nivedan; UpodghAt; BhagwAn Shree Kundkundacharyana Sambandhma Ullekh; BhagwAn Shree KundkundachArya.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 21

 


Page -25 of 388
PDF/HTML Page 2 of 415
single page version

background image
ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁନ୍ଦକୁନ୍ଦ-କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା ପୁଷ୍ପ-୯୭
ନମଃ ପରମାତ୍ମନେ
ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵତ୍କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵପ୍ରଣୀତ
ପରମାଗମ
ଶ୍ରୀ
ନିଯମସାର
ମୂଲ ଗାଥାଏଁ, ସଂସ୍କୃତ ଛାଯା, ହିନ୍ଦୀ ପଦ୍ଯାନୁଵାଦ
ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵଵିରଚିତ ସଂସ୍କୃତଟୀକା
ଔର ଉସକେ ହିନ୍ଦୀ ଅନୁଵାଦ ସହିତ
ଗୁଜରାତୀ ଅନୁଵାଦକ
ପଂଡିତରତ୍ନ ଶ୍ରୀ ହିଂମତଲାଲ ଜେଠାଲାଲ ଶାହ
(ବୀ. ଏସ.ସୀ.)
ହିନ୍ଦୀ ଅନୁଵାଦକ
ଶ୍ରୀ ମଗନଲାଲ ଜୈନ
: ପ୍ରକାଶକ :
ଶ୍ରୀ ଦିଗଂବର ଜୈନ ସ୍ଵାଧ୍ଯାଯମଂଦିର ଟ୍ରସ୍ଟ,
ସୋନଗଢ-୩୬୪୨୫୦ (ସୌରାଷ୍ଟ୍ର)

Page -24 of 388
PDF/HTML Page 3 of 415
single page version

background image
ପ୍ରଥମ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୧୧୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୧୭ଈ. ସ. ୧୯୬୦
ଦ୍ଵିତୀଯ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୧୫୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୨୨ଈ. ସ. ୧୯୬୬
ତୃତୀଯ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୧୫୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୩୦ଈ. ସ. ୧୯୭୪
ଚତୁର୍ଥ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୨୧୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୩୩ଈ. ସ. ୧୯୭୭
ପଂଚମ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୧୦୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୪୮ଈ. ସ. ୧୯୯୨
ଷଷ୍ଠ ସଂସ୍କରଣ :ପ୍ରତି ୧୦୦୦ଵି. ସଂ. ୨୦୬୫ଈ. ସ. ୨୦୦୯
ପରମାଗମ ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର (ହିନ୍ଦୀ)କେ
ସ୍ଥାଯୀ ପ୍ରକାଶନ ପୁରସ୍କର୍ତା
ଶ୍ରୀ ଜଡାଵବେନ ନାନାଲାଲଭାଈ ଜସାଣୀ
ହସ୍ତେ ଜଯାଲକ୍ଷ୍ମୀବେନ ଆନଂଦଲାଲଭାଈ ଜସାଣୀ
ନିରଂଜନ-ଵିଦେହା-ସିଦ୍ଧାର୍ଥ; ମୁଂବଈ
ମୁଦ୍ରକ :
ସ୍ମୃତି ଅ୉ଫ ସେଟ
ଜୈନ ଵିଦ୍ଯାର୍ଥୀ ଗୃହ, ସୋନଗଢ-364250
Phone : (02846) 244081
ମୂଲ୍ଯ : ରୁ. ୩୦=୦୦
ଇସ ଶାସ୍ତ୍ରକା ଲାଗତ ମୂଲ୍ଯ ରୁ ୧୨୦=୦୦ ପଡ଼ା ହୈ . କିନ୍ତୁ ଅନ୍ଯ ଫୁ ଟକର ଆର୍ଥିକ
ସହଯୋଗସେ ଇସକା ଵିକ୍ରିଯ ମୂଲ୍ଯ ରୁ ୬୦=୦୦ ହୋତା ହୈ . ଉନମେଂ ଶ୍ରୀ କୁଂଦକୁଂଦକହାନ ପାରମାର୍ଥିକ
ଟ୍ରସ୍ଟ ହସ୍ତେ ସ୍ଵ. ଶ୍ରୀ ଶାନ୍ତିଲାଲ ରତିଲାଲ ଶାହକୀ ଓରସେ ୫୦
% ଆର୍ଥିକ ସହଯୋଗ ଵିଶେଷ
ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେସେ ଇସ ଶାସ୍ତ୍ରକା ଵିକ୍ରିଯ-ମୂଲ୍ଯ ମାତ୍ର ରୁ ୩୦=୦୦ ରଖା ଗଯା ହୈ .


Page -22 of 388
PDF/HTML Page 5 of 415
single page version

background image
ଅର୍ପଣ
G
ଜିନ୍ହୋଂନେ ଇସ ପାମର ପର ଉପକାର କିଯା ହୈ, ଜିନକୀ ପ୍ରେରଣା ଔର
କୃପାସେ ନିଯମସାରକା ଯହ ଅନୁଵାଦ ହୁଆ ହୈ, ଜିନ୍ହେଂ ନିଯମସାରକେ
ପ୍ରତି ପାରାଵାର ଭକ୍ତି ହୈ, ନିଯମସାରମେଂ ଗଡ଼େ ହୁଏ ଅମୂଲ୍ଯ
ଅଧ୍ଯାତ୍ମନିଧାନୋଂକୋ ପ୍ରଗଟ କରକେ ଜୋ ନିଯମସାରକୀ
ଅଲୌକିକ ପ୍ରଭାଵନା କର ରହେ ହୈଂ, ନିଯମସାରକେ
ହାର୍ଦରୂ ପ ପରମ ପାରିଣାମିକ ଭାଵକା ଅନୁଭଵ କରକେ
ଜୋ ନିଜକଲ୍ଯାଣ ସାଧ ରହେ ହୈଂ ଔର ନିରନ୍ତର
ଉସକା ଧାରାଵାହୀ ଉପଦେଶ ଦେକର ଭାରତକେ
ଭଵ୍ଯ ଜୀଵୋଂକୋ କଲ୍ଯାଣମାର୍ଗ ପର ଲେ
ଜା ରହେ ହୈଂ, ଉନ ପରମପୂଜ୍ଯ ପରମୋପକାରୀ
କଲ୍ଯାଣମୂର୍ତି ସଦ୍ଗୁରୁ ଦେଵ (ଶ୍ରୀ
କାନଜୀସ୍ଵାମୀ) କୋ ଯହ
ଅନୁଵାଦ-ପୁଷ୍ପ ଅତ୍ଯନ୍ତ
ଭକ୍ତିଭାଵସେ
ଅର୍ପଣ କରତା
ହୂଁ .
ଅନୁଵାଦକ
ହିଂମତଲାଲ ଜେଠାଲାଲ ଶାହ

Page -21 of 388
PDF/HTML Page 6 of 415
single page version

background image
ଶ୍ରୀ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵ-ସ୍ତୁତି
(ହରିଗୀତ)
ସଂସାରସାଗର ତାରଵା ଜିନଵାଣୀ ଛେ ନୌକା ଭଲୀ,
ଜ୍ଞାନୀ ସୁକାନୀ ମଳ୍ଯା ଵିନା ଏ ନାଵ ପଣ ତାରେ ନହୀଂ;
ଆ କାଳମାଂ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମଜ୍ଞାନୀ ସୁକାନୀ ବହୁ ବହୁ ଦୋହ୍ଯଲୋ,
ମୁଜ ପୁଣ୍ଯରାଶି ଫଳ୍ଯୋ ଅହୋ ! ଗୁରୁକ୍ ହାନ ତୁଂ ନାଵିକ ମଳ୍ଯୋ.
(ଅନୁଷ୍ଟୁପ)
ଅହୋ ! ଭକ୍ତ ଚିଦାତ୍ମାନା, ସୀମଂଧର-ଵୀର-କୁଂ ଦନା !
ବାହ୍ଯାଂତର ଵିଭଵୋ ତାରା, ତାରେ ନାଵ ମୁମୁକ୍ଷୁନାଂ.
(ଶିଖରିଣୀ)
ସଦା ଦ୍ରଷ୍ଟି ତାରୀ ଵିମଳ ନିଜ ଚୈତନ୍ଯ ନୀରଖେ,
ଅନେ ଜ୍ଞପ୍ତିମାଂହୀ ଦରଵ-ଗୁଣ-ପର୍ଯାଯ ଵିଲସେ;
ନିଜାଲଂବୀଭାଵେ ପରିଣତି ସ୍ଵରୂପେ ଜଈ ଭଳେ,
ନିମିତ୍ତୋ ଵହେଵାରୋ ଚିଦଘନ ଵିଷେ କାଂଈ ନ ମଳେ.
(ଶାର୍ଦୂଲଵିକ୍ରୀଡିତ)
ହୈଯୁଂ ‘ସତ ସତ, ଜ୍ଞାନ ଜ୍ଞାନ’ ଧବକେ ନେ ଵଜ୍ରଵାଣୀ ଛୂଟେ,
ଜେ ଵଜ୍ରେ ସୁମୁମୁକ୍ଷୁ ସତ୍ତ୍ଵ ଝଳକେ ; ପରଦ୍ରଵ୍ଯ ନାତୋ ତୂଟେ;
ରାଗଦ୍ଵେଷ ରୁଚେ ନ, ଜଂପ ନ ଵଳେ ଭାଵେଂଦ୍ରିମାଂଅଂଶମାଂ,
ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣ ଅକଂ ପ ଜ୍ଞାନ ମହିମା ହୃଦଯେ ରହେ ସର୍ଵଦା.
(ଵସଂତତିଲକା)
ନିତ୍ଯେ ସୁଧାଝରଣ ଚଂଦ୍ର ! ତନେ ନମୁଂ ହୁଂ,
କ ରୁଣା ଅକାରଣ ସମୁଦ୍ର ! ତନେ ନମୁଂ ହୁଂ;
ହେ ଜ୍ଞାନପୋଷକ ସୁମେଘ ! ତନେ ନମୁଂ ହୁଂ,
ଆ ଦାସନା ଜୀଵନଶିଲ୍ପୀ ! ତନେ ନମୁଂ ହୁଂ.
(ସ୍ରଗ୍ଧରା)
ଊଂଡୀ ଊଂଡୀ, ଊଂଡେଥୀ ସୁଖନିଧି ସତନା ଵାଯୁ ନିତ୍ଯେ ଵହଂତୀ,
ଵାଣୀ ଚିନ୍ମୂର୍ତି ! ତାରୀ ଉର-ଅନୁଭଵନା ସୂକ୍ଷ୍ମ ଭାଵେ ଭରେଲୀ;
ଭାଵୋ ଊଂଡା ଵିଚାରୀ, ଅଭିନଵ ମହିମା ଚିତ୍ତମାଂ ଲାଵୀ ଲାଵୀ,
ଖୋଯେଲୁଂ ରତ୍ନ ପାମୁଂ,
ମନରଥ ମନନୋ; ପୂରଜୋ ଶକ୍ତିଶାଳୀ !
ରଚଯିତା : ହିଂମତଲାଲ ଜେଠାଲାଲ ଶାହ

Page -20 of 388
PDF/HTML Page 7 of 415
single page version

background image
ନମଃ ପରମାଗମଶ୍ରୀନିଯମସାରାଯ .
ପ୍ରକାଶକୀଯ ନିଵେଦନ
(ଷଷ୍ଠ ସଂସ୍କରଣ)
ପ୍ରଵର୍ତମାନତୀର୍ଥନେତା ସର୍ଵଜ୍ଞଵୀତରାଗ ଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ ମହାଵୀରସ୍ଵାମୀକୀ ॐକାରସ୍ଵରୂପ ଦିଵ୍ଯ
ଦେଶନାସେ ପ୍ରଵାହିତ ଔର ଗଣଧରଦେଵ ଶ୍ରୀ ଗୌତମସ୍ଵାମୀ ଆଦି ଗୁରୁପରମ୍ପରା ଦ୍ଵାରା ପ୍ରାପ୍ତ
ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାନୁଭୂତିପ୍ରଧାନ ପରମପାଵନ ଅଧ୍ଯାତ୍ମପ୍ରଵାହକୋ ଝେଲକର, ତଥା ଜମ୍ବୂ-ପୂର୍ଵଵିଦେହକ୍ଷେତ୍ରସ୍ଥ
ଜୀଵନ୍ତସ୍ଵାମୀ ଶ୍ରୀ ସୀମନ୍ଧର ଜିନଵରକୀ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ଵନ୍ଦନା ଏଵଂ ଦେଶନାଶ୍ରଵଣସେ ପୁଷ୍ଟ କର, ଉସେ
ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵତ୍କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵନେ ସମଯସାର, ନିଯମସାର ଆଦି ପରମାଗମରୂପ ଭାଜନୋଂମେଂ ସଂଗ୍ରହୀତ କର
ଅଧ୍ଯାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵରସିକ ଜଗତ ପର ମହାନ ଉପକାର କିଯା ହୈ
.
ଅଧ୍ଯାତ୍ମଶ୍ରୁତଲବ୍ଧିଧର ମହର୍ଷି ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵ ପ୍ରଣୀତ ଜୋ ଅନେକ ରଚନାଏଁ ଉପଲବ୍ଧ
ହୈଂ ଉନମେଂ ଶ୍ରୀ ସମଯସାର, ଶ୍ରୀ ପ୍ରଵଚନସାର, ଶ୍ରୀ ପଞ୍ଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ, ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର, ଶ୍ରୀ
ଅଷ୍ଟପ୍ରାଭୃତ
ଯେ ପାଁଚ ପରମାଗମ ମୁଖ୍ଯ ହୈଂ . ଯେ ପାଁଚୋଂ ପରମାଗମ ହମାରେ ଦ୍ଵାରା ଗୁଜରାତୀ ଏଵଂ ହିନ୍ଦୀ
ଭାଷାମେଂ ଅନେକ ବାର ପ୍ରକାଶିତ ହୋ ଚୁକେ ହୈଂ . ଟୀକାକାର ମୁନିଵର ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରୀଦେଵକୀ
ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ଟୀକା ସହିତ ‘ନିଯମସାର’କେ ଅଧ୍ଯାତ୍ମରସିକ ଵିଦ୍ଵାନ ଶ୍ରୀ ହିମ୍ମତଲାଲ ଜେଠାଲାଲ ଶାହ
କୃତ ଗୁଜରାତୀ ଅନୁଵାଦକେ ହିନ୍ଦୀ ରୂପାନ୍ତରକା ଯହ ଷଷ୍ଠ ସଂସ୍କରଣ ଅଧ୍ଯାତ୍ମଵିଦ୍ଯାପ୍ରେମୀ ଜିଜ୍ଞାସୁଓଂକେ
ହାଥମେଂ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରତେ ହୁଏ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭୂତ ହୋତା ହୈ
.
ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ‘ପ୍ରାଭୃତତ୍ରଯ’ (ସମଯସାର-ପ୍ରଵଚନସାର-ପଞ୍ଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ) କୀ
ତୁଲନାମେଂ ଇସ ‘ନିଯମସାର’ ଶାସ୍ତ୍ରକୀ ବହୁତ କମ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଥୀ . ଇସକୀ ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧିକା ଶ୍ରେଯ
ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦଭାରତୀକେ ପରମୋପାସକ, ଅଧ୍ଯାତ୍ମଯୁଗପ୍ରଵର୍ତକ, ପରମୋପକାରୀ ପୂଜ୍ଯ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵ ଶ୍ରୀ
କାନଜୀସ୍ଵାମୀକୋ ହୈ
. ପ୍ରଥମ ଯହ ଶାସ୍ତ୍ର ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା ଏଵଂ ବ୍ର. ଶ୍ରୀ ଶୀତଲପ୍ରସାଦଜୀ କୃତ ହିନ୍ଦୀ
ଅନୁଵାଦ ସହିତ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଆ ଥା . ଉସ ପର ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵଶ୍ରୀନେ ଵି. ସଂ. ୧୯୯୯ମେଂ ସୋନଗଢ଼ମେଂ
ପ୍ରଵଚନ କିଯେ . ଉସ ସମଯ ଉନକୀ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଗହରୀ ଦୃଷ୍ଟିନେ ତନ୍ନିହିତ ଅତି ଗମ୍ଭୀର ଭାଵୋଂକୋ ପରଖ
ଲିଯା....ଔର ଐସା ମହିମାଵଂତ ପରମାଗମ ଯଦି ଗୁଜରାତୀ ଭାଷାମେଂ ଅନୁଵାଦିତ ହୋକର ଶୀଘ୍ର ପ୍ରକାଶିତ
ହୋ ଜାଯେ ତୋ ଜିଜ୍ଞାସୁଓଂକୋ ବହୁତ ଲାଭ ହୋଂ ଐସୀ ଉନକେ ହୃଦଯମେଂ ଭାଵନା ଜଗୀ
. ପ୍ରଶମମୂର୍ତି ପୂଜ୍ଯ

Page -19 of 388
PDF/HTML Page 8 of 415
single page version

background image
ବହିନଶ୍ରୀ ଚମ୍ପାବହିନକେ ଭାଈ ଵିଦ୍ଵାନ୍ ଶ୍ରୀ ହିମ୍ମତଭାଈକୋ ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵନେ ନିଯମସାରକା ଗୁଜରାତୀ
ଗଦ୍ଯପଦ୍ଯାନୁଵାଦ କରନେକୀ କୃପାଭୀନୀ ପ୍ରେରଣା ଦୀ
. ଅଧ୍ଯାତ୍ମରସିକ ଶ୍ରୀ ହିମ୍ମତଭାଈନେ ପୂଜ୍ଯ
ଗୁରୁଦେଵଶ୍ରୀକୀ ପ୍ରେରଣାକୋ ଝେଲକର, ସମଯସାର ଏଵଂ ପ୍ରଵଚନସାରକୀ ତରହ ଅଲ୍ପ ସମଯମେଂ ଯହ ଅନୁଵାଦ
କାର୍ଯ ସୁଚାରୁତଯା ସମ୍ପନ୍ନ କିଯା
. ଗୁଜରାତୀ ଅନୁଵାଦ ପ୍ରକାଶିତ ହୋନେକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵଶ୍ରୀନେ
ଇସ ନିଯମସାର ପରମାଗମଶାସ୍ତ୍ର ପର ଅନେକ ବାର ପ୍ରଵଚନ ଦିଯେ ଔର ଅଧ୍ଯାତ୍ମପ୍ରେମୀ ସମାଜକେ ସମକ୍ଷ
ଉସକେ ପରମପାରିଣାମିକଭାଵପ୍ରଧାନ ଗହନ ରହସ୍ଯୋଂକା ଉଦ୍ଘାଟନ କିଯା
. ଇସ ପ୍ରକାର ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵଶ୍ରୀ
ଦ୍ଵାରା ଇସକୀ ଅଧିକ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ହୁଈ . ଵାସ୍ତଵମେଂ ଇସ ଶତାବ୍ଦୀମେଂ ଅଧ୍ଯାତ୍ମରୁଚିକେ ନଵଯୁଗକା ପ୍ରଵର୍ତନ
କର ମୁମୁକ୍ଷୁସମାଜ ପର ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵନେ ଅସାଧାରଣ ମହାନ ଉପକାର କିଯା ହୈ .
ନିଯମସାରକେ ଗୁଜରାତୀ ଅନୁଵାଦକେ ଗଦ୍ଯାଂଶକା ଏଵଂ ପଦ୍ଯାଂଶକା ହିନ୍ଦୀ ରୂପାନ୍ତର ଅନୁକ୍ରମସେ
ଶ୍ରୀ ମଗନଲାଲଜୀ ଜୈନ (ସୋନଗଢ଼) ଏଵଂ ଶ୍ରୀ ଜୁଗଲକିଶୋରଜୀ, ଏମ. ଏ. ସାହିତ୍ଯରତ୍ନ (କୋଟା,
ରାଜସ୍ଥାନ)ନେ ସଂପନ୍ନ କିଯା ହୈ
. ଏତଦର୍ଥ ସଂସ୍ଥା ଉନ ଦୋନୋଂ ମହାନୁଭାଵୋଂକା ଆଭାର ମାନତୀ ହୈ .
ତଦିରିକ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଷଷ୍ଠ ସଂସ୍କରଣକା ମୁଦ୍ରଣ ସଂଶୋଧନ ବ୍ର. ଚଂଦୁଭାଈ ଝୋବାଳିଯା, ଶ୍ରୀ ପ୍ରଵୀଣଭାଈ
ସାରାଭାଈ ଶାହ, ବ୍ର. ଵ୍ରଜଲାଲଭାଈ ଶାହ (ଵଢ଼ଵାଣ) ତଥା ଶ୍ରୀ ଅନଂତରାଯ ଵ୍ରଜଲାଲ ଶାହ
(ଜଲଗାଂଵ) ଔର ସୁନ୍ଦର ମୁଦ୍ରଣକାର୍ଯ ‘କହାନ ମୁଦ୍ରଣାଲଯ’କେ ମାଲିକ ଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନଚଂଦଜୀ ଜୈନ ଏଵଂ
ଉନକେ ସୁପୁତ୍ର ଚି୦ ନିଲଯନେ କିଯା ହୈ
. ତଦର୍ଥ ଉନକେ ପ୍ରତି ଭୀ ସଂସ୍ଥା କୃତଜ୍ଞତା ଵ୍ଯକ୍ତ କରତୀ ହୈ .
ମୁମୁକ୍ଷୁ ଜୀଵ ସଦ୍ଗୁରୁଗମସେ ଅତି ବହୁମାନପୂର୍ଵକ ଇସ ପରମାଗମକା ଅଭ୍ଯାସ କରକେ ଉସକେ
ଗହନ ଭାଵୋଂକୋ ଆତ୍ମସାତ୍ କରେଂ ଔର ଶାସ୍ତ୍ରକେ ତାତ୍ପର୍ଯଭୂତ ପରମଵୀତରାଗଭାଵକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କରେଂଯହୀ
କାମନା .
ଵି. ସଂ. ୨୦୬୫
ପୂଜ୍ଯ ବହିନଶ୍ରୀକା ୯୬ଵାଁ
ଜନ୍ମୋତ୍ସଵ
ଦି. ୭-୮-୨୦୦୯
ସାହିତ୍ଯପ୍ରକାଶନସମିତି,
ଶ୍ରୀ ଦି୦ ଜୈନ ସ୍ଵାଧ୍ଯାଯମଂଦିର ଟ୍ରସ୍ଟ,
ସୋନଗଢ଼୩୬୪୨୫୦ (ସୌରାଷ୍ଟ୍ର)

Page -18 of 388
PDF/HTML Page 9 of 415
single page version

background image
ନମଃ ସଦ୍ଗୁରୁଵେ
ଉପୋଦ୍ଘାତ
[ଗୁଜରାତୀ ଉପୋଦ୍ଘାତକା ହିନ୍ଦୀ ରୂପାନ୍ତର]
ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵପ୍ରଣୀତ ଯହ ‘ନିଯମସାର’ ନାମକ ଶାସ୍ତ୍ର ‘ଦ୍ଵିତୀଯ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧ’ କେ
ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟ ଆଗମୋଂମେଂସେ ଏକ ହୈ .
‘ଦ୍ଵିତୀଯ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧ’କୀ ଉତ୍ପତ୍ତି କିସ ପ୍ରକାର ହୁଈ ଉସେ ହମ ପଟ୍ଟାଵଲିଯୋଂକେ ଆଧାର ପର ପ୍ରଥମ
ସଂକ୍ଷେପମେଂ ଦେଖେଂ :
ଆଜସେ ୨୪୭୭ ଵର୍ଷ ପୂର୍ଵ ଇସ ଭରତକ୍ଷେତ୍ରକୋ ପୁଣ୍ଯଭୂମିମେଂ ଜଗତ୍ପୂଜ୍ଯ ପରମଭଟ୍ଟାରକ ଭଗଵାନ
ଶ୍ରୀ ମହାଵୀରସ୍ଵାମୀ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକା ପ୍ରକାଶ କରନେକେ ଲିଏ ସମସ୍ତ ପଦାର୍ଥୋଂକା ସ୍ଵରୂପ ଅପନୀ ସାତିଶଯ
ଦିଵ୍ଯଧ୍ଵନି ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଗଟ କର ରହେ ଥେ
. ଉନକେ ନିର୍ଵାଣକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ପାଁଚ ଶ୍ରୁତକେଵଲୀ ହୁଏ, ଜିନମେଂ ଅନ୍ତିମ
ଶ୍ରୁତକେଵଲୀ ଶ୍ରୀ ଭଦ୍ରବାହୁସ୍ଵାମୀ ଥେ . ଵହାଁ ତକ ତୋ ଦ୍ଵାଦଶାଂଗଶାସ୍ତ୍ରକୀ ପ୍ରରୂପଣାସେ ନିଶ୍ଚଯଵ୍ଯଵହାରାତ୍ମକ
ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଯଥାର୍ଥ ପ୍ରଵର୍ତମାନ ରହା . ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ କାଲଦୋଷକେ କାରଣ କ୍ରମଶଃ ଅଂଗୋଂକେ ଜ୍ଞାନକୀ ଵ୍ଯୁଚ୍ଛିତ୍ତି
ହୋତୀ ଗଈ . ଇସପ୍ରକାର ଅପାର ଜ୍ଞାନସିନ୍ଧୁକା ଅଧିକାଂଶ ଵିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋନେକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ଦ୍ଵିତୀଯ
ଭଦ୍ରବାହୁସ୍ଵାମୀ ଆଚାର୍ଯକୀ ପରିପାଟୀମେଂ ଦୋ ସମର୍ଥ ମୁନି ହୁଏଏକକା ନାମ ଶ୍ରୀ ଧରସେନ ଆଚାର୍ଯ ଔର
ଦୂସରେକା ନାମ ଶ୍ରୀ ଗୁଣଧର ଆଚାର୍ଯ . ଉନସେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଜ୍ଞାନକେ ଦ୍ଵାରା ଉନକୀ ପରମ୍ପରାମେଂ ହୋନେଵାଲେ
ଆଚାର୍ଯୋଂନେ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ ରଚନା କୀ ଔର ଵୀର ଭଗଵାନକେ ଉପଦେଶକା ପ୍ରଵାହ ଅଚ୍ଛିନ୍ନ ରଖା .
ଶ୍ରୀ ଧରସେନ ଆଚାର୍ଯକୋ ଆଗ୍ରାଯଣୀପୂର୍ଵକେ ପଂଚମ ଵସ୍ତୁ-ଅଧିକାରକେ ମହାକର୍ମପ୍ରକୃତି ନାମକ
ଚତୁର୍ଥ ପ୍ରାଭୃତକା ଜ୍ଞାନ ଥା . ଉସ ଜ୍ଞାନାମୃତମେଂସେ କ୍ରମାନୁସାର ଆଗେ ହୋନେଵାଲେ ଆଚାର୍ଯୋଂ ଦ୍ଵାରା
ଷଟ୍ଖଂଡାଗମ, ଧଵଲ, ମହାଧଵଲ, ଜଯଧଵଲ, ଗୋମ୍ମଟସାର, ଲବ୍ଧିସାର, କ୍ଷପଣାସାର ଆଦି ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ
ରଚନା ହୁଈ
. ଇସପ୍ରକାର ପ୍ରଥମ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧକୀ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୈ . ଉସମେଂ ଜୀଵ ଔର କର୍ମକେ ସଂଯୋଗସେ ହୁଈ
ଆତ୍ମାକୀ ସଂସାରପର୍ଯାଯକାଗୁଣସ୍ଥାନ, ମାର୍ଗଣା ଆଦିକାଵର୍ଣନ ହୈ; ପର୍ଯାଯାର୍ଥିକନଯକୋ ପ୍ରଧାନ
ରଖକର କଥନ କିଯା ଗଯା ହୈ . ଇସ ନଯକୋ ଅଶୁଦ୍ଧ-ଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ଭୀ କହତେ ହୈଂ ଔର ଅଧ୍ଯାତ୍ମଭାଷାମେଂ
ଅଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯନଯ ଅଥଵା ଵ୍ଯଵହାର କହା ଜାତା ହୈ .

Page -17 of 388
PDF/HTML Page 10 of 415
single page version

background image
ଶ୍ରୀ ଗୁଣଧର ଆଚାର୍ଯକୋ ଜ୍ଞାନପ୍ରଵାଦପୂର୍ଵକେ ଦଶଵେଂ ତୃତୀଯ ପ୍ରାଭୃତକା ଜ୍ଞାନ ଥା . ଉସ ଜ୍ଞାନମେଂସେ
ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ ହୋନେଵାଲେ ଆଚାର୍ଯୋଂନେ କ୍ରମଶଃ ସିଦ୍ଧାନ୍ତୋଂକୀ ରଚନା କୀ . ଇସ ପ୍ରକାର ସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନ
ମହାଵୀରସେ ଚଲା ଆ ରହା ଜ୍ଞାନ ଆଚାର୍ଯୋଂକୀ ପରମ୍ପରାସେ ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଆ .
ଉନ୍ହୋଂନେ ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ, ପ୍ରଵଚନସାର, ସମଯସାର, ନିଯମସାର, ଅଷ୍ଟପାହୁଡ଼ ଆଦି ଶାସ୍ତ୍ର ରଚେ; ଔର
ଇସ ପ୍ରକାର ଦ୍ଵିତୀଯ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧକୀ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୁଈ
. ଉସମେଂ ଜ୍ଞାନକୋ ପ୍ରଧାନ କରକେ ଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ନଯସେ
କଥନ ହୈ, ଆତ୍ମାକେ ଶୁଦ୍ଧ ସ୍ଵରୂପକା ଵର୍ଣନ ହୈ .
ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵ ଵିକ୍ରମ ସଂଵତ୍କେ ପ୍ରାରଂଭମେଂ ହୋ ଗଯେ ହୈଂ . ଦିଗମ୍ବର ଜୈନ ପରମ୍ପରାମେଂ
ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକା ସ୍ଥାନ ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟ ହୈ . ‘ମଂଗଲଂ ଭଗଵାନ ଵୀରୋ ମଂଗଲଂ ଗୌତମୋ ଗଣୀ .
ମଂଗଲଂ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାର୍ଯୋ ଜୈନଧର୍ମୋଽସ୍ତୁ ମଂଗଲମ୍ ..-ଇସ ପଵିତ୍ର ଶ୍ଲୋକକୋ ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦିଗଂବର ଜୈନ
ଧର୍ମାନୁଯାଯୀ ଶାସ୍ତ୍ର-ପଠନସେ ପୂର୍ଵ ମଂଗଲାଚରଣକେ ରୂପମେଂ ବୋଲତା ହୈ . ଇସସେ ସିଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ କି
ସର୍ଵଜ୍ଞଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ ମହାଵୀରସ୍ଵାମୀ ଔର ଗଣଧର ଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ ଗୌତମସ୍ଵାମୀକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ତୁରନ୍ତ ହୀ ଭଗଵାନ
କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯକା ସ୍ଥାନ ଆତା ହୈ
. ଦିଗଂବର ଜୈନ ସାଧୁ ଅପନେକୋ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯକୀ ପରମ୍ପରାକା
କହଲାନେମେଂ ଗୌରଵକା ଅନୁଭଵ କରତେ ହୈଂ . ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ଶାସ୍ତ୍ର ସାକ୍ଷାତ୍
ଗଣଧରଦେଵକେ ଵଚନୋଂ ଜିତନେ ହୀ ପ୍ରମାଣଭୂତ ମାନେ ଜାତେ ହୈଂ . ଉନକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ହୋନେଵାଲେ ଗ୍ରଂଥକାର ଆଚାର୍ଯ
ଅପନେ କିସୀ କଥନକୋ ସିଦ୍ଧ କରନେକେ ଲିଏ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକା ପ୍ରମାଣ ଦେତେ ହୈଂ ଜିସସେ
ଵହ କଥନ ନିର୍ଵିଵାଦ ସିଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ
. ଉନକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ଲିଖେ ଗଯେ ଗ୍ରନ୍ଥୋଂମେଂ ଉନକେ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂମେଂସେ
ଅନେକାନେକ ଅଵତରଣ ଲିଏ ଗଯେ ହୈଂ . ଵାସ୍ତଵମେଂ ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯନେ ଅପନେ ପରମାଗମୋଂମେଂ
ତୀର୍ଥଂକରଦେଵୋଂ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରରୂପିତ ଉତ୍ତମୋତ୍ତମ ସିଦ୍ଧାନ୍ତୋଂକୀ ସୁରକ୍ଷା କୀ ହୈ ଔର ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକୋ ସ୍ଥିର ରଖା
ହୈ
. ଵି୦ ସମ୍ଵତ୍ ୯୯୦ମେଂ ଶ୍ରୀ ଦେଵସେନାଚାର୍ଯ ହୋ ଗଯେ ହୈଂ, ଵେ ଅପନେ ଦର୍ଶନସାର ନାମକ ଗ୍ରନ୍ଥ କହତେ
ହୈଂ କି ‘‘ଵିଦେହକ୍ଷେତ୍ରକେ ଵର୍ତମାନ ତୀର୍ଥଂକର ଶ୍ରୀ ସୀମନ୍ଧରସ୍ଵାମୀକେ ସମଵସରଣମେଂ ଜାକର ଶ୍ରୀ
ପଦ୍ମନନ୍ଦିନାଥନେ (-କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵନେ) ସ୍ଵଯଂ ପ୍ରାପ୍ତ କିଯେ ହୁଏ ଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ବୋଧ ନ ଦିଯା ହୋତା ତୋ
ମୁନିଜନ ସଚ୍ଚେ ମାର୍ଗକୋ କୈସେ ଜାନତେ ?’’ ହମ ଦୂସରା ଭୀ ଏକ ଉଲ୍ଲେଖ ଦେଖେଂ, ଜିସମେଂ
କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକୋ କଲିକାଲସର୍ଵଜ୍ଞ କହା ଗଯା ହୈ :
‘‘ପଦ୍ମନନ୍ଦୀ, କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯ,
ଵକ୍ରଗ୍ରୀଵାଚାର୍ଯ, ଏଲାଚାର୍ଯ, ଗୃଧ୍ରପିଚ୍ଛାଚାର୍ଯ’’ଇନ ପାଁଚ ନାମୋଂସେ ଵିଭୂଷିତ, ଚାର ଅଂଗୁଲ ଉପର
ଆକାଶମେଂ ଗମନ କରନେକୀ ଜିନ୍ହେଂ ଋଦ୍ଧି ଥୀ, ଜିନ୍ହୋଂନେ ପୂର୍ଵଵିଦେହମେଂ ଜାକର ସୀମନ୍ଧର ଭଗଵାନକୀ
ଵନ୍ଦନା କୀ ଥୀ ଔର ଉନସେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ଜିନ୍ହୋଂନେ ଭାରତଵର୍ଷକେ ଭଵ୍ଯ ଜୀଵୋଂକୋ ପ୍ରତିବୋଧ
ଦିଯା ହୈ ଐସେ ଶ୍ରୀ ଜିନଚନ୍ଦ୍ରସୂରିଭଟ୍ଟାରକକେ ପଟ୍ଟକେ ଆଭରଣରୂପ କଲିକାଲସର୍ଵଜ୍ଞ (ଭଗଵାନ
କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵ) ଉନକେ ରଚେ ହୁଏ ଇସ ଷଟ୍ପ୍ରାଭୃତ ଗ୍ରଥମେଂ....ସୂରୀଶ୍ଵର ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୁତସାଗର ଦ୍ଵାରା ରଚିତ
୧ ମୂଲ ଶ୍ଲୋକକେ ଲିଏ ଦେଖିଯେ ପୃଷ୍ଠ୧୬ .

Page -16 of 388
PDF/HTML Page 11 of 415
single page version

background image
ମୋକ୍ଷପ୍ରାଭୃତକୀ ଟୀକା ସମାପ୍ତ ହୁଈୈ .’’ ଐସା ଷଟ୍ପ୍ରାଭୃତକୀ ଶ୍ରୃତସାଗରସୂରିକୃତ ଟୀକାକେ ଅଂତମେଂ ଲିଖା
ହୈ . ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକୀ ମହତ୍ତା ବତଲାନେଵାଲେ ଐସେ ଅନେକାନେକ ଉଲ୍ଲେଖ ଜୈନ ସାହିତ୍ଯମେଂ
ମିଲତେ ହୈଂ; ଶିଲାଲେଖ ଭୀ ଅନେକ ହୈଂ . ଇସ ପ୍ରକାର ହମନେ ଦେଖା କି ସନାତନ ଜୈନ ସମ୍ପ୍ରଦାଯମେଂ
କଲିକାଲସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକା ସ୍ଥାନ ଅଦ୍ଵିତୀଯ ହୈ .
ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ରଚେ ହୁଏ ଅନେକ ଶାସ୍ତ୍ର ହୈଂ, ଜିନମେଂ ସେ କୁଛ ଵର୍ତମାନମେଂ
ଵିଦ୍ଯମାନ ହୈ . ତ୍ରିଲୋକନାଥ ସର୍ଵଜ୍ଞଦେଵକେ ମୁଖସେ ପ୍ରଵାହିତ ଶ୍ରୃତାମୃତକୀ ସରିତାମେଂସେ ଭରେ ହୁଏ ଵେ
ଅମୃତଭାଜନ ଆଜ ଭୀ ଅନେକ ଆତ୍ମାର୍ଥିଯୋଂକୋ ଆତ୍ମଜୀଵନ ପ୍ରଦାନ କରତେ ହୈଂ . ଉନକେ
ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ, ପ୍ରଵଚନସାର, ସମଯସାର ଔର ନିଯମସାର ନାମକ ଉତ୍ତମୋତ୍ତମ ପରମାଗମୋଂମେଂ ହଜାରୋଂ
ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକା ସାର ଆ ଜାତା ହୈ
. ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ଲିଖେ ଗଯେ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥୋଂକେ ବୀଜ
ଇନ ପରମାଗମୋଂମେଂ ଵିଦ୍ଯମାନ ହୈଂ ଐସା ସୂକ୍ଷ୍ମ ଦୃଷ୍ଟିସେ ଅଧ୍ଯଯନ କରନେ ପର ଜ୍ଞାତ ହୋତା ହୈ . ଶ୍ରୀ
ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହମେଂ ଛହ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ନଵ ତତ୍ତ୍ଵୋଂକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ସଂକ୍ଷେପମେଂ କିଯା ଗଯା ହୈ . ଶ୍ରୀ
ପ୍ରଵଚନସାରମେଂ ଉସକେ ନାମକେ ଅନୁସାର ଜିନପ୍ରଵଚନକା ସାର ସଂଗ୍ରହୀତ ହୈ ଔର ଉସେ ଜ୍ଞାନତତ୍ତ୍ଵ, ଜ୍ଞେଯତତ୍ତ୍ଵ
ତଥା ଚରଣାନୁଯୋଗକେ ତୀନ ଅଧିକାରୋଂମେଂ ଵିଭାଜିତ କିଯା ହୈ
. ଶ୍ରୀ ସମଯସାର ଇସ ଭରତକ୍ଷେତ୍ରକା
ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟ ପରମାଗମ ହୈ . ଉସମେଂ ନଵତତ୍ତ୍ଵୋଂକା ଶୁଦ୍ଧନଯକୀ ଦୃଷ୍ଟିସେ ନିରୂପଣ କରକେ ଜୀଵକା ଶୁଦ୍ଧ
ସ୍ଵରୂପ ସର୍ଵ ଓରସେଆଗମ, ଯୁକ୍ତି, ଅନୁଭଵ ଏଵଂ ପରମ୍ପରାସେଅତି ଵିସ୍ତାରପୂର୍ଵକ ସମଝାଯା ହୈ .
ଶ୍ରୀ ନିଯମସାରମେଂ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକା ସ୍ପଷ୍ଟ ସତ୍ଯାର୍ଥ ନିରୂପଣ ହୈ . ଜିସ ପ୍ରକାର ସମଯସାରମେଂ ଶୁଦ୍ଧନଯସେ
ନଵତତ୍ତ୍ଵୋଂକା ନିରୂପଣ କିଯା ହୈ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ନିଯମସାରମେଂ ମୁଖ୍ଯତଃ ଶୁଦ୍ଧନଯସେ ଜୀଵ, ଅଜୀଵ,
ଶୁଦ୍ଧଭାଵ, ପ୍ରତିକ୍ରମଣ, ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ, ଆଲୋଚନା, ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ, ସମାଧି, ଭକ୍ତି, ଆଵଶ୍ଯକ, ଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗ
ଆଦିକା ଵର୍ଣନ ହୈ
. ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର ଭରତକ୍ଷେତ୍ରକେ ଉତ୍ତମୋତ୍ତମ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂମେଂସେ ଏକ ହୋନେ ପର ଭୀ
ପ୍ରାଭୃତତ୍ରଯକୀ ତୁଲନାମେଂ ଉସକୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଅତ୍ଯନ୍ତ ଅଲ୍ପ ହୈ . ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଶୀତଲପ୍ରସାଦଜୀନେ ଵି୦ ସମ୍ଵତ୍
୧୯୭୨ ମେଂ ହିନ୍ଦୀ ନିଯମସାରକୀ ଭୂମିକାମେଂ ଠୀକ ହୀ ଲିଖା ହୈ କି‘‘ଆଜ ତକ ଶ୍ରୀ
କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯକେ ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ, ପ୍ରଵଚନସାର ଔର ସମଯସାରଯହ ତୀନ ରତ୍ନ ହୀ ଅଧିକ
ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହୈଂ . ଖେଦକୀ ବାତ ହୈ କି ଉନ୍ହୀଂ ଜୈସା ବଲ୍କି କୁଛ ଅଂଶୋଂମେଂ ଉନସେ ଭୀ ଵିଶେଷ ଜୋ
ନିଯମସାରରତ୍ନ ହୈ, ଉସକୀ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଇତନୀ ଅଲ୍ପ ହୈ କି କୋଈ କୋଈ ତୋ ଉସକା ନାମ ଭୀ ନହୀଂ
ଜାନତେ
.’’
ଯହ ନିଯମସାର ପରମାଗମ ମୁଖ୍ଯତଃ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକେ ନିରୁପଚାର ନିରୂପଣକା ଅନୁପମ ଗ୍ରଂଥ ହୈ .
‘‘ନିଯମ’’ ଅର୍ଥାତ୍ ଜୋ ଅଵଶ୍ଯ କରନେ ଯୋଗ୍ଯ ହୋ, ଅର୍ଥାତ୍ ରତ୍ନତ୍ରଯ . ‘‘ନିଯମସାର’’ ଅର୍ଥାତ୍ ନିଯମକା
ସାର ଅର୍ଥାତ୍ ଶୁଦ୍ଧ ରତ୍ନତ୍ରଯ . ଉସ ଶୁଦ୍ଧ ରତ୍ନତ୍ରଯକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ଆଶ୍ରଯସେ ହୀ ହୋତୀ ହୈ .
୧ ଶିଲାଲେଖୋଂକେ ଲିଏ ଦେଖିଯେ ପୃଷ୍ଠ-୧୬ .

Page -15 of 388
PDF/HTML Page 12 of 415
single page version

background image
ନିଗୋଦସେ ଲେକର ସିଦ୍ଧ ତକକୀ ସର୍ଵ ଅଵସ୍ଥାଓଂମେଂଅଶୁଭ, ଶୁଭ ଯା ଶୁଦ୍ଧ ଵିଶେଷୋଂମେଂଵିଦ୍ଯମାନ
ଜୋ ନିତ୍ଯ ନିରଂଜନ ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣ ଶାଶ୍ଵତ ଏକରୂପ ଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯସାମାନ୍ଯ ଵହ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵ ହୈ . ଵହୀ ଶୁଦ୍ଧ
ଅନ୍ତଃତତ୍ତ୍ଵ, କାରଣ ପରମାତ୍ମା, ପରମପାରିଣାମିକଭାଵ ଆଦି ନାମୋଂସେ କହା ଜାତା ହୈ . ଇସ
ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକୀ ଉପଲବ୍ଧି ଅନାଦି କାଲସେ ଅନଂତାନଂତ ଦୁଃଖୋଂକା ଅନୁଭଵ କରନେଵାଲେ ହୁଏ ଜୀଵୋଂନେ
ଏକ କ୍ଷଣମାତ୍ର ଭୀ ନହୀଂ କୀ ଔର ଇସଲିଏ ସୁଖ ପ୍ରାପ୍ତିକେ ଉସକେ ସର୍ଵ ହାପଟେଂ
ପ୍ରଯତ୍ନ (ଦ୍ରଵ୍ଯଲିଂଗୀ
ମୁନିକେ ଵ୍ଯଵହାର ରତ୍ନତ୍ରଯ ସହିତ) ସର୍ଵଥା ଵ୍ଯର୍ଥ ଗଯେ ହୈଂ . ଇସଲିଯେ ଇସ ପରମାଗମକା ଏକମାତ୍ର ଉଦ୍ଦେଶ୍ଯ
ଜୀଵୋଂକୋ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକୀ ଉପଲବ୍ଧି ଅଥଵା ଆଶ୍ରଯ କରଵାନା ହୈ . ଶାସ୍ତ୍ରକାର ଆଚାର୍ଯ ଭଗଵାନନେ
ଔର ଟୀକାକାର ମୁନିଵରନେ ଇସ ପରମାଗମକେ ପ୍ରତ୍ଯେକ ପୃଷ୍ଠମେଂ ଜୋ ଅନୁଭଵସିଦ୍ଧ ପରମ ସତ୍ଯ କହା ହୈ
ଉସକା ସାର ଇସ ପ୍ରକାର ହୈ :
ହେ ଜଗତ୍କେ ଜୀଵୋ ! ତୁମ୍ହାରେ ସୁଖକା ଏକମାତ୍ର ଉପାଯ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା
ଆଶ୍ରଯ ହୈ . ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନସେ ଲେକର ସିଦ୍ଧ ତକକୀ ସର୍ଵ ଭୂମିକାଏଁ ଉସମେଂ ସମା ଜାତୀ ହୈଂ;
ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଜଘନ୍ଯ ଆଶ୍ରଯ ସୋ ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନ ହୈ; ଵହ ଆଶ୍ରଯ ମଧ୍ଯମ କୋଟିକୀ ଉଗ୍ରତା ଧାରଣ
କରନେ ପର ଜୀଵକୋ ଦେଶଚାରିତ୍ର, ସକଲଚାରିତ୍ର ଆଦି ଦଶାଏଁ ପ୍ରଗଟ ହୋତୀ ହୈ ଔର ପୂର୍ଣ ଆଶ୍ରଯ ହୋନେ
ପର କେଵଲଜ୍ଞାନ ତଥା ସିଦ୍ଧତ୍ଵ ପ୍ରାପ୍ତ କରକେ ଜୀଵ ସର୍ଵଥା କୃତାର୍ଥ ହୋତା ହୈ
. ଇସପ୍ରକାର ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା
ଆଶ୍ରଯ ହୀ ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନ ହୈ, ଵହୀ ସମ୍ଯଗ୍ଜ୍ଞାନ ହୈ, ଵହୀ ସମ୍ଯକ୍ଚାରିତ୍ର ହୈ; ଵହୀ ସତ୍ଯାର୍ଥ ପ୍ରତିକ୍ରମଣ,
ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ, ଆଲୋଚନା, ପ୍ରାଯଶ୍ଚିତ୍ତ, ସାମାଯିକ, ଭକ୍ତି, ଆଵଶ୍ଯକ, ସମିତି, ଗୁପ୍ତି, ସଂଯମ, ତପ,
ସଂଵର, ନିର୍ଜରା, ଧର୍ମ
ଶୁକ୍ଲଧ୍ଯାନ ଆଦି ସବ କୁଛ ହୈ . ଐସା ଏକ ଭୀ ମୋକ୍ଷକେ କାରଣରୂପ ଭାଵ
ନହୀଂ ହୈ ଜୋ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ଆଶ୍ରଯସେ ଅନ୍ଯ ହୋ . ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ଆଶ୍ରଯସେ ଅନ୍ଯ ଐସେ ଭାଵୋଂକୋ
ଵ୍ଯଵହାରପ୍ରତିକ୍ରମଣ, ଵ୍ଯଵହାରପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ଆଦି ଶୁଭ ଵିକଲ୍ପରୂପ ଭାଵୋଂକୋମୋକ୍ଷମାର୍ଗ କହା ଜାତା
ହୈ ଵହ ତୋ ମାତ୍ର ଉପଚାରସେ କହା ଜାତା ହୈ . ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ମଧ୍ଯମ କୋଟିକେ ଅପରିପକ୍ଵ ଆଶ୍ରଯକେ
ସମଯ ଉସ ଅପରିପକ୍ଵତାକେ କାରଣ ସାଥସାଥ ଜୋ ଅଶୁଦ୍ଧିରୂପ ଅଂଶ ଵିଦ୍ଯମାନ ହୋତା ହୈ . ଵହ
ଅଶୁଦ୍ଧିରୂପ ଅଂଶ ହୀ ଵ୍ଯଵହାରପ୍ରତିକ୍ରମଣାଦି ଅନେକାନେକ ଶୁଭ ଵିକଲ୍ପାତ୍ମକ ଭାଵୋଂରୂପସେ ଦିଖାଈ
ଦେତା ହୈ
. ଵହ ଅଶୁଦ୍ଧିଅଂଶ ଵାସ୍ତଵମେଂ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ କୈସେ ହୋ ସକତା ହୈ ? ଵହ ତୋ ସଚମୁଚ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗସେ
ଵିରୁଦ୍ଧ ଭାଵ ହୀ ହୈ, ବନ୍ଧଭାଵ ହୀ ହୈଐସା ତୁମ ସମଝୋ . ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯଲିଂଗୀ ମୁନିକୋ ଜୋ ପ୍ରତିକ୍ରମଣ,
ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନାଦି ଶୁଭଭାଵ ହୋତେ ହୈଂ ଵେ ଭାଵ ତୋ ପ୍ରତ୍ଯେକ ଜୀଵ ଅନନ୍ତ ବାର କର ଚୁକା ହୈ, କିନ୍ତୁ ଵେ
ଭାଵ ଉସେ ମାତ୍ର ପରିଭ୍ରମଣକା ହୀ କାରଣ ହୁଏ ହୈଂ କ୍ଯୋଂକି ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ଆଶ୍ରଯ ବିନା ଆତ୍ମାକା
ସ୍ଵଭାଵପରିଣମନ ଅଂଶତଃ ଭୀ ନ ହୋନେସେ ଉସୀ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକୀ ପ୍ରାପ୍ତି ଅଂଶମାତ୍ର ଭୀ ନହୀଂ ହୋତୀ
. ସର୍ଵ
ମୈଂ ଧ୍ରୁଵ ଶୁଦ୍ଧ ଆତ୍ମଦ୍ରଵ୍ଯସାମାନ୍ଯ ହୂଁ’’ଐସୀ ସାନୁଭଵ ଶ୍ରଦ୍ଧାପରିଣତିସେ ଲେକର ପରିପୂର୍ଣ ଲୀନତା ତକକୀ କିସୀ ଭୀ
ପରିଣତିକୋ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଆଶ୍ରଯ, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଆଲମ୍ବନ, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ପ୍ରତି ଝୁକାଵ, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ
ପ୍ରତି ଉନ୍ମୁଖତା, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକୀ ଉପଲବ୍ଧି, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକୀ ଭାଵନା, ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଧ୍ଯାନ ଆଦି ଶବ୍ଦୋଂସେ କହା
ଜାତା ହୈ
.

Page -14 of 388
PDF/HTML Page 13 of 415
single page version

background image
ଜିନେନ୍ଦ୍ରୋଂକୀ ଦିଵ୍ଯଧ୍ଵନିକା ସଂକ୍ଷେପ ଔର ହମାରେ ସ୍ଵସଂଵେଦନକା ସାର ଯହ ହୈ କିଭଯଂକର ସଂସାର
ରୋଗକୀ ଏକମାତ୍ର ଔଷଧି ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଆଶ୍ରଯ ହୀ ହୈ . ଜବ ତକ ଜୀଵକୀ ଦୃଷ୍ଟି ଧ୍ରୁଵ ଅଚଲ
ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵ ପର ନ ପଡ଼କର କ୍ଷଣିକ ଭାଵୋଂ ପର ରହତୀ ହୈ ତବ ତକ ଅନନ୍ତ ଉପାଯୋଂସେ ଭୀ ଉସକୀ
କୃତକ ଔପାଧିକ ହିଲୋରେଂ
ଶୁଭାଶୁଭ ଵିକଲ୍ପଶାନ୍ତ ନହୀଂ ହୋତୀଂ, କିନ୍ତୁ ଜହାଁ ଉସ ଦୃଷ୍ଟିକୋ
ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵରୂପ ଧ୍ରୁଵ ଆଲମ୍ବନ ହାଥ ଲଗତା ହୈ ଵହାଁ ଉସୀ କ୍ଷଣ ଵହ ଜୀଵ (ଦୃଷ୍ଟିଅପେକ୍ଷାସେ)
କୃତକୃତ୍ଯତାକା ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ, (ଦୃଷ୍ଟିଅପେକ୍ଷାସେ) ଵିଧିନିଷେଧ ଵିଲଯକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତେ ହୈଂ, ଅପୂର୍ଵ
ସମରସଭାଵକା ଵେଦନ ହୋତା ହୈ, ନିଜ ସ୍ଵଭାଵଭାଵରୂପ ପରିଣମନକା ପ୍ରାରମ୍ଭ ହୋତା ହୈ ଔର କୃତକ
ଔପାଧିକ ହିଲୋରେଂ କ୍ରମଶଃ ଶାନ୍ତ ହୋତୀ ଜାତୀ ହୈଂ
. ଇସ ନିରଂଜନ ନିଜ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକେ ଆଶ୍ରଯରୂପ
ମାର୍ଗସେ ହୀ ସର୍ଵ ମୁମୁକ୍ଷୁ ଭୂତ କାଲମେଂ ପଂଚମଗତିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ହୈଂ, ଵର୍ତମାନମେଂ ହୋ ରହେ ହୈଂ ଔର
ଭଵିଷ୍ଯକାଲମେଂ ହୋଂଗେ
. ଯହ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵ ସର୍ଵ ତତ୍ତ୍ଵୋଂମେଂ ଏକ ସାର ହୈ, ତ୍ରିକାଲନିରାଵରଣ,
ନିତ୍ଯାନନ୍ଦଏକସ୍ଵରୂପ ହୈ, ସ୍ଵଭାଵଅନନ୍ତ ଚତୁଷ୍ଟଯସେ ସନାଥ ହୈ, ସୁଖସାଗରକା ଜ୍ଵାର ହୈ,
କ୍ଲେଶୋଦଧିକା କିନାରା ହୈ, ଚାରିତ୍ରକା ମୂଲ ହୈ, ମୁକ୍ତିକା କାରଣ ହୈ . ସର୍ଵ ଭୂମିକାକେ ସାଧକୋଂକୋ
ଵହୀ ଏକ ଉପାଦେଯ ହୈ . ହେ ଭଵ୍ଯ ଜୀଵୋଂ ! ଇସ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକା ଆଶ୍ରଯ କରକେ ତୁମ ଶୁଦ୍ଧ ରତ୍ନତ୍ରଯ
ପ୍ରଗଟ କରୋ . ଇତନା ନ କର ସକୋ ତୋ ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନ ତୋ ଅଵଶ୍ଯ ହୀ କରୋ . ଵହ ଦଶା ଭୀ ଅଭୂତପୂର୍ଵ
ତଥା ଅଲୌକିକ ହୈ .
ଇସ ପ୍ରକାର ଇସ ପରମ ପଵିତ୍ର ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ମୁଖ୍ଯତଃ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵ ଔର ଉସକେ ଆଶ୍ରଯସେ ପ୍ରଗଟ
ହୋନେଵାଲୀ ପର୍ଯାଯୋଂକା ଵର୍ଣନ ହୋନେ ପର ଭୀ, ସାଥ-ସାଥ ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯ, ଛହ ଦ୍ରଵ୍ଯ, ପାଁଚ ଭାଵ,
ଵ୍ଯଵହାର-ନିଶ୍ଚଯନଯ, ଵ୍ଯଵହାରଚାରିତ୍ର, ସମ୍ଯଗ୍ଦର୍ଶନ ପ୍ରାପ୍ତିମେଂ ପ୍ରଥମ ତୋ ଅନ୍ଯ ସମ୍ଯଗଦୃଷ୍ଟି ଜୀଵକୀ
ଦେଶନା ହୀ ନିମିତ୍ତ ହୋତୀ ହୈ (
ମିଥ୍ଯାଦୃଷ୍ଟି ଜୀଵକୀ ନହୀଂ) ଐସା ଅବାଧିତ ନିଯମ, ପଂଚ ପରମେଷ୍ଠୀକା
ସ୍ଵରୂପ, କେଵଲଜ୍ଞାନ-କେଵଲଦର୍ଶନ କେଵଲୀକା ଇଚ୍ଛାରହିତପନା ଆଦି ଅନେକ ଵିଷଯୋଂକା ସଂକ୍ଷିପ୍ତ
ନିରୂପଣ ଭୀ କିଯା ଗଯା ହୈ
. ଇସପ୍ରକାର ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରଯୋଜନଭୂତ ଵିଷଯୋଂକୋ ପ୍ରକାଶିତ କରତା ହୁଆ
ଯହ ଶାସ୍ତ୍ର ଵସ୍ତୁସ୍ଵରୂପକା ଯଥାର୍ଥ ନିର୍ଣଯ କରକେ ପରମାତ୍ମତତ୍ତ୍ଵକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କରନେକୀ ଇଚ୍ଛା ରଖନେଵାଲେ
ଜୀଵକୋ ମହାନ ଉପକାରୀ ହୈ
. ଅଂତଃତତ୍ତ୍ଵରୂପ ଅମୃତସାଗର ପର ଦୃଷ୍ଟି ଲଗାକର ଜ୍ଞାନାନଂଦକୀ ତରଂଗେଂ
ଉଛାଲନେଵାଲେ ହୁଏ ମହା ମସ୍ତ ମୁନିଵରୋଂକେ ଅନ୍ତର୍ଵେଦନମେଂସେ ନିକଲେ ହୁଏ ଭାଵୋଂସେ ଭରା ହୁଆ ଯହ ପରମାଗମ
ନନ୍ଦନଵନ ସମାନ ଆହ୍ଲାଦକାରୀ ହୈ
. ମୁନିଵରୋଂକେ ହୃଦଯକମଲମେଂ ଵିରାଜମାନ ଅନ୍ତଃତତ୍ତ୍ଵରୂପ
ଅମୃତସାଗର ପରସେ ତଥା ଶୁଦ୍ଧପର୍ଯାଯୋଂରୂପ ଅମୃତଝରନେ ପରସେ ବହତା ହୁଆ ଶ୍ରୁତରୂପ ଶୀତଲ ସମୀର ମାନୋଂ
କି ଅମୃତ-ସୀକରୋଂସେ ମୁମୁକ୍ଷୁଓଂକେ ଚିତ୍ତକୋ ପରମ ଶୀତଲୀଭୂତ କରତା ହୈ
. ଐସା ଶାଂତରସ ପରମ
ଆଧ୍ଯାତ୍ମିକ ଶାସ୍ତ୍ର ଆଜ ଭୀ ଵିଦ୍ଯମାନ ହୈ ଔର ପରମପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵ ଦ୍ଵାରା ଉସକୀ ଅଗାଧ
ଆଧ୍ଯାତ୍ମିକ ଗହରାଈଯାଁ ପ୍ରଗଟ ହୋତୀ ଜା ରହୀ ହୈଂ ଯହ ହମାରା ମହାନ ସୌଭାଗ୍ଯ ହୈ
. ପୂଜ୍ଯ ଗୁରୁଦେଵକୋ
ଶ୍ରୀ ନିଯମସାରକେ ପ୍ରତି ଅପାର ଭକ୍ତି ହୈ .
ଵେ କହତେ ହୈଂ‘‘ପରମ ପାରିଣାମିକଭାଵକୋ ପ୍ରକାଶିତ

Page -13 of 388
PDF/HTML Page 14 of 415
single page version

background image
କରନେଵାଲା ଶ୍ରୀ ନିଯମସାର ପରମାଗମ ଔର ଉସକୀ ଟୀକା କୀ ରଚନାଛଠଵେଂ ସାତଵେଂ ଗୁଣସ୍ଥାନମେଂ
ଝୂଲତେ ହୁଏ ମହା ସମର୍ଥ ମୁନିଵରୋଂ ଦ୍ଵାରା ଦ୍ରଵ୍ଯକେ ସାଥେ ପର୍ଯାଯକୀ ଏକତା ସାଧତେ-ସାଧତେ ହୋ ଗଈ ହୈ .
ଜୈସେ ଶାସ୍ତ୍ର ଔର ଟୀକା ରଚେ ଗଯେ ହୈଂ ଵୈସା ହୀ ସ୍ଵସଂଵେଦନ ଵେ ସ୍ଵଯଂ କର ରହେ ଥେ . ପରମ ପାରିଣାମିକ
ଭାଵକେ ଅନ୍ତରଅନୁଭଵକୋ ହୀ ଉନ୍ହୋଂନେ ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ଉତାରା ହୈପ୍ରତ୍ଯେକ ଅକ୍ଷର ଶାଶ୍ଵତ, ଟଂକୋତ୍କୀର୍ଣ,
ପରମସତ୍ଯ, ନିରପେକ୍ଷ କାରଣଶୁଦ୍ଧପର୍ଯାଯ, ସ୍ଵରୂପପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ସହଜଜ୍ଞାନ ଆଦି ଵିଷଯୋଂକା ନିରୂପଣ କରକେ
ତୋ ମୁନିଵରୋଂନେ ଅଧ୍ଯାତ୍ମକୀ ଅନୁଭଵଗମ୍ଯ ଅତ୍ଯଂତାତ୍ଯଂତ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଔର ଗହନ ବାତକୋ ଇସ ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ସ୍ପଷ୍ଟ
କିଯା ହୈ
. ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟ ପରମାଗମ ଶ୍ରୀ ସମଯସାରମେଂ ଭୀ ଇନ ଵିଷଯୋଂକା ଇତନେ ସ୍ପଷ୍ଟରୂପସେ ନିରୂପଣ ନହୀଂ
ହୈ . ଅହୋ ! ଜିସ ପ୍ରକାର କୋଈ ପରାକ୍ରମୀ କହା ଜାନେଵାଲା ପୁରୁଷ ଵନମେଂ ଜାକର ସିଂହନୀକା ଦୂଧ ଦୁହ
ଲାତା ହୈ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ଆତ୍ମପରାକ୍ରମୀ ମହାମୁନିଵରୋଂନେ ଵନମେଂ ବୈଠେ-ବୈଠେ ଅନ୍ତରକା ଅମୃତ ଦୁହା ହୈ .
ସର୍ଵସଂଗପରିତ୍ଯାଗୀ ନିର୍ଗ୍ରଂଥୋଂନେ ଵନମେଂ ରହକର ସିଦ୍ଧ ଭଗଵନ୍ତୋଂସେ ବାତେଂ କୀ ହୈଂ ଔର ଅନନ୍ତ ସିଦ୍ଧ ଭଗଵନ୍ତ
କିସ ପ୍ରକାର ସିଦ୍ଧିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ହୈଂ ଉସକା ଇତିହାସ ଇସମେଂ ଭର ଦିଯା ହୈ
.
ଇସ ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକୀ ପ୍ରାକୃତ ଗାଥାଓଂ ପର ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକ
ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା ଲିଖନେଵାଲେ ମୁନିଵର ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵ ହୈଂ . ଵେ ଶ୍ରୀ ଵୀରନନ୍ଦି ସିଦ୍ଧାଂତଚକ୍ରଵର୍ତୀକେ
ଶିଷ୍ଯ ହୈଂ ଔର ଵିକ୍ରମ କୀ ତେରହଵୀଂ ଶତାବ୍ଦୀମେଂ ହୋ ଗଯେ ହୈଂ, ଐସା ଶିଲାଲେଖ ଆଦି ସାଧନୋଂ ଦ୍ଵାରା
ସଂଶୋଧନ-କର୍ତ୍ତାଓଂକା ଅନୁମାନ ହୈ
. ‘‘ପରମାଗମରୂପୀ ମକରଂଦ ଜିନକେ ମୁଖସେ ଝରତା ହୈ ଔର ପାଁଚ
ଇନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ ଫୈ ଲାଵ ରହିତ ଦେହମାତ୍ର ପରିଗ୍ରହ ଜିନକେ ଥା’’ ଐସେ ନିର୍ଗ୍ରନ୍ଥ ମୁନିଵର ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭଦେଵନେ
ଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ହୃଦଯମେଂ ଭରେ ହୁଏ ପରମ ଗହନ ଆଧ୍ଯାତ୍ମିକ ଭାଵୋଂକୋ ଅପନେ
ଅର୍ନ୍ତଵେଦନକେ ସାଥ ମିଲାକର ଇସ ଟୀକାମେଂ ସ୍ପଷ୍ଟରୂପସେ ପ୍ରଗଟ କିଯା ହୈ
. ଇସ ଟୀକାମେଂ ଆନେଵାଲେ
କଲଶରୂପ କାଵ୍ଯ ଅତ୍ଯନ୍ତ ମଧୁର ହୈ ଔର ଅଧ୍ଯାତ୍ମମସ୍ତୀ ତଥା ଭକ୍ତିରସସେ ଭରପୂର ହୈଂ .
ଅଧ୍ଯାତ୍ମକଵିକେ ରୂପମେଂ ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵକା ସ୍ଥାନ ଜୈନ ସାହିତ୍ଯମେଂ ଅତି ଉଚ୍ଚ ହୈ . ଟୀକାକାର
ମୁନିରାଜନେ ଗଦ୍ଯ ତଥା ପଦ୍ଯରୂପମେଂ ପରମ ପାରିଣାମିକ ଭାଵକା ତୋ ଖୂବ-ଖୂବ ଗାନ କିଯା ହୈ . ସଂପୂର୍ଣ
ଟୀକା ମାନୋଂ ପରମ ପାରିଣାମିକ ଭାଵକା ଔର ତଦାଶ୍ରିତ ମୁନିଦଶାକା ଏକ ମହାକାଵ୍ଯ ହୋ ଇସପ୍ରକାର
ମୁମୁକ୍ଷୁ ହୃଦଯୋଂକୋ ମୁଦିତ କରତୀ ହୈ
. ପରମ ପାରିଣାମିକଭାଵ, ସହଜ ସୁଖମଯ ମୁନିଦଶା ଔର ସିଦ୍ଧ
ଜୀଵୋଂକୀ ପରମାନନ୍ଦପରିଣତିକେ ପ୍ରତି ଭକ୍ତିସେ ମୁନିଵରକା ଚିତ୍ତ ମାନୋଂ ଉମଡ଼ ପଡ଼ତା ହୈ ଔର ଉସ
ଉଲ୍ଲାସକୋ ଵ୍ଯକ୍ତ କରନେକେ ଲିଯେ ଉନକେ ଶବ୍ଦ ଅତ୍ଯଂତ ଅଲ୍ପ ହୋନେସେ ଉନକେ ମୁଖସେ ଅନେକ
ପ୍ରସଂଗୋଚିତ୍ତ ଉପମା-ଅଲଂକାର ପ୍ରଵାହିତ ହୁଏ ହୈଂ
. ଅନ୍ଯ ଅନେକ ଉପମାଓଂକୀ ଭାଁତିମୁକ୍ତି ଦୀକ୍ଷା
ଆଦିକୋ ବାରମ୍ବାର ସ୍ତ୍ରୀକୋ ଉପମା ଭୀ ଲେଶମାତ୍ର ସଂକୋଚ ବିନା ନିଃସଂକୋଚରୂପସେ ଦୀ ଗଈ ହୈ ଵହ
ଆତ୍ମଲୀନ ମହାମୁନିଵରକେ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯକା ଅତିଶଯ ବଲ ସୂଚିତ କରତୀ ହୈ
. ସଂସାର ଦାଵାନଲକେ ସମାନ
ହୈ ଔର ସିଦ୍ଧଦଶା ତଥା ମୁନିଦଶାପରମ ସହଜାନନ୍ଦମଯ ହୈଐସେ ଭାଵକେ ଧାରାଵାହୀ ଵାତାଵରଣ
ସମ୍ପୂର୍ଣ ଟୀକାମେଂ ବ୍ରହ୍ମନିଷ୍ଠ ମୁନିଵରନେ ଅଲୌକିକ ରୀତିସେ ଉତ୍ପନ୍ନ କିଯା ହୈ ଔର ସ୍ପଷ୍ଟରୂପସେ ଦର୍ଶାଯା

Page -12 of 388
PDF/HTML Page 15 of 415
single page version

background image
ହୈ କି ମୁନିଯୋଂକୀ ଵ୍ରତ, ନିଯମ, ତପ, ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ, ତ୍ଯାଗ, ପରିଷହଜଯ ଇତ୍ଯାଦିରୂପ କୋଈ ଭୀ ପରିଣତି
ହଠପୂର୍ଵକ, ଖେଦଯୁକ୍ତ, କଷ୍ଟପ୍ରଦ ଯା ନରକାଦିକେ ଭଯମୂଲକ ନହୀଂ ହୋତୀ, କିନ୍ତୁ ଅନ୍ତରଂଗ ଆତ୍ମିକ
ଵେଦନସେ ହୋନେଵାଲୀ ପରମ ପରିତୃପ୍ତିକେ କାରଣ ନିରନ୍ତର ସହଜାନନ୍ଦମଯ ହୋତୀ ହୈ
କି ଜିସ ସହଜାନଂଦକେ
ପାସ ସଂସାରିଯୋଂକେ କନକକାମିନୀଜନିତ କଲ୍ପିତ ସୁଖ କେଵଲ ଉପହାସପାତ୍ର ଔର ଘୋର ଦୁଃଖମଯ
ଭାସିତ ହୋତେ ହୈଂ
. ସଚମୁଚ ମୂର୍ତିମଂତ ମୁନିପରିଣତି ସମାନ ଯହ ଟୀକା ମୋକ୍ଷମାର୍ଗମେଂ ଵିଚରନେଵାଲେ
ମୁନିଵରୋଂକୀ ସହଜାନନ୍ଦମଯ ପରିଣତିକା ତାଦୃଶ ଚିତ୍ରଣ କରତୀ ହୈ . ଇସ କାଲମେଂ ଐସୀ ଯଥାର୍ଥ
ଆନଂଦନିର୍ଭର ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକୀ ପ୍ରକାଶକ ଟୀକା ମୁମୁକ୍ଷୁଓଂକୋ ଅର୍ପିତ କରକେ ଟୀକାକାର ମୁନିଵରନେ ମହାନ
ଉପକାର କିଯା ହୈ
.
ଶ୍ରୀ ନିଯମସାରମେଂ ଭଗଵାନ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵନେ ୧୮୭ ଗାଥାଏଁ ପ୍ରାକୃତମେଂ ରଚୀ ହୈଂ, ଉନ ପର ଶ୍ରୀ
ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵନେ ତାତ୍ପର୍ଯଵୃତ୍ତି ନାମକ ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା ଲିଖୀ ହୈ . ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଶ୍ରୀ ଶୀତଲପ୍ରସାଦଜୀନେ
ମୂଲ ଗାଥାଓଂକା ତଥା ଟୀକାକା ହିନ୍ଦୀ ଅନୁଵାଦ କିଯା ହୈ . ଵି୦ ସମ୍ଵତ୍ ୧୯୭୨ମେଂ ଶ୍ରୀ
ଜୈନଗ୍ରନ୍ଥରତ୍ନାକର କାର୍ଯାଲଯକୀ ଓରସେ ପ୍ରକାଶିତ ହିନ୍ଦୀ ନିଯମସାରମେଂ ମୂଲ ଗାଥାଏଁ, ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା
ତଥା ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଶୀତଲପ୍ରସାଦଜୀ କୃତ ହିନ୍ଦୀ ଅନୁଵାଦ ପ୍ରଗଟ ହୁଏ ଥେ
. ଅବ ଶ୍ରୀ ଜୈନ ସ୍ଵାଧ୍ଯାଯମଂଦିର
ଟ୍ରସ୍ଟ, ସୋନଗଢ଼ (ସୌରାଷ୍ଟ୍ର)ସେ ଯହ ଗ୍ରନ୍ଥ ଗୁଜରାତୀମେଂ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଆ ହୈ ଜିସମେଂ ମୂଲ ଗାଥାଏଁ, ଉନକା
ଗୁଜରାତୀ ପଦ୍ଯାନୁଵାଦ, ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା ଔର ଉସ ଗାଥା-ଟୀକାକେ ଅକ୍ଷରଶଃ ଗୁଜରାତୀ ଅନୁଵାଦକା
ସମାଵେଶ ହୋତା ହୈ
. ଜହାଁ, ଵିଶେଷ ସ୍ପଷ୍ଟତାକୀ ଆଵଶ୍ଯକତା ଥୀ ଵହାଁ‘କୌନ୍ସ’ମେଂ ଅଥଵା ‘ଫୂ ଟନୋଟ’
(ଟିପ୍ପଣୀ) ଦ୍ଵାରା ସ୍ପଷ୍ଟତା କୀ ଗଈ ହୈ . ଶ୍ରୀ ଜୈନଗ୍ରନ୍ଥରତ୍ନାକର କାର୍ଯାଲଯ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶିତ ନିଯମସାରମେଂ
ଛପୀ ହୁଈ ସଂସ୍କୃତ ଟୀକାମେଂ ଜୋ ଅଶୁଦ୍ଧିଯାଁ ଥୀଂ ଉନମେଂସେ ଅନେକ ଅଶୁଦ୍ଧିଯାଁ ହସ୍ତଲିଖିତ ପ୍ରତିଯୋଂକେ
ଆଧାର ପର ସୁଧାର ଲୀ ଗଈ ହୈଂ
. ଅବ ଭୀ ଇସମେଂ କହୀଂ-କହୀଂ ଅଶୁଦ୍ଧ ପାଠ ହୋ ଐସା ଲଗତା ହୈ, କିନ୍ତୁ
ହମେଂ ଜୋ ତୀନ ହସ୍ତଲିଖିତ ପ୍ରତିଯାଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଈ ହୈଂ ଉନମେଂ ଶୁଦ୍ଧ ପାଠ ନ ମିଲନେକେ କାରଣ ଉନ ଅଶୁଦ୍ଧିଯୋଂକୋ
ନହୀଂ ସୁଧାରା ଜା ସକା ହୈ
. ଅଶୁଦ୍ଧ ପାଠୋଂକା ଅନୁଵାଦ କରନେମେଂ ବଡ଼ୀ ସାଵଧାନୀ ରଖୀ ଗଈ ହୈ ଔର
ପୂର୍ଵାପର କଥନ ତଥା ନ୍ଯାଯକେ ସାଥ ଜୋ ଅଧିକସେ ଅଧିକ ସଂଗତ ହୋ ଐସା ଉନ ପାଠୋଂକା ଅନୁଵାଦ
କିଯା ହୈ
.
ଯହ ଅନୁଵାଦ କରନେକା ମହାନ ସୌଭାଗ୍ଯ ମୁଝେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଆ ଵହ ମେରେ ଲିଯେ ହର୍ଷକା କାରଣ ହୈ .
ପରମ ପୂଜ୍ଯ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵକେ ଆଶ୍ରଯମେଂ ଇସ ଗହନ ଶାସ୍ତ୍ରକା ଅନୁଵାଦ ହୁଆ ହୈ . ପରମୋପକାରୀ
ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵକେ ପଵିତ୍ର ଜୀଵନକେ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷ ପରିଚଯ ବିନା ତଥା ଉନକେ ଆଧ୍ଯାତ୍ମିକ ଉପଦେଶ ବିନା ଇସ
ପାମରକୋ ଜିନଵାଣୀକେ ପ୍ରତି ଲେଶମାତ୍ର ଭକ୍ତି ଯା ଶ୍ରଦ୍ଧା କହାଁସେ ପ୍ରଗଟ ହୋତୀ, ଭଗଵାନ
କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵ ଔର ଉନକେ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ ଲେଶ ଭୀ ମହିମା କହାଁସେ ଆତୀ ତଥା ଉନ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକା ଅର୍ଥ
ଖୋଲନେକୀ ଲେଶ ଭୀ ଶକ୍ତି କହାଁସେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତୀ ? ଇସ ପ୍ରକାର ଅନୁଵାଦକୀ ସମସ୍ତ ଶକ୍ତିକା ମୂଲ
ଶ୍ରୀ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵ ହୀ ହୋନେସେ ଵାସ୍ତଵମେଂ ତୋ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵକୀ ଅମୃତଵାଣୀକା ସ୍ରୋତ ହୀ
ଉନକେ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରାପ୍ତ

Page -11 of 388
PDF/HTML Page 16 of 415
single page version

background image
ହୁଆ ଅମୂଲ୍ଯ ଉପଦେଶ ହୀଯଥାକାଲ ଇସ ଅନୁଵାଦକେ ରୂପମେଂ ପରିଣମିତ ହୁଆ ହୈ . ଜିନକେ ଦ୍ଵାରା
ସିଂଚିତ ଶକ୍ତିସେ ତଥା ଜିନକୀ ଉଷ୍ମାସେ ମୈଂନେ ଇସ ଗହନଶାସ୍ତ୍ରକୋ ଅନୂଦିତ କରନେକା ସାହସ କିଯା
ଥା ଔର ଜିନକୀ କୃପାସେ ଵହ ନିର୍ଵିଘ୍ନ ସମାପ୍ତ ହୁଆ ହୈ ଉନ ପୂଜ୍ଯ ପରମୋପକାରୀ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵ (ଶ୍ରୀ
କାନଜୀସ୍ଵାମୀ)କେ ଚରଣାରଵିନ୍ଦମେଂ ଅତ୍ଯଂତ ଭକ୍ତିଭାଵସେ ଵଂଦନ କରତା ହୂଁ
.
ପରମପୂଜ୍ଯ ବହିନ ଶ୍ରୀ ଚମ୍ପାବହିନ ପ୍ରତି ଭୀ ଇସ ଅନୁଵାଦକୀ ପୂର୍ଣାହୂତି କରତେ ହୁଏ,
ଉପକାରଵଶତାକୀ ଉଗ୍ର ଭାଵନାକା ଅନୁଭଵ ହୋ ରହା ହୈ . ଜିନକେ ପଵିତ୍ର ଜୀଵନ ଔର ବୋଧ ଇସ
ପାମରକୋ ଶ୍ରୀ ନିଯମସାରକେ ପ୍ରତି, ନିଯମସାରକେ ମହାନ୍ କର୍ତ୍ତାକେ ପ୍ରତି ଔର ନିଯମସାରମେଂ ଉପଦେଶିତ
ଵୀତରାଗଵିଜ୍ଞାନକେ ପ୍ରତି ବହୁମାନଵୃଦ୍ଧିକେ ଵିଶିଷ୍ଟ ନିମିତ୍ତ ହୁଏ ହୈଂ, ଐସୀ ଉନ ପରମପୂଜ୍ଯ ବହିନଶ୍ରୀକେ
ଚରଣକମଲମେଂ ଯହ ହୃଦଯ ନମନ କରତା ହୈ
.
ଇସ ଅନୁଵାଦମେଂ ଅନେକ ସଜ୍ଜନୋଂନେ ହାର୍ଦିକ ସହାଯତା କୀ ହୈ . ମାନନୀଯ ଶ୍ରୀ ଵକୀଲ
ରାମଜୀଭାଈ ମାଣେକଚଂଦ ଦୋଶୀନେ ଅପନେ ଵ୍ଯସ୍ତ ଧାର୍ମିକ ଵ୍ଯଵସାଯୋଂମେଂସେ ସମଯ ନିକାଲକର ସମ୍ପୂର୍ଣ
ଅନୁଵାଦକା ସୂକ୍ଷ୍ମତାସେ ଅଵଲୋକନ କରକେ ଯଥୋଚିତ ସୂଚନାଏଁ ଦୀ ହୈଂ ଔର ଅନୁଵାଦମେଂ ଆନେଵାଲୀ
ଛୋଟୀ
ବଡ଼ୀ କଠିନାଇଯୋଂକା ଅପନେ ଵିଶାଲ ଶାସ୍ତ୍ରଜ୍ଞାନସେ ନିରାକରଣ କର ଦିଯା ହୈ . ଭାଈ ଶ୍ରୀ
ଖୀମଚଂଦ ଜେଠାଲାଲ ସେଠନେ ଭୀ ଅନୁଵାଦକା ଅଧିକାଂଶ ବଡ଼ୀ ତତ୍ପରତାସେ ଜାଂଚ ଲିଯା ହୈ ଔର ଅପନେ
ସଂସ୍କୃତ ଭାଷାକେ ତଥା ଶାସ୍ତ୍ରଜ୍ଞାନକେ ଆଧାର ପର ଉପଯୋଗୀ ସୂଚନାଏଁ ଦୀ ହୈଂ
. ବାଲବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଭାଈ ଶ୍ରୀ
ଚନ୍ଦୁଲାଲ ଖୀମଚଂଦ ଝୋବାଲିଯାନେ ଭୀ ସମ୍ପୂର୍ଣ ଅନୁଵାଦ ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମତାସେ ଦେଖକର ବଡ଼ୀ ଉପଯୋଗୀ
ସୂଚନାଏଁ ଦୀ ହୈଂ; ହସ୍ତଲିଖିତ ପ୍ରତିଯୋଂକେ ଆଧାରସେ ସଂସ୍କୃତ ଟୀକା ସୁଧାର ଦୀ ହୈ; ଶୁଦ୍ଧିପତ୍ର,
ଅନୁକ୍ରମଣିକା, ଗାଥାସୂଚୀ, କଲଶସୂଚୀ ଆଦି ତୈଯାର କିଯେ ହୈଂ
. ତଥା ପ୍ରୂଫ ସଂଶୋଧନ କିଯା ହୈ;
ଇସ ପ୍ରକାର ଉନ୍ହୋଂନେ ବଡ଼େ ପରିଶ୍ରମ ଔର ସାଵଧାନୀପୂର୍ଵକ ସର୍ଵତୋମୁଖୀ ସହାଯତା ଦୀ ହୈ . କିଶନଗଢ଼-
ନିଵାସୀ ଶ୍ରୀ ପଂ୦ ମହେନ୍ଦ୍ରକୁମାରଜୀ ପାଟନୀନେ ସଂସ୍କୃତ ଟୀକାମେଂ ଆନେଵାଲେ ଶ୍ଲୋକୋଂକେ ଛନ୍ଦୋଂକେ ନାମ
ଲିଖ ଭେଜେ ହୈଂ
. ଇନ ସବ ମହାନୁଭାଵୋଂକା ମୈଂ ଅନ୍ତଃକରଣପୂର୍ଵକ ଆଭାର ମାନତା ହୂଁ . ଇନକୀ ହାର୍ଦିକ
ସହାଯତାକେ ବିନା ଇସ ଅନୁଵାଦମେଂ ଅନେକ ନ୍ଯୂନତାଏଁ ରହ ଜାତୀଂ . ଇନକେ ଅତିରିକ୍ତ ଅନ୍ଯ ଜିନ-ଜିନ
ଭାଈଯୋଂନେ ଇସ କାର୍ଯମେଂ ସହାଯତା ଦୀ ହୈ ଉନ ସଭୀକା ମୈଂ ଋଣୀ ହୂଁ .
ଯହ ଅନୁଵାଦ ମୈଂନେ ନିଯମସାରକେ ପ୍ରତି ଅପନୀ ଭକ୍ତିସେ ତଥା ଗୁରୁଦେଵକୀ ପ୍ରେରଣାସେ ପ୍ରେରିତ
ହୋକର, ନିଜକଲ୍ଯାଣକେ ହେତୁ, ଭଵଭଯସେ ଡରତେ-ଡରତେ କିଯା ହୈ . ଅନୁଵାଦ କରତେ ହୁଏ ମୈଂନେ ଇସ ବାତକୀ
ଯଥାଶକ୍ତି ସାଵଧାନୀ ରଖୀ ହୈ କି ଶାସ୍ତ୍ରକେ ମୂଲ ଆଶଯୋଂମେଂ କହୀଂ ଫେ ରଫାର ନ ହୋ ଜାଯେ . ତଥାପି
ଅଲ୍ପଜ୍ଞତାକେ କାରଣ କିଂଚିତ୍ ଭୀ ଆଶଯ-ପରିଵର୍ତନ ହୁଆ ହୋ ଅଥଵା କୋଈ ତ୍ରୁଟଯାଁ ରହ ଗଈ ହୋଂ ତୋ
ଉସକେ ଲିଯେ ମୈଂ ଶାସ୍ତ୍ରକାର ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଭଗଵାନ, ଟୀକାକାର ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵ,
ପରମକୃପାଲୁ ଶ୍ରୀ ସଦ୍ଗୁରୁଦେଵ ଔର ମୁମୁକ୍ଷୁ ପାଠକୋଂସେ ହାର୍ଦିକ କ୍ଷମାଯାଚନା କରତା ହୂଁ
.
ଯହ ଅନୁଵାଦ ଭଵ୍ଯ ଜୀଵୋଂକୋ ଶାଶ୍ଵତ ପରମାନନ୍ଦକୀ ପ୍ରାପ୍ତି କରାଯେ, ଐସୀ ହାର୍ଦିକ ଭାଵନା ହୈ .

Page -10 of 388
PDF/HTML Page 17 of 415
single page version

background image
ଜୋ ଜୀଵ ଇସ ପରମେଶ୍ଵର ପରମାଗମମେଂ କହେ ହୁଏ ଭାଵୋଂକୋ ହୃଦଯଂଗମ କରେଂଗେ ଵେ ଅଵଶ୍ଯ ହୀ ସୁଖଧାମ
କାରଣ ପରମାତ୍ମାକା ନିର୍ଣଯ ଔର ଅନୁଭଵ କରକେ, ଉସମେଂ ପରିପୂର୍ଣ ଲୀନତା ପାକର, ଶାଶ୍ଵତ
ପରମାନନ୍ଦଦଶାକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କରେଂଗେ
. ଜବତକ ଵେ ଭାଵ ହୃଦଯଂଗତ ନ ହୋଂ ତବ ତକ ଆତ୍ମାନୁଭଵୀ ମହାତ୍ମାକେ
ଆଶ୍ରଯ-ପୂର୍ଵକ ତତ୍ସବନ୍ଧୀ ସୂକ୍ଷ୍ମ ଵିଚାର, ଗହରା ଅନ୍ତର୍ଶୋଧନ କର୍ତ୍ତଵ୍ଯ ହୈ . ଜବତକ ପରଦ୍ରଵ୍ଯୋଂସେ ଅପନା
ସର୍ଵଥା ଭିନ୍ନତ୍ଵ ଭାସିତ ନ ହୋ ଔର ଅପନୀ କ୍ଷଣିକ ପର୍ଯାଯୋଂସେ ଦୃଷ୍ଟି ହଟକର ଏକରୂପ
କାରଣପରମାତ୍ମାକା ଦର୍ଶନ ନ ହୋ ତବତକ ଚୈନ ଲେନା ଯୋଗ୍ଯ ନହୀଂ ହୈ
. ଯହୀ ପରମାନନ୍ଦପ୍ରାପ୍ତିକା ଉପାଯ
ହୈ . ଟୀକାକାର ମୁନିରାଜ ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମପ୍ରଭଦେଵକେ ଶବ୍ଦୋଂମେଂ ଇସ ପରମପଵିତ୍ର ପରମାଗମକେ ଫଲକା ଵର୍ଣନ
କରକେ ଯହ ଉପୋଦ୍ଘାତ ପୂର୍ଣ କରତା ହୂଁ :‘‘ଜୋ ନିର୍ଵାଣସୁନ୍ଦରୀସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋନେଵାଲେ, ପରମ
ଵୀତରାଗାତ୍ମକ, ନିରାବାଧ, ନିରନ୍ତର ଏଵଂ ଅନଂଗ ପରମାନନ୍ଦକା ଦେନେଵାଲା ହୈ, ଜୋ ନିରତିଶଯ ନିତ୍ଯଶୁଦ୍ଧ,
ନିରଂଜନ ନିଜ କାରଣପରମାତ୍ମାକୀ ଭାଵନାକା କାରଣ ହୈ, ଜୋ ସମସ୍ତ ନଯୋଂକେ ସମୂହସେ ସୁଶୋଭିତ ହୈ,
ଜୋ ପଂଚମଗତିକେ ହେତୁଭୂତ ହୈ ତଥା ଜୋ ପାଁଚ ଇନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ ଵିସ୍ତାର ରହିତ ଦେହମାତ୍ର
ପରିଗ୍ରହଧାରୀ ଦ୍ଵାରା ରଚିତ
ହୈଐସେ ଇସ ଭାଗଵତ ଶାସ୍ତ୍ରକୋ ଜୋ ନିଶ୍ଚଯନଯ ଔର ଵ୍ଯଵହାରନଯକେ ଅଵିରୋଧସେ ଜାନତେ ହୈଂ, ଵେ
ମହାପୁରୁଷସମସ୍ତ ଅଧ୍ଯାତ୍ମଶାସ୍ତ୍ରୋଂକେ ହୃଦଯକୋ ଜାନନେଵାଲେ ଔର ପରମାନନ୍ଦରୂପ ଵୀତରାଗସୁଖକେ
ଅଭିଲାଷୀବାହ୍ଯଅଭ୍ଯଂତର ଚୌଵୀସ ପରିଗ୍ରହୋଂକେ ପ୍ରପଂଚକା ପରିତ୍ଯାଗ କରକେ, ତ୍ରିକାଲନିରୁପାଧି
ସ୍ଵରୂପମେଂ ଲୀନ ନିଜ କାରଣପରମାତ୍ମାକେ ସ୍ଵରୂପକେ ଶ୍ରଦ୍ଧାନଜ୍ଞାନଆଚରଣାତ୍ମକ ଭେଦୋପଚାର
କଲ୍ପନାସେ ନିରପେକ୍ଷ ଐସେ ସ୍ଵସ୍ଥ ରତ୍ନତ୍ରଯମେଂ ପରାଯଣ ଵର୍ତତେ ହୁଏ, ଶବ୍ଦବ୍ରହ୍ମକେ ଫଲରୂପ ଶାଶ୍ଵତ ସୁଖକେ
ଭୋକ୍ତା ହୋତେ ହୈଂ
.
ଶ୍ରାଵଣ କୃଷ୍ଣା ପ୍ରତିପଦା,
ଵିକ୍ରମ ସମ୍ଵତ୍ ୨୦୦୭
ହିମ୍ମତଲାଲ ଜେଠାଲାଲ ଶାହ

Page -9 of 388
PDF/HTML Page 18 of 415
single page version

background image
ଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵକେ ସମ୍ବନ୍ଧମେଂ
ଉଲ୍ଲେଖ
ଵନ୍ଦ୍ଯୋ ଵିଭୁର୍ଭ୍ଭୁଵି ନ କୈ ରିହ କୌଣ୍ଡକୁନ୍ଦଃ
କୁ ନ୍ଦ-ପ୍ରଭା-ପ୍ରଣଯି-କୀର୍ତି-ଵିଭୂଷିତାଶଃ
.
ଯଶ୍ଚାରୁ-ଚାରଣ-କରାମ୍ବୁଜଚଞ୍ଚରୀକ -
ଶ୍ଚକ୍ରେ ଶ୍ରୁତସ୍ଯ ଭରତେ ପ୍ରଯତଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠାମ୍
..
[ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ପର୍ଵତକା ଶିଲାଲେଖ ]
ଅର୍ଥ :କୁନ୍ଦପୁଷ୍ପକୀ ପ୍ରଭା ଧାରଣ କରନେଵାଲୀ ଜିନକୀ କୀର୍ତି ଦ୍ଵାରା ଦିଶାଏଁ
ଵିଭୂଷିତ ହୁଈ ହୈଂ, ଜୋ ଚାରଣୋଂକେଚାରଣଋଦ୍ଧିଧାରୀ ମହାମୁନିଯୋଂକେସୁନ୍ଦର
ହସ୍ତକମଲୋଂକେ ଭ୍ରମର ଥେ ଔର ଜିନ ପଵିତ୍ରାତ୍ମାନେ ଭରତକ୍ଷେତ୍ରମେଂ ଶ୍ରୁତକୀ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କୀ ହୈ,
ଵେ ଵିଭୁ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦ ଇସ ପୃଥ୍ଵୀ ପର କିସସେ ଵନ୍ଦ୍ଯ ନହୀଂ ହୈଂ ?
........କୋଣ୍ଡକୁ ନ୍ଦୋ ଯତୀନ୍ଦ୍ରଃ ..
ରଜୋଭିରସ୍ପୃଷ୍ଟତମତ୍ଵମନ୍ତ-
ର୍ବାହ୍ଯେପି ସଂଵ୍ଯଞ୍ଜଯିତୁଂ ଯତୀଶଃ
.
ରଜଃପଦଂ ଭୂମିତଲଂ ଵିହାଯ
ଚଚାର ମନ୍ଯେ ଚତୁରଙ୍ଗୁଲଂ ସଃ
..
[ଵିଂଧ୍ଯଗିରିଶିଲାଲେଖ ]
❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈


Page -7 of 388
PDF/HTML Page 20 of 415
single page version

background image
ଅର୍ଥ :ଯତୀଶ୍ଵର (ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦସ୍ଵାମୀ) ରଜଃସ୍ଥାନକୋଭୂମିତଲକୋ
ଛୋଡ଼କର ଚାର ଅଂଗୁଲ ଊ ପର ଆକାଶମେଂ ଗମନ କରତେ ଥେ ଉସକେ ଦ୍ଵାରା ମୈଂ ଐସା ସମଝତା
ହୂଁ କି
ଵେ ଅନ୍ତରମେଂ ତଥା ବାହ୍ଯମେଂ ରଜସେ (ଅପନୀ) ଅତ୍ଯନ୍ତ ଅସ୍ପୃଷ୍ଟତା ଵ୍ଯକ୍ତ କରତେ
ଥେ (ଅନ୍ତରମେଂ ଵେ ରାଗାଦିକ ମଲସେ ଅସ୍ପୃଷ୍ଟ ଥେ ଔର ବାହ୍ଯମେଂ ଧୂଲସେ ଅସ୍ପୃଷ୍ଟ ଥେ) .
ଜଇ ପଉମଣଂଦିଣାହୋ ସୀମଂଧରସାମିଦିଵ୍ଵଣାଣେଣ .
ଣ ଵିବୋହଇ ତୋ ସମଣା କ ହଂ ସୁମଗ୍ଗଂ ପଯାଣଂତି ..
[ଦର୍ଶନସାର]
ଅର୍ଥ :(ମହାଵିଦେହକ୍ଷେତ୍ରକେ ଵର୍ତମାନ ତୀର୍ଥଂକରଦେଵ) ଶ୍ରୀ ସୀମନ୍ଧରସ୍ଵାମୀସେ
ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ ଦିଵ୍ଯ ଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ଶ୍ରୀ ପଦ୍ମନନ୍ଦିନାଥନେ (ଶ୍ରୀ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵନେ) ବୋଧ ନ ଦିଯା
ହୋତା ତୋ ମୁନିଜନ ସଚ୍ଚେ ମାର୍ଗକୋ କୈସେ ଜାନତେ ?
ହେ କୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଦି ଆଚାର୍ଯୋଂ ! ଆପକେ ଵଚନ ଭୀ ସ୍ଵରୂପାନୁସନ୍ଧାନମେଂ ଇସ
ପାମରକୋ ପରମ ଉପକାରଭୂତ ହୁଏ ହୈଂ . ଉସକେ ଲିଯେ ମୈଂ ଆପକୋ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଭକ୍ତିପୂର୍ଵକ
ନମସ୍କାର କରତା ହୂଁ .
[ଶ୍ରୀମଦ୍ ରାଜଚନ୍ଦ୍ର ]]
❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈❈