Page -6 of 388
PDF/HTML Page 21 of 415
single page version
ଏନୀ କୁଂ ଦକୁଂ ଦ ଗୂଂଥେ ମାଳ ରେ,
ଜିନଜୀନୀ ଵାଣୀ ଭଲୀ ରେ.
ଵାଣୀ ଭଲୀ, ମନ ଲାଗେ ରଳୀ,
ଜେମାଂ ସାର-ସମଯ ଶିରତାଜ ରେ,
ଗୂଂଥ୍ଯୁଂ ପ୍ରଵଚନସାର ରେ,
ଗୂଂଥ୍ଯୋ ସମଯନୋ ସାର ରେ,
ଜିନଜୀନୋ ॐକାରନାଦ ରେ,
ଵଂଦୁଂ ଏ ॐକାରନାଦ ରେ,
ମାରା ଧ୍ଯାନେ ହଜୋ ଜିନଵାଣ ରେ,
ଵାଜୋ ମନେ ଦିନରାତ ରେ,
Page -5 of 388
PDF/HTML Page 22 of 415
single page version
ରତ୍ନତ୍ରଯକେ ଭେଦକାରଣ ତଥା ଲକ୍ଷଣ ସମ୍ବନ୍ଧୀ
ଅଠାରହ ଦୋଷୋଂକା ସ୍ଵରୂପ................................ ୬
ତୀର୍ଥଂକର ପରମଦେଵକା ସ୍ଵରୂପ ........................... ୭
ପରମାଗମକା ସ୍ଵରୂପ ...................................... ୮
ଛହ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକେ ପୃଥକ୍ ପୃଥକ୍ ନାମ ...................... ୯
ଉପଯୋଗକା ଲକ୍ଷଣ ...................................... ୧୦
ଜ୍ଞାନକେ ଭେଦ .............................................. ୧୧
ଦର୍ଶନୋପଯୋଗକା ସ୍ଵରୂପ ................................ ୧୩
ଅଶୁଦ୍ଧ ଦର୍ଶନକୀ ଶୁଦ୍ଧ ଔର ଅଶୁଦ୍ଧ ପର୍ଯାଯକୀ
ଚାରଗତିକା ସ୍ଵରୂପ ନିରୂପଣ......................... ୧୬
କର୍ତୃତ୍ଵ-ଭୋକ୍ତୃତ୍ଵକେ ପ୍ରକାରକା କଥନ................ ୧୮
ଦୋନୋଂ ନଯୋଂକୀ ସଫଲତା ................................ ୧୯
ଵିଭାଵପୁଦ୍ଗଲକା ସ୍ଵରୂପ ............................. ୨୧
କାରଣପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର କାର୍ଯପରମାଣୁଦ୍ରଵ୍ଯକା
ସ୍ଵଭାଵପୁଦ୍ଗଲକା ସ୍ଵରୂପ ............................. ୨୭
ପୁଦ୍ଗଲପର୍ଯାଯକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ................... ୨୮
ପୁଦ୍ଗଲଦ୍ରଵ୍ଯକେ କଥନକା ଉପସଂହାର ................... ୨୯
ଧର୍ମ-ଅଧର୍ମ-ଆକାଶକା ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କଥନ ............. ୩୦
ଵ୍ଯଵହାରକାଲକା ସ୍ଵରୂପ ଔର ଉସକେ
କାଲାଦି ଅମୂର୍ତ ଅଚେତନ ଦ୍ରଵ୍ଯୋଂକେ ସ୍ଵଭାଵଗୁଣ-
ନିର୍ଵିକଲ୍ପ ତତ୍ତ୍ଵକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ .............. ୩୯
ପ୍ରକୃତି ଆଦି ବଂଧସ୍ଥାନ ତଥା ଉଦଯକେ ସ୍ଥାନୋଂକା
Page -4 of 388
PDF/HTML Page 23 of 415
single page version
ସତ୍ଯଵ୍ରତକା ସ୍ଵରୂପ .................................... ୫୭
ଅଚୌର୍ଯଵ୍ରତକା ସ୍ଵରୂପ .................................. ୫୮
ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯଵ୍ରତକା ସ୍ଵରୂପ ................................. ୫୯
ପରିଗ୍ରହ-ପରିତ୍ଯାଗଵ୍ରତକା ସ୍ଵରୂପ ...................... ୬୦
ଈର୍ଯାସମିତିକା ସ୍ଵରୂପ ................................. ୬୧
ଭାଷାସମିତିକା ସ୍ଵରୂପ ................................ ୬୨
ଏଷଣାସମିତିକା ସ୍ଵରୂପ .............................. ୬୩
ଆଦାନନିକ୍ଷେପଣସମିତିକା ସ୍ଵରୂପ .................... ୬୪
ପ୍ରତିଷ୍ଠାପନସମିତିକା ସ୍ଵରୂପ........................... ୬୫
ଵ୍ଯଵହାର ମନୋଗୁପ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ .......................... ୬୬
ଵଚନଗୁପ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ ................................... ୬୭
କାଯଗୁପ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ ................................... ୬୮
ନିଶ୍ଚଯମନୋ-ଵଚନଗୁପ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ...................... ୬୯
ନିଶ୍ଚଯକାଯଗୁପ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ ............................ ୭୦
ଭଗଵାନ ଅର୍ହତ୍ ପରମେଶ୍ଵରକା ସ୍ଵରୂପ .................. ୭୧
ଭଗଵନ୍ତ ସିଦ୍ଧପରମେଷ୍ଠିଯୋଂକା ସ୍ଵରୂପ .................. ୭୨
ଭଗଵନ୍ତ ଆଚାର୍ଯକା ସ୍ଵରୂପ .......................... ୭୩
ଅଧ୍ଯାପକ ନାମକ ପରମଗୁରୁକା ସ୍ଵରୂପ .............. ୭୪
ଵ୍ଯଵହାରଚାରିତ୍ର-ଅଧିକାରକା ଉପସଂହାର ଔର
ଆତ୍ମ-ଆରାଧନାମେଂ ଵର୍ତତେ ହୁଏ ଜୀଵକୋ ହୀ
କଥନ............................................... ୮୪
ଆସନ୍ନଭଵ୍ଯ ଔର ଅନାସନ୍ନଭଵ୍ଯ ଜୀଵକେ
ସେ ମୁମୁକ୍ଷୁକୋ ନିଶ୍ଚଯପ୍ରତିକ୍ରମଣ ହୋତା ହୈ,
ତତ୍ସମ୍ବନ୍ଧୀ କଥନ ................................ ୯୧
ଧ୍ଯାନ ଏକ ଉପାଦେଯ ହୈ
Page -3 of 388
PDF/HTML Page 24 of 415
single page version
ଅନନ୍ତଚତୁଷ୍ଟଯାତ୍ମକ ନିଜ ଆତ୍ମାକେ ଧ୍ଯାନକା
ସକଲ ଵିଭାଵକେ ସଂନ୍ଯାସକୀ ଵିଧି ................. ୯୯
ସର୍ଵତ୍ର ଆତ୍ମା ଉପାଦେଯ ହୈ
ନିଶ୍ଚଯପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନକେ ଯୋଗ୍ଯ ଜୀଵକା ସ୍ଵରୂପ ....... ୧୦୫
ନିଶ୍ଚଯ-ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନ ଅଧିକାରକା ଉପସଂହାର......... ୧୦୬
ଆଲୋଚନାକେ ସ୍ଵରୂପକେ ଭେଦୋଂକା କଥନ ........... ୧୦୮
ଚାର କଷାଯୋଂ ପର ଵିଜଯ ପ୍ରାପ୍ତ କରନେକେ ଉପାଯକା
ନିଶ୍ଚଯକାଯୋତ୍ସର୍ଗକା ସ୍ଵରୂପ ......................... ୧୨୧
ସମତା ବିନା ଦ୍ରଵ୍ଯଲିଂଗଧାରୀ ଶ୍ରମଣାଭାସକୋ
କଥନ............................................. ୧୨୪
ଆତ୍ମା ହୀ ଉପାଦେଯ ହୈ
ନୌ ନୌ କଷାଯକୀ ଵିଜଯ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେଵାଲେ
ଵ୍ଯଵହାରନଯପ୍ରଧାନ ସିଦ୍ଧଭକ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ .......... ୧୩୫
Page -2 of 388
PDF/HTML Page 25 of 415
single page version
ନିଶ୍ଚଯଯୋଗଭକ୍ତିକା ସ୍ଵରୂପ ......................... ୧୩୭
ଵିପରୀତ ଅଭିନିଵେଶ ରହିତ ଆତ୍ମଭାଵ ହୀ
ଅନ୍ଯଵଶକା ସ୍ଵରୂପ ................................. ୧୪୫
ସାକ୍ଷାତ୍ ସ୍ଵଵଶ ପରମଜିନଯୋଗୀଶ୍ଵରକା
ଆଵଶ୍ଯକ କର୍ମକେ ଅଭାଵମେଂ ତପୋଧନ ବହିରାତ୍ମା ହୋତା
ସ୍ଵାତ୍ମାଶ୍ରିତ ନିଶ୍ଚଯଧର୍ମଧ୍ଯାନ ଔର ନିଶ୍ଚଯଶୁକ୍ଲଧ୍ଯାନ-
କଥନ............................................. ୧୫୧
ଵଚନସମ୍ବନ୍ଧୀ ଵ୍ଯାପାରକୀ ନିଵୃତ୍ତିକେ
ପରମାଵଶ୍ଯକ ଅଧିକାରକା ଉପସଂହାର ............... ୧୫୮
ନିଶ୍ଚଯନଯସେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ...................... ୧୬୫
ଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯନଯକୀ ଵିଵକ୍ଷାସେ ପରଦର୍ଶନକା ଖଣ୍ଡନ ୧୬୬
କେଵଲଜ୍ଞାନକା ସ୍ଵରୂପ ................................ ୧୬୭
କେଵଲଦର୍ଶନକେ ଅଭାଵମେଂ ସର୍ଵଜ୍ଞତା ନହୀଂ ହୋତୀ
‘‘ଜୀଵ ଜ୍ଞାନସ୍ଵରୂପ ହୈ’’ ଐସା ଵିତର୍କ
Page -1 of 388
PDF/HTML Page 26 of 415
single page version
ନିରୁପାଧିସ୍ଵରୂପ ଜିସକା ଲକ୍ଷଣ ହୈ ଐସେ
ପରମତତ୍ତ୍ଵକେ ସ୍ଵରୂପକା ଵିଶେଷ କଥନ .......... ୧୮୧
ଭଗଵାନ ସିଦ୍ଧକେ ସ୍ଵଭାଵଗୁଣୋଂକେ ସ୍ଵରୂପକା
ସିଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରସେ ଊ ପର ଜୀଵ-ପୁଦ୍ଗଲୋଂକେ ଗମନକା
ଭଵ୍ଯକୋ ସୀଖ ........................................ ୧୮୬
ଶାସ୍ତ୍ରକେ ନାମ କଥନ ଦ୍ଵାରା ଶାସ୍ତ୍ରକା ଉପସଂହାର .. ୧୮
Page 0 of 388
PDF/HTML Page 27 of 415
single page version
ପୁଣ୍ଯପ୍ରକାଶକଂ, ପାପପ୍ରଣାଶକମିଦଂ ଶାସ୍ତ୍ରଂ ଶ୍ରୀନିଯମସାରନାମଧେଯଂ, ଅସ୍ଯ ମୂଲଗ୍ରନ୍ଥକର୍ତାରଃ
ଶ୍ରୀସର୍ଵଜ୍ଞଦେଵାସ୍ତଦୁତ୍ତରଗ୍ରନ୍ଥକର୍ତାରଃ ଶ୍ରୀଗଣଧରଦେଵାଃ ପ୍ରତିଗଣଧରଦେଵାସ୍ତେଷାଂ ଵଚନାନୁସାରମାସାଦ୍ଯ
ଆଚାର୍ଯଶ୍ରୀକୁନ୍ଦକୁନ୍ଦାଚାର୍ଯଦେଵଵିରଚିତଂ, ଶ୍ରୋତାରଃ ସାଵଧାନତଯା ଶୃଣଵନ୍ତୁ
Page 1 of 388
PDF/HTML Page 28 of 415
single page version
ଜିତଭଵମଭିଵନ୍ଦେ ଭାସୁରଂ ଶ୍ରୀଜିନଂ ଵା
ପଦ୍ମପ୍ରଭମଲଧାରିଦେଵ ସାତ ଶ୍ଲୋକୋଂ ଦ୍ଵାରା ମଂଗଲାଚରଣାଦି କରତେ ହୈଂ :
Page 2 of 388
PDF/HTML Page 29 of 415
single page version
ତର୍କାବ୍ଜାର୍କଂ ଭଟ୍ଟପୂର୍ଵାକଲଂକମ୍
ତଦ୍ଵିଦ୍ଯାଢଯଂ ଵୀରନନ୍ଦିଂ ଵ୍ରତୀନ୍ଦ୍ରମ୍
(
(୨) କେଵଲଜ୍ଞାନାଦିକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କର ଲିଯା ହୈ ଇସଲିଯେ ସମ୍ପୂର୍ଣତାକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୈଂ; ଇସଲିଯେ ଉନ୍ହେଂ ଯହାଁ ସୁଗତ କହା ହୈ
ସଂଯମିଯୋଂମେଂ ଇନ୍ଦ୍ର ସମାନ ଅର୍ଥାତ୍ ଜିନଦେଵ [ଵାଚଂଯମୀ = ମୁନି; ମୌନ ସେଵନ କରନେଵାଲେ; ଵାଣୀକେ ସଂଯମୀ
Page 3 of 388
PDF/HTML Page 30 of 415
single page version
ମଂଦବୁଦ୍ଧି ସୋ କୌନ ?
ଇସ ଶାସ୍ତ୍ରମେଂ ପ୍ରଥମ ପାଁଚ ଅସ୍ତିକାଯ ଆଦି ଔର ପଶ୍ଚାତ୍ ପ୍ରତ୍ଯାଖ୍ଯାନାଦି ସତ୍କ୍ରିଯାକା କଥନ
କିଯା ହୈ )
Page 4 of 388
PDF/HTML Page 31 of 415
single page version
କହା ହୁଆ [ ନିଯମସାରଂ ] ନିଯମସାର [ ଵକ୍ଷ୍ଯାମି ] ମୈଂ କହୂଁଗା
ଅନେକ ଜନ୍ମରୂପ ଅଟଵୀକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କରାନେକେ ହେତୁଭୂତ ସମସ୍ତ ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷାଦିକକୋ ଜୋ ଜୀତ
Page 5 of 388
PDF/HTML Page 32 of 415
single page version
ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯୈକସମଯପରିଚ୍ଛିତ୍ତିସମର୍ଥସକଲଵିମଲକେଵଲଜ୍ଞାନଦର୍ଶନାଭ୍ଯାଂ ଯୁକ୍ତୋ ଯସ୍ତଂ ପ୍ରଣମ୍ଯ
ଵକ୍ଷ୍ଯାମି କଥଯାମୀତ୍ଯର୍ଥଃ
ତ୍ରିଭୁଵନଜନପୂଜ୍ଯଃ ପୂର୍ଣବୋଧୈକରାଜ୍ଯଃ
ସମଵସୃତିନିଵାସଃ କେଵଲଶ୍ରୀନିଵାସଃ
ଦ୍ରଵ୍ଯ
ତଥା ଶ୍ରୁତକେଵଲିଯୋଂନେ କହା ହୁଆ, ସକଲ ଭଵ୍ଯସମୂହକୋ ହିତକର, ‘ନିଯମସାର’ ନାମକା ପରମାଗମ
ମୈଂ କହତା ହୂଁ
Page 6 of 388
PDF/HTML Page 33 of 415
single page version
କରତା ହୈ, ଜନ୍ମଵୃକ୍ଷକା ବୀଜ ଜିନ୍ହୋଂନେ ନଷ୍ଟ କିଯା ହୈ, ସମଵସରଣମେଂ ଜିନକା ନିଵାସ ହୈ ଔର
କେଵଲଶ୍ରୀ (
ହୈ; [ମାର୍ଗଃ ମୋକ୍ଷୋପାଯଃ ] ମାର୍ଗ ମୋକ୍ଷୋପାଯ ହୈ ଔର [ତସ୍ଯ ଫଲଂ ] ଉସକା ଫଲ [ନିର୍ଵାଣଂ ଭଵତି ]
ନିର୍ଵାଣ ହୈ .
ମୁକ୍ତିରୂପୀ ସ୍ତ୍ରୀକେ ଵିଶାଲ ଭାଲପ୍ରଦେଶମେଂ ଶୋଭା-ଅଲଙ୍କାରରୂପ ତିଲକପନା ହୈ (ଅର୍ଥାତ୍ ମାର୍ଗଫଲ
ମୁକ୍ତିରୂପୀ ସ୍ତ୍ରୀକୋ ଵରଣ କରନା ହୈ)
Page 7 of 388
PDF/HTML Page 34 of 415
single page version
ସ୍ଵାତ୍ମୋପଲବ୍ଧିରିତି
କ୍ଵଚିଦ୍ ଦ୍ରଵିଣରକ୍ଷଣେ ମତିମିମାଂ ଚ ଚକ୍ରେ ପୁନଃ
ନିଜାତ୍ମନି ରତୋ ଭଵେଦ୍ ଵ୍ରଜତି ମୁକ୍ତି ମେତାଂ ହି ସଃ
ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତେ ହୈଂ
ଫଲ ଶୁଦ୍ଧ ଆତ୍ମାକୀ ପୂର୍ଣ ପ୍ରାପ୍ତି ଅର୍ଥାତ୍ ମୋକ୍ଷ ହୈ
Page 8 of 388
PDF/HTML Page 35 of 415
single page version
ନିରପେକ୍ଷ ଏକରୂପ ହୈ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ନଯକା ଵିଷଯ ହୈ
ଏକରୂପ ହୈ ଔର ଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ନଯକା ଵିଷଯ ହୈ
ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଚାରିତ୍ର . [ଵିପରୀତପରିହାରାର୍ଥଂ ] ଵିପରୀତକେ ପରିହାର ହେତୁସେ (ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଚାରିତ୍ରସେ ଵିରୁଦ୍ଧ
ଭାଵୋଂକା ତ୍ଯାଗ କରନେକେ ଲିଯେ) [ଖଲୁ ] ଵାସ୍ତଵମେଂ [ସାରମ୍ ଇତି ଵଚନମ୍ ] ‘ସାର’ ଐସା ଵଚନ
[ଭଣିତମ୍ ] କହା ହୈ
Page 9 of 388
PDF/HTML Page 36 of 415
single page version
ଵହୀ ଦର୍ଶନ ହୈ
Page 10 of 388
PDF/HTML Page 37 of 415
single page version
[ପ୍ରତ୍ଯେକପ୍ରରୂପଣା ] ଭେଦ କରକେ ଭିନ୍ନ-ଭିନ୍ନ ନିରୂପଣ [ଭଵତି ] ହୋତା ହୈ
Page 11 of 388
PDF/HTML Page 38 of 415
single page version
ଜିସକେ ଅଶେଷ (ସମସ୍ତ) ଦୋଷ ଦୂର ହୁଏ ହୈଂ ଐସା ଜୋ [ସକ ଲଗୁଣାତ୍ମା ] ସକଲଗୁଣମଯ ପୁରୁଷ
[ଆପ୍ତଃ ଭଵେତ୍ ] ଵହ ଆପ୍ତ ହୈ
ହ୍ଯାତ୍ମା ଜ୍ଞାନଂ ନ ପୁନରପରଂ
ବୁଦ୍ଧଵା ଜନ୍ତୁର୍ନ ପୁନରୁଦରଂ ଯାତି ମାତୁଃ ସ ଭଵ୍ଯଃ
Page 12 of 388
PDF/HTML Page 39 of 415
single page version
ହୈଂ ଅଥଵା ଜୀଵ, ଅଜୀଵ, ଆସ୍ରଵ, ସଂଵର, ନିର୍ଜରା, ବନ୍ଧ ତଥା ମୋକ୍ଷ ଐସେ ଭେଦୋଂକେ କାରଣ ସାତ
ପ୍ରକାରକେ ହୈଂ
[ରୁଜା ] ରୋଗ, [ମୃତ୍ଯୁଃ ] ମୃତ୍ଯୁ, [ସ୍ଵେଦଃ ] ସ୍ଵେଦ (ପସୀନା), [ଖେଦଃ ] ଖେଦ, [ମଦଃ ] ମଦ,
[ରତିଃ ] ରତି, [ଵିସ୍ମଯନିଦ୍ରେ ] ଵିସ୍ମଯ, ନିଦ୍ରା, [ଜନ୍ମୋଦ୍ଵେଗୌ ] ଜନ୍ମ ଔର ଉଦ୍ଵେଗ
Page 13 of 388
PDF/HTML Page 40 of 415
single page version
ଖାନେକୀ ଇଚ୍ଛାରୂପ ଦୁଃଖ ଵହ କ୍ଷୁଧା ହୈ)
ଜାକ ର କରନେସେ ମୋହନୀଯ କର୍ମକେ ନିମିତ୍ତସେ ହୋନେଵାଲା ଜୋ ପୀନେକୀ ଇଚ୍ଛାରୂପ ଦୁଃଖ ଵହ ତୃଷା
ହୈ)
ରାଜା ସମ୍ବନ୍ଧୀ, ଚୋର ସମ୍ବନ୍ଧୀ ତଥା ଭୋଜନ ସମ୍ବନ୍ଧୀ ଵିକଥା କହନେ ତଥା ସୁନନେକେ
କୌତୂହଲପରିଣାମ ଵହ ଅପ୍ରଶସ୍ତ ରାଗ ହୈ
କ୍ଷପକ ଶ୍ରେଣୀମେଂ ଆରୂଢ଼ ଶ୍ରମଣ ଵେ ଯତି ହୈଂ; ଔର ସାମାନ୍ଯ ସାଧୁ ଵେ ଅନଗାର ହୈଂ