nishchayavyavahAranayayorupAdeyatvapradyotanametat .
ye pUrvan na vidyante iti pratipAditAste sarve vibhAvaparyAyA khalu vyavahAranayAdeshen vidyante . sansRutAvapi ye vibhAvabhAvaishchaturbhi pariNatA santastiShThanti api cha te sarve bhagavatAn siddhAnAn shuddhaguNaparyAyai sadrashA shuddhanayAdeshAditi .
tathA choktan shrImadamRutachandrasUribhi —
mih nihitapadAnAn hant hastAvalamba .
TIkA : — yah, nishchayanay aur vyavahAranayakI ❃upAdeyatAkA prakAshan ( – kathan) hai .
pahale jo vibhAvaparyAyen ‘vidyamAn nahIn hain ’ aisI pratipAdit kI gaI hain ve sab vibhAvaparyAyen vAstavamen vyavahAranayake kathanase vidyamAn hain . aur jo (vyavahAranayake kathanase) chAr vibhAvabhAvarUp pariNat honese sansAramen bhI vidyamAn hain ve sab shuddhanayake kathanase shuddhaguNaparyAyon dvArA siddhabhagavanta samAn hain (arthAt jo jIv vyavahAranayake kathanase audayikAdi vibhAvabhAvomvAle honese sansArI hain ve sab shuddhanayake kathanase shuddha guNon tathA shuddha paryAyomvAle honese siddha sadRush hain )
isIprakAr (AchAryadev) shrImad amRutachandrasUrine (shrI samayasArakI AtmakhyAti nAmak TIkAmen pAnchaven shlok dvArA) kahA hai ki : —
‘‘[shloekArtha : — ] yadyapi vyavahAranay is pratham bhUmikAmen jinhonne pair rakhA hai aise ❃pramANabhUt gnAnamen shuddhAtmadravyakA tathA usakI paryAyonkA — dononkA samyak gnAn honA chAhiye .
shuddhAtmadravyakA bhI sachchA gnAn nahIn ho sakatA . isaliye ‘vyavahAranayake viShayonkA bhI gnAn to
karane yogya hai’ aisI vivakShAse nahIn . vyavahAranayake viShayonkA Ashray ( – Alamban, jhukAv,
spaShTarUpase hey kahA jAyegA . jis jIvako abhiprAyamen shuddhAtmadravyake AshrayakA grahaN aur
anyako nahIn .