Niyamsar-Hindi (English transliteration). Gatha: 66.

< Previous Page   Next Page >


Page 130 of 388
PDF/HTML Page 157 of 415

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-
(drutavilambit)
samitisanhatita phalamuttaman
sapadi yAti muni paramArthata
.
na cha manovachasAmapi gocharan
kimapi kevalasaukhyasudhAmayam
..90..
kAlussamohasaNNArAgaddosAiasuhabhAvANan .
parihAro maNuguttI vavahAraNayeN parikahiyan ..66..
kAluShyamohasangnArAgadveShAdyashubhabhAvanAm .
parihAro manogupti vyavahAranayen parikathitA ..66..

vyavahAramanoguptisvarUpAkhyAnametat .

krodhamAnamAyAlobhAbhidhAnaishchaturbhi kaShAyai kShubhitan chittan kAluShyam . moho

[shloekArtha : ] samitikI sangati dvArA vAstavamen muni manvANIko bhI agochar (manase achintya aur vANIse akathya) aisA koI kevalasukhAmRutamay uttam phal shIghra prApta karatA hai . 90 .

gAthA : 66 anvayArtha :[kAluShyamohasangnArAgadveShAdyashubhabhAvAnAm ] kaluShatA, moh, sangnA, rAg, dveSh Adi ashubh bhAvonke [parihAra ] parihArako [vyavahAranayen ] vyavahAranayase [manogupti ] manogupti [parikathitA ] kahA hai .

TIkA :yah, vyavahAr manoguptike svarUpakA kathan hai .

krodh, mAn, mAyA aur lobh nAmak chAr kaShAyonse kShubdha huA chitta so kaluShatA muniko munitvochit shuddhapariNatike sAth vartatA huA jo (haTh rahit) manAshrit, vachanAshrit athavA

kAyAshrit shubhopayog use vyavahAr gupti kahA jAtA hai, kyonki shubhopayogamen man, vachan yA kAyake
sAth ashubhopayogarUp yuktatA nahIn hai . shuddhapariNati na ho vahAn shubhopayog haTh sahit hotA hai . vah
shubhopayog to vyavahAragupti bhI nahIn kahalAtA .
kAluShya, sangnA, moh, rAg, dveShake parihArase .
hotI manogupti shramaNako kathan nay vyavahArase ..66..

130 ]