Niyamsar-Hindi (English transliteration). Gatha: 11.

< Previous Page   Next Page >


Page 26 of 388
PDF/HTML Page 53 of 415

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIkundakund-
(mAlinI)
ath sakalajinokta gnAnabhedan prabuddhvA
parihRutaparabhAva svasvarUpe sthito ya
.
sapadi vishati yattachchichchamatkAramAtran
sa bhavati paramashrIkAminIkAmarUpa
..17..

kevalamindiyarahiyan asahAyan tan sahAvaNANan ti .

saNNANidaraviyappe vihAvaNANan have duvihan ..11.. (1) gnAnopayog aur (2) darshanopayog . gnAnopayogake bhI do prakAr hain : (1) svabhAv- gnAnopayog aur (2) vibhAvagnAnopayog . svabhAvagnAnopayog bhI do prakArakA hai : (1) kArya- svabhAvagnAnopayog (arthAt kevalagnAnopayog) aur (2) kAraNasvabhAv-gnAnopayog (arthAt

sahajagnAnopayog) . vibhAvagnAnopayog bhI do prakArakA hai : (1) samyak vibhAvagnAnopayog

aur (2) mithyA vibhAvagnAnopayog (arthAt keval vibhAvagnAnopayog) . samyak vibhAvagnAnopayogake chAr bhed (sumatignAnopayog, sushrutagnAnopayog, suavadhignAnopayog aur manaparyayagnAnopayog) ab agalI do gAthAommen kahenge . mithyA vibhAvagnAnopayogake arthAt keval vibhAvagnAnopayogake tIn bhed hain : (1) kumatignAnopayog, (2) kushrutagnAnopayog aur (3) vibhanggagnAnopayog arthAt kuavadhignAnopayog] . [ab dasavIn gAthAkI TIkA pUrNa karate hue TIkAkAr munirAj shlok kahate hain :]

[shloekArtha :] jinendrakathit samasta gnAnake bhedonko jAnakar jo puruSh parabhAvonkA parihAr karake nij svarUpamen sthit rahatA huA shIghra chaitanyachamatkAramAtra tattvamen praviShTa ho jAtA haigaharA uttar jAtA hai, vah puruSh paramashrIrUpI kAminIkA vallabh hotA hai (arthAt muktisundarIkA pati hotA hai ) .17 . sahajagnAnopayog paramapAriNAmikabhAvase sthit hai tathA trikAl upAdhi rahit hai; usamense (sarvako jAnanevAlA) kevalagnAnopayog pragaT hotA hai . isaliye sahajagnAnopayog kAraN hai aur kevalagnAnopayog

kArya hai . aisA honese sahajagnAnopayogako kAraNasvabhAvagnAnopayog kahA jAtA hai aur kevalagnAnopayogako
kAryasvabhAvagnAnopayog kahA jAtA hai
.
indriyarahit, asahAy, keval vah svabhAvik gnAn hai .
do vidhi vibhAvikagnAnsamyak aur mithyAgnAn hai ..11..

26 ]