Niyamsar-Hindi (simplified iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 35 of 388
PDF/HTML Page 62 of 415

 

kahānajainashāstramālā ]jīv adhikār[ 35

ashuddhadraṣhṭishuddhāshuddhaparyāyasūchaneyam .

matignānāvaraṇīyakarmakṣhayopashamen yathā mūrtan vastu jānāti tathā chakṣhurdarshanāvaraṇīy- karmakṣhayopashamen mūrtan vastu pashyati cha . yathā shrutagnānāvaraṇīyakarmakṣhayopashamen shrutadvāreṇ dravyashrutanigaditamūrtāmūrtasamastan vastujātan parokṣhavr̥uttyā jānāti tathaivāchakṣhurdarshanāvaraṇīy- karmakṣhayopashamen sparshanarasanaghrāṇashrotradvāreṇ tattadyogyaviṣhayān pashyati cha . yathā avadhignānāvaraṇīyakarmakṣhayopashamen shuddhapudgalaparyantan mūrtadravyan jānāti tathā avadhi- darshanāvaraṇīyakarmakṣhayopashamen samastamūrtapadārthan pashyati cha .

atropayogavyākhyānānantaran paryāyasvarūpamuchyate . pari samantāt bhedameti gachchhatīti paryāyaḥ . atra svabhāvaparyāyaḥ ṣhaḍdravyasādhāraṇaḥ arthaparyāyaḥ avāṅmanasagocharaḥ atisūkṣhmaḥ āgamaprāmāṇyādabhyupagamyo‘pi cha ṣhaḍḍhānivr̥uddhivikalpayutaḥ . anantabhāgavr̥uddhiḥ asaṅkhyāt- ṭīkā :yah, ashuddha darshanakī tathā shuddha aur ashuddha paryāyakī sūchanā hai .

jisaprakār matignānāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) mūrta vastuko jānatā hai, usīprakār chakṣhudarshanāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) mūrta vastuko 1dekhatā hai . jisaprakār shrutagnānāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) shrut dvārā dravyashrutane kahe hue mūrta amūrta samasta vastusamūhako parokṣha rītise jānatā hai, usīprakār achakṣhudarshanāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) sparshan, rasan, ghrāṇ aur shrotra dvārā us-usake yogya viṣhayoṅko dekhatā hai . jisaprakār avadhignānāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) shuddhapudgalaparyant (paramāṇu takake) mūrtadravyako jānatā hai, usīprakār avadhidarshanāvaraṇīy karmake kṣhayopashamase (jīv) samasta mūrta padārthako dekhatā hai .

(uparoktānusār) upayogakā vyākhyān karaneke pashchāt yahān̐ paryāyakā svarūp kahā jātā hai :

pari samantāt bhedameti gachchhatīti paryāyaḥ . arthāt jo sarva orase bhedako prāpta kare so paryāy hai .

usamen, svabhāvaparyāy chhah dravyoṅko sādhāraṇ hai, arthaparyāy hai, vāṇī aur manake agochar hai, ati sūkṣhma hai, āgamapramāṇase svīkārakaraneyogya tathā chhah hānivr̥uddhike bhedon sahit hai arthāt anantabhāg vr̥uddhi, asaṅkhyātabhāg vr̥uddhi, saṅkhyātabhāg vr̥uddhi, saṅkhyātaguṇ

1-dekhanā = sāmānyarūpase avalokan karanā; sāmānya pratibhās honā .