bhāvānantachatuṣhṭayasvarūpeṇ sahāñchitapañchamabhāvapariṇatirev kāraṇashuddhaparyāy ityarthaḥ . sādyanidhanāmūrtātīndriyasvabhāvashuddhasadbhūtavyavahāreṇ kevalagnānakevaladarshanakevalasukhakeval- shakti yukta phalarūpānantachatuṣhṭayen sārdhan paramotkr̥uṣhṭakṣhāyikabhāvasya shuddhapariṇatirev kāryashuddha- paryāyashcha . athavā pūrvasūtropāttasūkṣhmar̥ujusūtranayābhiprāyeṇ ṣhaḍdravyasādhāraṇāḥ sūkṣhmāste hi arthaparyāyāḥ shuddhā iti boddhavyāḥ . ukta : samāsataḥ shuddhaparyāyavikalpaḥ .
idānīn vyañjanaparyāy uchyate . vyajyate prakaṭīkriyate aneneti vyañjanaparyāyaḥ . kutaḥ ? lochanagocharatvāt paṭādivat . athavā sādisanidhanamūrtavijātīyavibhāvasvabhāvatvāt, drashyamānavināshasvarūpatvāt .
vyañjanaparyāyashcha — paryāyinamātmānamantareṇ paryāyasvabhāvāt shubhāshubhamishrapariṇāmenātmā jo svabhāv-anantachatuṣhṭayakā svarūp usake sāthakī jo pūjit pañchamabhāvapariṇati ( – usake sāth tanmayarūpase rahanevālī jo pūjya aisī pāriṇāmikabhāvakī pariṇati) vahī kāraṇashuddhaparyāy hai, aisā artha hai .
sādi - ananta, amūrta, atīndriyasvabhāvavāle shuddhasadbhūtavyavahārase, kevalagnān – kevaladarshan - kevalasukh - kevalashaktiyukta phalarūp anantachatuṣhṭayake sāthakī ( – ananta- chatuṣhṭayake sāth tanmayarūpase rahanevālī) jo paramotkr̥uṣhṭa kṣhāyikabhāvakī shuddhapariṇati vahī ❃
dravyoṅko sādhāraṇ aur sūkṣhma aisī ve arthaparyāyen shuddha jānanā (arthāt ve arthaparyāyen hī shuddhaparyāyen hain .) . (isaprakār) shuddhaparyāyake bhed saṅkṣhepamen kahe .
ab vyañjanaparyāy kahī jātī hai : jisase vyakta ho — pragaṭ ho vah vyañjanaparyāy hai . kis kāraṇ ? paṭādikī (vastrādikī) bhān̐ti chakṣhugochar honese (pragaṭ hotī hai ); athavā, sādi - sānt mūrta vijātīyavibhāvasvabhāvavālī honese, dikhakar naṣhṭa honeke svarūpavālī honese (pragaṭ hotī hai ) .
paryāyī ātmāke gnān binā ātmā paryāyasvabhāvavālā hotā hai; isaliye ❃
kṣhāyikabhāvapariṇati vah kāryashuddhaparyāy hai .
38 ]