heyopAdeyatyAgopAdAnalakShaNakathanamidam .
ye kechid vibhAvaguNaparyAyAste pUrva.n vyavahAranayAdeshAdupAdeyatvenoktAH shuddha- nishchayanayabalen heyA bhavanti . kutaH ? parasvabhAvatvAt.h, at ev paradravya.n bhavati . sakalavibhAvaguNaparyAyanirmukta.n shuddhAntastattvasvarUpa.n svadravyamupAdeyam . asya khalu sahaj- j~nAnasahajadarshanasahajachAritrasahajaparamavItarAgasukhAtmakasya shuddhAntastattvasvarUpasyAdhAraH sahaj- paramapAriNAmikabhAvalakShaNakAraNasamayasAr iti .
tathA chokta.n shrImadamR^itachandrasUribhiH —
shuddha.n chinmayamekamev parama.n jyotiH sadaivAsmyaham .
ste.aha.n nAsmi yato.atra te mam paradravya.n samagrA api ..’’
TIkA : — yah, hey-upAdey athavA tyAg-grahaNake svarUpakA kathan hai .
jo koI vibhAvaguNaparyAye.n hai.n ve pahale (49vI.n gAthAme.n) vyavahAranayake kathan dvArA upAdeyarUpase kahI gaI thI.n kintu shuddhanishchayanayake balase (shuddhanishchayanayase) ve hey hai.n . kis kAraNase ? kyo.nki ve parasvabhAv hai.n, aur isIliye paradravya hai.n . sarva vibhAvaguNaparyAyo.nse rahit shuddha-antastattvasvarUp svadravya upAdey hai . vAstavame.n sahajaj~nAn – sahajadarshan – sahajachAritra – sahajaparamavItarAgasukhAtmak shuddha-antastattvasvarUp is svadravyakA AdhAr sahajaparamapAriNAmikabhAvalakShaN ( – sahaj param pAriNAmik bhAv jisakA lakShaN hai aisA) kAraNasamayasAr hai .
isIprakAr (AchAryadev) shrImad amR^itachandrasUrine (shrI samayasArakI AtmakhyAti nAmak TIkAme.n 185ve.n shlok dvArA) kahA hai ki : —
‘‘[shloekArtha : — ] jinake chittakA charitra udAtta ( – udAr, uchcha, ujjval) hai aise mokShArthI is siddhAntakA sevan karo ki — ‘mai.n to shuddha chaitanyamay ek param jyoti hI sadaiv hU.N; aur yah jo bhinna lakShaNavAle vividh prakArake bhAv pragaT hote hai.n vah mai.n nahI.n hU.N, kyo.nki ve sab mujhe paradravya hai.n .’’