Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 117 of 388
PDF/HTML Page 144 of 415

 

kahAnajainashAstramAlA ]vyavahArachAritra adhikAr[ 117

ih hi pa.nchamavratasvarUpamukta m .

sakalaparigrahaparityAgalakShaNanijakAraNaparamAtmasvarUpAvasthitAnA.n paramasa.nyaminA.n param- jinayogIshvarANA.n sadaiv nishchayavyavahArAtmakachAruchAritrabhara.n vahatA.n, bAhyAbhyantarachaturvi.nshati- parigrahaparityAg ev para.nparayA pa.nchamagatihetubhUta.n pa.nchamavratamiti .

tathA chokta.n samayasAre (arthAt jis bhAvanAme.n parakI apekShA nahI.n hai aisI shuddha nirAlamban bhAvanA sahit) [sarveShA.n granthAnA.n tyAgaH ] sarva parigraho.nkA tyAg (sarvaparigrahatyAgasambandhI shubhabhAv) vah, [chAritrabhara.n vahataH ] 2chAritrabhar vahan karanevAleko [pa.nchamavratam iti bhaNitam ] pA.NchavA.N vrat kahA hai . TIkA :yahA.N (is gAthAme.n) pA.Nchave.n vratakA svarUp kahA gayA hai .

sakal parigrahake parityAgasvarUp nij kAraNaparamAtmAke svarUpame.n avasthit (sthir hue) paramasa.nyamiyo.nkoparam jinayogIshvaro.nkosadaiv nishchayavyavahArAtmak sundar chAritrabhar vahan karanevAlo.nko, bAhya - abhya.ntar chauvIs prakArake parigrahakA parityAg hI 3paramparAse pa.nchamagatike hetubhUt aisA pA.NchavA.N vrat hai .

isIprakAr (shrImadbhagavatkundakundAchAryadevapraNIt) shrI samayasArame.n (208vI.n gAthA dvArA) kahA hai ki :

shubhopayog vah vyavahAr aparigrahavrat kahalAtA hai . shuddha pariNati na ho vahA.N shubhopayog haTh sahit
hotA hai; vah shubhopayog to vyavahAr-vrat bhI nahI.n kahalAtA . [is pA.Nchave.n vratakI bhA.Nti anya vrato.nkA
bhI samajh lenA .]

2chAritrabhar = chAritrakA bhAr; chAritrasamUh; chAritrakI atishayatA .

3shubhopayogarUp vyavahAravrat shuddhopayogakA hetu hai aur shuddhopayog mokShakA hetu hai aisA ginakar yahA.N upachArase vyavahAravratako mokShakA paramparAhetu kahA hai . vAstavame.n to shubhopayogI muniko muniyogya shuddhapariNati hI (shuddhAtmadravyakA avalamban karatI hai isaliye) visheSh shuddhirUp shuddhopayogakA hetu
hotI hai aur vah shuddhopayog mokShakA hetu hotA hai
. isaprakAr is shuddhapariNatime.n rahe hue mokShake paramparAhetupanekA Arop usake sAth rahanevAle shubhopayogame.n karake vyavahAravratako mokShakA paramparAhetu
kahA jAtA hai
. jahA.N shuddhapariNati hI na ho vahA.N vartate hue shubhopayogame.n mokShake paramparAhetupanekA Arop bhI nahI.n kiyA jA sakatA, kyo.nki jahA.N mokShakA yathArtha paramparAhetu pragaT hI nahI.n huA hai vidyamAn hI nahI.n hai vahA.N shubhopayogame.n Arop kisakA kiyA jAye ?