charati, vyAvahArikadharmadhyAnapariNataH at ev charaNakaraNapradhAnaH, svAdhyAyakAlamavalokayan svAdhyAyakriyA.n karoti, daina.n daina.n bhuktvA bhuktvA chaturvidhAhArapratyAkhyAna.n cha karoti, tisR^iShu sa.ndhyAsu bhagavadarhatparameshvarastutishatasahasramukharamukhAravindo bhavati, trikAleShu cha niyamaparAyaNaH ityahorAtre.apyekAdashakriyAtatparaH, pAkShikamAsikachAturmAsikasA.nvatsarikapratikramaNAkarNan-
gAthA : 144 anvayArtha : — [yaH ] jo (jIv ) [sa.nyataH ] sa.nyat rahatA huA [khalu ] vAstavame.n [shubhabhAve ] shubh bhAvame.n [charati ] charatA — pravartatA hai, [saH ] vah [anyavashaH bhavet ] anyavash hai; [tasmAt ] isaliye [tasya tu ] use [AvashyakalakShaNa.n karma ] AvashyakasvarUp karma [na bhavet ] nahI.n hai .
TIkA : — yahA.N bhI (is gAthAme.n bhI ), anyavash aise ashuddhaantarAtmajIvakA lakShaN kahA hai .
jo (shramaN ) vAstavame.n jinendrake mukhAravindase nikale hue param-AchArashAstrake kramase (rItise ) sadA sa.nyat rahatA huA shubhopayogame.n charatA — pravartatA hai; vyAvahArik dharmadhyAname.n pariNat rahatA hai isIliye ❃charaNakaraNapradhAn hai; svAdhyAyakAlakA avalokan karatA huA ( – svAdhyAyayogya kAlakA dhyAn rakhakar ) svAdhyAyakriyA karatA hai, pratidin bhojan karake chaturvidh AhArakA pratyAkhyAn karatA hai, tIn sa.ndhyAo.nke samay ( – prAtaH, madhyAhna tathA sAya.nkAl ) bhagavAn arhat parameshvarakI lAkho.n stuti mukhakamalase bolatA hai, tIno.n kAl niyamaparAyaN rahatA hai (arthAt tIno.n samayake niyamo.nme.n tatpar rahatA hai ), — isaprakAr aharnish (din-rAt milakar) gyArah kriyAo.nme.n tatpar rahatA hai; pAkShik, mAsik, chAturmAsik tathA sA.nvatsarik pratikramaN sunanese utpanna hue santoShase jisakA dharmasharIr romA.nchase ChA jAtA hai; anashan, avamaudarya, rasaparityAg, vR^ittiparisa.nkhyAn, vivikta shayyAsan aur kAyaklesh nAmake Chah bAhya tapame.n jo satat utsAhaparAyaN rahatA hai; ❃ charaNakaraNapradhAn = shubh AcharaNake pariNAm jise mukhya hai.n aisA .