ath nishchayapakShe.api svaparaprakAshakatvamastyeveti satataniruparAganira.njanasvabhAv- niratatvAt.h, svAshrito nishchayaH iti vachanAt.h . sahajaj~nAna.n tAvat.h AtmanaH sakAshAt.h sa.nj~nAlakShaNaprayojanen bhinnAbhidhAnalakShaNalakShitamapi bhinna.n bhavati na vastuvR^ittyA cheti, ataHkAraNAt.h etadAtmagatadarshanasukhachAritrAdika.n jAnAti svAtmAna.n kAraNaparamAtmasvarUpamapi jAnAtIti .
tathA chokta.n shrImadamR^itacha.ndrasUribhiH —
‘‘[shlokArtha : — ] vastukA yathArtha nirNay so samyagj~nAn hai . vah samyagj~nAn, dIpakakI bhA.Nti, svake aur (par ) padArtho.nke nirNayAtmak hai tathA pramitise (j~naptise ) katha.nchit bhinna hai .’’
ab ‘svAshrito nishchay: (nishchay svAshrit hai )’ aisA (shAstrakA ) vachan honese, (j~nAnako ) satat ❃niruparAg nira.njan svabhAvame.n lInatAke kAraN nishchayapakShase bhI svaparaprakAshakapanA hai hI . (vah isaprakAr : ) sahajaj~nAn AtmAse sa.nj~nA, lakShaN aur prayojanakI apekShAse bhinna nAm tathA bhinna lakShaNase (tathA bhinna prayojanase ) jAnA jAtA hai tathApi vastuvR^ittise (akhaNDa vastukI apekShAse ) bhinna nahI.n hai; is kAraNase yah (sahajaj~nAn ) Atmagat (AtmAme.n sthit ) darshan, sukh, chAritra Adiko jAnatA hai aur svAtmAko — kAraNaparamAtmAke svarUpako — bhI jAnatA hai .
(sahajaj~nAn svAtmAko to svAshrit nishchayanayase jAnatA hI hai aur isaprakAr svAtmAko jAnane par usake samasta guN bhI j~nAt ho hI jAte hai.n . ab sahajaj~nAnane jo yah jAnA usame.n bhed - apekShAse dekhe.n to sahajaj~nAnake liye j~nAn hI sva hai aur usake atirikta anya sab — darshan, sukh Adi — par hai; isaliye is apekShAse aisA siddha huA ki nishchayapakShase bhI j~nAn svako tathA parako jAnatA hai . )
isIprakAr (AchAryadev ) shrImad amR^itachandrasUrine (shrI samayasArakI AtmakhyAti nAmak TIkAme.n 192ve.n shlok dvArA ) kahA hai ki : — ❃ niruparAg = uparAg rahit; nirvikAr .
320 ]