ih hi j~nAnino ba.ndhAbhAvasvarUpamukta m .
samyagj~nAnI jIvaH kvachit.h kadAchidapi svabuddhipUrvaka.n vachana.n na vakti svamanaHpariNAm- pUrvakamiti yAvat.h . kutaH ? ‘‘amanaskAH kevalinaH’’ iti vachanAt.h . ataH kAraNAjjIvasya manaHpariNatipUrvaka.n vachana.n ba.ndhakAraNamityarthaH, manaHpariNAmapUrvaka.n vachana.n kevalino na bhavati; IhApUrva.n vachanamev sAbhilAShAtmakajIvasya ba.ndhakAraNa.n bhavati, kevalimukhAravindavinirgato divyadhvaniranIhAtmakaH samastajanahR^idayAhlAdakAraNam; tataH samyagj~nAnino ba.ndhAbhAv iti . hai; [pariNAmarahitavachana.n ] (j~nAnIko ) pariNAmarahit vachan hotA hai [tasmAt ] isaliye [j~nAninaH ] j~nAnIko (kevalaj~nAnIko ) [hi ] vAstavame.n [ba.ndhaH na ] ba.ndh nahI.n hai .
[IhApUrva.n ] ichChApUrvak [vachana.n ] vachan [jIvasya cha ] jIvako [ba.ndhakAraNa.n ] bandhakA kAraN [bhavati ] hai; [IhArahita.n vachana.n ] (j~nAnIko ) ichChArahit vachan hotA hai [tasmAt ] isaliye [j~nAninaH ] j~nAnIko (kevalaj~nAnIko ) [hi ] vAstavame.n [ba.ndhaH na ] ba.ndh nahI.n hai .
TIkA : — yahA.N vAstavame.n j~nAnIko (kevalaj~nAnIko ) bandhake abhAvakA svarUp kahA hai .
samyagj~nAnI (kevalaj~nAnI ) jIv kahI.n kabhI svabuddhipUrvak arthAt svaman- pariNAmapUrvak vachan nahI.n bolatA . kyo.n ? ‘‘amanaskAH kevalinaH (kevalI manarahit hai.n )’’ aisA (shAstrakA) vachan honese . is kAraNase (aisA samajhanA ki) — jIvako manapariNatipUrvak vachan bandhakA kAraN hai aisA artha hai aur manapariNatipUrvak vachan to kevalIko hotA nahI.n hai; (tathA) ichChApUrvak vachan hI ❃
kAraN hai aur kevalIke mukhAravindase nikalatI huI, samasta jano.nke hR^idayako AhlAdake kAraNabhUt divyadhvani to anichChAtmak (ichChArahit) hotI hai; isaliye samyagj~nAnIko (kevalaj~nAnIko) bandhakA abhAv hai .
[ab in 173 - 174vI.n gAthAo.nkI TIkA pUrNa karate hue TIkAkAr munirAj tIn shlok kahate hai.n :] ❃ sAbhilAShasvarUp = jisakA svarUp sAbhilASh (ichChAyukta) ho aise .
348 ]