Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 372 of 388
PDF/HTML Page 399 of 415

 

niyamasAr
[ bhagavAnashrIku.ndaku.nd-

ki~ncha asya khalu nikhilAgamArthasArthapratipAdanasamarthasya niyamashabdasa.nsUchit- vishuddhamokShamArgasya a.nchitapa~nchAstikAyaparisanAthasya sa.nchitapa.nchAchAraprapa~nchasya ShaDdravyavichitrasya saptatattvanavapadArthagarbhIkR^itasya pa.nchabhAvaprapa.nchapratipAdanaparAyaNasya nishchayapratikramaNapratyAkhyAn- prAyashchittaparamAlochanAniyamavyutsargaprabhR^itisakalaparamArthakriyAkA.nDADa.nbarasamR^iddhasya upayog- trayavishAlasya parameshvarasya shAstrasya dvividha.n kil tAtparya.n, sUtratAtparya.n shAstratAtparya.n cheti .

aur (is shAstrake tAtparya sambandhI aisA samajhanA ki ), jo (niyamasArashAstra) vAstavame.n samasta Agamake arthasamUhakA pratipAdan karaneme.n samartha hai, jisane niyam - shabdase vishuddha mokShamArga samyak prakArase darshAyA hai, jo shobhit pa.nchAstikAy sahit hai (arthAt jisame.n pA.Nch astikAyakA varNan kiyA gayA hai ), jisame.n pa.nchAchAraprapa.nchakA sa.nchay kiyA gayA hai (arthAt jisame.n j~nAnAchAr, darshanAchAr, chAritrAchAr, tapAchAr aur vIryAchArarUp pA.Nch prakArake AchArakA kathan kiyA gayA hai ), jo Chah dravyo.nse vichitra hai (arthAt jo Chah dravyo.nke nirUpaNase vividh prakArakAsundar hai ), sAt tattva aur nav padArtha jisame.n samAye hue hai.n, jo pA.Nch bhAvarUp vistArake pratipAdaname.n parAyaN hai, jo nishchay - pratikramaN, nishchay - pratyAkhyAn, nishchay - prAyashchitta, param - AlochanA, niyam, vyutsarga Adi sakal paramArtha kriyAkA.nDake ADambarase samR^iddha hai (arthAt jisame.n paramArtha kriyAo.nkA puShkal nirUpaN hai ) aur jo tIn upayogo.nse susampanna hai (arthAt jisame.n ashubh, shubh aur shuddha upayogakA puShkal kathan hai )aise is parameshvar shAstrakA vAstavame.n do prakArakA tAtparya hai : sUtratAtparya aur shAstratAtparya . sUtratAtparya to padyakathanase pratyek sUtrame.n (padya dvArA pratyek gAthAke antame.n ) pratipAdit kiyA gayA hai . aur shAstratAtparya yah nimnAnusAr TIkA dvArA pratipAdit kiyA jAtA hai : yah (niyamasAr shAstra ) 1bhAgavat shAstra hai . jo (shAstra ) nirvANasundarIse utpanna honevAle, paramavItarAgAtmak, 2nirAbAdh, nirantar aur 3ana.ng paramAnandakA denevAlA hai, jo 4niratishay, nityashuddha, nira.njan nij kAraNaparamAtmAkI bhAvanAkA kAraN hai, jo samasta nayo.nke samUhase shobhit hai, jo pa.ncham

372 ]

1bhAgavat = bhagavAnakA; daivI; pavitra .

2nirAbAdh = bAdhA rahit; nirvighna .

3ana.ng = asharIrI; Atmik; atIndriy .

4niratishay = jisase koI ba.Dhkar nahI.n hai aise; anuttam; shreShTha; advitIy .