Niyamsar-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 13 of 388
PDF/HTML Page 40 of 415

 

kahAnajainashAstramAlA ]jIv adhikAr[ 13

aShTAdashadoShasvarUpAkhyAnametat.h .

asAtAvedanIyatIvrama.ndakleshakarI kShudhA . asAtAvedanIyatIvratIvratarama.ndama.ndatarapIDayA samupajAtA tR^iShA . ihalokaparalokAtrANAguptimaraNavedanAkasmikabhedAt.h saptadhA bhavati bhayam . krodhanasya pu.nsastIvrapariNAmo roShaH . rAgaH prashasto.aprashastashcha; dAnashIlopavAsagurujanavaiyAvR^ittyA- disamudbhavaH prashastarAgaH, strIrAjachaurabhakta vikathAlApAkarNanakautUhalapariNAmo hyaprashastarAgaH . chAturvarNyashramaNasa.nghavAtsalyagato mohaH prashasta itaro.aprashasta ev . chintana.n dharmashuklarUpa.n TIkA :yah, aThArah doSho.nke svarUpakA kathan hai .

(1) asAtAvedanIy sambandhI tIvra athavA ma.nd kleshakI karanevAlI vah kShudhA hai (arthAt vishiShTakhAs prakArakeasAtAvedanIy karmake nimittase honevAlI jo vishiShTa sharIr-avasthA us par lakSha jAkar mohanIy karmake nimittase honevAlA jo khAnekI ichChArUp duHkh vah kShudhA hai) . (2) asAtAvedanIy sambandhI tIvra, tIvratar (adhik tIvra), manda athavA mandatar pI.DAse utpanna honevAlI vah tR^iShA hai (arthAt vishiShTa asAtAvedanIy karmake nimittase honevAlI jo vishiShTa sharIr-avasthA us par lakSha jAk ra karanese mohanIy karmake nimittase honevAlA jo pInekI ichChArUp duHkh vah tR^iShA hai) . (3) is lokakA bhay, paralokakA bhay, arakShAbhay, aguptibhay, maraNabhay, vedanAbhay tathA akasmAtabhay isaprakAr bhay sAt prakArake hai.n . (4) krodhI puruShakA tIvra pariNAm vah roSh hai . (5) rAg prashasta aur aprashasta hotA hai; dAn, shIl, upavAs tathA gurujano.nkI vaiyAvR^ittya Adime.n utpanna honevAlA vah prashasta rAg hai aur strI sambandhI, rAjA sambandhI, chor sambandhI tathA bhojan sambandhI vikathA kahane tathA sunaneke kautUhalapariNAm vah aprashasta rAg hai . (6)1chAr prakArake shramaNasa.nghake prati vAtsalya sambandhI moh vah prashasta hai aur usase atirikta moh aprashasta hI hai . (7) dharmarUp tathA shuklarUp chintan (chintA, vichAr) prashasta hai aur usake atirikta (ArtarUp tathA raudrarUp chintan) aprashasta hI hai . (8) tirya.ncho.n tathA manuShyo.nko vayakR^it dehavikAr

1 shramaNake chAr prakAr isaprakAr hai.nH(1) R^iShi, (2) muni, (3) yati aur (4) anagAr . R^iddhivAle shramaN ve R^iShi hai.n; avadhij~nAn, manaHparyayaj~nAn athavA kevalaj~nAnavAle shramaN ve muni hai.n; upashamak athavA
kShapak shreNIme.n ArU.Dh.h.h shramaN ve yati hai.n; aur sAmAnya sAdhu ve anagAr hai.n
.aise chAr prakArakA shramaNasa.ngh hai .