ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਸ੍ਯ ਭੇਦਕਰਣਲਕ੍ਸ਼ਣਕਥਨਮਿਦਮ੍ .
ਮੋਕ੍ਸ਼ਃ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਦਖਿਲਕਰ੍ਮਪ੍ਰਧ੍ਵਂਸਨੇਨਾਸਾਦਿਤਮਹਾਨਨ੍ਦਲਾਭਃ . ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਨਿਰੁਪਚਾਰਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯ- ਪਰਿਣਤਿਸ੍ਤਸ੍ਯ ਮਹਾਨਨ੍ਦਸ੍ਯੋਪਾਯਃ . ਅਪਿ ਚੈਸ਼ਾਂ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਚਾਰਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਤ੍ਰਯਾਣਾਂ ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕਪ੍ਰਰੂਪਣਾ ਭਵਤਿ . ਕਥਮ੍, ਇਦਂ ਜ੍ਞਾਨਮਿਦਂ ਦਰ੍ਸ਼ਨਮਿਦਂ ਚਾਰਿਤ੍ਰਮਿਤ੍ਯਨੇਨ ਵਿਕਲ੍ਪੇਨ . ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਚਾਰਿਤ੍ਰਾਣਾਂ ਲਕ੍ਸ਼ਣਂ ਵਕ੍ਸ਼੍ਯਮਾਣਸੂਤ੍ਰੇਸ਼ੁ ਜ੍ਞਾਤਵ੍ਯਂ ਭਵਤਿ .
ਗਾਥਾ : ੪ ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਨਿਯਮਃ ] (ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਰੂਪ) ਨਿਯਮ [ਮੋਕ੍ਸ਼ੋਪਾਯਃ ] ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਉਪਾਯ ਹੈ; [ਤਸ੍ਯ ਫਲਂ ] ਉਸਕਾ ਫਲ [ਪਰਮਨਿਰ੍ਵਾਣਂ ਭਵਤਿ ] ਪਰਮ ਨਿਰ੍ਵਾਣ ਹੈ . [ਅਪਿ ਚ ] ਪੁਨਸ਼੍ਚ (ਭੇਦਕਥਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਭੇਦ ਸਮਝਾਨੇਕੇ ਹੇਤੁ) [ਏਤੇਸ਼ਾਂ ਤ੍ਰਯਾਣਾਂ ] ਇਨ ਤੀਨੋਂਕਾ [ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਕਪ੍ਰਰੂਪਣਾ ] ਭੇਦ ਕਰਕੇ ਭਿਨ੍ਨ-ਭਿਨ੍ਨ ਨਿਰੂਪਣ [ਭਵਤਿ ] ਹੋਤਾ ਹੈ .
ਟੀਕਾ : — ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਕੇ ਭੇਦ ਕਰਨੇਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੇਂ ਔਰ ਉਨਕੇ ਲਕ੍ਸ਼ਣੋਂਕੇ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੇਂ ਯਹ ਕਥਨ ਹੈ .
ਸਮਸ੍ਤ ਕਰ੍ਮੋਂਕੇ ਨਾਸ਼ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਿਯਾ ਜਾਨੇਵਾਲਾ ਮਹਾ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ਲਾਭ ਸੋ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੈ . ਉਸ ਮਹਾ ਆਨਨ੍ਦਕਾ ਉਪਾਯ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਨਿਰੁਪਚਾਰ ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਰੂਪ ਪਰਿਣਤਿ ਹੈ . ਪੁਨਸ਼੍ਚ (ਨਿਰੁਪਚਾਰ ਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਰੂਪ ਅਭੇਦਪਰਿਣਤਿਮੇਂ ਅਨ੍ਤਰ੍ਭੂਤ ਰਹੇ ਹੁਏ) ਇਨ ਤੀਨਕਾ — ਜ੍ਞਾਨ, ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਔਰ ਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ — ਭਿਨ੍ਨ-ਭਿਨ੍ਨ ਨਿਰੂਪਣ ਹੋਤਾ ਹੈ . ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ? ਯਹ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ, ਯਹ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ, ਯਹ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ — ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਭੇਦ ਕਰਕੇ . (ਇਸ ਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮੇਂ) ਜੋ ਗਾਥਾਸੂਤ੍ਰ ਆਗੇ ਕਹੇ ਜਾਯੇਂਗੇ ਉਨਮੇਂ ਦਰ੍ਸ਼ਨ-ਜ੍ਞਾਨ-ਚਾਰਿਤ੍ਰਕੇ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਜ੍ਞਾਤ ਹੋਂਗੇ .
[ਅਬ, ਚੌਥੀ ਗਾਥਾਕੀ ਟੀਕਾ ਪੂਰ੍ਣ ਕਰਤੇ ਹੁਏ ਸ਼੍ਲੋਕ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ :]
੧੦ ]