ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮਾਕਾਸ਼ਾਨਾਂ ਸਂਕ੍ਸ਼ੇਪੋਕ੍ਤਿ ਰਿਯਮ੍ .
ਅਯਂ ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯਃ ਸ੍ਵਯਂ ਗਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰਹਿਤਃ ਦੀਰ੍ਘਿਕੋਦਕਵਤ੍ . ਸ੍ਵਭਾਵਗਤਿਕ੍ਰਿਯਾ- ਪਰਿਣਤਸ੍ਯਾਯੋਗਿਨਃ ਪਂਚਹ੍ਰਸ੍ਵਾਕ੍ਸ਼ਰੋਚ੍ਚਾਰਣਮਾਤ੍ਰਸ੍ਥਿਤਸ੍ਯ ਭਗਵਤਃ ਸਿਦ੍ਧਨਾਮਧੇਯਯੋਗ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼ਟ੍ਕਾਪਕ੍ਰਮ- ਵਿਮੁਕ੍ਤ ਸ੍ਯ ਮੁਕ੍ਤਿ ਵਾਮਲੋਚਨਾਲੋਚਨਗੋਚਰਸ੍ਯ ਤ੍ਰਿਲੋਕਸ਼ਿਖਰਿਸ਼ੇਖਰਸ੍ਯ ਅਪਹਸ੍ਤਿਤਸਮਸ੍ਤਕ੍ਲੇਸ਼ਾ- ਵਾਸਪਂਚਵਿਧਸਂਸਾਰਸ੍ਯ ਪਂਚਮਗਤਿਪ੍ਰਾਨ੍ਤਸ੍ਯ ਸ੍ਵਭਾਵਗਤਿਕ੍ਰਿਯਾਹੇਤੁਃ ਧਰ੍ਮਃ, ਅਪਿ ਚ ਸ਼ਟ੍ਕਾਪਕ੍ਰਮ-
ਗਾਥਾ : ੩੦ ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥ : — [ਧਰ੍ਮਃ ] ਧਰ੍ਮ [ਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ] ਜੀਵ-ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕੋ [ਗਮਨਨਿਮਿਤ੍ਤਃ ] ਗਮਨਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ [ਚ ] ਔਰ [ਅਧਰ੍ਮਃ ] ਅਧਰ੍ਮ [ਸ੍ਥਿਤੇਃ ] (ਉਨ੍ਹੇਂ) ਸ੍ਥਿਤਿਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ; [ਆਕਾਸ਼ਂ ] ਆਕਾਸ਼ [ਜੀਵਾਦਿਸਰ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯਾਣਾਮ੍ ] ਜੀਵਾਦਿ ਸਰ੍ਵ ਦ੍ਰਵ੍ਯੋਂਕੋ [ਅਵਗਾਹਨਸ੍ਯ ] ਅਵਗਾਹਨਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ .
ਟੀਕਾ : — ਯਹ, ਧਰ੍ਮ - ਅਧਰ੍ਮ - ਆਕਾਸ਼ਕਾ ਸਂਕ੍ਸ਼ਿਪ੍ਤ ਕਥਨ ਹੈ .
ਯਹ ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ, ਬਾਵੜੀਕੇ ਪਾਨੀਕੀ ਭਾਁਤਿ, ਸ੍ਵਯਂ ਗਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰਹਿਤ ਹੈ . ਮਾਤ੍ਰ (ਅ, ਇ, ਉ, ਰੁ, ਲ੍ਰੁ — ਐਸੇ) ਪਾਁਚ ਹ੍ਰਸ੍ਵ ਅਕ੍ਸ਼ਰੋਂਕੇ ਉਚ੍ਚਾਰਣ ਜਿਤਨੀ ਜਿਨਕੀ ਸ੍ਥਿਤਿ ਹੈ, ਜੋ ‘ਸਿਦ੍ਧ’ ਨਾਮਕੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈਂ, ਜੋ ਛਹ ੧ਅਪਕ੍ਰਮਸੇ ਵਿਮੁਕ੍ਤ ਹੈਂ, ਜੋ ਮੁਕ੍ਤਿਰੂਪੀ ਸੁਲੋਚਨਾਕੇ ਲੋਚਨਕਾ ਵਿਸ਼ਯ ਹੈਂ (ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਜਿਨ੍ਹੇਂ ਮੁਕ੍ਤਿਰੂਪੀ ਸੁਨ੍ਦਰੀ ਪ੍ਰੇਮਸੇ ਨਿਹਾਰਤੀ ਹੈ ), ਜੋ ਤ੍ਰਿਲੋਕਰੂਪੀ ੨ਸ਼ਿਖਰੀਕੇ ਸ਼ਿਖਰ ਹੈਂ, ਜਿਨ੍ਹੋਂਨੇ ਸਮਸ੍ਤ ਕ੍ਲੇਸ਼ਕੇ ਘਰਰੂਪ ਪਂਚਵਿਧ ਸਂਸਾਰਕੋ ( – ਦ੍ਰਵ੍ਯ, ਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰ, ਕਾਲ, ਭਵ ਔਰ ਭਾਵਕੇ ਪਰਾਵਰ੍ਤਨਰੂਪ ਪਾਁਚ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਸਂਸਾਰਕੋ) ਦੂਰ ਕਿਯਾ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਪਂਚਮਗਤਿਕੀ ਸੀਮਾ ਪਰ
੧ – ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵੋਂਕੋ ਅਨ੍ਯ ਭਵਮੇਂ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਕੇ ਸਮਯ ‘ਛਹ ਦਿਸ਼ਾਓਂਮੇਂ ਗਮਨ’ ਹੋਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ‘ਛਹ ਅਪਕ੍ਰਮ’
ਕਹਨੇਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ .
੨ – ਸ਼ਿਖਰੀ = ਸ਼ਿਖਰਵਨ੍ਤ; ਪਰ੍ਵਤ .