కార్యపరమాత్మా స ఏవ భగవాన్ అర్హన్ పరమేశ్వరః . అస్య భగవతః పరమేశ్వరస్య విపరీతగుణాత్మకాః సర్వే దేవాభిమానదగ్ధా అపి సంసారిణ ఇత్యర్థః .
తథా చోక్తం శ్రీమదమృతచన్ద్రసూరిభిః — పరమాత్మా — అర్థాత్ త్రికాలనిరావరణ, ౧నిత్యానన్ద – ఏకస్వరూప నిజ కారణపరమాత్మాకీ భావనాసే ఉత్పన్న కార్యపరమాత్మా, వహీ భగవాన అర్హత్ పరమేశ్వర హైం . ఇన భగవాన పరమేశ్వరకే గుణోంసే విపరీత గుణోంవాలే సమస్త (దేవాభాస), భలే దేవత్వకే అభిమానసే దగ్ధ హోం తథాపి, సంసారీ హైం . — ఐసా (ఇస గాథాకా) అర్థ హై .
ఇసీప్రకార (భగవాన) శ్రీ కున్దకున్దాచార్యదేవనే (౨ప్రవచనసారకీ గాథామేం) కహా హై కిః —
‘‘[గాథార్థః — ] తేజ (భామణ్డల), దర్శన (కేవలదర్శన), జ్ఞాన (కేవలజ్ఞాన), ఋద్ధి (సమవసరణాది విభూతి), సౌఖ్య (అనన్త అతీన్ద్రియ సుఖ), (ఇన్ద్రాదిక భీ దాసరూపసే వర్తే ఐసా) ఐశ్వర్య, ఔర (తీన లోకకే అధిపతియోంకే వల్లభ హోనేరూప) త్రిభువనప్రధానవల్లభపనా — ఐసా జినకా మాహాత్మ్య హై, వే అర్హంత హైం .’’
ఔర ఇసీప్రకార (ఆచార్యదేవ) శ్రీమద్ అమృతచన్ద్రసూరినే (ఆత్మఖ్యాతికే ౨౪వేం శ్లోకమేం – కలశమేం) కహా హై కి : —
శక్తిరూప పరమాత్మాకో కారణపరమాత్మా కహా జాతా హై ఔర వ్యక్త పరమాత్మాకో కార్యపరమాత్మా కహా జాతా హై .]
౧౮ ]
౧-నిత్యానన్ద-ఏకస్వరూప=నిత్య ఆనన్ద హీ జిసకా ఏక స్వరూప హై ఐసా . [కారణపరమాత్మా త్రికాల
౨-దేఖో, శ్రీ ప్రవచనసార, శ్రీ జయసేనాచార్యకృత ‘తాత్పర్యవృత్తి’ టీకా, పృష్ఠ ౧౧౯ .