Padmapuran-Gujarati (English transliteration). Parva 64 - Laxmanni shakti dur karvano upay aney Vishalyana purvabhavnu varnan; Parva 65 - Ramna sainyama Vishalyanu agaman ane Laxmannu shaktisahit thavu; Parva 66 - Ravan dvara Ramni pasey dootnu mokalvu; Parva 67 - Bahurupini vidhya sadhva matey Ravan dvara Shantinath mandirma pujanu aayojan; Parva 68 - Lankama Ashtanika mahotsav samayey Siddhchakra vratni aradhna; Parva 69 - Ashtanika parvama lokoney vrat-niyam levano Ravanno aadesh; Parva 70 - Ravanni vidhyasadhna aney Vanarvanshi kumaro dvara Lankama updrav; Parva 71 - Ravanney bahurupini vidhyani siddhi.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 24 of 35

 

Page 440 of 660
PDF/HTML Page 461 of 681
single page version

background image
440 chosaThamun parva padmapurAN
chhe. tene manuShya, dev, nAg, asur, koI paN rokavA samartha nathI. A jIv upArjelun karma
pote ja bhogave chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn lakShmaNane shakti lAgavI ane
rAmanA vilApanun varNan karanAr tresaThamun parva pUrNa thayun.
* * *
chosaThamun parva
(lakShmaNanI shakti dUr karavAno upAy ane vishalyAnA pUrvabhavanun varNan)
pachhI rAvaN lakShmaNanun nishchayathI maraN jANIne tathA potAnA bhAI ane bey
putrone manamAn maraNarUp ja jANIne atyant dukhI thayo. rAvaN vilAp kare chhe-are bhAI
kumbhakarNa! param udAr, mahAn hitachintak, kevI rIte AvI bandhan avasthA pAmyo! are
indrajit, meghanAd! tame mahAparAkramI, mArI bhujA samAn draDhakarmanA yogathI bandhan avasthA
pAmyA. AvI avasthA atyAr sudhI thaI nahotI. men shatrunA bhAIne haNyo chhe tethI
khabar nathI ke shatru dukhI thaIne shun karashe? tamArA jevA uttam puruSho mArA prANavallabh,
dukharUp avasthA pAmyA, enA jevun mane atikaShTa shenun hoy? A pramANe rAvaN gupta
rIte bhAI ane putrono shok karato hato. ane jAnakI lakShmaNane shakti vAgI chhe e
sAmbhaLIne rudan karavA lAgI, are lakShmaN! vinayavAn guNabhUShaN! mandabhAgI evI mArA
nimitte tArI AvI avasthA thaI, hun tane AvI avasthAmAn ja jovA Ichchhun chhun te
daivayogathI jovA nahi pAmun. tArA jevA yauddhAne pApI shatrue haNyo to shun mArA maraNano
sandeh tene na thayo. tArA jevo puruSh A sansAramAn bIjo nathI jenun chitta moTAbhAInI
sevAmAn Asakta chhe, tun samasta kuTumbane chhoDI moTAbhAInI sAthe nIkaL‌yo, samudra tarIne
ahIn Avyo ane AvI avasthA pAmyo, tane hun kyAre joIsh? tun bALakrIDAmAn pravIN,
mahA vinayavAn, miShTabhAShI, adbhut kArya karanAro, evo divas kyAre Avashe jyAre hun
tane joIsh? sarva devo sarvathA tArI rakShA karo. he sarvalokanA mananA haranAr! tun shaktinA
shalyathI rahit thA. A pramANe mahAkaShTe shokarUp jAnakI vilAp kare chhe. tenA bhAvothI
atyant prem karanArI vidyAdharI tene dhairya bandhAvI, shAnt chitta karI kahevA lAgI, he devI!
tArA diyaranun hajI sudhI maraN thayun hoy tevun nakkI thayun nathI, mATe tun rudan na kar.
mahAdhIr sAmantonI e ja gati chhe ane pRithvI par anek prakAranA upAyo hoy chhe, AvA
vidyAdharIonAn vachan sAmbhaLI sItA k knirAkuL thaI. have gautam svAmI shreNikane
kahe chhe ke he rAjan! have lakShmaNanA je hAl thayA te sAmbhaL. sundar rUpavALA ek yauddhAne
paDAvanA dvAr par dAkhal thato bhAmanDaLe joyo ane pUchhayun ke tun koN chho? kyAthi Avyo
chhe, shA hetuthI ahIn pravesh kare chhe? ahIn ja rahe,

Page 441 of 660
PDF/HTML Page 462 of 681
single page version

background image
padmapurAN chosaThamun parva 441
AgaL na jA. tyAre te kahevA lAgyo ke mane nIkaL‌yA ek mahinA upar thoDA divas
thayA chhe, mArI abhilAShA rAmanAn darshan karavAnI chhe mATe rAmanAn darshan karIsh. ane tame
je lakShmaNanA jIvavAnI IchchhA rAkho chho to hun tenA jIvanano upAy kahIsh. jyAre teNe
Am kahyun tyAre bhAmanDaL atiprasanna thaI dvAr par potAnA jevA ja bIjA subhaTane
mUkIne tene sAthe laIne shrI rAm pAse Avyo. pachhI vidyAdhar shrI rAmane namaskAr karI
kahevA lAgyo, he dev! tame khed na karo, lakShmaNakumAr nishchayathI jIvashe. devagati nAmanun
nagar chhe, tyAn rAjA shashimanDaL rAjya kare chhe. temanI rANI suprabhAno putra hun chandraprItam
chhun. hun ek divas AkAshamAn vicharato hato tyAre rAjA velAdhyakShanA putra sahastravijay
sAthe mAre ver hatun, kem ke tenI mAgelI kanyAne hun paraNyo hato. tenI ane mArI vachche
moTun yuddha thayun, teNe chanDaravA nAmanI shakti mane mArI tethI hun AkAshamAnthI ayodhyAnA
mahendra nAmanA udyAnamAn paDayo. mane paDato joIne ayodhyAnA svAmI rAjA bharat
AvIne UbhA rahyA. shaktithI bhedAyel mArun vakShasthaL joIne atyant dayALu, mArA
jIvanadAtAe mane chandananA jaLathI chhAnTA nAkhyA tethI shakti nIkaLI gaI, mArun rUp jevun
hatun tevun thaI gayun. k kvadhAre paN thayun. te rAjA bharate mane navo janma Apyo jethI
tamArAn darshan thayAn.
A vachan sAmbhaLI shrI rAmachandre pUchhayun ke te gandodakanI utpatti vishe shun tun jANe
chhe? tyAre teNe kahyun ke he dev! jANun chhun, tame sAmbhaLo, men rAjA bharatane pUchhayun hatun ane
teNe mane kahyun ke A amAro Akho desh rogathI pIDit thayo hato, koI upAyathI sArun
thatun nahotun, pRithvI par kayA kayA rog phelAy chhe te sAmbhaLo. urogAt, mahAdAhajvar,
lAl parishram, sarvashUnya, ane chhirad ItyAdi anek rog AkhA deshanA prANIone thayA
hatA. jANe ke krodhathI rogonI dhAD ja deshamAn AvI. ek rAjA droNamegh tenI prajA sahit
nIrog rahyA hatA tethI men temane bolAvyA ane pUchhayun ke he mAmA! tame jevA nirog chho
tevo mane ane mArI prajAne tarat karo. tyAre rAjA droNameghe jenI sugandhathI dash dishAmAn
sugandh phelAy tevA jalathI mane sInchyo ane hun sAjo thaI gayo. te jaLathI mArA rAjyanI
prajA paN nIrog thaI gaI. Akho desh sAro thaI gayo, badhA rog maTI gayA. hajAro
rog utpanna karanAr atyant dussah vAyu je marmane bhede chhe te vAyuno jaLathI nAsh thayo.
pachhI men droNameghane pUchhayun ke A jaL kayAnun chhe ke jenAthI sarva rogono nAsh thAy chhe?
droNameghe javAb Apyo ke he rAjan! mAre vishalyA nAmanI putrI chhe te sarva vidyAmAn
pravIN ane guNothI sanyukta chhe. te jyAre garbhamAn AvI tyAre mArA deshamAn anek
vyAdhio phelAyelI hatI, paN putrI garbhamAn AvatAn ja badhA rog adrashya thaI gayA.
putrI jinashAsanamAn pravIN chhe, bhagavAnanI pUjAmAn tatpar chhe, AkhA kuTumbanI pUjya chhe,
tenA snAnanun A jaL chhe, tenA sharIranI sugandhathI jaL paN sugandhI banyun chhe. kShaNamAtramAn
sarva rogano vinAsh kare chhe. droNameghanA A vachan sAmbhaLI hun acharaj pAmyo.

Page 442 of 660
PDF/HTML Page 463 of 681
single page version

background image
44r chosaThamun parva padmapurAN
tenA nagaramAn jaI tenI putrInI stuti karI ane nagarImAnthI nIkaLIne sarvahit nAmanA
munine pUchhayun, he prabho! droNameghanI putrI vishalyAnun charitra kaho. tyAre chAr gnAnanA
dhArak muni, mahAvAtsalyadhArIe kahyun, ke he bharat! mahAvideh kShetramAn svarga samAn
punDarik desh chhe, tyAn tribhunAnand nAmanun nagar chhe, tyAn chakradhar nAmanA chakravartI rAjAnun
rAjya chhe, tenI putrI anangasharA guNarUp AbhUShaNavALI, strIonA adbhut rUpavALI
hatI tene pratiShThitapurano dhaNI rAjA punarvasu vidyAdhar, je chakravartIno sAmant hato, te
kanyAne joI kAmabANathI pIDit thaI vimAnamAn besADIne laI gayo. tethI chakravartIe
gusse thaIne kinkar mokalyA. temaNe tenI sAthe yuddha karyun, tenun vimAn toDI nAkhyun eTale
teNe vyAkuL thaIne kanyAne AkAshamAnthI nIche phenkI te sharadaRutunA chandramAnI jyoti
samAn punarvasunI parNalaghuvidyAthI aTavImAn AvIne paDI. te aTavI duShTa jIvothI
bhayAnak, jenun nAm shvApad raurav hatun, jyAn vidyAdharo paN AvI shakatA nahi, vRukShonA
samUhathI andhakArarUp hatI, nAnA prakAranA velothI vInTAyelAn UnchA vRukShonI saghanatAthI tyAn
sUryanAn kiraNo paN praveshatA nahi ane chittA, vAgh, sinh, aShTApad, genDA, rInchh, ItyAdi
anek vanacharo temAn pharatA, bhUmi UnchInIchI viSham hatI, temAn moTA moTA khADA hatA.
A chakravartInI kanyA anangasharA ekalI te vanamAn atyant dukhI thaI, nadInA kinAre
jaI, dishAonun avalokan karatI mAtApitAne yAd karIne rudan karatI hatI, arere! hun
chakravartInI putrI, mArA pitA indra samAn, tenI hun atyant lADakI, daivayoge AvI
avasthA pAmI, have hun shun karun? A vanano ant nathI, A van joIne dukh upaje chhe.
are pitA! sakaL lokamAn prasiddha mahAparAkramI chhe, A vanamAn hun asahAy paDI chhun, mArA
upar koN dayA kare? are mAtA! atyant dukhapUrvak tame mane garbhamAn rAkhI, have kem
mArI upar dayA karatAn nathI? are! mArA parivAranA uttam manuShyo! ek kShaNamAtra mane
chhoDatA nahotA, to have kem mane tyajI dIdhI? are! hun janmatAn ja kem maraN na pAmI?
shA mATe dukhanI bhUmikA thaI? IchchhA pramANe mRutyu maLatun nathI, shun karun? kyAn jAun, hun
pApaNI kyAn rahun? A svapna chhe ke satya chhe? A pramANe chirakAL vilAp karIne atyant
vihvaL banI gaI. evo vilAp karyo ke je sAmbhaLIne atyant duShTa pashunun chitta paN
komaL thaI jAy. A kanyA dInachitta thaIne kShudhA-tRuShAthI dagdha, shokasAgaramAn magna,
phaLapatrAdithI jIvatI karmanA yogathI te vanamAn keTalAk shItakAL rahI. kevA chhe shItakAL?
kamaLanA vananI shobhAnA sarvasvane haranAr. teNe anek grIShmakALanA AtAp sahyA. jemAn
jaLanA samUh sukAy chhe, dAvAnaLothI anek vanavRukSha bane chhe ane anek jantu mare chhe.
teNe vanamAn varShAkAL paN anek vItAvyA. te vakhate jaLadhArAnA andhakArathI sUryanI
jyoti dabAI gaI chhe tenun sharIr varShAe dhoyelA chitra jevun thaI gayun chhe. kAntirahit,
durbaL vIkharAyelA vAL, maLayukta sharIr lAvaNyarahit thayun, jANe sUryanA prakAshathI chandranI
kaLAno prakAsh kShIN thaI gayo. kaithanA vanamAn beThI pitAne yAd karIne rudan kare chhe ke men
chakravartIne tyAn janma to lIdho, paN pUrvajanmanAn

Page 443 of 660
PDF/HTML Page 464 of 681
single page version

background image
padmapurAN chosaThamun parva 443
pApathI vanamAn AvI dukhI avasthA pAmI. te vRukShonAn paDelAn sUkAn phaLo khAIne tathA
belA, telA Adi anek upavAs karIne ane pANI pIne rahetI. divasamAn ek ja vAr
phaL ane jaL letI. A chakravartInI putrI puShponI sej par sUtI, tenA vAL tene
khUnchatA. te ahIn viSham bhUmi par khedarahit sUtI. pitAnA anek guNIjan stuti karatA
shabdo sAmbhaLI jAgatI te have shiyAL vagere anek vanacharonA bhayankar shabdo sAmbhaLI
rAtri pasAr karatI. A pramANe traN hajAr varSha tap karyun. sUkAn phaL, sUkA patra ane
jaLano AhAr karyo ane atyant vairAgya pAmI khAnapAnano tyAg karI, dhIraj rAkhI
sanllekhanA maraN Arambhyun. ekaso hAth bhUmithI dUr nahI jAun evo niyam laIne beThI,
AyuShyanA chha divas bAkI hatA ane ek arahadAs nAmano vidyAdhar sumerunI vandanA
karIne jato hato te ahIn AvI chaDayo. teNe chakravartIrnI putrIne joI pitAnA sthAnake
laI javAno vichAr karyo. paN sanlekhanAno yog karyo hovAthI kanyAe tene rokyo.
pachhI arahadAs tarat ja chakravartInI pAse jaIne chakravartIne laI kanyA pAse
Avyo. je samaye chakravartI Avyo te samaye ek sarpa kanyAne gaLI rahyo hato. kanyA
pitAne joI ajagarane abhayadAn apAvyun ane pote samAdhi maraN karIne sharIr tajI,
trIjA svargamAn gaI. pitA putrInI A avasthA joIne bAvIs hajAr putro sahit
vairAgya pAmI muni thayA. kanyAe ajagarane kShamA karI, ajagarane pIDA thavA na dIdhI,
evI draDhatA tenAthI ja bane. pelo punarvasu vidyAdhar anangasharAne shodhato rahyo. paN te na
maLI. tyAre khedakhinna thaIne drumasen muninI pAse muni thayo ane mahAtap karyun. te
svargamAn dev thaI mahAsundar lakShmaN thayA. te chakravartInI putrI anangasharA svargamAnthI
chyavIne droNameghanI putrI vishalyA thaI ane teNe punarvasunA nimitte nidAn karyun hatun te
have lakShmaNane varashe. A vishalyA A nagaramAn, A deshamAn ane bharatakShetramAn
mahAguNavantI chhe, pUrvabhavanA tapanA prabhAvathI mahApavitra chhe, tenA snAnanun A jaL
sakaL vikArane haNe chhe. teNe upasarga sahan karyo. mahAtap karyun, tenun A phaL chhe, enA
snAnanA jaLathI tArA deshamAn vAyuviSham vikAr thayo hato te nAsh pAmyo chhe. muninA A
vachan sAmbhaLI bharate munine pUchhayun ke he prabho! mArA deshamAn sarva lokone rogano vikAr
kayA kAraNe thayo? munie kahyun ke gajapur nagarathI ek vindhya nAmano mahAdhanavAn
vepArI gadheDA, UnT, pADA vagere par mAl lAdIne ayodhyAmAn Avyo ane agiyAr
mahinA ayodhyAmAn rahyo. teno ek pADo vadhAre bhAr lAdavAthI ghAyal thayo, tIvra
rogathI pIDAyo ane A nagaramAn ghUmyo te akAmanirjarAnA yogathI ashvaketu nAmano
vAyukumAr dev thayo. tenun nAm vidyAvarta hatun. teNe avadhignAnathI pUrvabhavane yAd karyo ke
pUrvabhavamAn hun pADo hato, pITh tUTI gaI hatI ane anek rogothI pIDit mArgamAn
kAdavamAn paDayo hato tyAre loko mArA mAthA par pag mUkIne chAlyA hatA. A loko
atyant nirday chhe. have hun dev thayo chhun to temane pareshAn na karun to hun

Page 444 of 660
PDF/HTML Page 465 of 681
single page version

background image
444 pAnsaThamun parva padmapurAN
dev shAno? Am vichArI ayodhyAnagar ane sukoshal deshamAn teNe vAyu phelAvyo. te
samastarog vishalyAnA charaNodakanA prabhAvathI nAsh pAmyo. baLavAn karatAn paN adhik
baLavAn hoy chhe. A pUrNa kathA munie bharatane kahI ane bharate mane kahI ane men
tamane badhAne kahI. vishalyAnun snAnajaL tarat mangAvo. lakShmaNanA jIvanano bIjo upAy
nathI. vidyAdhare rAmane A pramANe kahyun te sAmbhaLI prasanna thayA. gautam svAmI kahe chhe ke
he shreNik! je puNyAdhikArI chhe temane puNyanA udayathI anek upAy maLe chhe. he mahAn
jano! temane ApattinA samaye anek upAy siddha thAy chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit gruthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn vishalyAnA pUrvabhavanun varNan
karanAr chosaThamun parva pUrNa thayun.
* * *
pAnsaThamun parva
(rAmanA sainyamAn vishalyAnun Agaman ane lakShmaNanun shaktirahit thavun)
pachhI A vidyAdharanAn vachano sAmbhaLI shrI rAme ane badhA vidyAdharoe tenI khUb
prashansA karI ane hanumAn, bhAmanDaL, tathA angad sAthe mantraNA karI temane ayodhyA taraph
vidAy karyA. teo kShaNamAtramAn gayA jyAn mahApratApI bharat birAje chhe. bharat sUtA hatA.
temane madhur gIt gAIne jagADavAno prayatna karyo ane bharat jAgyA. pachhI te maL‌yA.
sItAnun haraN, rAvaN sAthe yuddha, lakShmaNane shaktinun lAgavun, A samAchAr sAmbhaLI
bharatane shok ane krodh thayo. temaNe te ja samaye yuddhanI bherI vagaDAvI tethI AkhI
ayodhyAnA loko vyAkuL thayA, vichAravA lAgyA ke A rAjamahelamAn sheno kalakalAT
sambhaLAy chhe? ardhI rAtre shun ativIryano putra AvI chaDayo? koI subhaT potAnI strI
sAthe sUto hato tene tajIne potAnun bakhtar paherIne khaDga hAthamAn lIdhun. koIk mRuganayanI
bhoLA bALakane godamAn laIne ane stano par hAth DhAnkIne dishAo avalokavA lAgI,
koI strI nidrArahit thaI sUtelA patine jagADavA lAgI, koI bharatajIno sevak joIne
potAnI strIne kahevA lAgyA, he priye! shun sUI rahI chhe? Aje ayodhyAmAn kbarAbar nathI, rAjamahelamAn prakAsh thaI rahyo chhe. ane rath, hAthI, ghoDA, pyAdAn rAjadvAr
taraph jAy chhe. je DAhyA mANaso hatA te badhA sAvadhAn thaIne UThIne UbhA thayA. koI
puruSho strIne kahevA lAgyA, A suvarNa kaLash, maNIratnonI peTIo tijorImAn ane sundar
vastronI peTIo bhonyarAmAn mUkI do ane bIjun dravya paN ThekANe karo. bhAI shatrughna nidrA
tajI hAthI par besI mantrIo sahit shastradhArI yoddhAone laI rAjadvAre Avyo. bIjA
paN ghaNA rAjadvAre AvyA. bharate badhAne yuddha mATe taiyAr thavAno Adesh Apyo.
bhAmanDaL, hanumAn, angad bharatane namaskAr karI kahevA lAgyA ke he dev! lankApurI
ahInthI dUr chhe ane vachamAn samudra chhe. tyAre

Page 445 of 660
PDF/HTML Page 466 of 681
single page version

background image
padmapurAN pAnsaThamun parva 44p
bharate kahyun ke to shun karavun? pachhI temaNe vishalyAnI hakIkat kahI ane kahyun ke he prabho!
rAjA droNameghanI putrI vishalyAnA snAnanun jaL Apo, shIghra kRupA karo jethI ame laI
jaIe, sUryano uday thayA pachhI lakShmaNanun jIvan kaThaN chhe. tyAre bharate kahyun ke tenA
snAnanun jaL shun tene ja laI jAv. mane munie kahyun hatun ke A vishalyA lakShmaNanI strI
thashe. pachhI droNameghanI pAse ek manuShyane te ja samaye mokalyo. lakShmaNane shakti vAgI chhe
te sAmbhaLIne drodhameghe atyant kop karyo ane yuddha mATe taiyAr thayo. pachhI bharat ane
mAtA kaikeyI pote AvIne droNameghane samajAvI vishalyAne vimAnamAn besADI, bIjI ek
hajAr rAjAonI kanyA sAthe laI rAmanA sainyamAn AvyA vimAnamAnthI kanyA UtarI,
tenI upar chAmar DhoLAy chhe. kanyAnA kamaL sarakhA netra hAthI, ghoDA ane moTA moTA
yoddhAone dekhavA lAgyA. jem jem vishalyA daLamAn praveshatI gaI tem tem lakShmaNanA
sharIramAn shAtA thavA lAgI, te devarUpiNI shakti lakShmaNanA sharIramAnthI nIkaLI jANe ke
jyoti sanyukta duShTa strI gharamAnthI nIkaLI. dedIpyamAn agninA taNakhA AkAshamAn UDatA
hatA, te shaktine hanumAne pakaDI, teNe divya strInun rUp dharyun hatun. pachhI te hanumAnane hAth
joDI kahevA lAgI ke he nAth! prasanna thAv, mane chhoDI do, mAro aparAdh nathI, amArI
A ja rIt chhe ke je amane sAdhe chhe tene vash ame thaIe chhIe. hun amodhavijayA
nAmanI traN lokamAn prasiddha vidyAshakti chhun. kailAs parvat par vAlI muni pratimA yog
dharIne rahyA hatA ane rAvaNe bhagavAnanA chaityAlayamAn bhaktigAn karyun hatun. potAnA
hAthanI nas vagADIne jinendranun charitra gAyun tyAre dharaNendranun Asan kampyun ane dharaNendra
param harShathI AvyA ane rAvaN pratye ati prasanna thaI mane sompI hatI. rAvaN yAchanA
karavAmAn kAyar hatA tethI teNe mArI IchchhA karI nahi. paN dharaNendre tene Agrah karIne
ApI hatI. hun atyant vikarAL svarUpavALI chhun, jene chonTun tenA prANaharI laun, mane
rokavA koI samartha nathI. ek A vishalyAsundarI sivAy hun devonI vijetA chhun. hun Ane
jotAn ja bhAgI jAun chhun. enA prabhAvathI hun shaktirahit thaI gaI chhun. tapano evo
prabhAv chhe ke jo te chAhe to sUryane paN shItaL kare ane chandramAne uShNa karI nAkhe. ANe
pUrvajanmamAn ati ugra tap karyun hatun, komaL phUl samAn enun sharIr teNe tapamAn lagADayun
hatun. teNe evun ugra tap karyun ke je muniothI paN na bane. mArA manamAn to em ja
lAge chhe ke sansAramAn je prANI AvAn tap kare, varShA, shIt, AtAp, ane ati dussah
pavanathI e sumerunA shikhar samAn aDag rahI. dhanya enun rUp, dhanya enun sAhas, dhanya
enun man draDh rahyun te. AnA jevun tap bIjI strIo karavAne samartha nathI-sarvathA
jinendranA mat anusAr tap kare te traN lokane jIte chhe. athavA A vAtanun shun Ashcharya
chhe? je tapathI mokSha pamAy tene bIjun shun agharun hoy? hun parane AdhIn, je mane chalAve
tenA shatruno hun nAsh karun. ANe mane jItI, have hun mArA sthAnake jAun chhun. tethI tame to
mAro aparAdh kShamA karo. shaktidevIe A pramANe kahyun tyAre tattvavettA

Page 446 of 660
PDF/HTML Page 467 of 681
single page version

background image
446 pAnsaThamun parva padmapurAN
hanumAn tene vidAy ApIne potAnI senAmAn AvyA ane droNameghanI putrI vishalyA
atyant lajjAthI rAmanA charaNAravindane namaskAr karI hAth joDI UbhI rahI. vidyAdharo
prashansA karavA lAgyA, namaskAr karavA lAgyA, AshIrvAd ApavA lAgyA, jem indra pAse
shachi jAy tem te vishalyA sulakShaNA, mahAbhAgyavatI sakhIonA kahevAthI lakShmaNanI pAse
UbhI rahI. te navayuvAn jenA netra mRugalI jevA hatA, jenun mukh pUrNamAsInA chandramA
samAn, anurAgathI bharelI, udAr manavALI, dharatI par sUkhapUrvak sUtelA lakShmaNane
ekAntamAn sparsha karI potAnA sukumAr karakamaLathI patinA pag dAbavA lAgI,
malayAgirinA chandanathI patinAn sarva ango par lep karyo. tenI sAthe je hajAr kanyA
AvI hatI temaNe enA hAthamAnthI chandan laI vidyAdharonA sharIr par chhAnTayun eTale e
badhA ghAyal sAjA thaI gayA. Indrajit, kumbhakarNa, ane meghanAd ghAyal thayA hatA eTale
emane paN chandananA lepathI sAjA karyA tethI te param Anand pAmyA, jem karmarog rahit
siddha parameShThI param Anand Ape chhe. bIjA paN je yoddhA hAthI, ghoDA, pyAdAn ghAyal thayAn
hatAn te badhAne sArA karyA, temanA ghAnI pIDA maTI gaI, Akhun kaTak sArun thaI gayun.
lakShmaN jem sUtelo jAge tem vINAno nAd sAmbhaLI atyant prasanna thayA, mohashayyA
chhoDI, shvAs laI Ankh UghADI, UThIne krodhathI dashe dishAo joI bolyA, kyAn gayo
rAvaN, kyAn gayo te rAvaN? A vachan sAmbhaLI rAm ati harSha pAmyA. jemanA netra
khIlI UThayA chhe, jemanA sharIre romAnch thaI gayA chhe evA moTAbhAI potAnI bhujAo
vaDe bhAIne maL‌yA ane bolyA, he bhAI! te pApI tane shaktithI achet karIne potAne
kRutArtha mAnI gher gayo chhe ane A rAjakanyA nA prasAdathI tun sAjo thayo chhe. pachhI
jAmavant Adi badhA vidyAdharoe shakti lAgavAthI mAnDI te nIkaLI gaI tyAn sudhIno sarva
vRuttAnt kahyo. pachhI lakShmaNe vishalyAne anurAgadraShTithI joI. jenA netra saphed, shyAm ane
lAl traN varNanA kamaL jevA chhe, jenun mukh sharadanI pUrNimAnA chandra samAn chhe, komaL
sharIr kShIN kaTi, diggajanA kumbhasthaL samAn stan chhe, je sAkShAt mUrtimatI kAmanI krIDA
ja chhe, jANe traNe lokanI shobhA ekaThI karI nAmakarme tenI rachanA karI chhe tene joI
lakShmaN Ashcharya pAmyA, manamAn vichAravA lAgyA, A lakShmI chhe ke indranI indrANI chhe
athavA chandranI kAnti chhe? Am vichAr kare chhe tyAn vishalyAnI sAthenI strI kahevA lAgI
ke he svAmI! tamArA ane AnA vivAhano utsav ame jovA IchchhIe chhIe. lakShmaN
malakyA ane vishalyAnun pANigrahaN karyun. vishalyAnI kIrti AkhA jagatamAn phelAI gaI.
A pramANe je uttam puruSh chhe ane jemaNe pUrvajanmamAn shubh cheShTA karI chhe temane manogna
vastuno sambandh thAy chhe ane chandra-sUrya jevI temanI kAnti thAy chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn vishalyAnA samAgamanun varNan
karanAr pAnsaThamun parva pUrNa thayun.

Page 447 of 660
PDF/HTML Page 468 of 681
single page version

background image
padmapurAN chhAnsaThamun parva 447
chhAnsaThamun parva
(rAvaN dvArA rAmanI pAse dUtanun mokalavun)
tyArapachhI lakShmaNanA vishalyA sAthe lagna thayAnA ane shakti nIkaLI javAnA badhA
samAchAr rAvaNe guptachar dvArA sAmbhaL‌yA ane malakAIne mandabuddhithI kahyun ke shakti nIkaLI
gaI to shun thayun? ane vishalyA sAthe paraNyAthI shun thayun? tyAre mantraNAmAn pravIN mArIch
Adi mantrIoe kahyun, he dev! tamArA kalyANanI sAchI vAt ame kahIshun tame kop karo ke
prasanna thAv. rAm ane lakShmaNane sinhavAhinI ane garuDavAhinI vidyA vinA yatne siddha
thaI chhe te tame joyun chhe. tamArA banne putra ane bhAI kumbhakarNane temaNe bAndhI lIdhA chhe
te paN tame joyun chhe. vaLI tamArI divya, shakti paN nirarthak thaI chhe. tamArA shatru atyant
baLavAn chhe, temanA upar kadAch jIt meLavasho to paN tamArA bhAI ane putrono nAsh
nishchay chhe mATe Am jANIne amArA upar kRupA karo. Aj sudhImAn amArI vinantI
Ape kadI nakArI nathI mATe sItAne chhoDI do. tamArAmAn je sadA dharmabuddhi rahI chhe te
rAkho, badhA lokonun kushaL thashe ane rAghav sAthe tame sandhi karo. A vAt karavAmAn doSh
nathI. mahAguN chhe. tamArAthI ja sarva lokomAn maryAdA paLAy chhe. dharmanI utpatti tamArAthI
chhe jem samudramAnthI ratnanI utpatti thAy chhe. Am kahIne mukhya mantrI hAth joDI namaskAr
karI vinantI karavA lAgyA. pachhI badhAe evI mantraNA karI ke ek sAmant dUt vidyAmAn
pravIN hoy tene sandhi mATe rAm pAse mokalavo. eTale pachhI buddhimAn shukra samAn,
mahAtejasvI, miShTavAdI, pratApI ek dUtane bolAvavAmAn Avyo. tene mantrIoe amRut
auShadhi samAn sundar vachano kahyAn. parantu rAvaNe netranI samasyA vaDe mantrIonA arthane
dUShit karI nAkhyo, jem koI mahAn auShadhine viSh dvArA viSharUp karI nAkhe, tem rAvaNe
sandhinI vAt vigraharUp batAvI. dUt svAmIne namaskAr karIne javA taiyAr thayo. kevo chhe
dUt! buddhinA garvathI lokone gAyanI kharI jevA gaNe chhe, AkAshamArge jatAn rAmanA
bhayAnak kaTakane jovA chhatAn dUtane bhay na upajyo. enAn vAjintro sAmbhaLI
vAnaravanshIonI senA kShobh pAmI, rAvaNanA AgamananI shankA karI. jyAre te najIk
Avyo tyAre jANyun ke e rAvaN nathI, koI bIjo puruSh chhe. tyAre vAnaravanshIonI
senAne vishvAs utpanna thayo. dUt dvAr par AvI pahonchyo eTale dvArapALe bhAmanDaLane
vAt karI. bhAmanDaLe rAmane vinantI karI kahyun, keTalAk mANaso sAthe tene najIk bolAvyo
ane tenI senA kaTakamAn UtarI.
rAmane namaskAr karI dUte kahyun, he raghuchandra! mArA shabdo dvArA mArA svAmIe tamane
k kkahyun chhe te chitta daIne sAmbhaLo, yuddha karavAthI kAI prayojan nathI, bhUtakALamAn
yuddhanA abhimAnI anek nAsh pAmyA chhe tethI prIti rAkhavI e ja yogya chhe, yuddhathI
lokono kShay thAy chhe ane mahAn doSh upaje chhe, apavAd thAy chhe. agAu sangrAmanI
ruchithI rAjA durvartak, shankh, dhavalAng, asur, sambarAdi ane rAjAo nAsh pAmyA chhe tethI
mArI sAthe tamAre prIti rAkhavI ja yogya

Page 448 of 660
PDF/HTML Page 469 of 681
single page version

background image
448 chhAnsaThamun parva padmapurAN
chhe ane jem sinh mahAn parvatanI guphA pAmIne sukhI thAy chhe tem ApaNA milApathI
sukh thAy chhe. hun rAvaN jagat prasiddha chhun, te shun tame nathI sAmbhaL‌yun? jeNe indra jevA
rAjAne ked karyA hatA, jem koI strIne ane sAmAnya lokone pakaDe tem indrane pakaDayo
hato. jenI AgnA sur-asurothI oLangI na shakAy, na AkAshamAn, na jaLamAn, na
pAtALamAn koI tenI AgnAne rokI shake. nAnA prakAranAn anek yuddhone jItanAr vIr
lakShmI jene vare evo hun tamane sAgarAnt pRithvI vidyAdharothI manDit Apun chhun ane lankAne
be bhAgamAn vahenchI daun chhun
bhAvArtha– samasta rAjya ane aDadhI lankA tamane Apun chhun. tame mArA bhAI ane
mArA banne putrone mArI pAse mokalI do ane sItA mane do pachhI badhun kushaL thaI jashe.
ane jo tame Am nahi karo to mArA putra ane bhAI tamArA bandhanamAn chhe temane to
baLajorIthI chhoDAvI jaIsh ane tamArI kushaLatA nahi rahe. tyAre rAm bolyA-mane
rAjyanun kAm nathI ane strIonun paN kAm nathI, sItA amane mokalI do, ame tArA
banne putra ane bhAIne mokalI daIe. tamArI lankA tamArI pAse ja rAkho ane Akhun
rAjya paN tame karo. hun sItA sAthe duShTa prANIothI bharelA vanamAn sukhapUrvak rahIsh. he
dUt! tun lankAnA dhaNI pAse jaIne kahe, A ja vAtamAn tamArun hit chhe, bIjI rIte nathI.
shrI rAmanA AvA sarvapUjya, sukhashAtA sanyukta vachano sAmbhaLI dUte kahyun ke he nRupati!
tame rAjakAjamAn samajatA nathI. hun tamane hitanI vAt kahun chhun, nirbhay thaIne samudrane
oLangIne AvyA chho te sArun nathI karyun ane A jAnakInI AshA tamArA mATe sArI
nathI. jo lankeshvar kop karashe to jAnakInI to shI vAt? tamArun jIvavun paN kaThin chhe.
rAjanItimAn Am kahyun chhe ke buddhimAnoe nirantar potAnA sharIranI rakShA karavI, strI
ane dhan par draShTi na rAkhavI. garuDendre tamane sinhavAhan ane garuDavAhan mokalyAn tethI
shun thaI gayun? ane tame chhaLakapaT karIne mArA putra ane bhAIne bAndhyA tethI paN shun
chhe? jyAn sudhI hun jIvun chhun tyAn sudhI tamAro A bAbatano garva nakAmo chhe. jo tame yuddha
karasho to nahi jAnakInun jIvan rahe, nahi tamArun jIvan rahe, mATe bey na gumAvo,
sItAno Agrah chhoDo. vaLI rAvaNe em kahyun chhe ke moTA vidyAdhar rAjAo, jemanA
parAkram indra jevA hatA, je samasta shAstramAn pravIN ane yuddhanA vijetA hatA temano men
nAsh karyo chhe. temanA kailAs parvatanA shikhar jevAn hADakAnno samUh juo. dUte jyAre A
pramANe kahyun tyAre bhAmanDaL gusse thayo, jvALA jevun tenun vikarAL mukh banyun ane dUtane
kahyun ke are pApI dUt! chAturyarahit durbuddhi! nirbhayapaNe shA mATe mithyA bakavAs kare chhe?
sItAnI shI vAt chhe? sItA to rAm leshe ja. jo shrI rAm kopyA to pachhI rAkShas
rAvaN, kucheShTit pashunI paN shI gati thashe? Am kahIne mAravAne khaDga ugAmyun lakShmaNe
teno hAth pakaDI rokyo. lakShmaN nItithI ja jue chhe. bhAmanDaLanI Ankho krodhathI lAl
thaI gaI. sandhyAnI lAlI jevun vadan paN lAl thaI gayun. mantrIoe temane yogya vachano
dvArA shAnt karyA. jem viShabharyA sarpane mantrathI vash karIe

Page 449 of 660
PDF/HTML Page 470 of 681
single page version

background image
padmapurAN chhAnsaThamun parva 449
chhIe. he narendra! krodh tajo, A rank tamAre yogya nathI. e pArako kinkar chhe, je bolAve
te bole. ene mAravAthI shun? strI, bALak, dUt, pashu, pakShI, vRuddha, rogI, sUtelo, nishastra,
sharaNAgat, tapasvI ane gAya A badhAn sarvathA avadhya chhe. jem sinh, kALI ghaTA samAn
gAje chhe evA gajanun mardan kare chhe te ghenTA upar kop na kare tem tamArA jevA rAjA dUt
upar kop na kare. A to teno shabdAnusArI chhe jem chhAyA puruShanI anugAminI hoy chhe
tem. popaTane je shIkhavo te shIkhe ane yantrane jevun vagADo tevun vAge tem a rAnkane jem
bolavAnun kahyun tem te bole. lakShmaNe Am kahyun. tyAre sItAno bhAI bhAmanDaL shAntachitta
thayo. shrI rAme dUtane pragaT kahyun, he mUDh dUt! shun shIghra jA ane rAvaNane Am kahe ke mUDh
evo tun mantrIono bahakAvelo khoTA upAyathI tArI jAtane ja chhetarIsh. tun tArI buddhithI
vichAr, koI durbaddhine na pUchh, sItAno prasang chhoDI de, AkhI pRithvIno indra thaI puShpak
vimAnamAn besI jem bhramaN karato hato tem phar, A mithyA haTh chhoDI de, kShudronI vAt na
sAmbhaL. ATalun bolIne shrI rAm to chUp thaI gayA ane bIjA puruShoe dUtane vadhAre
vAt karavA na dIdhI, kADhI mUkyo. rAmanA anucharoe dUtane tIkShNa bAN jevAn vachanothI
vIndhyo, teno khUb anAdar karyo. pachhI te rAvaN pAse gayo, manamAn te pIDAto hato. teNe
jaIne rAvaNane kahyun, he nAth! men tamArA Adesh pramANe rAmane kahyun ke A pRithvI nAnA
deshothI bharelI samudrAnt, ratnothI bharelI, vidyAdharonA samasta nagaro sahit tamane Apun
chhun, moTA moTA hAthI, rath, turang Apun chhun ane A puShpak vimAn lyo, jene devo paN
rokI shakatA nathI, temAn besIne vicharo ane mArA kuTumbanI traN hajAr kanyAo tamane
paraNAvun, sUrya samAn sinhAsan, chandramA samAn chhatra lyo ane niShkanTak rAjya karo
ATalI vAt mane mAnya chhe, jo tamArI AgnAthI sItA mane Ichchhe, A dhan ane dharA
lyo ane hun alpavibhUti rAkhI, ek ventanA sinhAsan par rahIsh. vichakShaN ho to mArun
ek vachan mAno, sItA mane do. A vAt men vAramvAr karI, paN raghunandane sItAnI haTh
na chhoDI, temane kevaL sItAno anurAg chhe, bIjI vastunI IchchhA nathI. he dev! shAnt
chittavALA munio aThThAvIs mUL guNonI kriyA na chhoDe. te kriyA munivratanun mUL chhe tem
rAm sItAne chhoDavAnA nahi, sItA ja temanun sarvasva chhe. traN lokamAn sItA jevI sundarI
nathI. rAme tamane em kahyun chhe ke he dashAnan! AvA sarva lokamAn nindya vachano tamArA
jevA puruShe kahevA yogya nathI, AvAn vachan to pApI kahe chhe. tenI jIbhanA so TukaDA kem
nathI thatA? mAre A sItA sivAy indranA bhogonun kAI kAm nathI. A AkhI pRithvI tun
bhogav, hun vanavAs ja karIsh. ane tun parastrInun haraN karIne maravAne taiyAr thayo chhe to
hun mArI potAnI strI mATe kem na marun? mane traN hajAr kanyA Ape chhe te mAre kAmanI
nathI, hun vananAn phaL ane pAndaDAn ja khAIsh ane sItA sAthe vanamAn vicharIsh.
kapidhvajono svAmI sugrIv mane hasIne bolyo ke tAro svAmI shA mATe AgraharUp grahane
vash thayo chhe? koI vAyuno vikAr thayo chhe ke AvI viparIt vAt rank thaIne

Page 450 of 660
PDF/HTML Page 471 of 681
single page version

background image
4pa0 chhAnsaThamun parva padmapurAN
bake chhe? vaLI kahyun ke lankAmAn koI vaidya nathI ke mantravAdI nathI, vAyuno tailAdi vaDe upAy
kem nathI karatA? nahitar sangrAmamAn lakShmaN badhA rog maTADI deshe arthAt mArashe.
A sAmbhaLI men krodhathI prajvalit thaI sugrIvane kahyun ke he vAnaradhvaj! tun jem
gajanI sAthe shvAn bhase tem bake chhe. tun rAmanA garvathI maravA Ichchhe chhe ke chakravartIne
nindAnA vachan kahe chhe? sugrIvane ane mAre ghaNI vAt thaI ane virAdhitane kahyun ke
vadhAre shA mATe bolo chho, tArI evI shakti hoy to mArA ekalA sAthe ja yuddha karI le
ane rAmane kahyun-he rAm! tame ghor yuddhamAn rAvaNanun parAkram joyun nathI, koI tamArA
puNyanA yogathI te vIr vikarAL kShamAmAn AvyA chhe, te kailAsane UnchakanAr, traN
jagatamAn prasiddha pratApI tamArun hit karavA chAhe chhe ane rAjya Ape chhe tenA samAn
bIjun shun hoy? tame tamArI bhujAothI dashamukharUp samudrane kevI rIte tarasho? kevo chhe
dashamukharUp samudra? prachanD senArUpI tarangonI mALAthI pUrNa chhe. shastrarUpI jaLacharothI
bharelo chhe. he rAm! tame kevI rIte rAvaNarUp bhayankar vanamAn pravesh karasho. rAvaNarUp van
durgam chhe, duShTa hAthIothI pUrNa chhe, senArUp vRukShonA samUhathI ativiSham chhe. he rAm! jem
kamaLapatranI havAthI sumeru na Dage, sUryanAn kiraNothI sUrya na sukAy, baLadanAn shingaDAnthI
pRithvI na UnchakAy tem tamArA jevA narothI narapati dashAnan na jitAy. AvA prachanD
vachan men kahyAn tyAre bhAmanDaLe krodhathI mane mAravA khaDga kADhayun, te vakhate lakShmaNe tene
rokyo ane kahyun ke dUtane mAravo te nyAy nathI. shiyAL upar sinh kop na kare te sinh
gajendranA kumbhasthaL potAnA nakhathI vidAre. mATe he bhAmanDaL! prasanna thAv, krodh chhoDo,
mahAtejasvI, shUravIr, nRupatio dIn par prahAr karatA nathI. je bhayathI kampato hoy tene
na haNe. shramaN eTale muni, brAhmaN eTale vratadhArI gRuhastha, shUnya, strI, bALak, vRuddha,
pashu, pakShI ane dUt e avadhya chhe, emane shUravIr sarvathA na haNe ItyAdi vachano vaDe
mahApanDit lakShmaNe bhAmanDaLane samajAvIne prasanna karyo. kapidhvajanA kumAr mahAkrUre mane
vajra samAn vachanothI vIndhyo tyAre hun temanA asAr vachano sAmbhaLI AkAshamAn gaman
karI, AyuShyakarmanA yogathI ApanI nikaT Avyo chhun. he dev! jo lakShmaN na hot to
Aj mArun maraN ja thAt. shatruo ane mArI vachche je vivAd thayo te badho men Apane
kahyo. men jarAy bIk rAkhI nathI. have ApanA manamAn je Ave te karo, amArA jevA
kinkaro to vachan kahe chhe, je kaho te pramANe karIe. gautam gaNadhar kahe chhe ke he shreNik!
je anek shAstro jANatA hoy ane nayomAn pravIN hoy, jenA mantrI paN nipuN hoy
ane sUrya jevA tejasvI hoy to paN moharUp meghapalaTathI AchchhAdit thayA hoy te
prakAsharahit thAy chhe. A moh mahAagnAnanun mUL chhe ane vivekIoe tajavA yogya chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn rAvaNanA dUtanun Agaman ane rAvaN

Page 451 of 660
PDF/HTML Page 472 of 681
single page version

background image
padmapurAN saDasaThamun parva 4pa1
pAse gamananun varNan karanAr chhAnsaThamun parva pUrNa thayun.
* * *
saDasaThamun parva
(bahurUpiNI vidyA sAdhavA mATe rAvaN dvArA shAntinAth mandiramAn pUjAnun Ayojan)
lankeshvar potAnA dUtanAn vachan sAmbhaLI thoDI vAr mantranA gnAtA mantrIo sAthe
mantraNA karIne, kapAL par hAth mUkI, nIchun mukh karI, k kchintArUp thayo. te potAnA
manamAn vichAre chhe ke jo hun shatrune yuddhamAn jItun to bhAI ane putronun akushaL jaNAy chhe
ane kadAch shatruonA kaTakamAn hun chhaLathI jaIne kumArone laI Avun to shUrAtanamAn
nyUnatA gaNAy. chhaLakapaT karavun kShatriyone mATe yogya nathI, shun karun? mane kem karIne sukh
thAy? e vichAr karatAn rAvaNane evI ichchhA thaI ke hun bahurUpiNI vidyA sAdhun.
bahurUpiNI vidyA hoy to kadAch dev yuddha kare to paN jItI na shake. evo vichAr karIne
sarva sevakone AgnA karI ke shrI shAntinAthanA mandiramAn samIchIn toraNAdikathI khUb shobhA
karo ane sarva chaityAlayomAn visheSh pUjA karo. pUjA prabhAvanAno badho bhAr mandodarIne
sompyo. gautam gaNadhar kahe chhe ke he shreNik! te samay vIsamA tIrthankar shrI
munisuvratanAthano hato. te vakhate A bharatakShetramAn badhAn sthaLoe jinamandiro hatAn. A
pRithvI jinamandirothI manDit nathI. chaturvidh sanghanI visheSh pravRutti hatI. rAjA, shreShThI,
grAmapati ane badhA prajAjano jain hatA. te mahAramaNIk jinamandir banAvatA. jinamandir
jinashAsananA bhakta devothI shobhAyamAn hatA. te dev dharmanI rakShAmAn pravIN, shubh kArya
karanArA hatA. te samaye pRithvI bhavya jIvothI bharelI, jANe ke svarganun vimAn ja hoy
evI shobhatI. ThekaThekANe pUjA, ThekaThekANe prabhAvanA, ThekaThekANe dAnanI pravRutti hatI. he
magadhAdhipati! darek parvat par, darek gAmamAn, nagaramAn, darek vanamAn, darek makAnamAn
jinamandiro hatAn. atyant sushobhit, sharad pUnamanA chandra jevA ujjavaL, gItadhvanithI
gunjatA, nAnA prakAranAn vAjintrothI jANe samudra gAjaton. traNe sandhyAe loko vandanA karavA
AvatA. sAdhuonA sangathI pUrNa, nAnA prakAranAn AshcharyothI sanyukta, judAn judAn chitro
sahit, agar chandanano dhUp ane puShponI sugandhathI sugandhamay, vaibhavayukta, ati vishAL
ane UnchA, dhvajAthI shobhatA, temAn ratnamay, svarNamay panchavarNanI pratimAo virAjatI,
vidyAdharonA sthAnamAn sundar jinamandironAn shikharothI shobhA thaI rahI chhe. te vakhate nAnA
prakAranA ratnamay upavanAdimAn shobhit jinabhavanothI A jagat vyApta hatun, indranA
nagar samAn lankA andar ane bahAr jinamandirothI manogna hatI. rAvaNe tyAn visheSh
shobhA karAvI. rAvaN pote aDhAr hajAr rANIrUp kamaLonA vanane praphullit karato
potAnAn mandiromAn tathA sarva kShetromAn jinamandironI shobhA karAvato hato. rAvaNanA ghar
taraph lokonA netra manDAyA chhe, te jinamandironI panktithI manDit chhe. nAnA prakAranAn
ratnamay mandironI madhyamAn shrI shAntinAthanun chaityAlay chhe,

Page 452 of 660
PDF/HTML Page 473 of 681
single page version

background image
4pa2 aDasaThamun parva padmapurAN
temAn bhagavAn shAntinAthanI pratimA birAje chhe. bhavya jIvo sakaL lokacharitrane asAr
jANI dharmamAn buddhi kare chhe, jinamandirono mahimA kare chhe. jinamandiro jagatavandya chhe, indranA
mugaTanI Toche lAgelAn ratnonI jyotane potAnAn charaNonA nakhonI jyotithI vadhAre chhe,
dhan prApta karavAnun phaL dharma karavo te ja chhe. gRuhasthano dharma dAn-pUjArUp chhe ane yatino
dharma shAntabhAvarUp chhe. A jagatamAn A jinadharma manavAnchhit phaL Ape chhe; jem sUryanA
prakAshathI AnkhovALA prANI padArthonun avalokan kare chhe tem jinadharmanA prakAshathI bhavya
jIv nijabhAvanun avalokan kare chhe.
e pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn shAntinAthanA chaityAlayanun varNan
karanAr saDasaThamun parva pUrNa thayun.
* * *
aDasaThamun parva
(lankAmAn aShTAhnikA mahotsav samaye siddhachakra vratanI ArAdhanA)
phAgaN sudI AThamathI pUnam sudhI siddhachakranun vrat chhe jene aShTAhnikA kahe chhe. A
ATh divasomAn lankAnA loko ane senAnA mANasoe niyam lIdhA. senAnA sarva uttam
lokoe manamAn evI dhAraNA karI ke ATh divas dharmanA chhe tethI A divasomAn na yuddha
karavun ke na bIjo Arambh karavo. yathAshakti kalyANanA hetuthI bhagavAnanI pUjA karIshun ane
upavAsAdi niyam karIshun. A divasomAn devo paN pUjA-prabhAvanAmAn tatpar thAy chhe.
suvarNakaLashathI kShIrasAgaranun jaL bharI tenAthI dev bhagavAnano abhiShek kare chhe. e jaL
satpuruShonA yashasamAn ujjavaL chhe. bIjA manuShyoe paN potAnI shakti pramANe pUjA
abhiShek karavA. indrAdik dev nandIshvar dvIpamAn jaI jineshvaranun archan kare chhe to shun A
manuShyo potAnI shakti pramANe ahInnA chaityAlayonun pUjan na kare? kare ja. dev suvarNa-
ratnonA kaLashothI abhiShek kare chhe ane manuShya potAnI sampatti pramANe kare. atyant garIb
mANas hoy to khAkharAnAn pAndaDAnnA paDiyAthI ja abhiShek kare. devo ratna- suvarNanA
kamaLothI pUjA kare chhe, nirdhan manuShya chinttarUpI kamaLothI pUjA kare chhe. lankAnA loko Am
vichArIne bhagavAnanAn chaityAlayone utsAhathI dhvajAsahit shobhAvavA lAgyA, vastra, suvarNa
ratnAdithI shobhA karI. ratnonI ane sonAnI rajanA manDaL mAnDayA, devAlayonAn dvAr
shaNagAryAn, maNi-suvarNanA kaLash kamaLothI DhAnkelA dahIn, dUdh, dhRutAdithI pUrNa jinabimbonA
abhiShek mATe bhaktivALA loko lAvyA. tyAnnA bhogI puruShonA gharamAn senkaDo, hajAro
maNi-suvarNonA kaLash chhe. nandanavanamAn puShpa ane lankAnAn vananA nAnA prakAranAn puShpa jevAn
ke karNikAr, atimukta, kadamb, sahakAr, champak, pArijAt, mandAr ane maNi suvarNAdikanAn
sUchanA–pratiShThit jinapratimAnI svachchhatA mATe digambar jain shuddha AmnAyamAn achit shuddha jaLano
upayog karavAnun vidhAn chhe. dUdh, dahIn, ghI vagere vaDe abhiShek karavo te shuddha AmnAy anusAr nathI.

Page 453 of 660
PDF/HTML Page 474 of 681
single page version

background image
padmapurAN ogaNasItteramun parva 4pa3
kamaLothI pUjA karatA hatA. Dhol, mRudang, tAl, shankh ityAdi anek vAjintronA nAd thavA
lAgyA. lankApuranA nivAsI ver tajI AnandarUp thaI ATh divasamAn bhagavAnanI pUjA
atyant mahimApUrvak karavA lAgyA. jem nandIshvar dvIpamAn dev pUjA karavA Ave chhe tem
lankAnA loko lankAmAn pUjA karavA lAgyA, vistIrNa pratApano dhArak rAvaN shrI
shAntinAthanA mandiramAn jaI pavitra thaI bhaktipUrvak ati manohar pUjan karavA lAgyo.
jem pahelAn prativAsudev kare chhe gautam gaNadhar kahe chhe ke he shreNik! je bhagavAnanA
bhakta ati mahimAthI prabhunun pUjan kare chhe tenAn puNyonun vyAkhyAn koN karI shake? te
uttam puruSh devagatinAn sukh bhogave, chakravartIonA bhog pAme, pachhI rAjya tajI
jainamatanA vrat dhAraN karI mahAn tapathI paramamukti pAme, kAraN ke tapanun tej sUryathI
paN adhik chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn shAntinAthanA chaityAlayamAn
aShTAhnikAnA utsavanun varNan karanAr aDasaThamun parva pUrNa thayun.
* * *
ogaNasItteramun parva
(aShTAhnikA parvamAn lokone vrat– niyam levAno rAvaNano Adesh)
shrI shAntinAth bhagavAnanun mandir kailAsanA shikhar ane sharadanA megh samAn
ujjavaL, mandironI panktithI manDit, jem jambudvIpamAn atiuttung sumeru parvat shobhe tem
rAvaNanA mahelanI madhyamAn shobhatun hatun. vidyAnA sAdhanamAn Asakta chittavALo ane sthir
nishchayavALo rAvaN tyAn jaI param adbhut pUjA karavA lAgyo. bhagavAnano abhiShek
karI anek vAjintro vagADI, manohar dravyothI, mahA sugandhI dhUpathI, nAnA prakAranI
sAmagrIthI, shAnt chitte shAntinAth bhagavAnanI pUjA karato hato, jANe ke bIjo indra ja chhe.
shukla vastra paherI, sundar bhujabandhathI jenI bhujA shobhe chhe, shiranA kesh bAndhI tenA upar
mugaT paherI jenA uparano chUDAmaNi lasalasatun tej phelAvato hato, rAvaN banne hAth
joDI jamInane goThaNathI sparshato man, vachan, kAyAthI shAntinAthane praNAm karavA lAgyo.
shrI shAntinAthanI sAme nirmaL bhUmi par Ubhelo atyant shobhato hato. bhUminI pharas
padmarAgamaNinI chhe. rAvaN sphaTikamaNinI mALA hAthamAn laI ane hRudayamAn shrIjInun nAm
raTato jANe bagalAonI panktithI sanyukta kALI ghaTAono samUh ja hoy tevo shobhato
hato. te rAkShasonA adhipatie vidyAsAdhanano Arambh karyo. shAntinAthanA chaityAlayamAn
javA pahelAn teNe mandodarIne AgnA karI hatI ke tun mantrIone ane koTavALane bolAvI
nagaramAn ghoShaNA karAvI de ke sarva loko dayAmAn tatpar thaI niyamadharma dhAraN karo, samasta
vepAr chhoDI jinendranI pUjA karo. yAchakone manavAnchhit dhan Apo ane

Page 454 of 660
PDF/HTML Page 475 of 681
single page version

background image
4pa4 sItteramun parva padmapurAN
ahankAr chhoDo. jyAn sudhI mAro niyam pUro na thAy tyAn sudhI sarva loko shraddhALu banI
sanyam rAkhe, kadAchit koI bAdhA kare to nishchayathI sahan kare, baLavAn hoy te baLano
garva na kare. A divasomAn je koI krodhathI vikAr karashe te avashya sajA pAmashe. mArA
pitA samAn pUjya hashe te paN A divasomAn kaShAy karashe, kalah karashe, tene hun mArIsh.
je puruSh samAdhimaraNathI yukta na hoy te sansAr samudrane taratA nathI; jem AndhaLo
mANas padArthone oLakhato nathI tem avivekI dharmane nIrakhato nathI tethI sarva vivekathI
rahe, pApakriyA na karavA pAme. mandodarIne A AgnA karIne rAvaN jinamandiramAn gayo.
mandodarIe mantrIone ane yamadanD nAmanA koTavALane bolAvI patinI AgnA karI, badhAe
kahyun ke je AgnA hashe tem ja karIshun. Am kahI AgnA shir par chaDAvI sau gher gayA
ane sanyamasahit niyamadharmanA udyamI thaI rAjAnI AgnA pramAN karI. samasta prajA
jinapUjAmAn anurAgI thaI, samasta kArya tajIne sUryathI adhik kAntivALA jinamandiramAn
AvIne nirmaL bhAvathI sanyam niyamanun sAdhan karavA lAgyA.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn lankAnA lokone niyamapAlananA
Adeshanun varNan karanAr ogaNasItteramun parva pUrNa thayun.
* * *
sItteramun parva
(rAvaNanI vidyAsAdhanA ane vAnaravanshI kumAro dvArA lankAmAn upadrav)
shrI rAmanA kaTakamAn guptacharo dvArA evA samAchAr AvyA ke rAvaN bahurUpiNI
vidyA sAdhavA shrI shAntinAth bhagavAnanA mandiramAn prayatna kare chhe. chovIs divasamAn A
bahurUpiNI vidyA siddha thashe. A vidyA evI prabaL chhe ke devono mad paN khanDit kare.
tethI badhA kapidhvajoe evo vichAr karyo ke te niyamamAn besI vidyA sAdhe chhe to tene
krodh utpanna karavo jethI A vidyA siddha na thAy. jo te vidyA siddha karI leshe to indrAdi
devothI paN jItI nahi shakAy, ApaNA jevA rankanI to shI vAt? tyAre vibhIShaNe kahyun ke
tene gusse karavAno upAy tarat ja karo. pachhI badhAe mantraNA karIne rAmane kahyun ke lankA
levAno A samay chhe. rAvaNanA kAryamAn vighna karIe ane ApaNe je karavun hoy te
karIe. kapidhvajonAn A vachan sAmbhaLI mahAdhIr, jemanI cheShTA mahApuruShonI chhe evA shrI
rAmachandre kahyun, he vidyAdharo! tame atyant mUrkhAInI vAt karo chho, kShatriyanA kuLano e
dharma nathI ke AvAn kArya kare. ApaNA kuLanI e rIt chhe ke je bhayathI bhAge teno vadh na
karavo, to je niyam dhAraN karIne jinamandiramAn beThA chhe temane upadrav kevI rIte karIe?
A nIchanun kAm chhe te kuLavAnane yogya nathI. A anyAy pravRutti kShatriyonI nathI.
kShatriy to mahAmAnyabhAv ane shastrakarmamAn pravIN chhe. rAmanAn A vachan sAmbhaLI

Page 455 of 660
PDF/HTML Page 476 of 681
single page version

background image
padmapurAN sIteramun parva 4pap
badhAe vichAryun ke ApaNA prabhu shrI rAm mahAn dharmAtmA chhe, uttam bhAvanAdhArak chhe
eTale emanAthI kadI paN adharmamAn pravRutti nahi thAy. pachhI lakShmaNane jAN karI A
vidyAdharoe potAnA kumArone upadrav mATe vidAy karyA ane sugrIvAdik moTA moTA puruSho
ATh divasano niyam laIne rahyA. pUrNa chandramA samAn vadanavALA, kamaL samAn
netravALA, nAnA lakShaNanA dhArak sinh, vAgh, varAh, gaj, aShTApadayukta rathamAn, vimAnamAn
beThA. vividh AyudhanA dhArak kapikumAro rAvaNane krodh upajAvavAno jemano abhiprAy chhe
e jANe asurakumAr devo ja chhe. prItankar, draDharath, chandrAbh, rativardhan, vAtAyan, gurubhAr,
sUryajyoti, mahArath, sAmant, balanandan, sarvadraShTa, sinh, sarvapriy, nal, nIl, sAgar,
ghoShaputra, pUrNa, chandramA, skandh, chandra, mArIch, jAmbav, sankaT, samAdhi, bahul, sinhakaT,
chandrAsan, indrAyaNi, bal, turang ityAdi anek kumAro ashvavALA rath par chaDayA, bIjA
keTalAk sinh, varAh, gaj, vAgh vagere manathIye chanchaL vAhano par chaDayA, vAdaLAnnA
paTalanI madhyamAn tejasvI, judA judA prakAranAn chihnothI yukta chhatra oDhI, nAnA prakAranI
dhajAo pharakAvatA, gambhIr avAj karatA, dashe dishAne AchchhAdit karatA lankApurImAn
praveshavA lAgyA. te manamAn vichAravA lAgyo ke khUb navAInI vAt chhe ke lankAnA mANaso
nishchint beThA chhe, temane em chhe ke sangrAmano kAI bhay nathI. aho! lankeshvaranun mahAn
dhairya ane gambhIratA to juo, kumbhakarNa jevA bhAI ane indrajit, meghanAd jevA putro
pakaDAI gayA chhe to paN chintA nathI ne ankShAdik anek yoddhA yuddhamAn haNAI gayA. hasta,
prahasta, senApati marAI gayA to paN lankApatine shankA nathI. Am chintavatA, paraspar
vAto karatA nagaramAn peThA. vibhIShaNanA putra subhUShaNe kapikumArone kahyun ke tame nirbhayapaNe
lankAmAn dAkhal thAv, bALak, vRuddha ane strIone kAI herAn na karatA, bIjA badhAne
vyAkuL karashun. tenun vachan mAnIne vidyAdhar kumAro atyant uddhat, kalahapriy, AshIviSh
samAn prachanD, vratarahit, chapaL lankAmAn upadrav karavA lAgyA. temanA bhayankar avAjo
sAmbhaLI loko atyant vyAkuL thayA, rAvaNanA mahelamAn paN vyAkuLatA thaI; jem tIvra
pavanathI samudra khaLabhaLe tem kapikumArothI lankA udveg pAmI. rAvaNanA mahelamAn rAjAnA
mANasone chintA thaI. rAvaNano mahel ratnonI kAntithI dedIpyamAn chhe. tyAn mRudangAdino
mangaL dhvani thaI gayo chhe, strIo nRitya kare chhe. jinapUjAmAn joDAyelI rAjakanyA
dharmamArgamAn ArUDh shatrusenAnA krUr shabdo sAmbhaLI AkuLavyAkuL thaI, strIonAn
AbhUShaNonA avAj thavA lAgyA, jANe ke vINA vAgI rahI chhe. badhI manamAn vichAravA
lAgI ke koN jANe shun hashe? A pramANe AkhI nagarInA loko vyAkuLatAthI vihvaL
thayA. tyAre mandodarInA pitA rAjA may, je vidyAdharomAn daitya kahevAy chhe. badhI senA
sahit bakhtar paherI, Ayudh dhAraN karI yuddha mATe taiyAr thaI rAjadvAre AvyA, jem
indranA bhavan par hiraNyakeshI dev Ave. tyAre mandodarIe pitAne kahyun, he tAt! je
vakhate lankeshvar mandire padhAryA hatA tyAre temaNe AgnA karI hatI ke badhA loko samvararUp
rahe, koI kaShAy na kare mATe tame kaShAy na karo. A divaso

Page 456 of 660
PDF/HTML Page 477 of 681
single page version

background image
4pa6 sIteramun parva padmapurAN
dharmadhyAnanA chhe tethI dharmanun sevan karo, bIjI rIte vartasho to svAmInI AgnAno bhang
thashe ane tamane sArun phaL nahi maLe. putrInAn A vachan sAmbhaLI rAjA may uddhatapaNun
chhoDI, atyant shAnt thaI, shastra utAravA lAgyo, jem sUrya AthamatI vakhate potAnAn
kiraNono tyAg kare chhe, maNionAn kunDaL ane hArathI shobhato te potAnA jinamandiramAn
praveshyo. A vAnaravanshI vidyAdharonA kumAroe potAnI maryAdA chhoDIne nagarano koT toDI
nAkhyo, vajranAn bAraNAn toDayAn, daravAjA toDayA.
emane joIne nagaravAsIone atyant bhay upajyo, gher gher A charchA chAle chhe
ke bhAgIne kyAn jaIshun? A AvyA, bahAr na UbhA raho, andar AvatA raho, hAy mA!
A shun thayun? are, pitAjI! juo, he bhAI! amane bachAvo! he Aryaputra! khUb bIk
lAge chhe, ThekANe ja raho. A pramANe nagarajano vyAkuLatAnAn vachano bolavA lAgyA. loko
bhAgIne rAvaNanA mahelamAn AvyA, potAnAn vastra hAthamAn laIne atyant vihvaL
bALakone godamAn laIne strIo dhrUjatI bhAgI rahI chhe, keTalIk paDI gaI, goThaN chholAI
gayA, keTalIkanA hAr tUTI gayA, moTAn moTAn motI vikharAIne paDayAn chhe; jem meghamALA
shIghra jAy tem jaI rahI chhe. trAs pAmelI haraNI jevI AnkhovALI, DhIlA paDI gayelA
amboDAvALI, keTalIk prItamanI chhAtIe vaLagI paDI. A pramANe lokone udvegarUp atyant
bhayabhIt joI jinashAsananA dev shrI shAntinAth bhagavAnanA mandiranA sevak potAnA
pakShanun rakShaN karavA ane jinashAsanano prabhAv phelAvavA taiyAr thayA. te mahAbhairavano
AkAr dhAraN karIne shrI shAntinAth bhagavAnanA mandiramAnthI nIkaL‌yA. judA judA veshavALA,
vikarAL dADh ane mukhavALA, madhyAhnanA sUrya samAn tej netravALA, hoTh karaDatA dIrgha
kAyAvALA, bhayankar shabda karatA temane joIne vAnaravanshIonA putra bhayathI vihvaL banI
gayA. te dev kShaNamAn sinh, kShaNamAn megh, kShaNamAn hAthI, kShaNamAn sarpa, kShaNamAn vAyu, kShaNamAn
vRukSha, kShaNamAn parvatanun rUp letA. emanAthI kapikumArone pIDA pAmatA joIne rAmanA
sainyanA devo temane madad karavA lAgyA. devomAn paraspar yuddha thayun. lankAnA dev sainyanA dev
sAme ane kapikumAr lankA sanmukh AvyA. tyAre yakShonA svAmI pUrNabhadra ane maNibhadra
atyant kupit thayA, banne yakSheshvar paraspar vAt karatA hatA ke juo, A nirday
kapiputro vikAr pAmyA chhe. rAvaN to nirAhAr thaI, dehamAn nispRuh, sarva jagatanun kArya
chhoDI poShadhamAn beTho chhe evA shAnt chittavALAne A pApI nabaLAI gaNIne pIDavA ichchhe
chhe. paN e yoddhAonI cheShTA na kahevAy. tyAre maNibhadra bolyo he pUrNabhadra! indra paN
rAvaNano parAbhav karavA samartha nathI. rAvaN sundar lakShaNothI pUrNa shAnt svabhAv chhe.
pUrNabhadre kahyun ke lankA par je vighna Avyun chhe te ApaNe dUr karashun. Am kahI banne dhIr
samyagdraShTi jinadharmI yakShonA svAmI yuddha karavA taiyAr thayA eTale vAnaravanshI kumAro ane
temanA pakShanA devo bhAgyA. A banne yakSheshvar joradAr pavan chalAvI pAShANonI varShA
karavA lAgyA, pralayakALanA megh samAn garjanA karavA lAgyA.

Page 457 of 660
PDF/HTML Page 478 of 681
single page version

background image
padmapurAN sIteramun parva 4pa7
temaNe chalAvelA pavanathI kapidaL sUkAn pAndaDAnnI jem UDIne bhAgI gayun. temanI sAthe ja
A banne yakSheshvar rAmanI pAse Thapako ApavA AvyA. subuddhi pUrNabhadre rAmanI stuti
karIne kahyun ke rAjA dasharath mahAn dharmAtmA hatA, temanA tame putra, ayogya kAryanA
tyAgI, shAstrasamudranA pAragAmI, shubh guNothI badhA karatAn UnchA, ane tamArI senA
lankAne, lokone upadrav kare, e kyAnnI vAt? je jenun dravya hare chhe te tenA prAN hare chhe.
A dhan jIvonA bAhya prAN chhe. amUlya hIrA, vaiDUrya, maNi, mANek motI, padmarAgamaNi
ItyAdi anek ratnothI bharelI lankAne udveg upajAvyo. pUrNabhadranun vachan sAmbhaLI rAmanA
sevak garuDaketu eTale ke lakShmaNe tIkhI bhAShAmAn kahyun ke A shrI raghuchandranI prANathI pyArI
rANI sItAne, je shIlarUp AbhUShaN paheranArI chhe, duShTa rAvaN kapaT karIne harI gayo chhe
teno pakSha tame kem karo chho? he yakShendra! ame tamAro kyo aparAdh karyo ane teNe shun
karyun ke jethI tame bhRukuTI vAnkI karI. sandhyAnI lAlAsh jevAn netro karIne amane Thapako
ApavA AvyA chho? tamArun kArya yogya nathI. lakShmaNe Am kahyun ane rAjA sugrIv
bhayabhIt thaI pUrNabhadrane ardhya ApI kahevA lAgyo, he yakShendra! krodh tyajo, ame lankAmAn
kAI upadrav nahi karIe, parantu vAt Am chhe-rAvaN bahurUpiNI vidyA sAdhe chhe, kadAch
tene vidyA siddha thAy to tenI sAme koI TakI na shake, jem jinadharmanA upAdhyAy sAme
vAdI TakI shakato nathI tethI te kShamAvant thaIne vidyA sAdhe chhe. tethI jo tene ame krodh
utpanna karIe to te vidyA sAdhI na shake, jem mithyAdraShTi mokShane sAdhI shake nahi tem.
tyAre pUrNabhadre kahyun ke em ja karo, parantu lankAnA ek jIrNa taNakhalAne paN bAdhA nahi
karI shako. vaLI tame rAvaNanA angane bAdhA na karo, bIjI koI paN rIte krodh utpanna
karAvo. parantu rAvaN atyant draDh chhe, tene krodh upajavo agharo chhe. Am kahI te banne
yakShendra jemane bhavyajIvo pratye vAtsalya chhe, jemanA netra prasanna chhe te munionA bhakta
ane vaiyAvrat karanArA, jinadharmI potAnA sthAnake gayA. rAmane Thapako ApavA AvyA
hatA te lakShmaNanAn vachanothI lajjit thayA ane samabhAvathI potAnA sthAnake gayA.
gautam svAmI kahe chhe he shreNik! jyAn sudhI nirdoShatA hoy tyAn sudhI paraspar prIti rahe
chhe ane doSh utpanna thatAn prItibhang thAy chhe, jem sUrya utpAt sahit hoy to sAro
lAgato nathI.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn rAvaNanI vidyAsAdhanA,
kapikumArono lankAmAn upadrav, pUrNabhadra-maNibhadrano kop ane kopanI shAntinun varNan
karanAr sItteramun parva pUrNa thayun.
* * *

Page 458 of 660
PDF/HTML Page 479 of 681
single page version

background image
4pa8 ekotteramun parva padmapurAN
ekotteramun parva
(rAvaNane bahurUpiNI vidyAnI siddhi)
pachhI pUrNabhadra ane maNibhadrane shAnt thayelA joIne sugrIvano putra angad lankAmAn
dAkhal thayo. angad kihakandh nAmanA hAthI par beTho hato. motInI mALAthI shobhato,
ujjavaL chAmarayukta, meghamALAmAn pUrNimAnA chandra samAn shobhato hato. tenI sAthe anek
sAmanto ane kumAro ashvArohI ane pyAdAn chandanano ange lep karI, tAmbulathI hoTh lAl
karI. khabhe khaDga mUkI, sundar vastro paherI, AgaL-pAchhaL, DAbe-jamaNe sainiko chAlyA
jAy chhe, vINA-bansarI-mRudangAdi vAge chhe, nRitya thatun jAy chhe. kapivanshIonA kumAro
svargapurImAn asurakumAr pravesh kare tem lankAmAn praveshyA. lankAmAn praveshatA angadane joIne
strIo paraspar vAto karavA lAgI juo, A angad dashamukhanI nagarImAn nirbhayapaNe
chAlyo jAy chhe, ANe shun karavAnun Arambhyun hashe? have pachhI shun thashe? lokonI AvI vAt
sAmbhaLatA te chAlatA chAlatA rAvaNanA mahelamAn gayA. tyAn maNiono chok joI temaNe
jANyun ke e sarovar chhe tethI trAs pAmyA pachhI barAbar jotAn te maNino chok chhe em
jANI AgaL gayA. sumerunI guphA jevun ratnothI nirmAyit mandiranun dvAr joyun, maNionAn
toraNothI dedIpyamAn anjan parvat sarakhA indranIlamaNinA gaj joyA, temanA vishAL
kumbhasthaL, atyant manogna sthUL dAnt ane mastak par sinhanA chihna, jenA shir par pUnchh
chhe, hAthIonA kumbhasthaL par vikarAL vadanavALA sinh, tIkShNa dADh ane bhayAnak kesh,
temane joIne pyAdAn DarI gayA, temaNe jANyun ke sAchA hAthI chhe tethI bhayathI vihvaL
thaIne bhAgyAn angade khUb samajAvyA tyAre AgaL chAlyAn. rAvaNanA mahelamAn kapivanshI
sinhanI guphAmAn mRuganI peThe gayA. anek dvAr vaTAvIne AgaL javA shaktimAn thayA.
gharanI rachanA gahan tethI janmaandhanI peThe bhaTakyA. sphaTikamaNinA mahelo hatA tyAn
AkAshanI AshankAthI bhram pAmyA ane te indranIlamaNinI peThe andhakArarUp bhAse,
mastakamAn shilA vAgI tethI jamIn par paDayA, temanI Ankho vedanAthI vyAkuL banI,
koI upAye mArga meLavIne AgaL gayA jyAn sphaTikamaNinI peThe ghaNAnA goThaN bhAngyA,
kapAL phUTayAn, dukhI thayA ane pAchhA pharyA to mArga na maLe. AgaL ek ratnamayI strI
joI tene sAchI strI jANIne tene pUchhavA lAgyA paN te shun uttar Ape? tyAre te shankAthI
bharelA AgaL gayA, vihvaL thaIne sphaTikamaNinI bhUmimAn paDayA. AgaL shAntinAthanA
mandiranun shikhar najare paDayun, paN jaI shake tem nahotun, ADI sphaTikanI bhInt hatI. jem
te strI najare paDI hatI ek ratnamay dvArapAL najare paDayo. tenA hAthamAn sonAnI
lAkaDI hatI. tene kahyun ke shrI shAntinAthanA mandirano mArga batAvo, te shun batAve? pachhI
tene hAthathI kUTayo to kUTanAranI AngaLInA chUrA thaI gayA. vaLI AgaL gayA, temane
lAgyun ke A indranIlamaNinun dvAr chhe, tyAnthI shAntinAthanA mandiramAn javAnI ichchhA karI.
jenA bhAv kuTil chhe evA ekavachan bolatA manuShyane joyo, tenA vAL pakaDayA ane

Page 459 of 660
PDF/HTML Page 480 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekotteramun parva 4pa9
kahyun ke tun amArI AgaL chAl ane shAntinAthanun mandir batAv. jyAre te AgaL chAlyo
tyAre te nirAkuL thayA ane shrI shAntinAthanA mandire jaI pahonchyA. puShpAnjali chaDAvI,
jayajayano dhvani karyo. sphaTikanA thAmbhalA upar moTo vistAr joyo, Ashcharya pAmyA,
manamAn vichAravA lAgyA ke jem chakravartInA mahelamAn jinamandir hoy chhe tem ahIn chhe.
pahelAn angad vAhanAdi chhoDIne andar gayo kapALe be hAth mUkI namaskAr karI, traN
pradakShiNA laI, stotrapATh karavA lAgyo. sAthe senA hatI tene bahAranA chokamAn rAkhI.
angade vikasit netre ratnonAn chitrovALun manDaL joyun, soL svapnAnno bhAv joIne
namaskAr karyA. manDapanI bhInt par teNe bhagavAnane namaskAr karI shAntinAthanA mandiramAn
pravesh karyo, atyant harShathI bhagavAnanI vandanA karI. teNe joyun ke sAme rAvaN padmAsan
dhArI beTho chhe, indranIlamaNinAn kiraNo jevI prabhAvALo te sUryanI sAme rAhu beTho hoy
tevo bhagavAn sanmukh beTho chhe. jem bharat jinadIkShAnun dhyAn kare tem te vidyAnun dhyAn
kare chhe. angad rAvaNane kahevA lAgyo, he rAvaN! kahe, have tArI shI vAt chhe? yam paN
na kare, evI tArI dashA hun karun chhun. ten shenun pAkhanD mAnDayun chhe? dhikkAr to pApakarmIne chhe,
ten vRuthA shubh kriyAno Arambh karyo chhe. Am kahIne enun uttarAsan kADhI nAkhyun ane
tenI rANIone enI AgaL mArato kaThor vachan kahevA lAgyo. rAvaNanI pAse puShpa
paDayAn hatAn te laI lIdhAn ane sonAnAn kamaLothI bhagavAnanI pUjA karI. pachhI rAvaNanI
kuvachan kahevA lAgyo, rAvaNano hAthamAnthI sphaTikanI mALA paDAvI lIdhI tethI maNi
vikharAI gayA. pachhI maNi bhegA karI mALA parovI rAvaNanA hAthamAn ApI, vaLI
chhInavI lIdhI, pharIthI parovIne gaLAmAn nAkhI, pachhI mastak par mUkI. pachhI rAvaNanA
rAjyanA mANasorUpI kamaLavanamAn grIShmathI akaLAyelA jangalI hAthInI jem pravesh karyo
ane nirbhay thaIne rAjakuTumbamAn upadrav karavA lAgyo, jem chanchaL ghoDo kUdyA kare tem
chapaLatAthI badhe pharyo. koInA gaLAmAn kapaDAno phAnso banAvIne bAndhyA, koInA gaLAmAn
uttarAsan nAkhI thAmbhalA sAthe bAndhIne chhoDI dIdhA, koIne pakaDI potAnA mANasone kahyun
ke Ane vechI Avo-teNe hasIne kahyun ke pAnch sonAmahoramAn vechI Avyo, A prakAranI
anek cheShTA karI. koInA kAnamAn paganAn ghareNAn ane keshamAn keDano kandoro paherAvyo,
koInA mastakano chUDAmaNi utArI charaNomAn paherAvyo ane koIne paraspar vALathI
bAndhyA. koInA maskat upar avAj karatA mor besADayA. A pramANe jem sAnDh gAyonA
samUhamAn praveshe ane tene atyant vyAkuL kare tem rAvaNanI sAme rAjyanA badhA
kuTumbIone kalesh utpanna karyo. angad krodhathI rAvaNane kahevA lAgyo, ke adham rAkShas! ten
kapaTathI sItAnun haraN karyun, have ame tArA dekhatAn tArI badhI strIonun haraN karIe
chhIe. tArAmAn shakti hoy to rok, Am kahIne enI AgaL mandodarIne pakaDI lAvyo,
jem mRugarAj mRugalIne pakaDI lAve. jenAn netra kampe chhe tene choTalo pakaDIne khenchavA
lAgyo, jem bharat rAjyalakShmIne khenche. teNe rAvaNane kahyun, jo! A tArA jIvathIye
vahAlI evI tArI guNavantI paTarANI mandodarIne ame upADI jaIe