Padmapuran-Gujarati (English transliteration). Parva 87 - Trilokmandan hathinu svarggaman aney Bharat mahamuninu nirvangaman; Parva 88 - Ram-Laxmanno rajyabhishek; Parva 89 - Raja Madhuney jitva Shatrughnanu Mathura par akraman; Parva 90 - Mathurama asurindrakkrut updravthi lokoma vyakulta; Parva 91 - Shatrughnana purvabhav aney Mathurama anek janma dharan karvathi atianurag; Parva 92 - Mathurano asurindrakrut updrav sapt chaaran rushivarona prabhavthi dur thaiyo; Parva 93 - Ramney Shridama aney Laxmanney Manoramani prapti; Parva 94 - Ram Laxmanna vaibhav parivar adinu varnan; Parva 95 - Sitaney garbhdharan aney Jinpujani maha iccha.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 28 of 35

 

Page 520 of 660
PDF/HTML Page 541 of 681
single page version

background image
para0 sattAsImun parva padmapurAN
sattAsImun parva
(trailokyamanDan hAthInun svargagaman ane bharat mahAmuninun nirvANagaman)
pachhI trailokyamanDan hAthIe ati prashAnt chitte kevaLInI nikaT shrAvakanAn vrat
lIdhA. samyagdarshan sahit gnAnI hAthI shubh kriyAmAn udyamI thayo. pandar divasanA upavAs
tathA mAsopavAs karavA lAgyo, sUkAn pAndaDAnthI pAraNun karato hAthI sansArathI bhayabhIt,
uttam cheShTAmAn parAyaN, loko vaDe pUjya, vishuddhatA vadhArato pRithvI par vihAr karato hato.
koI vAr pakShopavAs koI vAr mAsopavAsanA pAraNA nimitte grAmAdikamAn jAy to
shrAvako tene atyant bhaktithI shuddha anna ane shuddha jaLathI pAraNun karAvatA. tenun sharIr
kShIN thayun hatun, vairAgya khIlA sAthe bandhAyelo te ugra tap karato rahyo. yamaniyamarUp jenA
ankush chhe te ugra tap karanAr gaj dhIre dhIre AhArano tyAg karI, ante sallekhanA
dhAraN karI, sharIr tajI chhaThThA svargano dev thayo. anek devAnganAthI yukta, hAr-kunDaLAdi
AbhUShaNothI manDit puNyanA prabhAvathI devagatimAn sukh bhogavavA lAgyo. te chhaThThA
svargamAnthI Avyo hato. ane chhaThThA ja svargamAn gayo, paramparAe te mokSha pAmashe. ane
mahAmuni bharat mahAtapanA dhArak, pRithvInA guru jemane sharIranun mamatva nathI te mahAdhIr
jyAn pAchhalo divas rahe tyAn ja besI rahetA. je ek sthAnamAn rahe nahi, pavan sarakhA
asangI, pRithvI samAn kShamAnA dhArak, jaL samAn nirmaL, agni samAn karmakAShThanA bhasma
karanAr ane AkAsh samAn nirlep, chAr ArAdhanAmAn udyamI, ter prakAranun chAritra
pALatA vihAr karatA hatA. sneh bandhanathI rahit, mRugendra, sarakhA nirbhay, samudra samAn
gambhIr sumeru samAn nishchaL, yathAjAtarUpadhar, satyanun vastra paherI, kShamArUp khaDga dhArI,
bAvIs parIShahanA vijetA, jemane shatrumitra samAn chhe, sukh dukh samAn chhe, tRuN ke ratna
samAn chhe, utkRuShTa muni shAstrokta mArga par chAlatA hatA. temane tapanA prabhAvathI anek
Ruddhi upajI. pagamAn tIkShNa soy jevI tRuNanI saLI bhonkAy chhe, parantu temane tenun bhAn
nathI. te upasarga sahevA mATe shatruonA sthAnamAn vihAr karatA. temane sanyamanA prabhAvathI
shukla dhyAn utpanna thayun. tenA baLathI mohano nAsh karI, gnAnAvaraN, darshanAvaraN ane
antarAy karmano nAsh karI lokAlok prakAshak kevaLagnAn pragaT thayun, pachhI aghAtikarma paN
dUr karI siddhapad pAmyA. have temane sansAramAn bhaTakavun thashe nahi. A kaikeyInA putra
bharatanun charitra je bhaktithI vAnchashe, sAmbhaLashe te sarva kaleshathI rahit thaI yash, kIrti,
baL, vibhUti ane Arogya pAmI, svargamokSha pAmashe. A pavitra charitra, ujjavaL, shreShTha
guNothI yukta bhavya jIv sAmbhaLo jethI shIghra sUryathI adhik tejanA dhArak thAv.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn bharatanA nirvANagamananun varNan
karanAr satyAsImun parva pUrNa thayun.

Page 521 of 660
PDF/HTML Page 542 of 681
single page version

background image
padmapurAN aThayAsImun parva para1
aThayAsImun parva
(rAm–lakShmaNano rAjyAbhiShek)
bharatanI sAthe je mahA dhIravIr, jemane potAnA sharIramAn paN anurAg nahoto
evA rAjA jaineshvarI dIkShA laI durlabh vastu pAmyA temAnA keTalAkanAn nAm kahIe chhIe.
siddhArtha, rativardhan, megharath, jAmbUnad, shalya, shashAnk, viras, nandan, nand, Anand, sumati,
sadAshray, mahAbuddhi, surya, Indradhvaj, janavallabh, shrutidhar, suchandra, pRithvIdhar, alank,
sumati, akrodh, kundar, satyavAn hari, sumitra, dharmamitra, pUrNachandra, prabhAkar, nadhuSh, sundan,
shAnti, priyadharmA ityAdi ek hajArathI adhik rAjAoe vairAgya lIdho. vishuddha kuLamAn
upajelA, sadAchAramAn tatpar, pRithvImAn jemanI shubh cheShTa prasiddha hatI, evA bhAgyashALI
rAjAoe hAthI, ghoDA, rath, pyAdA, suvarNa ratna raNavAs sarvano tyAg karI panchamahAvrat
dhAraN karyAn. temaNe jIrNa tRuNanI peThe rAjyano tyAg karyon. te shAnt yogIshvar jAtajAtanI
Ruddhi pAmyA. AtmadhyAn karanAr temAnA keTalAk mokSha pAmyA, keTalA ahamindra thayA,
keTalAk utkRuShTa dev thayA. bharat chakravartI jevA dasharath putra bharat gharamAnthI nIkaL‌yA pachhI
lakShmaN temanAn guNone yAd karI karIne ati shok pAmyA. potAnA rAjyane shUnya gaNavA
lAgyA, shokathI jemanun chitta vyAkuL chhe te ati dIrgha nishvAs nAkhavA lAgyA, Ansu
sAravA lAgyA, tenI nIlakamaL jevI kAnti karamAI gaI, virAdhitanI bhujA par hAth mUkI
tenA sahAre besI mand mand vachan kahevA lAgyA, he bharat mahArAj, guN ja jemanAn
AbhUShaN chhe te kyAn gayA? jemaNe taruN avasthAmAn sharIr pratyenI prIti chhoDI dIdhI, je
indra samAn rAjA hatA ane ame badhA temanA sevak hatA te raghuvanshanA tilak samasta
vibhUti tajIne mokShane arthe ati durddhar munino dharma dhAravA lAgyA. sharIr to ati
komaL chhe te parIShah kevI rIte sahan karashe? temane dhanya chhe. mahAgnAnI shrI rAme kahyun,
bharatano mahimA kathanamAn Ave nahi, temanun chitta kadI sansAramAn DUbyun nahi. je viShabharyA
annanI jem rAjya chhoDIne jinadIkShA dhAre chhe temanI ja shuddha buddhi chhe ane temano ja
janma kRutArtha chhe. te pUjya param yogInun varNan devendra paN karI shake nahi to bIjAnI shI
shakti hoy te kare. te rAjA dasharathanA putra, kaikeyInA nandanano mahimA amArAthI kahI
shakAy nahIn. A bharatanAn guN gAtAn ek muhUrta sabhAmAn beThA badhA rAjA bharatanAn ja
guN gAyA kare chhe. pachhI shrI rAm-lakShmaN banne bhAI bharatanA anurAgathI atiudvegathI
UbhA thayA, badhA rAjAo potapotAnA sthAnake gayA. ghare ghare bharatanI ja charchA thAy chhe.
badhA loko Ashcharya pAmyA. A to emanI yuvAn avasthA hatI ane A rAjya, AvA
bhAI ane badhI sAmagrIpUrNa, AvA ja puruSh tyAg kare te ja paramapad pAme. A pramANe
badhA ja prashansA karavA lAgyA.
bIje divase badhA rAjA mantraNA karIne rAm pAse AvyA. namaskAr karIne atyant premathI A
vachan kahyAn-he nAth! ame jo aNasamaj hoIe to paN ApanA chhIe ane buddhimAn

Page 522 of 660
PDF/HTML Page 543 of 681
single page version

background image
parar aThayAsImun parva padmapurAN
hoIe to paN ApanA chhIe. amArA upar kRupA karIne, amArI vinantI sAmbhaLo. he
prabho! ame badhA bhUmigocharI ane vidyAdharo Apano rAjyAbhiShek karIe, jem svargamAn
indrano thAy chhe. tyAre amArA netra ane hRuday saphaL thashe tamArA abhiShekanA sukhathI
pRithvI sukharUp thashe. rAme kahyun, tame lakShmaNano rAjyAbhiShek karo, te pRithvIno stambh bhUdhar
chhe, rAjAonA guru vAsudev, rAjAonA rAjA, sarva guNaaishvaryanA svAmI, sadA mArAn
charaNone name chhe, e uparAnt mAre rAjya kayun hoy? tyAre te badhAe shrIrAmanI ati
prashansA karI ane jayajayakAr karatAn lakShmaN pAse gayA ane badho vRuttAnt kahyo. pachhI
lakShmaN badhAne sAthe laIne rAm pAse AvyA ane hAth joDI namaskAr karI kahevA
lAgyA, he vIr! A rAjyanA svAmI Ap ja chho, hun to Apano AgnAnkit anuchar chhun.
tyAre rAme kahyun, he vatsa! tame chakranA dhArak nArAyaN chho tethI rAjyAbhiShek tamAro ja
yogya chhe, pachhI chhevaTe e banneno rAjyAbhiShek nakkI thayo. pachhI meghadhvani jevA
vAjintrono dhvani thayo, dundubhi vAjAn, nagArAn, Dhol, mRudang, vINA, bansarI, jhAlar, jhAnjh,
manjIrA, shankh ityAdi vAjintro vAgyAn ane nAnA prakAranAn mangaL gIt-nRitya thayAn,
yAchakone manavAnchhit dAn ApyAn, saune khUb Anand thayo. banne bhAI ek sinhAsan par
beThA, kamaLathI DhAnkelA, pavitra jaL bharelAn svarNa ratnanA kaLashothI vidhipUrvak abhiShek
thayo. banne bhAI mugaT, bAjUbandh, hAr, keyUr, kunDaLAdithI manDit manogna vastu paherI,
sugandhacharchit beThA, vidyAdhar bhUmigocharI tathA traN khanDanA devo jayajayakAr karavA lAgyA.
haL-mUshaLanA dhArak A baLabhadra shrI rAm ane chakranA dhArak A vAsudev shrI lakShmaN
jayavant ho. banne rAjendrono abhiShek karI vidyAdhar khUb utsAhathI sItA ane lakShmaNanI
rANI vishalyAno abhiShek vidhipUrvak thayo.
pachhI vibhIShaNane lankA ApI, sugrIvane kihakanghapur, hanumAnane shrInagar tathA
hanuruhadvIp ApyA, virAdhitane nAgalok samAn alankApurI ApI. naL nIlane
kihakandhapur Apyun, bhAmanDaLane vaitADayanI dakShiN shreNImAn rathanUpur Apyun ane samasta
vidyAdharono adhipati banAvyo, ratnajaTIne devopunit nagar Apyun ane bIjA badhAne
yogya sthAn ApyAn, potAnA puNyanA uday pramANe badhA ja rAm-lakShmaNanA pratApe rAjya
pAmyA. rAmanI AgnAthI yathAyogya sthAnamAn rahyAn. je bhavya jIv puNyanA prabhAvanun phaL
jagatamAn prasiddha chhe em jANI dharmamAn rati kare chhe te manuShya sUryathI jyoti pAme chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn rAm-lakShmaNanA rAjyAbhiShekanun
varNan karanAr aThayAsImun parva pUrNa thayun.
* * *

Page 523 of 660
PDF/HTML Page 544 of 681
single page version

background image
padmapurAN nevyAsImun parva para3
nevyAsImun parva
(rAjA madhune jItavA shatrughnanun mathurA par AkramaN)
pachhI rAm-lakShmaNe atyant premathI bhAI shatrughnane kahyun ke tamane je desh game te
lyo. jo tamAre aDadhI ayodhyA joItI hoy to aDadhI ayodhyA lyo athavA rAjagRuh,
podanApur ke paunDrasundar lyo. senkaDo rAjadhAnI chhe temAnthI je sArI te tamArI. tyAre shatrughne
kahyun ke mane mathurAnun rAjya Apo. tyAre rAm bolyA, he bhAI! tyAn madhunun rAjya chhe
ane te rAvaNano jamAI chhe, ane yuddhono jItanAro chhe, chamarendre tene trishUL Apyun chhe
te jayeShThanA sUrya samAn dussah chhe ane devothI nivArI shakAy tevun nathI, tenI chintA
amane paN nirantar rahe chhe. te rAjA madhu raghuvanshIonA kuLarUp AkAshamAn sUrya samAn
pratApI chhe, jeNe vanshano udyot karyo chhe, teno putra lavaNArNav vidyAdharothI paN asAdhya
chhe. pitAputra banne khUb shUravIr chhe. mATe mathurA chhoDIne bIjun chAhe te rAjya lyo. to
paN shatrughne kahyun ke ghaNun kahevAthI shun lAbh? mane mathurA ja Apo. jo hun madhanA pUDAnI
jem madhune raNasangrAmamAn toDI na nAkhun to hun dasharathano putra shatrughna nahi. jem sinhanA
samUhane aShTApad toDI pADe chhe tem tenA sainya sahit tene hun chUrI na nAkhun to hun tamAro
bhAI nahi. jo hun madhune mRutyu na pamADun to hun suprabhAnI kRukShimAn upajyo nathI em
jANajo. shatrughnanA AvA prachanD tejabharyAn vachanothI vidyAdharonA badhA adhipati Ashcharya
pAmyA ane shatrughnanI khUb prashansA karavA lAgyA. shatrughna mathurA javA taiyAr thayo. shrI
rAme kahyun, he bhAI! hun ek yAchanA karun chhun tenI mane dakShiNA Ap. shatrughne javAb
Apyo ke badhAnA dAtA Ap chho, badhA to ApanA yAchak chhe, Ap yAchanA karo te kevI
vAt kahevAy? mArA prANanA paN Ap svAmI chho to bIjI vastunI shI vAt hoy?
ek madhu sAthe yuddha karavAnun hun nahi chhoDun, bAkI je kAI kahesho te ja pramANe karIsh. tyAre
shrI rAme kahyun, he vatsa! tun madhu sAthe yuddha kare to je samaye tenA hAthamAn trishULaratna na
hoy tyAre karaje. shatrughne kahyun ke Ap jem AgnA karasho tem ja thashe. Am kahIne
bhagavAnanI pUjA karI. NamokkAr mantranA jap, siddhone namaskAr karI, bhojanashALAmAn jaI
bhojan karI, mAtAnI pAse jaIne AgnA mAgI. mAtAe atyant snehathI tenA mastak
par hAth mUkI kahyun, he vatsa! tun tIkShNa bANothI shatruonA samUhane jIt. yoddhAnI
mAtAe potAnA yoddhA putrane kahyun, he putra! atyAr sudhI sangrAmamAn shatruoe tArI pITh
joI nathI ane have paN nahi jue. tun raNamAn jItIne AvIsh tyAre hun svarNanAn
kamaLothI shrI jinendranI pUjA karAvIsh. te bhagavAn traN lokamAn mangaLanA kartA, sur-
asurothI namaskAr karavA yogya rAgAdinA jItanArA tArun kalyAN karo. te parameshvar,
puruShottam arihant bhagavAne atyant durjay moharipune jItyo chhe, te tane kalyAN Apo.
sarvagna, trikALadarshI svayambuddhanA prasAdathI tAro vijay thAv. je kevaLagnAnathI lokAlokane
hatheLImAn AmbaLAnI jem dekhe chhe, te tane mangaLarUp thAv. he vatsa!

Page 524 of 660
PDF/HTML Page 545 of 681
single page version

background image
pa24 nevyAsImun parva padmapurAN
te siddha parameShThI je aShTakarmathI rahit chhe, aShTaguN Adi anant guNothI birAjamAn
lokanA shikhar par birAje chhe te tane siddhinA kartA thAv. bhavya jIvonA param AdhAr
AchArya tArAn vighna dUr karo, je kamaL samAn alipta chhe, sUrya samAn timiranA hartA chhe,
chandramA samAn AhalAdanA kartA chhe, bhUmi samAn kShamAvAn chhe, sumeru samAn achaL ane
samudra samAn gambhIr chhe. jinashAsananA pAragAmI upAdhyAy tamArA kalyANanA kartA thAv.
karmashatrune jItavAmAn mahA shUravIr, bAr prakAranAn tapathI je nirvANane sAdhe chhe, te sAdhu
ane tane mahAvIryanA dAtA thAv. A pramANe vighna haranAr, mangaLakArI mAtAe AshiSh
ApI te shatrughne mAthe chaDAvI mAtAne praNAm karI bahAr nIkaL‌yo. sonAnI sAnkaLathI
manDit hAthI par beTho. nAnA prakAranAn vAhano par ArUDh anek rAjA tenI sAthe chAlyA.
te devothI manDit devendra jevo shobhato hato. rAm-lakShmaNanI bhAI upar ghaNI prIti hatI
tethI traN mukAm sudhI bhAInI sAthe gayA. pachhI bhAIe kahyun-he pUjya puruShottam! pAchhA
ayodhyA jAv, mArI chintA na karo, hun ApanA prasAdathI shatruone nisandeh jItIsh. pachhI
lakShmaNe samudrAvarta nAmanun dhanuSh Apyun. pavan sarakhA vegavALA bAN ApyAn ane
kRutAntavakrane sAthe mokalyo. lakShmaN sAthe rAm ayodhyA pAchhA AvyA, parantu bhAInI chintA
visheSh hatI.
pachhI shatrughna mahAdhIravIr moTI senA sAthe mathurA taraph gayo. anukrame yamunA
nadInA kAnThe jaIne mukAm karyo. sUkShma buddhivALA mantrIo tyAn mantraNA karavA lAgyA.
juo! A bALak shatrughnanI buddhi ke madhune jItavAnI ichchhA karI chhe. e rAjanItithI
ajAN phakta abhimAnathI pravartyo chhe. je madhue pahelAn rAjA mAndhAtAne raNamAn jItyo
hato te madhu devo ke vidyAdharothI jitAy tevo nathI, tene A kevI rIte jItashe? rAjA
madhu sAgar samAn chhe, UchhaLatA pyAd tenI lahero chhe, shatruorUpI magarathI pUrNa madhu-
samudrane shatrughna bhujAo vaDe taravA ichchhe chhe te kevI rIte tarashe? madhu bhUpati bhayAnak
van samAn chhe temAn praveshIne koN jIvato nIkaLe? pyAdAnA samUharUpI vRukSha, matta
hAthIothI bhayankar ane ashvonA samUharUp mRug jyAn phare chhe tevun van chhe. mantrIonAn A
vachan sAmbhaLI kRutAntavakre kahyun, tame sAhas chhoDI AvAn kAyaratAnAn vachan kem bolo chho?
joke rAjA madhu chamarendre ApelA amogh trishULathI ati garvit chhe to paN te madhune
shatrughna avashya jItashe; jem hAthI baLavAn hoy chhe ane sUnDhathI vRukShone ukhADI nAkhe chhe,
mad jhare chhe to paN sinh tene jIte chhe. A shatrughna lakShmI ane pratApathI manDit chhe,
baLavAn chhe, mahApanDit chhe, pravIN chhe ane shrI lakShmaN enA sahAyak chhe, vaLI Ap sau
bhalA mANaso tenI sAthe chho tethI A shatrughna avashya shatrune jItashe. kRutAntavakre AvAn
vachan kahyAn tyAre badhA rAjI thayA. ane mantrIoe pahelAn ja mathurAmAn je guptacharo
mokalyA hatA te AvIne shatrughnane badhA samAchAr ApavA lAgyA. he dev! mathurAnagarInI
pUrva dishAmAn atyant manogna upavan chhe tyAn raNavAs sahit rAjA madhu rame chhe. rAjAne
jayantI nAmanI paTarANI

Page 525 of 660
PDF/HTML Page 546 of 681
single page version

background image
padmapurAN nevyAsImun parva parap
chhe tenA sahit vanakrIDA kare chhe. jem sparshan indriyane vash thayelo gajarAj bandhanamAn paDe
chhe tem mahAkAmI rAjA mohit thaIne viShayonA bandhanamAn paDayo chhe. Aje chha divasathI
sarva rAjya kArya chhoDI pramAdane vash thaI vanamAn rahe chhe, kAmAndha mUrkha tamArA Agamanane
jANato nathI. tame tene jItavAno nishchay karyo chhe tenI tene khabar nathI. mantrIoe tene
khUb samajAvyo paN koInI vAt kAne dharato nathI, jem mUDh rogI vaidyanun auShadh leto
nathI. A samaye mathurA hAthamAn Ave to Ave ane jo kadAch madhu nagaramAn AvI gayo
to samudra samAn athAh chhe. guptacharonA mukhethI A vachan sAmbhaLI kAryamAn pravIN shatrughna
te ja samaye baLavAn yoddhAo sAthe mathurAmAn dhasI gayo. ardharAtrinA samaye badhA loko
pramAdamAn hatA, nagarI rAjA vinAnI hatI tethI shatrughna daravAjo toDIne mathurAmAn praveshyo.
mathurA manogna chhe. bandIjanonA avAj AvyA ke rAjA dasharathanA putra shatrughna jayavant ho.
A shabdo sAmbhaLI nagarInA loko parachakranun Agaman jANI atyant vyAkuL thayA. jem
lankA angadanA praveshathI atyant vyAkuL thaI hatI tem mathurAmAn vyAkuLatA phelANI. keTalIk
bIkaN hRudayavALI strIone garbhapAt thaI gayo, keTalAk shUravIro kakaLATanA shabda sAmbhaLI
tatkAL sinhanI peThe UThayA. shatrughna rAjamahelamAn gayo, AyudhashALA potAnA kabajAmAn laI
lIdhI ane strI-bALako vagere nagarajano trAs pAmyAn hatAn temane madhur vachanothI dhIraj
ApI ke A shrI rAmanun rAjya chhe, ahIn koine dukh nahi paDe. AthI nagarInA loko
nirbhay thayA. shatrughna mathurAmAn Avyo chhe e sAmbhaLIne rAjA madhu ati kop karI
upavanamAnthI nagaramAn Avyo, paN shatrughnanA subhaTonun rakShaN hovAthI mathurAmAn dAkhal na
thaI shakyo. jem muninA hRudayamAn moh praveshI shakato nathI. jAtajAtanA upAyo karavA chhatAn
te praveshI na shakyo ane trishULarahit thayo to paN abhimAnI madhue shatrughna sAthe sandhi
na karI, laDavA mATe taiyAr thayo. tethI shatrughnanA yoddhA yuddha karavA nIkaL‌yA, bannenI samudra
jevaDI senA vachche paraspar yuddha thayun. rath, hAthI, ghoDAnA savAro paraspar yuddha karavA
lAgyA. jAtajAtanAn Ayudho dhAraN karI samartha yoddhAo laDavA lAgyA. te vakhate
parasenAnA garvane na sahan karI shakavAthI kRutAntavakra senApati shatrunI senAmAn peTho ane
svayambhU ramaN udyAnamAn indra krIDA kare tem raNakrIDA karavA lAgyo. tene joIne madhuno
putra lavaNArNavakumAr yuddha karavA sAme Avyo, potAnA bANarUp meghathI kRutAntavakrarUp
parvatane AchchhAdit karavA lAgyo. kRutAntavakra paN AshIviSh tulya bANothI tenA bANane
chhedato rahyo ane dharatI tathA AkAshane potAnAn bANothI DhAnkavA lAgyo. banne yoddhA sinh
samAn baLavAn hatA. ANe tene ratharahit karyo ane teNe Ane. pachhI kRutAntavakre
lavaNArNavanI chhAtImAn bAN mAryun ane tenun bakhtar bhedyun. lavaNArNave kRutAntavakra upar tomar
chalAvyun. banne ghAyal thayA hatA, bannenI Ankho krodhathI lAl hatI, bannenAn vastra
rudhirathI rangAyA hatA, banne kesuDAnA vRukSha samAn shobhatA hatA. gadA, khaDga, chakra ityAdi anek

Page 526 of 660
PDF/HTML Page 547 of 681
single page version

background image
para6 nevyAsImun parva padmapurAN
AyudhothI bannenI vachche ghaNI vAr sudhI yuddha thayun. banne baL, unmAd, viShAdathI bharyA
hatA. chhevaTe kRutAntavakre lavaNArNavanA vakShasthaLamAn prahAr karyo ane te pRithvI par paDayo, jem
puNyanA kShayathI svargavAsI dev madhyalokamAn AvIne paDe. lavaNArNave prAN chhoDayA. putrane
paDelo joI madhu kRutAntavakra taraph doDayo. tyAn shatrughne madhune rokyo, jem nadInA pravAhane
parvat roke. madhu ati dussah shok ane kopathI bharelo yuddha karavA lAgyo. AshIviShanI
draShTi samAn madhunI draShTi shatrughnanI senA sahI shakI nahi. jem ugra pavananA yogathI pAndaDAn
chaLavA lAge tem loko chalAyamAn thayA. pachhI shatrughnane madhunI sAme jato joI temanAmAn
dhairya Avyun. jyAn sudhI potAnA svAmIne prabaL na dekhe tyAn sudhI ja loko shatrunA bhayathI
Dare chhe ane svAmIne prasannavadan joIne dhairya pAme chhe. shatrughna uttam rath par besI manogna
dhanuShya hAthamAn laI, sharadanA sUrya samAn mahA tejasvI, akhanDit jenI gati chhe te shatrunI
samIpe jatAn mRugarAj par gajarAj jato hoy tevo shobhato hato. jem agni sUkAn
pAndaDAnne bALe tem madhunA anek yoddhAono kShaNamAtramAn teNe nAsh karyo. shatrughnanI sAme
madhuno koI yoddho TakI na shakyo. jem jinashAsananA panDit syAdvAdInI sAme ekAntavAdI
TakI na shake tem. je subhaT shatrughna sAthe yuddha karavA Ave chhe te sinhanI sAme mRuganI peThe
tatkAL vinAsh pAme chhe. madhunI samasta senAnAn yoddhA vyAkuL banI madhunA sharaNe AvyA.
mahAsubhaT madhue shatrughnane sanmukh Avato joI tenI dhvajA chhedI, shatrughne bANathI tenA
rathanA ashva haNyA. madhu parvat samAn varuNendra gaj upar chaDayo ane krodhathI prajvalit
thaIne shatrughnane bANathI satat AchchhAdavA lAgyo, jem mahAmegh sUryane AchchhAde chhe.
shUravIr shatrughne tenAn bAN chhedI nAkhyAn, madhunun bakhtar bhedI nAkhyun. jem potAnA gher koi
mahemAn Ave ane sajjan mANas tenI sArI rIte mahemAnagati kare tem shatrughna madhunI
raNasangrAmamAn shastro vaDe mahemAnagati karavA lAgyo.
(shatrughnane ajey jANI rAjA madhunun sansArathI virakta thavun ane sannyAsagrahaN)
pachhI mahAvivekI madhue shatrughnane durjay jANI, potAne trishUL AyudhathI rahit
jANI, potAnA putrane mRutyu pAmelo joI ane potAnun AyuShya alpa jANI muninAn
vachan par vichAr karyo ke aho jagatano samasta Arambh mahAn hinsArUp dukh ApanAr
sarvathA tyAjya chhe, A kShaNabhangur sansAranA charitramAn mUDhajan kem rAche chhe? A sansAramAn
dharma ja prashansAyogya chhe ane adharmanun kAraN ashubh karma prashansAyogya nathI. mahAnindya A
pApakarma narak nigodanun kAraN chhe. je durlabh manuShyadeh pAmIne dharmamAn buddhi lagAvato nathI
te prANI mohakarmathI ThagAyelo anant bhavabhramaN kare chhe. men pApIe asAr sansArane
sArarUp jANyo, kShaNabhangur sharIrane dhruv jANyun ane Atmahit na karyun. pramAdamAn rahyo,
rog samAn A indriyanA bhogone bhalA jANI bhogavyA, jyAre svAdhIn hato tyAre
mane subuddhi na AvI. have antakAL Avyo, have shun karun? gharamAn Ag lAge tyAre
taLAv khodAvavAno sho artha chhe? sarpe Dansh dIdho hoy te vakhate

Page 527 of 660
PDF/HTML Page 548 of 681
single page version

background image
padmapurAN nevyAsImun parva para7
paradeshamAnthI mantrAdhIshane bolAvavAno ane dUr deshathI maNi auShadhi mangAvavAno sho artha
chhe? mATe have sarva chintA chhoDI nirAkuL thaIne potAnun man samAdhAnamAn lAvun. Am
vichArIne te dhIravIr ghAthI pUrNa hAthI par beselI sthitimAn ja bhAvamuni thavA lAgyA,
arahant, siddha, AchArya, upAdhyAy, sAdhuone manathI, vachanathI vAramvAr namaskAr karI
arahant siddha sAdhu tathA kevaLI-praNit dharma e ja mangaL chhe, uttam chhe, enun ja mAre
sharaN chhe, aDhIdvIpamAn pandar karmabhUmimAn bhagavAn arahantadev hoy chhe te trilokanAth mArA
hRudayamAn sthiti karo. hun vAramvAr namaskAr karun chhun. have hun yAvat jIvan sarva pApayogano
tyAg karun chhun, chArey AhArano tyAg karun chhun, pUrve je pAp upArjyAn hatAn tenI nindA karun
chhun ane sarva vastuono tyAg karun chhun. anAdikALathI A sansAravanamAn je karma upArjyAn
hatAn te mArA duShkRut mithyA thAv.
bhAvArtha– mane phaL na Apo. have hun tattvagnAnamAn sthit chhun, tajavA yogya
rAgAdine tajun chhun ane grahavA yogya nijabhAvanun grahaN karun chhun, gnAnadarshan mAro svabhAv
ja chhe, te mArAthI abhinna chhe ane sharIrAdik samasta parapadArtha karmathI upajyA chhe te
mArAthI bhinna chhe, dehatyAganA samaye sansArI jIvo dharatIno tathA tRuNano sAtharo kare chhe,
te sAtharo (santhAro) nathI. A jIv ja pApabuddhi rahit thAy tyAre pote ja potAno
sAtharo chhe. Am vichArIne rAjA madhue banne prakAranA parigrah bhAvathI tajyA ane
hAthIne pITh par besI rahIne shiranA keshano loch karavA lAgyo, sharIr ghAvothI atyant
vyApta chhe to paN durddhar dhairya dhAraN karI AtmayogamAn ArUDh thaI kAyAnun mamatva tyAgyun.
tenI buddhi vishuddha thaI chhe. shatrughne madhunI param shAnt dashA joIne tene namaskAr karyA ane
kahyun ke he sAdho! mArA aparAdhInA aparAdh mAph karo. devanI apsarAo madhuno sangrAm
jovA AvI hatI te AkAshamAnthI kalpavRukShanAn puShponI varShA karavA lAgI. madhunA vIraras
ane shAntaras joI devo paN Ashcharya pAmyA. pachhI madhu ek kShaNamAtramAn samAdhimaraN
karI trIjA sanatkumAr svargamAn utkRuShTa dev thayA ane mahAvivekI shatrughna madhunI stuti
karato mathurAmAn dAkhal thayo. hastinApuramAn praveshatA jayakumAranI jem madhupurImAn praveshato
shatrughna shobhato hato. gautam svAmI rAjA shreNikane kahe chhe ke narAdhipati! A sansAramAn
karmonA prasangathI prANIonI judI judI avasthA thAy chhe mATe uttam jan, sadA ashubh
karma chhoDI shubh karma karo jenA prabhAvathI sUryasamAn kAntinI prApti thAy.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn madhunun yuddha ane vairAgya tathA
lavaNArNavanA maraNanun varNan karanAr nevyAsImun parva pUrNa thayun.
* * *

Page 528 of 660
PDF/HTML Page 549 of 681
single page version

background image
para8 nevummun parva padmapurAN
nevummun parva
(mathurAmAn asurendrakRut upadravathI lokomAn vyAkuLatA)
asurakumAronA indra chamarendranun Apelun je trishULaratna madhu pAse hatun tenA
aghiShThAtA dev trishUL laIne chamarendranI pAse gayA ane khedakhinna tathA lajjit thaIne
madhunA maraNanA samAchAr chamarendrane kahevA lAgyA. madhu sAthe tethI gADh maitrI hatI tethI
te pAtALamAnthI nIkaLI atyant gusse thaIne mathurAmAn AvavA taiyAr thayA. te vakhate
garuDendre asurendranI pAse AvI pUchhayun he daityendra? kaI taraph javA taiyAr thayA chho?
tyAre chamarendre kahyun, jeNe mArA mitra madhune mAryo chhe tene kaShTa devA taiyAr thayo chhun tyAre
garuDendre kahyun ke shun tame vishalyAnun mAhAtmya sAmbhaL‌yun nathI? tyAre chamarendre kahyun ke te
adbhut avasthA vishalyAnI kaumAr avasthAmAn ja hatI, have to te nirviSh bhujangI
samAn chhe. jyAn sudhI vishalyAe vAsudevano Ashray lIdho nahoto tyAn sudhI brahmacharyanA
prasAdathI tenAmAn asAdhAraN shakti hatI, have tenAmAn te shakti nathI. je niratichAr
bALabrahmacharya pALe tenA guNano mahimA kathanamAn na Ave, shIlanA prasAdathI sur-asur-
pishAchAdi badhA Dare. jyAn sudhI shIlarUpI khaDga dhAryun hoy tyAn sudhI koIthI jItI na
shakAy. have vishalyA pativratA chhe, paN brahmachAriNI nathI, mATe tenAmAn te shakti nathI.
madya, mAns, maithun e mahApAp chhe, enA sevanathI shaktino nAsh thAy chhe. jemanA vrat-
shIl-niyamarUp koTano bhang thayo na hoy temane koI vighna karavAne samartha nathI. ek
kAlAgni nAmano mahAbhayankar rudra thayo te he garuDendra! tame sAmbhaL‌yun ja hashe. pachhI te strI
pratye Asakta thaI nAsh pAmyo. tethI viShayanun sevan viSh karatAn paN viSham chhe. param
Ashcharyanun kAraN ek akhanD brahmacharya chhe. have hun mArA mitranA shatru upar chaDIsh, tame
tamArA sthAnake jAv. garuDendrane Am kahIne chamarendra mathurA AvyA. mitranA maraNathI
krodhe bharAyelA teNe mathurAmAn tevo ja utsav joyo, jevo madhunA samaye hato. asurendre
vichAryun ke A loko mahAduShTa kRutaghna chhe, deshano svAmI putrasahit marI gayo chhe ane bIjo
AvIne beTho chhe to emane shok thavo joIe ke harSha? jenA bAhunI chhAyA pAmIne ghaNA
kAL sudhI je sukhamAn rahyA te madhunA mRutyunnun dukh emane kem na thayun? A mahAkRutaghna chhe,
mATe kRutaghnanun mukh paN na jovun. loko vaDe shUravIr sevavA yogya chhe. ane shuravIr vaDe
panDit sevavA yogya chhe. panDit koN kahevAy? je pArakAnAn guN mAne te to kRutaghna
mahAmUrkha chhe, Am vichArIne mathurAnA loko par chamarendra kopyo, A lokono nAsh karun,
A desh sahit mathurApurIno nAsh karun. Am atyant krodhe bharAIne asurendre loko par
dussah upasarga karyo, lokone anek rog thayA, pralayakALanA agni samAn nirday thaIne
lokarUp vanane bhasma karavA taiyAr thayo. je jyAn UbhA hatA te tyAn ja marI gayA, je
beThA hatA te beThelA ja rahI gayA, sUtA hatA te sUtA ja rahI gayA, marI phelAI gaI.
loko upar upasarga joIne mitra kuLadevatAnA bhayathI shatrughna ayodhyA Avyo.

Page 529 of 660
PDF/HTML Page 550 of 681
single page version

background image
padmapurAN ekANummun parva para9
potAno shUravIr bhAI jIt meLavIne Avyo hovAthI baLabhadra-nArAyaN khUb harSha pAmyA.
shatrughnanI mAtA suprabhAe bhagavAnanI adbhut pUjA karAvI, dukhI jIvone karuNAthI ane
dharmAtmA jIvone ati vinayathI anek prakAranAn dAn ApyAn. joke ayodhyA ati sundar
chhe, suvarNaratnonA mahelothI manDit chhe, kAmadhenu samAn sarva kAmanA pUranArI devapurI
samAn chhe, to paN shatrughnano jIv mathurAmAn atiAsakta chhe, tene ayodhyAmAn anurAg
na thayo. jem rAm sItA vinA keTalAk divas udAs rahyA hatA tem shatrughna mathurA vinA
ayodhyAmAn udAsapaNe rahyo. jIvone sundar vastuno sanyog svapna samAn kShaNabhangur chhe,
param dAh upajAve chhe, jeTh mahinAnA sUryathI paN adhik AtAp kare chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn mathurAnA lokone asurendrakRut
upasarga varNavanAr nevumun parva pUrNa thayun.
* * *
ekANummun parva
(shatrughnanA pUrvabhav ane mathurAmAn anek janma dhAraN karavAthI atianurAg)
pachhI rAjA shreNike gautam svAmIne pUchhayun ke he bhagavAn! shA mATe shatrughna
mathurAnI ja mAgaNI karato rahyo? ayodhyA karatAn paN mathurAno nivAs tene kem ruchato
hato? svargalok samAn anek rAjadhAnI teNe na yAchI ane mathurAnI ja ichchhA karI,
ethI mathurA pratye tene kem prIti thaI? tyAre gnAnasamudra gautam svAmIe kahyun ke he
shreNik! A shatrughnanA anek bhav mathurAmAn thayA chhe tethI tene madhupurI pratye adhik sneh
thayo. A jIv karmonA sambandhathI anAdikALathI sansArasAgaramAn vase chhe ane anant bhav
kare chhe. A shatrughnano jIv anant bhavabhramaN karI mathurAmAn ek yamanadev nAmano atikrUr
dharmathI vimukh manuShya thayo. te marIne bhUnD, gadheDo, kAgaDo evA janma dharIne ajaputra
thayo. te agnimAn baLI maryo pachhI pakhAlIno pADo thayo, te chha vAr pADo thaIne dukhathI
maryo, nIch kuLamAn nirdhan manuShya thayo. he shreNik atyant pApI jIv narakamAn jAy chhe,
puNyavAn jIv svargamAn jAy chhe ane shubhAshubhamishrit bhAvathI manuShya thAy chhe. pachhI e
kulandhar nAmano brAhmaN thayo, rUpALo paN shIl vinAno. ek vakhate te nagarano rAjA
digvijay nimitte deshAntare gayo, tenI lalitA nAmanI rANI mahelanA jharUkhAmAn beThI
hatI. teNe A durAchArI viprane joyo ane kAmabANathI vIndhAI gaI. teNe ene mahelamAn
bolAvyo. rANI ane te ek Asan par besI rahetA. ek divas A pramANe beThAn hatAn
te ja vakhate rAjA dUrathI Avelo achAnak tyAn dAkhal thayo. tene Am beThelo joyo.
rANIe kapaTathI kahyun ke e bhikShuk chhe to paN rAjAe na mAnyun. rAjAnA nokaro

Page 530 of 660
PDF/HTML Page 551 of 681
single page version

background image
pa30 ekANummun parva padmapurAN
tene pakaDI rAjAnI AgnAthI AThey ang kApI nAkhavA mATe nagaranI bahAr laI jatA
hatA tyAn kalyAN nAmanA sAdhue tene kahyun ke jo tun muni thA to tane chhoDAvun. teNe muni
thavAnun kabUl karyun eTale sAdhue nokaro pAsethI tene chhoDAvyo. te muni thaI tap karI
svargamAn Ruju vimAnano svAmI thayo. he shreNik! dharmathI shun na thAy!
pachhI mathurAmAn ek chandrabhadra rAjA thayo. tenI rANInun nAm dharA. tenA bhAI
sUryadev, agnidev ane yamunAdev tathA shrImukh sammukh, sumukh, indramukh, pramukh, ugramukh,
arkamukh ane paramukh nAmanA ATh putro hatA. rAjA chandrabhadranI bIjI rANI kanakaprabhAne
achaL nAmano putra hato. kulandhar brAhmaNano jIv je svargamAn dev thayo hato te tyAnthI
chyavIne achaLarUpe janmyo hato. te kaLAvAn, guNothI pUrNa, sarva lokonun man haranAr,
devakumAr tulya kIDA karato.
bIjo ek ank nAmano manuShya hato. te dharmanI anumodanA karI shrAvastI
nagarImAn kamp nAmanA puruShanI strI angikAno putra ap thayo. te avinayI hato. kampe
apane gharamAnthI kADhI mUkyo. te khUb dukhI thaI pRithvI par bhaTakato. achaLakumAr rAjA
chandrabhadrane atipriy hato tethI achaLanI moTI mAtA dharA, tenA traN bhAI ane ATh
putroo ekAntamAn maLIne achaLane mArI nAkhavAnun kAvatarun karyun. A vAtanI khabar
achaLanI mAtA kanakaprabhAne paDI gaI. tethI teNe putrane gharamAnthI bhagADI mUkyo. te
tilakavanamAn pahonchyo tyAn tenA pagamAn kAnTo vAgyo. te vakhate kampano putra ap lAkaDAno
bhAro laIne tyAnthI nIkaL‌yo. teNe achaLakumArane kAnTo vAgavAthI piDAto joyo ane tene
dayA AvI. teNe potAno koShThano bhAro nIche utAryo ane chharIthI kumAranA pagamAnthI
kAnTo kADhayo tethI kumAr khUb prasanna thayo. teNe apane kahyun ke tun mArun achaLakumAr nAm
yAd rAkhaje ane mane rAjA tarIke thayelo sAmbhaLe tyAre mArI pAse Avaje. A pramANe
kahI apane vidAy karyo. atyant dukhI rAjakumAr pharato pharato kaushAmbI nagarImAn Avyo.
te parAkramI hato. teNe bANavidyAnA guru vishiShAchAryane jItI pratiShThA meLavI hatI tethI
rAjAe achaLane nagaramAn lAvI potAnI indradattA nAmanI putrI paraNAvI. teNe puNyanA
prabhAvathI anukrame rAjya paN meLavyun. angAdi anek desho jItIne te mathurA Avyo ane
nagaranI bahAr paDAv nAkhyo. tenI sAthe moTI senA hatI. badhA sAmantoe sAmbhaL‌yun ke
A rAjA chandrabhadrano putra achaLakumAr chhe. tethI badhA AvIne tene maL‌yA. rAjA chandrabhadra
ekalo paDI gayo. tethI rANI dharAnA traNe bhAIone tenI sAthe sandhi karavA mokalyA.
temaNe jaIne kumArane joyo ane gabharAIne bhAgyA ane dharAnA ATh putro paN bhAgI
gayA. achaLakumAranI mAtA AvI tene laI gaI ane pitA sAthe meLAp karAvyo.
pitAe tene rAjya Apyun.
ek divas rAjA achaLakumAr naTonun nRitya joto hato. te ja vakhate ap Avyo. daravAn
tene dhakkA mArI kADhavA jato hato. achaLane yAd Avyun ke te ape jangalamAn tenA pagamAnthI kAnTo
kADhayo hato. teNe daravAnane rokyo ane apane andar bolAvyo, tenA par ghaNI kRupA

Page 531 of 660
PDF/HTML Page 552 of 681
single page version

background image
padmapurAN bANummun parva pa31
karI ane tenI janmabhUmi shrAvastI nagarI hatI te tene ApI. e banne param mitro sAthe
ja rahyA. ek divas teo udyAnamAn krIDA karavA gayA. te badhA prakAranI sampadAnA svAmI
hatA. tyAn temaNe yashasamudra nAmanA AchAryane joyA ane banne mitro muni thaI gayA. te
samyagdraShTi, sanyamanun ArAdhan karI samAdhimaraN karI svargamAn utkRuShTa dev thayA. tyAnthI
chyavIne achaLakumArano jIv rAjA dasharathano putra A shatrughna thayo. anek bhavanA sambandhathI
tene mathurA pratye ghaNI prIti thaI. gautam svAmI kahe chhe-he shreNik! je vRukShanI chhAyAmAn
prANI beThAn hoy, temane te vRukSha pratye prIti thAy chhe to jyAn anek bhav lIdhA hoy tenI
to shI vAt karavI? sansArI jIvonI AvI avasthA chhe. ane pelA apano jIv
svargamAnthI chyavIne kRutAntavakra senApati thayo. A pramANe dharmanA prasAdathI A banne mitro
sampadA pAmyA. je dharmathI rahit chhe temane kyArey sukh maLatun nathI. anek bhavanA upArjelA
dukharUp maLane dhovA mATe dharmanun sevan ja yogya chhe, jaLanA tIrthamAn manano mel dhovAto
nathI. dharmanA prasAdathI shatrughnano jIv sukhI thayo. Am jANIne vivekI jIv dharmamAn udyamI
thAv. dharmanun kathan sAmbhaLIne jemane AtmakalyANamAn prIti thatI nathI temanun dharmashravaN vRuthA
chhe, jem dekhato mANas sUryano uday thavA chhatAn kUvAmAn paDe to tenAn netro vRuthA chhe.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn shatrughnanA pUrvabhavanun varNan karanAr
ekANummun parva pUrNa thayun.
* * *
bANummun parva
(mathurAno asurendrakRut upadrav sapta chAraN RuShivaronA prabhAvathI dUr thayo)
te vakhate AkAshamAn gaman karanAr sAt chAraN RuShio, sUrya samAn jemanI
kAnti chhe, vihAr karatAn karatAn mathurApurImAn AvyA. temanAn nAm manu, suramanyu, shrInichay,
sarvasundar, jayavAn, vinayalAlas ane jayamitra. e badhAy mahAchAritranA pAtra. rAjA
shrInandan ane rANI dharaNIsundarInA putra, pRithvI par prasiddha, pitA sahit prItinkar
svAmIne kevaLagnAn pragaTelun joI pratibodh pAmyA hatA. pitA tem ja A sAtey putro
prItinkar kevaLInI nikaT muni thayA hatA. temaNe ek mahinAnA Damar nAmanA putrane
rAjya Apyun hatun. pitA shrInandan to kevalI thayA ane sAtey mahAmuni chAraN Adi
anek RuddhinA dhArak shrutakevaLI thayA. te chAturmAsamAn mathurAnA vanamAn vaDanA vRukSha nIche
AvIne birAjyA. temanAn tapanA prabhAvathI chamarendranI prerelI marI dUr thaI, jem
sasarAne joIne vyabhichAriNI strI dUr bhAge tem. mathurAnun samasta manDaL sukharUp thayun.
vinA vAvye saheje dhAnya UgavA lAgyun. samasta rogarahit mathurApurI navI vadhU

Page 532 of 660
PDF/HTML Page 553 of 681
single page version

background image
pa3r bANummun parva padmapurAN
patine joIne prasanna thAy tem shobhavA lAgI. te mahAmuni rasaparityAgAdi tap ane
belA, telA pakShopavAsAdi anek tap chomAsAnA chAr mahinAmAn karatA. te mathurAnA
vanamAn rahetA ane chAraNaRuddhinA prabhAvathI chAhe tyAn AhAr karI AvatA. ek
nimiShamAtramAn AkAshamArge jaI podanApur pAraNun karI Ave to koI vAr vijayapur karI
Ave. uttam shrAvakanA gher pAtrabhojan karI sanyam nimitte sharIrane rAkhatA. karma
khapAvavAnA udyamI ek divase dhonsarI pramAN dharatI nIrakhatA ane vihAr karatA, iryA
samitinun pAlan karatAn, AhAranA samaye ayodhyA AvyA. shuddhAhAr lenAr, jemanI bhujA
palambit chhe, te arhadatta sheThane gher AvI chaDayA. arhadatte vichAryun ke varShAkALamAn munino
vihAr hoto nathI, A chomAsA pahelAn to ahIn AvyA nathI ane ahIn je je sAdhu
guphAmAn, nadIne tIre, vRukSha taLe, shUnya sthAnakomAn, vananAn chaityAlayomAn chAturmAs karIne
rahyA chhe te sarvanI men vandanA karI chhe. Amane to atyAr sudhI joyA nathI. mATe lAge chhe
ke A AchArAng sUtranI AgnAthI parAngamukh ichchhAvihArI chhe, varShAkALamAn paN vihAr
karatA rahe chhe, jinaAgnAthI parAngamukh, gnAnarahit, AchAryonI AmnAyathI rahit chhe. jo
te jinAgnApAlak hoy to varShAmAn vihAr kem kare? tethI teo to UbhA thaI gayA ane
temanI putravadhUe atyant bhaktithI prAsuk AhAr Apyo. te muni AhAr laIne
bhagavAnanA chaityAlayamAn AvyA, jyAn dyutibhaTTArak birAjatA hatA. A saptarShi RuddhinA
prabhAvathI dharatIthI chAr AngaL Unche rahIne chAlyA ane chaityAlayamAn dharatI par pag
mUkIne AvyA. AchArya UThIne UbhA thayA. ati AdarathI temane namaskAr karyA. ane je
dyutibhaTTArakanA shiShyo hatA te badhAe namaskAr karyA. pachhI A saptarShi to jinavandanA karI
AkAshanA mArge mathurA gayA. emanA gayA pachhI arhadatta sheTh chaityAlayamAn AvyA tyAre
dyutibhaTTArake kahyun ke mahAyogIshvar saptamaharShi ahIn AvyA hatA. tame paN temane vandyA? te
mahApuruSh mahAn tapanA dhArak chhe. chAturmAs mathurAmAn karyun chhe ane chAhe tyAn AhAr laI
Ave chhe. Aje ayodhyAmAn AhAr lIdho, chaityAlayamAn darshan karIne gayA, amArI sAthe
dharmanI charchA karI. te mahAtapodhan gaganagAmI shubh cheShTAnA dhArak te muni vandavAyogya
chhe. tyAre shrAvakomAn agraNI arhadatta sheTh AchAryanA mukhethI chAraN muniono mahimA
sAmbhaLI khedakhinna thaI pashchAttAp karavA lAgyA. dhikkAr chhe mane! hun samyagdarshanarahit
vastunun svarUp na oLakhI shakyo. hun atyAchArI mithyAdraShTi chhun. mArA jevo bIjo adharmI
koN hoy? te mahAmuni mAre gher AhAr mATe padhAryA hatA ane men navadhA bhaktithI
temane AhAr na Apyo. je sAdhune joIne sanmAn na kare ane bhaktithI annajaL na
Ape te mithyAdraShTi chhe. hun pApanun bhAjan, atinindya, mArA jevo bIjo agnAnI koN? hun
jinavANIthI vimukh chhun, have hun jyAn sudhI temanA darshan nahi karun tyAn sudhI mArA mananI
baLatarA maTashe nahi. chAraN munionI e ja rIt chhe ke chomAsAno nivAs to ek
sthAnamAn kare ane AhAr anek nagarImAn karI Ave.

Page 533 of 660
PDF/HTML Page 554 of 681
single page version

background image
padmapurAN bANummun parva pa33
chAraNaRuddhinA prabhAvathI temanA angathI jIvone bAdhA thatI nathI.
pachhI kArtikI pUnam najIk jANI sheTh arhadatta mahAn samyagdraShTi, rAjA jevI jenI
vibhUti chhe te ayodhyAthI sarvakuTumb sahit saptarShinA pUjan nimitte mathurA chAlyA. je
munionun mAhAtmay jANe chhe ane potAnI vAramvAr nindA kare chhe. rath, hAthI, pyAdAn,
turanganA savAr ityAdi moTI senA sAthe yogIshvaronI pUjA mATe shIghra chAlyo. mahAn
vaibhav sAthe shubhadhyAnamAn tatpar kArtik sud sAtamanA divase munionAn charaNomAn jaI
pahonchyo. uttam samyaktvanA dhArak temaNe vidhipUrvak munivandanA karIne mathurAmAn khUb
shobhA karAvI. mathurA svarga samAn shobhI UThayun. A samAchAr sAmbhaLI shatrughna tarat ja
ashvArUDh thaI saptaRuShinI pAse Avyo. shatrughnanI mAtA suprabhA paN munionI bhaktithI
putranI pAchhaL ja AvI. shatrughne namaskAr karI munionA mukhe dharmanun shravaN karyun.
munirAje kahyun he nRup! A sansAr asAr chhe, vItarAgano mArga sAr chhe. temAn shrAvakanAn
bAr vrat kahyAn chhe, muninA aThThAvIs mUL guN kahyA chhe. munioe nirdoSh AhAr levo.
akRut, akArit, rAgarahit prAsuk AhAr vidhipUrvak levAthI yogIshvarone tapanI vRuddhi
thAy chhe. tyAre shatrughne kahyun ke he dev! ApanA padhAravAthI A nagaramAnthI marI gaI, rog
gayA, durbhikSha dUr thayo, badhAn vighno maTayAn, subhikSha thayo, badhAne shAtA thaI, prajAnAn dukh
gayA, badhI ja samRuddhi thaI, jem sUryanA udayathI kamalinI khIle. Ap thoDA divas ahIn
ja birAjo. munioe kahyun he shatrughna! jinAgnA sivAy adhik rahevun uchit nathI, A
chotho kAL dharmanA udyotanun kAraN chhe, AmAn munindrano dharma bhavya jIv dhAraN kare chhe,
jin-AgnA pALe chhe, mahAmunine kevaLagnAn pragaT thAy chhe. bhagavAn munisuvratanAth to
mukta thayA; have nami, nemi, pArshva ane mahAvIr A chAr tIrthankaro bIjA thashe. vaLI
panchamakAL jene dukhakAL kahe chhe tethI dharmanI nyUnatArUp pravartashe. te samayamAn pAkhanDI
jIvo dvArA jinashAsan ati Unchun hovA chhatAn AchchhAdit thashe, jem rajakaNathI sUryanun
bimb AchchhAdit thAy chhe. pAkhanDIo dayAdharmano lop karI hinsAno mArga pravartAvashe. te
samaye grAm masAN jevAn ane loko pret jevA kucheShTA karanArA thashe. kudharmamAn pravIN, krUr,
chor, duShTa jIvothI dharatI pIDA pAmashe, kheDUto dukhI thashe, prajA nirdhan thashe, hinsak jIvo
parajIvonA ghAtak thashe, nirantar hinsAnI vRuddhi thashe, putra mAtApitAnI AgnAthI
vimukh
thashe, mAtApitA paN sneharahit thashe. kaLikALamAn rAjA lUTArA thashe, koI sukhI nahi
dekhAy. kahevAnA sukhI, te pApI vichAravALA durgatimAn laI janArI kukathA karI paraspar
pAp upajAvashe. he shatrughna! kaLikALamAn kaShAyanI bahulatA thashe ane samasta atishayono
nAsh thashe. chAraN munio, dev, vidyAdharonun Agaman nahi thAy. agnAnI loko
nagnamudrAnA dhArak munione joIne nindA karashe, malin chittavAL mUDhajano ayogyane
yogya mAnashe. jem patangiyun dIpakanI jyot par paDe tem agnAnI pApapanthamAn paDI
durgatinAn dukh bhogavashe. je shAnt svabhAvavALA hashe, duShTo temanI nindA karashe, viShayI
jIvone bhaktithI pUjashe.

Page 534 of 660
PDF/HTML Page 555 of 681
single page version

background image
pa34 bANummun parva padmapurAN
dIn-anAth jIvo pratye dayAbhAvathI koI nahi jue ke kAI nahi Ape. jem shilA par
bIj vAvavAmAn Ave ane nirantar sInche to paN kAI kAryakArI nathI tem kushIl
puruShone vinayabhaktithI Apelun kalyAN karatun nathI, te nakAmun jAy chhe. je koI
munionI avagnA kare chhe ane mithyAmArgIone bhaktithI pUje chhe te malayAgiri chandan
chhoDIne kAnTALA vRukShane angIkAr kare chhe. Am jANIne he vatsa! tun dAnapUjA kar, janma
kRutArtha kar. gRuhasthone dAnapUjA ja kalyANakArI chhe. mathurAnA samasta loko dharmamAn tatpar
thAv, dayA pALo, sAdharmIo pratye vAtsalya rAkho, jinashAsananI prabhAvanA karo, ghareghare
jinabimbanI sthApanA karo, pUjA-abhiShekanI pravRutti karo, jethI badhe shAnti thAy. je
jinadharmanun ArAdhan nahi kare ane jenA gharamAn jinapUjA nahi thAy, dAn nahi apAy
tene ApadAo pIDashe. jem vAghaN mRugane khAy tem marI (rogachALo) dharmarahitane khAI
jashe. anguShTa pramAN paN jinapratimA jenA gharamAn sthit hashe tenA gharamAnthI garuDanA
bhayathI nAgaNI bhAge tem marI bhAgashe. munionAn A vachan sAmbhaLI shatrughne kahyun ke he
prabho! ApanI AgnA pramANe ja loko dharmamAn pravartashe.
pachhI muni AkAshamArge vihAr karI anek nirvANabhUminI vandanA karI sItAne gher
AhAr mATe AvyA. tap e ja munionun dhan chhe. sItAe atyant harSha pAmI shraddhA
Adi guNasanyukta uttam annathI vidhipUrvak pAraNun karAvyun. munio AhAr karI
AkAshamArge vihAr karI gayA. shatrughne nagaranI bahAr ane andar anek jinamandiro
banAvarAvyAn. gheragher jinapratimA padharAvI, nagarI badhI upadravarahit thaI. van-upavan
phaL-puShpAdithI shobhI UThayAn, vApikA, sarovarI kamaLothI shobhavA lAgI, pakShI kalarav
karavA lAgyAn, kailAsanA tasamAn ujjavaL mandiro netrone Anand ApatAn. vimAn jevAn
shobhatAn hatAn. badhA kisAno sampadAthI bharapUr thayA. gAmegAm anAjanA parvat jevA
DhagalA thayA. svarNa, ratnAdinI pRithvI par khUb vRuddhi thaI badhA loko rAmanA rAjyamAn dev
samAn atul vibhUtinA dhArak sukhI ane dharmaarthakAmamAn tatpar hatA. shatrughna mathurAmAn
rAjya kare chhe. rAmanA pratApe anek rAjAo par AgnA karato devomAn varuNanI jem sohe
chhe. A pramANe RuddhidhArI munionA pratApe mathurApurIno upadrav dUr thayo. je A
adhyAy vAnche, sAmbhaLe te puruSh shubh nAm, shubh gotra, shAtA vedanIyano bandh kare. je
sAdhuonI bhaktimAn anurAgI thAy ane sAdhuono samAgam ichchhe te manavAnchhit phaL
pAme. A sAdhuono sang pAmI, dharmanun ArAdhan karI prANI sUryathI paN adhik dIptine
prApta karo.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn mathurAnA upasarga nivAraNanun varNan
karanAr bANummun parva pUrNa thayun.
* * *

Page 535 of 660
PDF/HTML Page 556 of 681
single page version

background image
padmapurAN trANummun parva pa3p
trANummun parva
(rAmane shrIdAmA ane lakShmaNane manoramAnI prApti)
pachhI vijyArdhanI dakShiN shreNImAn ratnapur nagaranA rAjA ratnarath ane rANI
pUrvachandrAnanI nAnI putrI manoramA atyant rUpavatI ane yuvAn thatAn pitA tenA mATe var
gotavAnI chintAmAn hatA. teNe mantrIo sAthe vichAraNA karI ke A putrI kone paraNAvavI?
ek divas rAjAnI sabhAmAn nArad AvyA. rAjAe temanun khUb sanmAn karyun. nArad badhI
laukik rItomAn pravIN hovAthI rAjAe temane putrInA vivAhanI salAh ApavA kahyun.
nArade kahyun ke rAmanA bhAI lakShmaN atisundar chhe, jagatamAn mukhya chhe, chakranA prabhAvathI
teNe badhA narendrone namAvyA chhe. AvI kanyA tenA hRudayane kumudinInA vanane chAndanInI
peThe AnandadAyinI thashe. nArade Am kahyun tyAre ratnarathanA putro hariveg, manoveg,
vAyuvegAdi atyant abhimAnI ane svajanonA ghAtathI temanA pratye ver rAkhanArA
pralayakALanA agni samAn prajvalit thaIne bolyA je amAro shatru chhe, tene ame mAravA
ichchhIe chhIe, tene kanyA kevI rIte daIe? A nArad durAchArI chhe, ene ahInthI kADho.
rAjaputronAn A vachan sAmbhaLI temanA sevako nArad taraph doDayA eTale nArad
AkAshamArge vihAr karI tarat ja lakShmaNanI pAse ayodhyA AvyA. anek bIjA deshonI
vAt karyA pachhI ratnarathanI putrInun chitra batAvyun. te putrI manoramA jANe ke traN lokanI
sundarIonun rUp ekatra karI banAvI hoy tevun lAgatun. lakShmaN chitrapaT joIne mohit thaI
kAmane vash thayA. te joke mahAdhIr vIr chhe to paN vashIbhUt thaI gayA. te manamAn
vichAravA lAgyA ke A strIratna mane na maLe to mArun rAjya ane jIvan niShphaL
gaNAy. lakShmaNe nAradane kahyun ke he bhagavAn! Ape mArAn vakhAN karyAn ane te duShToe
Apano virodh karyo to te pApI, prachanD mAnI kAryanA vichArathI rahit chhe, temanun
abhimAn hun dUr karIsh. Ap chittanun samAdhAn karo, tamArAn charaN mArA shir par chhe, hun
te duShTone tamArA pagamAn paDAvIsh. Am kahIne temaNe virAdhit vidyAdharane bolAvyo ane
kahyun ke ratnapur upar chaDavAnI ApaNI shIghra taiyArI chhe mATe patra lakhIne badhA
vidyAdharone bolAvo, raNano saranjAm taiyAr karAvo.
pachhI virAdhite badhAne patra mokalyA. te moTI senA laIne tarat ja AvyA.
lakShmaN rAm sahit sarva rAjAone laIne ratnapur taraph chAlyA, jem lokapAlo sahit
indra chAle. jIt jenI sanmukh chhe, nAnA prakAranAn shastronA samUhathI sUryanAn kiraNo jeNe
DhAnkI dIdhAn chhe evA te ratnapur jaI pahonchyA. rAjA ratnarath dushmanone AvelA jANIne
potAnI samasta senA sahit yuddha karavA nIkaL‌yo. chakra, karavat, kuhADA, bAN, khaDga,
barachhI, pAsh, gadAdi AyudhothI temanI vachche bhayankar yuddha thayun. apsarAo yuddha joIne
yoddhAo par puShTavRuShTi karavA lAgI. lakShmaN parasenArUp samudrane sUkavavA vaDavAnaL
samAn pote yuddha karavA udyamI thayA. lakShmaNanA bhayathI rathonA, ashvonA, hAthIonA
asavAr dashe dishAmAn bhAgavA lAgyA. sAthe indra samAn

Page 536 of 660
PDF/HTML Page 557 of 681
single page version

background image
pa36 chorANummun parva padmapurAN
jenI shakti chhe te shrI rAm, sugrIv, hanumAn ityAdi badhA ja yuddhamAn pravartyA. A
yoddhAothI vidyAdharonI senA pavanathI meghapaTal vilay pAme tem bhAgI gaI. te vakhate
ratnarath ane ratnarathanA putrone bhAgatA joI nArade atyant harSha pAmI tALI daIne hasIne
kahyun. are ratnarathanA putro! atyant chapaL, durAchArI, mandabuddhi tame lakShmaNanAn guNonI
uchchatA sahan na karI shakyA to have apamAnit thaIne kem bhAgo chho? temaNe kAI
javAb na Apyo. te ja samaye kanyA manoramA anek sakhIo sahit rathamAn besI premathI
bharelI lakShmaNanI pAse AvI, jem indrANI indranI samIp Ave. tene joIne lakShmaN
krodharahit thayA, bhrRukuTi chaDI gaI hatI te vadan shAnt thayun. kanyA Anand upajAvanArI hatI.
pachhI rAjA ratnarath potAnA putro sahit mAn tyajIne nAnA prakAranI bheTasogAdo laIne
shrI rAm-lakShmaN samIpe AvyA. rAjA deshakALanI vidhi jANe chhe, vaLI teNe potAno ane
Amano prabhAv paN joI lIdho chhe. pachhI nArade badhAnI vachche ratnarathane kahyun he ratnarath!
have tArI shI vAt chhe? tu ratnarath chhe ke rajarath chhe? vRuthA abhimAn karato hato to
nArAyaN-baLadev sAme mAn karavAthI sho lAbh thayo? pachhI tALI vagADIne ratnarathanA
putrone hasIne kahyun, he ratnarathanA putro! A vAsudev chhe. temane tame potAnA gharamAn rahI
uddhat cheShTA karI manamAn Avyun te kahyun hatun, have kem pagamAn paDo chho? tyAre temaNe javAb
Apyo-he nArad! tamAro kop paN phAyado ja kare chhe. jo tame amArA upar krodh karyo to
amAre moTA puruShono sambandh thayo, emano sambandh thavo durlabh chhe. A pramANe thoDIvAr
vAto karI badhA nagaramAn gayA. shrI rAmane shrIdAmA paraNAvavAmAn AvI. jenun rUp
ratisamAn hatun. tene prApta karavAthI rAm AnandathI ramavA lAgyA. manoramA lakShmaNane
paraNAvavAmAn AvI te sAkShAt manoramA ja chhe. A pramANe puNyanA prabhAvathI paN adhik
prakAsharUp vItarAgano mArga jANIne dayAdharmanI ArAdhanA karo.
A pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt.. shrI
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn rAmane shrIdAmA ane lakShmaNane
manoramAnA lAbhanun varNan karanAr trANummun parva pUrNa thayun.
* * *
chorANummun parva
(rAm lakShmaNanA vaibhav parivAr Adinun varNan)
pachhI vijyArdhanI dakShiN shreNImAn bIjA vidyAdharo paN hatA te badhAne lakShmaNe yuddha
karIne jItI lIdhA. je vidyAdharo atyant dussah mahAn viShadhar samAn hatA te badhA
rAm-lakShmaNanA pratApathI mAnarUp viShathI rahit thaI gayA, emanA sevak thayA. temanI
rAjadhAnI devonI purI samAn hatI. temAnAn keTalAkanAn nAm A pramANe chhe-raviprabh,
vahinaprabh, kAnchanaprabh,

Page 537 of 660
PDF/HTML Page 558 of 681
single page version

background image
padmapurAN trANummun parva pa37
meghaprabh, shivamandir, gandharvagIti, amRutapur, lakShmIdharapur, kinnarapur, meghakUT, martyagati,
chakrapur, rathanUpur, bahurav, shrImalay, shrIgRuh, arinjya, bhAskaraprabh, jyotipur, chandrapur,
gandhAr, malay, sinhapur, shrIvijayapur, bhadrapur, yakShapur, tilakasthAnak ItyAdi moTAn moTAn
nagar te badhAn rAme tathA lakShmaNe vash karyAn. AkhI pRithvI jItIne sAt ratna sahit
lakShmaN nArAyaNapadanA bhoktA thayA. sAt ratnonAn nAm-chakra, shankh, dhanuShya, shakti, gadA,
khaDga, kaustubhamaNi. rAmanAn chAr ratno haL, mUshaL, ratnamALA ane gadA. A pramANe
banne bhAI abhedabhAvathI pRithvInun rAjya kare chhe.
te vakhate shreNik gautam svAmIne pUchhe chhe ke he bhagavAn! tamArI kRupAthI men
rAm-lakShmaNanun mAhAtmya vidhipUrvak sAmbhaL‌yun. have hun lavaN-ankushanI utpatti ane
lakShmaNanA putronun varNan sAmbhaLavA Ichchhun chhun. gautam svAmIe kahyun he rAjan! rAm-
lakShmaN jagatamAn pradhAnapuruSh banyA, niShkanTak rAjya bhogavatAn temane divas, pakSha, mAs
ane varSha sukhamAn vIte chhe. lakShmaNane UnchA kuLamAn janmelI devAnganA samAn soL hajAr
rANIo hatI. temAn ATh paTarANI kIrti samAn, lakShmI samAn, rati samAn, guNavantI,
shIlavantI, anek kaLAmAn nipuN, atisaumya hatI. temanAn nAm-pratham rAjA droNameghanI
putrI vishalyA, bIjI rUpamatI, trIjI vanamAlA, chothI kalyANamAlA, pAnchamI ratimAlA,
chhaThThI jitapadmA, sAtamI bhagavatI ane AThamI manoramA. rAmane ATh hajAr rANI hatI
temAn chAr paTarANI hatI. pratham jAnakI, bIjI prabhAvatI, trIjI ratiprabhA ane chothI
shrIdAmA. A badhAmAn sItA tArAo madhye chandrakaLAnI peThe shobhatI. lakShmaNane aDhIso
putro hatA temAnthI keTalAnkanA nAm-vRuShabh, dhAraN, chandra, sharam, makaradhvaj, dhAraN,
harinAg, shrIdhar, madan, achyut. e badhA sundar cheShTAnA dhArak hatA anek guNothI badhA
lokonA manane anurAg upajAvatA. vishalyAno putra shrIdhar ayodhyAmAn AkAshamAn chandranI
peThe shobhato. rUpamatIno putra pRithvItilak, kalyANamAlAno putra mangaL, padmAvatIno putra
vimaLaprabh, vanamAlAno putra arjunavRukSha, ativIryanI putrIno putra shrIkeshI, bhagavatIno
putra satyakeshI, manoramAno putra supArshvakIrti, A badhA ja atibaLavAn, parAkramI, shastra
ane shAstravidyAmAn pravIN hatAn. A badhA bhAIomAn paraspar adhik prIti hatI. jem
nakh mAns sAthe majabUt chonTelA hoy chhe, kadI judA thatA nathI tem A bhAIo judA
paDatA nahi. suyogya cheShTAvALA, paraspar premathI bharelA A tenA hRudayamAn ane te AnA
hRudayamAn ane jem svargamAn dev rame tem A kumAro ayodhyApurImAn ramatA. je prANI
puNyanA adhikArI chhe, shubh chittavALA chhe temane janmathI mAnDIne badhI manohar vastuo
ApoAp ja AvI maLe chhe. raghuvanshIonA sADAchAr karoD kumAro mahAmanogna cheShTAnA
dhArak nagaranA van-upavanAdimAn devonI jem ramatA hatA. soL hajAr mugaTabandh sUryathI
adhik tejasvI rAjAo rAm-lakShmaNanA sevak thayA hatA.
e pramANe shrI raviSheNAchArya virachit mahApadmapurAN sanskRit granthanI sva. pt. shrI

Page 538 of 660
PDF/HTML Page 559 of 681
single page version

background image
pa38 panchANummun parvapadmapurAN
daulatarAmajIkRut bhAShAvachanikAnA gujarAtI anuvAdamAn rAm-lakShmaNanI Ruddhinun varNan
karanAr chorANummun parva pUrNa thayun.
* * *
panchANummun parva
(sItAne garbhadhAraN ane jinapUjAnI mahechchhA)
rAm-lakShmaNanA divaso ati AnandamAn vItI rahyA chhe. dharma, artha ane kAm e
traNe emane aviruddha thayA. ek vakhat sItA sukhapUrvak vimAn samAn mahelamAn sharadanA
megh samAn ujjavaL shayyA par sUtI hatI tyAre pAchhalA pahore teNe be svapna joyAn.
pachhI divya vAjintrono nAd sAmbhaLI te jAgrat thaI. nirmaL prabhAt thayun, snAnAdinI
kriyA karI sakhIo sahit te svAmI pAse gaI ane pUchhayun he nAth! men Aj rAtre be
svapna joyAn tenun phaL kaho. be utkRuShTa aShTApad sharadanA chandra samAn ujjavaL, kShobh
pAmelA samudra jevI jenI garjanA hatI, kailAsanA shikhar samAn sundar, sarva AbharaNothI
manDit, manohar kesh ane ujjavaL dADhavALA mArA mukhamAn peThA ane puShpak vimAnanA
shikhar parathI hun prabaL pavananA jhapATAthI nIche pRithvI par paDI. tyAre shrI rAme kahyun ke he
sundarI! be aShTApadane mukhamAn praveshatA joyA tenun phaL e chhe ke tane be putra thashe ane
puShpak vimAnamAnthI pRithvI par paDavun te prashasta nathI, paN tun kashI chintA na kar, dAnanA
prabhAvathI krUr graho shAnt thashe.
pachhI RuturAj vasantanun Agaman thayun. tilak jAtinAn vRukSho phAlyAn. te jANe ke
bakhtar, nIm jAtinAn vRukSho khIlyAn te jANe gajarAj tenA par ArUDh thaI AmbA par
mor AvyA te jANe ke vasantanun dhanuShya ane kamaLo khIlyAn. te vasantanAn bAN ane
kesUDA khIlyAn te ja ratirAjanA tarakash (bAN rAkhavAno bhAtho) bhamarA gunjArav kare chhe
te jANe ke nirmaL shloko dvArA vasantarUpI rAjAno yash gAy chhe. kadambanAn vRukSho phAlyAn
tenI sugandh pavan phelAve chhe te ja jANe vasantarAjAnA nishvAs thayA, mAlatInAn phUl
khIlyAn te jANe vasant shItakALarUp potAnA shatrune hase chhe ane koyal madhur vANI bole
chhe te jANe vasantarAjAnA vachano chhe. A pramANe vasantano samay nRupati jevI lIlA dhAraN
karIne Avyo. vasantanI lIlA lokone kAmano udveg upajAve chhe. A vasant jANe ke sinh
ja chhe. AkoT jAtinAn vRukShAdinAn phUlarUp nakh chhe, kukh jAtinAn vRukShonAn phUl AvyAn te
tenI dADh chhe ane ati lAl ashokavRukShanAn puShpa tenAn netra chhe, chanchaL pAdaDAn tenI chapaL
jihvA chhe evo vasantakesarI AvI pahonchyo. lokonAn mananI guphAmAn dAkhal thayo.
nandanavan samAn mahendra vanamAn vasantano samay atisundar banyo. nAnA prakAranAn puShponI
pAnkhaDIo ane nAnA prakAranI kUmpaLo dakShiN dishAnA pavanathI hAlavA lAgI te jANe
unmatta thaIne ghUme chhe. vAvo kamaLAdithI AchchhAdit chhe, pakShIo kalarav kare chhe, loko

Page 539 of 660
PDF/HTML Page 560 of 681
single page version

background image
padmapurANpanchANummun parva pa39
pagathiyAn par ane kAnThe beThAn chhe. hans, sAras, chakavA, kraunch manohar avAj kare chhe ane
kAranDav bolI rahyA chhe ItyAdi pakShIonA madhur shabdo rAgI puruShone rAg upajAve chhe.
pakShIo jaLamAn paDe chhe ane bahAr nIkaLe chhe tethI nirmaL jaLamAn kallolo UThI rahyAn chhe.
jaL kamaLAdithI bharelun chhe ane sthaL sthaLapadmAdik puShpothI bharyun chhe. AkAsh puShponI
makarandathI manDit thaI rahyun chhe. phUlonA guchchha ane latAvRukSho khIlI rahyAn chhe, vanaspatinI
adbhut shobhA thaI rahI chhe. te samaye sItA k kgarbhanA bhArathI k kdUbaLI paDI
hatI. tyAre rAme pUchhayun ke he kAnte! tArI je abhilAShA hoy te pUrI karun. sItAe kahyun he
nAth! mane anek chaityAlayonA darshan karavAnI IchchhA chhe, pAnchey varNanA bhagavAnanAn
pratibimbo lokamAn mangaLarUp chhe temane namaskAr karavAnA mArA manorath chhe, svarNaratnanA
puShpothI jinendrane pUjun evI shraddhA chhe. bIjun hun shun Ichchhun? sItAnAn A vachan sAmbhaLI
rAm harSha pAmyA. temanun mukhakamaL khIlI UThayun. temaNe dvArarakShikAne bolAvI AgnA karI
ke he bhadre! mantrIone AgnA pahonchADo ke samasta chaityAlayomAn prabhAvanA kare ane
mahendroday udyAnamAn je chaityAlay chhe tenI shobhA karAve, sarva lokone AgnA pahonchADo ke
jinamandiramAn pUjA, prabhAvanA Adi utsavo kare. toraN, jhAlar, dhvaj, ghanT, chandaravA
manohar vastramAnthI banAve ane samasta sundar upakaraNo mandiramAn chaDAve. loko badhe
jinapUjA kare ane kailAs, sammedashikhar, pAvApur, champApur, giranAr, shatrunjay, mAngItungI
Adi nirvANakShetromAn visheSh shobhA karAvo, kalyANarUp dohad sItAne upajyo chhe tethI
pRithvI par jinapUjAnI pravRutti karo, ame sItAsahit dharmakShetromAn vihAr karIshun.
rAmanI A AgnA sAmbhaLI dvArapAlikA potAnI jagyAe bIjIne mUkIne
mantrIone AgnA pahonchADavA gaI, teoe svAmInI AgnA pramAN karIne potAnA
sevakone AgnA karI. sarva chaityAlayomAn shobhA karAvavAmAn AvI ane parvatonI guphAnA
dvAre pUrNa kaLashanI sthApanA karI, motInA hArathI shobhit vishAL svarNanI bhInto par
maNiratnanAn chitro doryAn, mahendroday udyAnamAn nandanavan jevI shobhA karavAmAn AvI.
stambhomAn nirmaL maNiratnonAn darpaN mUkyAn, jharUkhAmAn nirmaL motInA hAr laTakAvyA,
pAnch prakAranAn ratnonun chUrNa karI bhUmine shobhAvI, sahastradaL kamaL ane jAtajAtanAn
kamaLonI shobhA karI, pAnch varNanA maNinA danDamAn sundar vastronI dhajA lagADI mandiranAn
shikharo par chaDAvI, jAtajAtanAn puShponI mALA ThekaThekANe laTakAvavAmAn AvI. vishAL
vAjintrashALA, nATayashALAnI rachanA karI. pachhI shrI rAmachandra indra samAn, nagaranA sarva
loko sAthe samasta rAjaparivAr sAthe vanamAn padhAryA. sItA ane pote gaj par ArUDh
thayelA airAvat par beThelA shachi sahit indra jevA shobhatA hatA. lakShmaN paN param
vibhUti sahit vanamAn gayA ane bIjA badhA loko AnandathI vanamAn gayA. badhAnAn
bhojanapAn vanamAn ja thayA. jyAn manogna latAonA manDap, keLanAn vRukSho hatAn tyAn
rANIo beThI, loko paN yogya sthAne vanamAn beThA. rAm hAthI parathI UtarIne nirmaL
jaL bharelA sarovaramAn ramyA, jem indra