Page 280 of 660
PDF/HTML Page 301 of 681
single page version
ja chhe. abhavyone to sarvathā mukti nathī, nirantar bhavabhramaṇ ja chhe ane bhavyomānthī
koīkane mukti maḷe chhe. jyān sudhī jīv, pudgal, dharma, adharma, kāḷ chhe te lokākāsh chhe
ane jyān ekalun ākāsh ja chhe te alokākāsh chhe. lokanā shikhare siddha birāje chhe. ā
lokākāshamān chetanā lakṣhaṇavāḷā jīv anantā chhe temano vināsh thato nathī. sansārī jīv
nirantar pr̥ithvīkāy, jaḷakāy, agnikāy, vāyukāy, vanaspatikāy, trasakāy ā chha kāyamān
deh dhāraṇ karīne bhramaṇ kare chhe. ā trilok anādi chhe, anant chhe temān sthāvar-jaṅgam
jīvo potapotānā karmasamūhothī bandhāīne bhinna bhinna yoniomān bhramaṇ kare chhe. ā
jinarājanā dharmathī anant siddha thayā ane anant siddha thashe ane vartamānamān thāy chhe.
jinamārga sivāy bījo koī mokṣhamārga nathī. anantakāḷ vītī gayo, anantakāḷ vītashe,
kāḷano ant nathī. je jīv sandeharūp kalaṅkathī kalaṅkī chhe ane pāpathī pūrṇa chhe, dharmane
jāṇatā nathī, temane jainanun shraddhān kyāthī hoy? ane jene shraddhān nathī, je
samyaktvarahit chhe, temane dharma kyāthī hoy? dharmarūp vr̥ukṣha vinā mokṣhaphaḷ kevī rīte meḷave.
agnān anant duḥkhanun kāraṇ chhe. je mithyādraṣhṭi adharmamān anurāgī chhe ane ati ugra
pāpakarmathī maṇḍit chhe, rāgādi viṣhathī bharelā chhe, temanun kalyāṇ kevī rīte thāy? te duḥkh
ja bhogave chhe. hastināpuramān ek upāsti nāmano puruṣh hato, tenī strī dīpanī
mithyābhimānathī pūrṇa hatī. te vrataniyam kāī pāḷatī nahi. te khūb krodhī, adekhī,
kaṣhāyarūp viṣhanī dhārak, sādhuonī satat nindā karanārī, kushabda bolanārī, atikr̥upaṇ,
kuṭil, pote koīne anna āpe nahi ane āpatun hoy tene paṇ rokanārī, dhananī bhūkhī,
dharmathī ajāṇ ītyādi anek doṣhathī bharelī mithyāmārganī sevak, pāpakarmanā prabhāvathī
bhavasāgaramān anantakāḷathī bhaṭakatī hatī. upāsti dānanā anurāgathī chandrapuranagaramān bhadra
nāmanā puruṣhanī dhāriṇī nāmak strīne peṭe dhāraṇ nāmano putra thayo. te bhāgyashāḷī hato,
moṭun kuṭumb hatun ane nayanasundarī nāmanī patnī hatī. dhāraṇ shuddha bhāvathī munione
āhāradān āpī antakāḷe sharīr chhoḍī, dhātakīkhaṇḍadvīpamān uttarakuru bhogabhūmimān traṇ
palyanun sukh bhogavī, devaparyāy pāmī, tyānthī chyavīne pr̥uthulāvatī nagarīmān rājā nandīghoṣh
ane rāṇī vasudhāno nandīvardhan nāme putra thayo. ek divas rājā nandīghoṣh yashodhar
nāmanā muninī pāse dharmashravaṇ karī, nandīvardhanane rājya āpī pote muni thayā ane tap
karīne svargamān gayā. nandīvardhane shrāvakanān vrat dhāraṇ karyān, namaskār mantranā smaraṇamān
tatpar rahetā. temaṇe karoḍ pūrva sudhī mahārājapadanun sukh bhogavī antakāḷe samādhimaraṇ
karī, pañcham devalokanī prāpti karī. tyānthī chyavīne pashchim videhamān vijyārdha parvat par
shashipur nāmanā nagaramān rājā ratnamālīnī rāṇī vidyutalatānī kukṣhie sūryajay nāmano
putra thayo. ek divas mahābaḷavān ratnamālī sinhapuranā rājā vajralochan sāthe yuddha
karavā gayo. anek divya rath, hāthī, ghoḍā, pyādān mahāparākramī sāmanto sāthe, nānā
prakāranān shastrono dhārak rājā hoṭh kachaḍato, dhanuṣh chaḍhāvīne, rathamān ārūḍh thaīne bhayānak
ākr̥uti dhāraṇ karī
Page 281 of 660
PDF/HTML Page 302 of 681
single page version
tene kahevā lāgyo ke he ratnamālī! ten ā shun ārambhyun chhe? have tun krodh chhoḍ. hun tāro
pūrvabhavano vr̥uttānt kahun chhun te sāmbhaḷ. bharatakṣhetramān gāndhārī nagarīnā rājā bhūti ane
teno purohit upamanyu banne pāpī ane mānsabhakṣhī hatā. ek divas rājāe
kevaḷagarbhasvāmīnā mukhathī vyākhyān sāmbhaḷīne evun vrat līdhun ke hun pāpanun ācharaṇ
nahi karun. te vrat upamanyu purohite chhoḍāvī dīdhun. ek samaye rājā par shatruonī dhāḍ
āvī temān rājā ane purohit banne marāyā. purohitano jīv hāthī thayo. te hāthī
yuddhamān ghāyal thaī antakāḷe namokāramantranun shravaṇ karīne gāndhārī nagarīmān rājā bhūtinī
rāṇī yojanagandhāno arisūdan nāmano putra thayo. teṇe kevaḷagarbhamuninān darshan karī,
pūrvajanmanun smaraṇ karyun, tene vairāgya utpanna thayo ane teṇe munipad aṅgīkār karyun,
samādhimaraṇ karī agiyāramān svargamān dev thayo. te upamanyu purohitano jīv te hun ane
rājā bhūtino jīv marīne mandāraṇyamān mr̥ug thayo hato. tyān dāvānaḷamān baḷī maryo. marīne
kaliñj nāmano nīch puruṣh thayo ane mahāpāp karī bījī narakamān gayo. snehanā yogathī
men tane narakamān sambodhan karyun. āyuṣhya pūrṇa karīne narakamānthī nīkaḷīne tun ratnamālī
vidyādhar thayo. tun e narakanān duḥkh bhūlī gayo chho. ā vāt sāmbhaḷīne ratnamālī
sūryajay putra sahit param vairāgya pāmyo, durgatinān duḥkhathī ḍaryo, tilakasundar svāmīnun
sharaṇ laī pitāputra banne muni thayā. sūryajay tap karīne dasamā devalokamān dev thayo.
tyānthī chyavīne rājā anuraṇyano putra dasharath thayo. sarvabhūtahit muni kahe chhe ke alpamātra
sukr̥utathī paṇ upāstino jīv keṭalāk bhavomān vaḍanā bījanī peṭhe vr̥uddhi pāmyo. tun rājā
dasharath upāstino jīv chhe ane nandīvardhananā bhavamān tārā pitā nandīghoṣh muni thaīne
graiveyak gayā hatā ane tyānthī chyavīne hun sarvabhūtahit thayo chhun. je rājā bhūtino jīv
ratnamālī thayo hato te svargamānthī chyavīne ā janak thayo chhe ane upamanyu purohitano
jīv jeṇe ratnamālīne sambodhyo hato te janakano bhāī kanak thayo chhe. ā sansāramān na
koī potānun chhe ke na koī pārakun chhe. shubhāshubh karmothī ā jīv janma-maraṇ kare chhe. ā
pūrvabhavanun varṇan sāmbhaḷī rājā dasharath niḥsandeh thaī sanyam sanmukh thayo. gurunā charaṇone
namaskār karīne teṇe nagaramān pravesh karyo. tenun antaḥkaraṇ nirmaḷ hatun. te manamān
vichāravā lāgyo ke ā mahāmaṇḍaleshvaranun rājya subuddhimān rāmane āpī, hun munivrat
aṅgīkār karun. rām dharmātmā chhe ane mahādhīr chhe, dhairya dhāraṇ kare chhe ane samudrānt
pr̥ithvīnun rājya karavāne samartha chhe. enā bhāīo paṇ āgnākārī chhe. ām rājā dasharathe
vichāryun. te mohathī parāṅamukh ane mukti māṭe udyamī thayā chhe. te vakhate sharad r̥utu pūrṇa
thaī hatī ane hemant r̥utunun āgaman thayun. kamaḷ jenān netra chhe ane chandramānī chāndanī
jenān ujjavaḷ vastra chhe evī sharad r̥utu jāṇe ke himar̥utunā bhayathī bhāgī gaī.
Page 282 of 660
PDF/HTML Page 303 of 681
single page version
thayā. je r̥utumān dhanarahit prāṇī jīrṇa kuṭimān duḥkhapūrvak samay vitāve chhe. daridrī lokonā
hoṭh ane paganā taḷiyā phāṭī gayā chhe, dānt ḍagamage chhe, vāḷ lukhkhā thaī gayā chhe,
nirantar agninun sevan karavun paḍe chhe, peṭapūratun bhojan maḷatun nathī, chāmaḍī kaṭhaṇ banī
jāy chhe ane gharamān kubhāryānā vachanarūp shastrathī jenun chitta kapāī jāy chhe, kāṣhṭhādinā
bhārā lāvavā māṭe khabhe kuhāḍī vagere laīne je van van bhaṭake chhe ane shāk, bor vagere
āhārathī peṭ bhare chhe ane je puṇyanā udayathī rājādik dhanāḍhay puruṣh thayā chhe te moṭā
mahelomān rahe chhe ane shītanun nivāraṇ karanār agaranā dhūpanī sugandhathī yukta vastra
pahere chhe, sonānān tathā rūpānān pātromān ṣhaṭrasayukta snigdha bhojan kare chhe, temanān aṅgo
par kesar sugandhādino lep kare chhe, temanī pāsenā dhūpadānamān dhūp saḷagyān kare chhe,
paripūrṇa dhan hovāthī chintārahit chhe, jharūkhāmān besīne lokone jue chhe, temanī samīpe
gīt nr̥ityādik vinod thayā kare chhe, ratnonān ābhūṣhaṇ ane sugandhī māḷādithī maṇḍit
sundar kathāmān udyamī chhe; temanī strīo vinayavān, kalānī jāṇanārī, rūpāḷī ane
pativratā hoy chhe. puṇyanā udayathī ā sansārī jīv devagati manuṣhya gatinān sukh bhogave
chhe ane pāpanā udayathī narak, tiryañch tathā manuṣhya thaī duḥkh, dāridra bhogave chhe. badhā
māṇaso potapotānā upārjit karmanā phaḷ bhogave chhe. dasharathe muninān āvān vachan pahelān
sāmbhaḷyā hatān. te sansārathī virakta thaī dvārapāḷane kahevā lāgyā. dvārapāḷe potānun
mastak bhūmi par aḍāḍayun chhe ane hāth joḍayā chhe. rājāe tene āgnā karī ke he bhadra!
sāmant, mantrī purohit, senāpati ādi badhāne bolāvo. eṭale dvārapāḷ dvār par bījā
māṇasane mūkīne temanī āgnā pramāṇe bolāvavā gayo. te badhā āvīne rājāne praṇām
karī yathāyogya sthānamān beṭhā ane vinantī karavā lāgyā ke he nāth! āgnā karo. shun kārya
karavānun chhe? rājāe kahyun ke hun sansārano tyāg karīne nishchayathī sanyam laīsh. mantrīoe
pūchhayun ke he prabho! āpane kayā kāraṇe vairāgya utpanna thayo chhe? rājāe kahyun ke ā
samasta jagat pratyakṣhapaṇe sūkā ghāsanī jem mr̥utyurūp agnithī baḷe chhe ane abhavyane
alabhya tathā bhavyone levā yogya evo samyaktva sahit sanyam bhavatāpano nāshak ane
shivasukh āpanār chhe, sur, asur, manuṣhya, vidyādharothī pūjya chhe, prashansāyogya chhe. men
āje muninā mukhe jinashāsananun vyākhyān sāmbhaḷyun. jinashāsan sakaḷ pāpono nāsh kare
chhe. traṇ lokamān pragaṭ mahāsūkṣhma charchā temān chhe, atinirmaḷ upamārahit chhe. badhī
vastuomān samyaktva param vastu chhe. te samyaktvanun mūḷ jinashāsan chhe, shrī guruonā
prasādathī hun nivr̥uttimārgamān pravartavā taiyār thayo chhun, mārī bhavabhrāntirūp nadīnī kathā men
āje muninā mukhathī sāmbhaḷī chhe ane mane jātismaraṇ thayun chhe. have mārun sharīr trāsathī
kampe chhe. mārī bhavabhrāntinī nadīmān jātajātanān janmarūp vamaḷo uṭhe chhe, moharūp kīchaḍathī
malin chhe, kurtakarūp magarothī pūrṇa duḥkharūp lahero temān uṭhe chhe, mithyārūp jaḷathī te
bharelī chhe, temān mr̥utyurūp magaramachchhono bhay chhe, rudananā ghor avāj karatī, adharmarūp
pravāhathī vahetī,
Page 283 of 660
PDF/HTML Page 304 of 681
single page version
bhavanadīne oḷaṅgīne shivapurī javāne udyamī thayo chhun. mohathī prerāyelā kāī nakāmā
bolasho nahi, sansārasamudra tarīne nirvāṇadvīp jatān mane antarāy na karasho. jem sūryano
uday thatān andhakār raheto nathī tem samyaggnān thatān sanshayatimir kyān rahe? māṭe mārā
putrane rājya āpo, hamaṇān ja putrano abhiṣhek karāvo, hun tapovanamān pravesh karun chhun. ā
vachan sāmbhaḷī mantrīo ane sāmanto rājāno vairāgyano nishchay jāṇī atyant shokātur
thayā. temanān mastak nīche ḍhaḷī gayā, āṅkho ashrupātathī bharāī gaī, āṅgaḷīthī jamīn
khotaratān kṣhaṇamātramān prabhārahit thaī gayā. maunapaṇe besī rahyā. ākho raṇavās
prāṇanāthano nirgranth vratano nishchay sāmbhaḷī shok pāmyo. anek vinod karatā hatā te
chhoḍīne ānsuothī āṅkho bharāī gaī ane mahārudan karyun. bharat pitānā vairāgyanī vāt
sāmbhaḷī pote paṇ pratibodh pāmyā, manamān chintavavā lāgyā ke aho! ā snehanun bandhan
chhedavun kaṭhaṇ chhe. amārā pitājī gnān pāmyā, jinadīkṣhā levā īchchhe chhe. have emane
rājyanī shī chintā hoy? māre to na koīne kāī pūchhavānun chhe ke na kāī karavānun chhe. hun
tapovanamān pravesh karīsh, sanyam dhāraṇ karīsh. te sanyam sansāranā duḥkhono kṣhay kare chhe,
ane māre ā dehathī shī levādevā chhe? ā deh to vyādhinun ghar chhe, vinashvar chhe, jo
dehathī māro sambandh nathī to bāndhavo sāthe sambandh kevo? ā badhā potānā karmaphaḷanā
bhoktā chhe, ā prāṇī mohathī andh chhe, sansāravanamān ekalo ja bhaṭake chhe ke je van anek
bhavabhayarūp vr̥ukṣhothī bharelun chhe.
emane rokun? āvī chintāthī jenun man vyākuḷ chhe evī kaikeyīne yād āvyun ke rājāe
tene varadān āpelun chhe eṭale tarat ja pati pāse jaīne ardhā sinhāsan upar beṭhī. teṇe
vinantī karī ke he nāth! badhī strīonī vachche tame mane kr̥upā karīne kahyun hatun ke tun je
māgīsh te hun āpīsh to atyāre āpo. tyāre dasharathe kahyun ke he priye! je tārī īchchhā
hoy te māgī le. rāṇī kaikeyī ānsu sāratān kahevā lāgī ke he nāth! amārī evī kaī
bhūl thaī ke tame chittane kaṭhor karīne amane chhoḍavā īchchho chho. amāro jīv to tamāre
ādhīn chhe. vaḷī, ā jinadīkṣhā atyant durdhar chhe te levā māṭe tamane kem vichār
sūjhayo? ā indra samān bhogothī pāḷelun tamārun sharīr chhe, tame munipad kevī rīte
dhāraṇ karī shakasho? munipad atyant viṣham chhe. jyāre rāṇī kaikeyīe ā pramāṇe kahyun
tyāre temaṇe javāb āpyoḥ he kānte! samarthane viṣham shun? hun to niḥsandeh munivrat dhāraṇ
karīsh ja, tārī abhilāṣhā hoy te māg. rāṇī chintātur banī nīchun mukh karī bolī ke
he nāth! mārā putrane rājya āpo. tyāre dasharathe kahyun ke emān sandeh sheno?
Page 284 of 660
PDF/HTML Page 305 of 681
single page version
ten thāpaṇ mūkī hatī te have laī le. ten je kahyun te hun mānya rākhun chhun, have shok tyaj, te
mane r̥uṇamukta karyo. pachhī rām-lakṣhmaṇane bolāvī rājā dasharathe kahyunḥ he vatsa! ā kaikeyī
anek kaḷānī pāragāmī chhe, eṇe pahelān ek ghor saṅgrāmamān mārun sārathipaṇun karyun hatun.
e atichatur chhe mārī jīt thaī tyāre men prasanna thaī ene varadān āpelun ke tārī
īchchhā hoy te māgī le. te vakhate teṇe vachan mārī pāse thāpaṇ tarīke mūkayun hatun. have
e kahe chhe ke mārā putrane rājya āpo. jo enā putrane rājya na āpun to eno putra
bharat sansārano tyāg kare ane e putranā shokathī prāṇ tyaje ane mārī vachan na
pāḷavānī apakīrti jagatamān phelāy. vaḷī, moṭā putrane chhoḍī nānā putrane rājya āpun
to e kām maryādāthī viparit chhe ane bharatane sakaḷ pr̥ithvīnun rājya āpyā pachhī tame
lakṣhmaṇ sahit kayān jāv? tane banne bhāī vinayavān, pitānā āgnākārī ane
paramakṣhatriyatejanā dhārak chho tethī he vatsa! hun shun karun? bey bābat mushkel banī gaī chhe.
hun atyant duḥkharūp chintānā sāgaramān paḍayo chhun. tyāre shrī rāmachandre atyant vinayapūrvak,
pitānān charaṇāravindamān najar choḍīne, sajjanatāthī kahyun ke he tāt! tame tamārun vachan
pāḷo. amārī chintā chhoḍo. jo tamārun vachan niṣhphaḷ javāthī tamārī apakīrti thatī hoy
ane amane indranī sampatti maḷatī hoy to paṇ shā kāmanī? suputra to evun ja kārya kare
ke jethī mātāpitāne rañchamātra paṇ shok na upaje. paṇḍito putranun putrapaṇun ene ja kahe chhe
ke je pitāne pavitra kare ane temanī kaṣhṭathī rakṣhā kare. pavitra karavun eṭale ke temane
jainadharmanī sanmukh karavā. dasharath, rām ane lakṣhmaṇ vachche ā vāt thaī rahī hatī te ja
samaye bharat mahelamānthī nīche utaryā ane manamān vichāryun ke hun munivrat dhāraṇ karun ane
karmono nāsh karun. lokonā mukhamānthī hāhākārano avāj thayo. pitāe vihvaḷachitta
thaīne bharatane vanamān jatā rokayān ane godamān besāḍayā, chhātī sāthe lagāḍayān, mukh
chūmyun ane kahyun, he putra! tun prajānun pālan kar. hun tapane arthe vanamān jāun chhun. bharat
bolyā, hun rājya nahi karun, jinadīkṣhā dhāraṇ karīsh. tyāre rājāe kahyunḥ he vatsa! thoḍā
divas rājya kar, tārī nānī ummar chhe, vr̥uddhāvasthāmān tap karaje. bharate kahyunḥ he tāt!
mr̥utyu bāḷ, vr̥uddha, taruṇane jotun nathī, te sarvabhakṣhī chhe. tame mane vr̥uthā shā māṭe moh
utpanna karo chho? tyāre rājāe kahyun, ke he putra! gr̥uhasthāshramamān paṇ dharmano saṅgrah thaī
shake chhe, kumanuṣhyathī thaī shakato nathī. bharate kahyunḥ he nāth! indriyone vash thavāthī
kāmakrodhādithī bharelā gr̥uhasthone mukti kyāthī thāy? to bhūpatie kahyunḥ he bharat!
muniomān paṇ badhānī tadbhavamukti thatī nathī, koīkanī thāy chhe. māṭe tun keṭalāk divas
gr̥uhasthadharmanun ārādhan kar. bharate javāb āpyoḥ he dev! āpe je kahyun te satya chhe,
parantu gr̥uhasthone māṭe to e niyam ja chhe ke temane mukti na hoy ne muniomān koīne
maḷe ane koīne na maḷe. gr̥uhasthadharmathī paramparāe mukti thāy chhe, sākṣhāt nahi, māṭe te
hīnashaktivāḷānun kām chhe. mane ā vāt ruchatī nathī, hun to mahāvrat dhāraṇ karavāno ja
Page 285 of 660
PDF/HTML Page 306 of 681
single page version
jvāḷāthī atyant dāh pāmato thako sparshan īndriy ane jihvendriyathī adharmakārya kare chhe,
temane nivr̥utti kyāthī hoy? pāpī jīv dharmathī vimukh thaī, viṣhayabhogonun sevan karī,
nishchayathī ja atyant duḥkhadāyak evī durgati pāme chhe. ā bhog durgati utpanna kare chhe
ane rākhyā rahetā nathī, kṣhaṇabhaṅgur chhe māṭe tyājya ja chhe. jem jem kāmarūp agnimān
bhogarūp īndhan nākhavāmān āve tem tem atyant santāp utpanna karanār kāmāgni
prajvalit thāy chhe. māṭe he tāt! tame mane āgnā āpo ke hun vanamān jaīne vidhipūrvak
tap karun. jinabhāṣhit tap param nirjarānun kāraṇ chhe, ā sansārathī hun atyant bhay pāmyo
chhun ane he prabho! jo gharamān kalyāṇ thatun hoy to tame shā māṭe ghar chhoḍīne muni thavā
īchchho chho? tame mārā pitā chho ane pitāno ej dharma chhe ke sansārasamudrathī tāre,
tapanī anumodanā kare. āvun vichakṣhaṇ puruṣho kahe chhe. sharīr, strī, dhan, mātāpitā, bhāī
badhānne chhoḍīne ā jīv ekalo ja paralokamān gayo chhe, chirakāḷ sudhī devalokamān sukh
bhogavyān chhe to paṇ e tr̥upta thayo nathī. to have manuṣhyanā bhogathī kevī rīte tupta
thāy? bharatanā āvān vachan sāmbhaḷīne pitā khūb prasanna thayā, temane harṣhathī romāñch
khaḍān thaī gayā ane kahevā lāgyā ke he putra! tane dhanya chhe, tun bhavyomān mukhya chhe,
jinashāsananun rahasya jāṇīne pratibodh pāmyo chhe. tun ja kahe chhe te sāchun chhun to paṇ he
dhīr! ten hajī sudhī kadī mārī āgnāno bhaṅg karyo nathī, tun vinayavān puruṣhomān mukhya chhe,
have mārī vāt sāmbhaḷ. tārī mātā kaikeyīe yuddhamān mārun sārathipaṇun karyun hatun, te yuddha
ativiṣham hatun, temān jīvavānī āshā nahotī, paṇ enā sārathipaṇāthī men yuddhamān
vijay meḷavyo eṭale men prasanna thaīne tene kahyun ke tārī īchchhā hoy te māgī le. tyāre
teṇe kahelun ke ā vachan thāpaṇamān rākho, je divase mane īchchhā thashe tyāre hun māgīsh. have
āje eṇe māgyun chhe ke mārā putrane rājya āpo ane men te mānya rākhyun chhe. have he
guṇanidhe! tun indranā rājya samān ā rājyane niṣhkaṇṭak kar. mārī pratignābhaṅganī
apakīrti jagatamān na thāy ane ā tārī mātā tārā shokathī taptāyamān thaīne maraṇ
na pāme em kar. teṇe sharīrane nirantar lāḍathī rākhyun chhe. putranun putrapaṇun e ja chhe ke
mātāpitāne shokasamudramān na nākhe, ām buddhimān loko kahe chhe.
samartha chhe? je samudramānthī ratnonī utpatti thāy te sarovaramānthī kyāthī thāy? atyāre
tārī ummar tapane yogya nathī, keṭalāk divas rājya kar, jethī pitānī kīrti vachananā
pālanathī chandramā samān nirmaḷ thāy ane tārā jevo putra hovā chhatān mātā shokathī tapta
thaīne maraṇ pāme e yogya nathī. hun parvat athavā vanamān evī jagyāe nivās karīsh
ke koī jāṇashe nahi, tun nishchintapaṇe rājya kar. hun sakaḷ rājar̥uddhi chhoḍīne deshamānthī dūr
chālyo jaīsh ane pr̥ithvīne koī prakāre
Page 286 of 660
PDF/HTML Page 307 of 681
single page version
pīḍā nahi thāy. have tun ūṇḍā nishvās na kāḍh, thoḍāk divas pitānī āgnā mānī, rājya
karī nyāyasahit pr̥ithvīnun rakṣhaṇ kar. he nirmaḷ svabhāvavāḷā! ā īkṣhvākuvanshanā kuḷane
atyant shobhāv, jem chandramā grah, nakṣhatra vagerene shobhāve chhe tem. paṇḍitoe kahyun chhe ke
bhāīnun rakṣhaṇ kare, santāp hare te ja bhāīnun bhāīpaṇun chhe. shrī rāmachandra ām kahīne
pitānān charaṇone bhāvasahit praṇām karīne chālī nīkaḷyā. pitāne mūrchchhā āvī gaī,
lākaḍānā thāmbhalā jevun sharīr thaī gayun. rāme bhātho bāndhī, hāthamān dhanuṣh laī mātāne
namaskār karī kahyunḥ he mātā! hun anya deshamān jāun chhun. tame chintā karasho nahi, tyāre
mātāne paṇ mūrchchhā āvī gaī. pachhī sachet thaīne, ānsu vahāvatī kahevā lāgī ke are
putra! tun mane shokasāgaramān ḍūbāḍīne kyān jāy chhe? tun uttam cheṣhṭā karanār chho, jem
shākhāne mūḷano ādhār hoy chhe tem mātāne putranun ja avalamban hoy chhe. mātā vilāp
karavā lāgī. tyāre mātānī bhaktimān tatpar shrīrām temane praṇām karīne kahevā lāgyā ke
he mātā! tame viṣhād na karo. hun dakṣhiṇ dishāmān koī sthān shodhīne tamane chokkas
bolāvīsh. mārā pitāe mātā kaikeyīne vachan āpyun hatun tethī bharatane rājya āpyun chhe.
have hun ahīn nahi rahun. vidhyāñchaḷanā vanamān athavā malayāchaḷanā vanamān tathā samudranī
samīpe sthān karīsh. sūrya samān hun ahīn rahun to chandramā samān bharatanī āgnā ane
aishvaryarūp kānti na vistare. tyāre namelā putrane mātā chhātīe chāmpī rudan karatī kahevā
lāgī ke he putra! māre tārī sāthe ja āvavun uchit chhe, tane joyā vinā hun mārā prāṇ
ṭakāvavāne samartha nathī. kuḷavān strīne pitā, pati ke putrano ja āshray chhe. pitā to
mr̥utyu pāmyā chhe, pati jinadīkṣhā levāne taiyār thayā chhe eṭale have putrano ja ādhār chhe.
jo tun ja chhoḍīne chālyo jā to mārī kaī gati thashe? tyāre rām bolyā, he mātā!
mārgamān paththar ane kāṇṭā ghaṇā chhe, tame kevī rīte page chālī shakasho? māṭe koī
sukhadāyak sthān nakkī karī, vāhan mokalī tamane bolāvīsh. hun tamārā charaṇonā sogand
khāīne kahun chhun ke tamane levā hun āvīsh, tame chintā na karo. ā pramāṇe kahī mātāne
shānti upajāvīne vidāy āpī. pachhī pitā pāse gayā. pitā mūrchchhit thaī gayā hatā te
sachet thayā. pitāne praṇām karī, bījī mātāo pāse gayā. sumitrā, kaikeyī ane suprabhā
badhānne praṇām karī vidāy līdhī. rām nyāyamān pravīṇ chhe, nirākuḷ chittavāḷā chhe, te
bhāī, bandhu, mantrī, anek rājā, umarāv, parivāranā loko em badhāne shubh vachan kahīne
vidāy thayā. badhāne khūb āshvāsan āpī chhātīsarasā chāmpyā, temanān ānsu lūchhayān.
temaṇe ghaṇī vinantī karī ke ahīn ja raho, paṇ te mānyā nahi. sāmant, hāthī, ghoḍān, rath
badhā taraph kr̥upādraṣhṭithī joyun moṭā moṭā sāmanto hāthī, ghoḍā vagere bheṭ lāvyā te paṇ
rāme na rākhyān. sītā potānā patine videsh javā taiyār joī, sāsu ane sasarāne
praṇām karī patinī sāthe chālī, jem shachi indranī sāthe jāy chhe tem. lakṣhmaṇ snehathī
pūrṇa rāmane videsh javā taiyār thayelā joī manamā gussāthī vichāravā lāgyā ke
pitājīe strīnā
Page 287 of 660
PDF/HTML Page 308 of 681
single page version
strīone, ke je anuchit kām karavāmān ḍaratī nathī! temanun chitta svārthamān ja āsakta
hoy chhe, ane ā moṭā bhāī mahānubhāv puraṣhottam chhe, āvān pariṇām munione hoy
chhe. hun eṭalo shaktishāḷī chhun ke badhā durāchārīono parābhav karī bharatanī rājyalakṣhmī
laī laun ane e rājyalakṣhmī shrī rāmanān charaṇomān dharī daun, parantu em karavun yogya
nathī, krodh atyant duḥkhadāyak chhe, te jīvone āndhaḷā banāvī mūke chhe. pitā jinadīkṣhā
levā taiyār thayā chhe ane hun krodh utpanna karun e yogya nathī. mane āvo vichār karavāthī
paṇ sho lābh chhe? yogya ane ayogya pitājī jāṇe athavā moṭābhāī jāṇe. jenāthī
pitānī kīrti ujjavaḷ thāy te ja kartavya chhe. māre koīne kāī kahevun nathī. hun maun
pakaḍī moṭā bhāīnī sāthe jaīsh. ā bhāī to sādhu samān bhāvavāḷā chhe. ām
vichārīne gusso chhoḍī dhanuṣhabāṇ laī badhā vaḍīlone praṇām karī atyant vinayapūrvak
rāmanī sāthe chālyā. banne bhāī jem devālayamānthī nīkaḷe tem rājamahelamānthī nīkaḷyā.
mātāpitā, sakaḷ parivār, bharat, shatrudhna sahit sau emanā viyogathī ashrupāt karī
jāṇe varṣhār̥utu lāvatā hoy tem temane pāchhā lāvavā chālyā. paṇ pitr̥ubhakta,
samajāvavāmān paṇḍit, videsh javāno ja jemano nishchay chhe evā rām-lakṣhmaṇ mātāpitānī
khūb stuti karī, vāramvār namaskār karī, khūb dhairya āpī pīṭh pheravīne chālī nīkaḷyā.
nagaramān hāhākār thaī gayo. loko vāt kare chhe ke he māt! ā shun thayun? āvī buddhi
koṇe utpanna karī? ā nagarīnā ja abhāgya chhe athavā sakaḷ pr̥ithvīnā abhāgya chhe. he
māt! ame to have ahīn nahi rahīe, emanī sāthe jaīshun. e atyant samartha chhe. juo,
ā sītā patinī sāthe chālī chhe ane rāmanī sevā karanār bhāī lakṣhmaṇ chhe. dhanya chhe
ā jānakīne, je vinayarūp vastra paherīne patinī sāthe jāy chhe, nagaranī strīo kahe chhe
ke ame badhāne kaheshun ke ā sītā mahāpativratā chhe, enā jevī bījī koī strī nathī. je
mahāpativratā hoy tene ānī upamā maḷashe, pativratāne to pati ja parameshvar chhe. ane
juo, ā lakṣhmaṇ mātāne rotī chhoḍīne moṭā bhāīnī sāthe jāy chhe. dhanya chhe enī
bhaktine! dhanya chhe enā premane! dhanya chhe enī shakti, dhanya enī kṣhamā ane dhanya
enī vinayanī adhikatā. ānā jevā bījā koī nathī. dasharathe bharatane evī kem āgnā
karī ke tun rājya le? ane rām-lakṣhmaṇane evī buddhi kem upajī ke ayodhyāne chhoḍīne
chālyā gayā? je kāḷe je thavānun hoy te thāy chhe. jeno jevo karmano uday hoy tene tem
ja thāy, je bhagavānanā gnānamān bhāsyun hoy te pramāṇe thāy chhe. daivanī gati durnivār chhe.
ā bābat ghaṇī anuchit thaī chhe. ahīnān dev kyān gayā? lokonān mukhamānthī āvā
shabdo nīkaḷyā, badhā loko temanī sāthe chālavā taiyār thayā. gharamānthī nīkaḷyā. nagarīno
utsāh chālyo gayo, shokathī pūrṇa lokonā ashrupātathī pr̥ithvī sajaḷ thaī gaī. jem
samudramān taraṅg ūṭhe chhe tem loko ūṭhayā. rāmanī sāthe chālyā. manā karavā chhatān loko
rahyā nahi. loko
Page 288 of 660
PDF/HTML Page 309 of 681
single page version
pagale vidhna lāge chhe....emano bhāv āgaḷ javāno chhe ane loko rākhavā īchchhe chhe.
keṭalāk sāthe chālyā. sūrya jāṇe ke rāmanun videshagaman joī na shakyo tethī asta pāmavā
lāgyo. jem bharat chakravartīe muktinā nimitte rājyasampadā chhoḍī dīdhī hatī tem asta
thatī vakhate sūryanā prakāshe sarva dishā chhoḍī dīdhī. sūryāsta thatān atyant lālāsh dhāraṇ
karatī sandhyā jem sītā rāmanī pāchhaḷ chālī hatī te sūryanī pāchhaḷ chālī gaī. samasta
vignānano nāsh karanār andhakār jagatamān phelāī gayo, jāṇe rāmanā gamanathī timir
phelāī gayun. loko sāthe thayā, pāchhā jatā nahi. tethī rāme lokone ṭāḷavā māṭe shrī
aranāth tīrthaṅkaranā chaityālayamān nivās karavānun vichāryun, sansāranā tāraṇahār bhagavānanun
bhavan sadā shobhāyamān, sugandhamay, aṣhṭamaṅgaḷ dravyothī maṇḍit, jene traṇ daravājā hatā,
ūñchā toraṇo hatān evā chaityālayamān samasta vidhinā jāṇanār rām, lakṣhmaṇ ane sītā
pradakṣhiṇā laī dākhal thayān. be daravājā sudhī to loko andar chālyā paṇ trījā daravājā
pāse dvārapāḷe lokone rokayā, jem mohanīy karma mithyādraṣhṭione shivapur jatān roke chhe.
rām-lakṣhmaṇ dhanuṣhabāṇ ane bakhtar bahār mūkī andar darshan karavā gayā. jemanān netra
kamaḷ samān chhe evā shrī aranāthanun pratibimb ratnonā sinhāsan par birājamān,
mahāshobhāyamān, mahāsaumya, kāyotsarga, shrī vatsa lakṣhaṇothī dedīpyamān, urasthaḷavāḷā,
sampūrṇa chandramā samān vadanavāḷā, kathan ane chintavanamān na āve evā rūpavāḷā
bhagavānanān darshan karī, bhāvasahit namaskār karī te banne bhāī atyant harṣha pāmyā.
banne bhāī buddhi, parākram, rūp ane vinayathī bharelā, jinendrabhaktimān tatpar, rātre
chaityālayanī samīpe rahyā. temane tyān rahelā joīne mātā kaushalyādik jemane putro pratye
vātsalya hatun. te āvīne ānsu pāḍatī vāramvār hr̥uday sāthe bhīḍavā lāgī. putranā
darshanathī te atr̥upta chhe, temanun chitta vikalparūp hīṇḍoḷe jhūlī rahyun chhe.
parantu pariṇāmonā abhiprāy judā judā chhe. dasharathanī chārey rāṇīo guṇ, rūp,
lāvaṇyathī pūrṇa atyant madhurabhāṣhī putrone maḷīne pati pāse gaī ane kahevā lāgī he
dev! kuḷarūp jahāj shokarūpī samudramān ḍūbe chhe tene roko, rām-lakṣhmaṇane pāchhā bolāvo.
tyāre sumeru samān jemano nishchaḷ bhāv chhe evā rājāe kahyun ke vikārarūp ā jagat
māre ādhīn nathī. mārī īchchhā to evī ja chhe ke badhā jīvone sukh thāy, koīne duḥkh
na thāy, janma, jarā, maraṇarūp parādhīnatāthī koīne duḥkh na thāy, parantu ā jīvo judā
judā prakāranā karmonī sthitivāḷā chhe māṭe kyo vivekī nakāmo shok kare? bāndhavādik īṣhṭa
padārthonā darshanamān prāṇīone tr̥upti thatī nathī tathā dhan ane jīvanathī paṇ tr̥upti nathī.
īndriyonān sukh pūrṇa thaī shakatān nathī
Page 289 of 660
PDF/HTML Page 310 of 681
single page version
pakṣhī vr̥ukṣhane chhoḍīne chālyun jāy chhe. tame putronī mātā chho, putrone laī āvo, putrone
rājyano uday joī vishrām karo. men to rājyano adhikār chhoḍī dīdho chhe, hun pāpakriyāthī
nivr̥utta thayo chhun, bhavabhramaṇathī bhay pāmyo chhun. have hun munivrat laīsh. rājāe rāṇīone
ā pramāṇe kahyun. te nirmohatāno nishchay pāmyā, sakaḷ viṣhayābhilāṣharūp doṣhathī rahit,
sūrya samān tejavāḷā, pr̥ithvī par tap, sanyamano udyot karavā lāgyā.
ekatrīsamun parva pūrṇa thayun.
bhagavānane namaskār karī, bakhtar paherī, dhanuṣhabāṇ laīne sītāne vachamān rākhīne chālī
nīkaḷyā. gher gher dīvāo prakāshī rahyā chhe, kāmījan anek cheṣhṭā kare chhe. mahāpravīṇ
banne bhāī nagaranā dvāranī bārīmānthī nīkaḷī dakṣhiṇ dishānā mārge chālyā. rātrinā ante
doḍīne sāmanto āvīne maḷyā, temane rāghav sāthe javānī abhilāṣhā chhe, dūrathī rām-
lakṣhmaṇane joī, vinayapūrvak vāhan chhoḍīne pagapāḷā āvyā, charaṇāravindamān namaskār
karī, pāse āvī vārtālāp karavā lāgyā. ghaṇī senā āvī ane jānakīnī khūb prashansā
karavā lāgyā ke emanī kr̥upāthī ame rām-lakṣhmaṇane āvīne maḷyā. e na hot to teo
dhīre dhīre chālat nahi ane ame kevī rīte pahoñchī shakat? ā banne bhāī to pavan
jevā shīghragāmī chhe ane ā sītā mahāsatī amārī mātā chhe, enā jevun prashansavāyogya
pr̥ithvī par bījun koī nathī. ā banne bhāī to narottam chhe ane sītānī chāl mand mand
be kosh pramāṇ chāle chhe. khetaromān jātajātanā pāk līlāchham thaī rahyā chhe ane
sarovaromān kamaḷ khīlī rahyān chhe, vr̥ukṣho khūb ramaṇīy lāge chhe. anek grām-nagarādimān
ṭhekaṭhekāṇe bhojanādi sāmagrīthī loko pūje chhe ane moṭā moṭā rājāo moṭī phoj sāthe
āvīne maḷe chhe, jem varṣhākāḷamān gaṅgājamunānā pravāhamān anek nadīonā pravāh āvī
maḷe tem. keṭalāk sāmanto mārganā khedathī emano nishchay samajīne āgnā meḷavīne pāchhā
vaḷyā ane keṭalāk lajjāthī, keṭalāk bhayathī, keṭalāk bhaktithī sāthe sāthe pagapāḷā
chālyā jāy chhe. rām-lakṣhmaṇ krīḍā karatā karatā pariyātrā nāmanī aṭavīmān pahoñchyā.
aṭavī sinh ane hāthīonā samūhathī
Page 290 of 660
PDF/HTML Page 311 of 681
single page version
tenā kināre āvyā. tyān bhīlono nivās chhe, nānā prakāranā miṣhṭa phaḷo chhe. pote tyān
rahīne keṭalāk rājāone vidāy karyā ane keṭalāk pāchhā na pharyā, rāme ghaṇun kahyun to paṇ
sāthe ja chālyā. badhā bhayānak nadīne joī rahyān. kevī chhe nadī? parvatamānthī nīkaḷatī
atyant kāḷī chhe, jemān prachaṇḍ lahero uṭhe chhe, magaramachchha vagere jaḷacharothī bharelī, bhayaṅkar
avāj karatī, banne kinārāne bhedatī, kallolonā bhayathī jenā kinārā parathī pakṣhī ūḍī
rahyān chhe tevī nadīne joīne badhā sāmanto trāsathī kampāyamān thaī rām-lakṣhmaṇane kahevā
lāgyā ke he nāth! kr̥upā karīne amane paṇ pār utārajo. ame āpanā sevak chhīe,
bhakta chhīe, amārā upar prasanna thāv, he mātā jānakī! lakṣhmaṇane kaho ke amane pār
utāre. ā pramāṇe ānsu vahāvatā anek narapati jātajātanī cheṣhṭā karatān nadīmān paḍavā
lāgyā. tyāre rāme kahyun ke are, have tame pāchhā pharo. ā van atyant bhayaṅkar chhe, amāro
ane tamāro ahīn sudhī ja sāth hato. pitājīe bharatane badhānā rājā banāvyā chhe māṭe
tame bhaktithī temanī sevā karo. tyāre teo kahevā lāgyā ke he nāth! amārā svāmī
tame ja chho, tame dayāḷu chho, amārā upar prasanna thāv, amane chhoḍo nahi, tamārā vinā
ā prajā nirādhār thaī chhe, ākuḷatā pāmelī te kaho ke konā sharaṇe jāy? tamārā jevun
bījun koṇ chhe? vyāghra, sinh, gajendra ane sarpādikathī bharelā ā bhayānak vanamān ame
tamārī sāthe rahīshun. tamārā vinā amane svarga paṇ sukh āpashe nahi. tame kaho chho ke
pāchhā jāv; paṇ man badalatun nathī, to kevī rīte jaīe? ā chitta sarva īndriyonun
adhipati chhe em eṭalā māṭe ja kahevāy chhe ke e adbhut vastumān anurāg kare chhe.
amāre bhogathī, gharathī athavā strī-kuṭumbādithī shun levānun chhe? tame nararatna chho, tamane
chhoḍīne kyān jaīe? he prabho! tame bāḷakrīḍāmān amane kadī chhetaryā nathī, have atyant
niṣhṭhuratā karo chho. amāro aparādh batāvo. tamārī charaṇarajathī amārī khūb vr̥uddhi thaī
chhe, tame to sevako pratye vatsal chho. he mātā jānakī! he dhīr lakṣhmaṇ! ame māthun
namāvī, hāth joḍīne vinantī karīe chhīe, nāthane amārā upar prasanna karo. badhāe
āvān vachan kahyān tyāre sītā ane lakṣhmaṇ rāmanān charaṇo taraph joī rahyān. tyāre rām
bolyāḥ ‘jāv’ e ja utar chhe. sukhamān raho, ām kahīne banne dhīr nadīmān pravesh karavā
lāgyā. shrī rām sītāno hāth pakaḍīne sukhapūrvak nadīmān laī gayā. jem kamalinīne
diggaj laī jāy. te asarāl nadī rām-lakṣhmaṇanā prabhāvathī nābhipramāṇ vahevā lāgī.
banne bhāī jaḷavihāramān pravīṇ krīḍā karatā chālyā gayā. sītā rāmano hāth pakaḍīne
evī shobhatī jāṇe ke lakṣhmī ja kamaḷadaḷamān ūbhī chhe. rām-lakṣhmaṇ kṣhaṇamātramān nadī pār
karī gayā ane vr̥ukṣhonā āshraye āvī gayā. pachhī lokonī draṣhṭithī agochar thayā. keṭalāk
vilāp karatān, ānsu sāratān gher gayā ane keṭalāk rām-lakṣhmaṇ taraph draṣhṭi khoḍīne kāṣhṭha
jevā thaī gayā ane keṭalāk mūrchchhā khāī dharatī par paḍayā, keṭalāk gnān pāmīne
jinadīkṣhā levā
Page 291 of 660
PDF/HTML Page 312 of 681
single page version
kṣhaṇabhaṅgur bhogone! e kāḷā nāganī pheṇ jevā bhayānak chhe. āvā shūravīronī ā
hālat to āpaṇī shī vāt? ā sharīrane dhikkār! je pāṇīnā parapoṭāsamān niḥsār,
jarāmaraṇ, īṣhṭaviyog, aniṣhṭasanyog ītyādi kaṣhṭanun bhājan chhe. dhanya chhe te mahāpuruṣh,
bhāgyavant, uttam cheṣhṭānā dhārak, je vāndarānī bhramar samān lakṣhmīne chañchaḷ jāṇī, teno
tyāg karī dīkṣhā dhāraṇ kare chhe! ā pramāṇe anek rājā virakta thaī, dīkṣhā sanmukh thayā.
temaṇe ek pahāḍanī taḷeṭīmān sundar van joyun. anek vr̥ukṣhothī maṇḍit, atyant saghan, nānā
prakāranān puṣhpothī shobhit, jyān sugandhanā lolupī bhamarāo guñjārav karī rahyā chhe tyān
mahāpavitra sthānakamān rahetā dhyānādhyayanamān līn mahātapanā dhārak sādhu joyā. temane
namaskār karī te rājā jinanāthanā chaityālayamān gayā. te samaye pahāḍanān shikharo par
athavā ramaṇīk vanamān athavā nadīonā taṭ par athavā nagar-grāmādik jinamandir hatān
tyān namaskār karī ek samudra samān gambhīr munionā guru satyaketu āchāryanī nikaṭ
gayā, namaskār karī mahāshāntaras bharelā āchāryane vinantī karavā lāgyā, he nāth! amane
sansārasamudrathī pār utāro. tyāre munie kahyun ke tamane bhavapār utāranārī bhagavatī
dīkṣhā chhe te aṅgīkār karo. muninī ā āgnā meḷavīne e khūb harṣha pāmyā. rājā
vidagdhavijay, merukrūr, saṅgrāmalolup, shrīnāgadaman, dhīr, shatrudaman ane vinodakaṇṭak,
satyakaṭhor, priyavardhan ītyādi nirgranth thayā. temanā gaj, turaṅg, rathādi sakaḷ sāj
sevakoe jaīne temanā putrādine sompyā eṭale te khūb chintā karavā lāgyā. pachhī samajīne
anek prakāranā niyam dhāraṇ karyā. keṭalāk samyagdarshan aṅgīkār karīne santoṣh pāmyā.
keṭalāk nirmaḷ jineshvaradevano dharma sāmbhaḷīne pāpathī parāṅamukh thayā. ghaṇā sāmanto rām-
lakṣhmaṇanī vāt sāmbhaḷī sādhu thayā, keṭalāke shrāvakanā aṇuvrat dhāraṇ karyā. ghaṇī rāṇī
āryikā banī, ghaṇī shrāvak thaī, keṭalāk subhaṭoe rāmano sarva vr̥uttānt bharat, dasharath
pāse jaīne kahyo te sāmbhaḷīne dasharath ane bharat kāīk khed pāmyā.
nagaramānthī vanamān gayā. sarvabhūtahit svāmīne praṇām karī ghaṇā rājāo sāthe jinadīkṣhā
līdhī. ekākīvihārī jinakalpī thayā, jemane param shukladhyānanī abhilāṣhā chhe to paṇ
putranā shokathī koīk vār thoḍīk kaluṣhatā thaī jāy chhe. ek divas te vichikṣhaṇ puruṣh
vichāravā lāgyā ke sansāranān duḥkhanun mūḷ ā jagatano sneh chhe, ene dhikkār ho!
enāthī karma bandhāy chhe. men anant bhav karyā temān garbhajanma ghaṇā karyā, te mārā
garbhajanmanān anek mātāpitā, bhāī, putra kyān gayā? anek vār hun devalokanān bhog
bhogavī chūkyo ane anek vār narakanān duḥkh paṇ bhogavyā. tiryañchagatimān mārun sharīr
anek vār ā jīvoe khādhun ane emanun men khādhun. jātajātanī
Page 292 of 660
PDF/HTML Page 313 of 681
single page version
sāmbhaḷyā. ghaṇī vār vīṇā, bansarī ādi vājintronā nād sāmbhaḷyā, gīt sāmbhaḷyā,
nr̥itya joyān. devalokamān manohar apsarāonā bhog bhogavyā, anek vār mārun sharīr
narakamān kuhāḍāthī kapāī gayun ane anek vār manuṣhyagatimān mahāsugandhī, baḷaprad, ṣhaṭras
sanyukta annano āhār karyo. anek vār narakamān pigāḷelun sīsun ane trāmbu
nārakīoe mane mārī mārīne pīvaḍāvyun ane anekavār suranaragatimān manohar sundar rūp
joyān ane sundar rūp dhāraṇ karyān ane anek vār narakamān atyant kurūp dhāraṇ karyān ane
jātajātanā trās joyā. keṭalīk vār rājapad, devapadamān nānā prakāranā sugandhī padārtho
sūṅghyā ane keṭalīk vār narakanī atyant durgandh paṇ sūṅghī. anek vār manuṣhya ane
devagatimān mahālīlāne dharanārī, vastrābharaṇamaṇḍit, manane haranārī strīonān āliṅgan
karyān ane ghaṇī vār narakamān shālmali vr̥ukṣhanā tīkṣhṇa kāṇṭā ane prajvalit loḍhānī
pūtaḷīno sparsha karyo. ā sansāramān karmonā sanyogathī men shun shun na joyun, shun shun nathī sūṅghyun,
shun shun nathī sāmbhaḷyun, shun shun nathī khādhun? ā pr̥ithvīkāy, jaḷakāy, agnikāy, vāyukāy,
vanaspatikāy, trasakāyamān evo koī deh nathī, je men na dhāraṇ karyo hoy. traṇ lokamān
evo koī jīv nathī, jenī sāthe mārā anek sambandh na thayā hoy. ā putra keṭalīk vār
mārā pitā thayā, mātā thaī, shatru thayā, mitra thayā. evun koī sthānak nathī jyān hun na
upajyo houn, na maryo houn. ā deh, bhogādik anitya chhe, jagatamān koī sharaṇ nathī,
ā chaturgatirūp sansār duḥkhanun nivāsasthān chhe, hun sadā ekalo chhun, ā chhaye dravya
paraspar bhinna chhe. ā kāyā ashuchi chhe, hun pavitra chhun, ā mithyātvādi avratādi karma
āsravanān kāraṇ chhe, samyaktva vrat sanyamādi samvaranān kāraṇ chhe, tapathī nirjarā thāy chhe.
ā lok nānārūp mārā svarūpathī bhinna chhe, ā jagatamān ātmagnān durlabh chhe ane
vastuno svabhāv chhe te ja dharma chhe tathā jīvadayārūp dharma hun mahābhāgyathī pāmyo chhun. dhanya
chhe ā muni, jemanā upadeshathī men mokṣhamārga prāpta karyo. have putronī shī chintā? ām
vichārīne dasharath muni nirmoh dashā pāmyā. je deshomān pahelān hāthī upar besīne chāmar
ḍhoḷāvatān, chhatra dhāraṇ karīne pharatā hatā ane mahāraṇasaṅgrāmamān uddhat verīone jītyā
hatā te deshomān nirgranth dashā dhāraṇ karīne, bāvīs parigrah jītatā, shānt bhāvathī vihār
karavā lāgyā. kaushalyā tathā sumitrā pativirakta thavāthī ane putro videsh javāthī atyant
shok karatī, nirantar ānsu pāḍatī. temanun duḥkh joīne bharat rājyavaibhavane viṣh samān
mānato hato. kaikeyī temane duḥkhī joīne, jene karuṇā upajī chhe te putrane kahetī ke he putra!
ten rājya meḷavyun, moṭā moṭā rājā tārī sevā kare chhe, paṇ rām-lakṣhmaṇ vinā ā rājya
shobhatun nathī. te banne bhāī atyant vinayashīl chhe. temanā vinā rājya shun ane sukh
shun? deshanī shobhā shī ane tārī dharmagnatā shī? te banne kumār ane rājaputrī sītā sadā
sukhanā bhoktā, pāṣhāṇādithī bharapūr mārgamān vāhan vinā kevī rīte jashe? ane
Page 293 of 660
PDF/HTML Page 314 of 681
single page version
shīghragāmī ashva par besī tarat jā ane temane laī āv. temanī sāthe khūb sukhapūrvak
chirakāḷ rājya kar ane hun paṇ tārī pāchhaḷ ja temanī pāse āvun chhun. bharate mātānī
āgnā sāmbhaḷī khūb prasanna thaī, tenī prashansā karī. atyant ātur bharat hajār ashva
sāthe rāmanī pāse chālyā. je rāmanī pāsethī pāchhā āvyā hatā temane sāthe laīne
nīkaḷyā. pote jhaḍatī ashva par besī, utāvaḷī chāle vanamān āvyā. te asarāl nadī
vahetī hatī temān vr̥ukṣhonā thaḍ, tarāpā bāndhī kṣhaṇamātramān senāsahit pār utaryā. mārgamān
strī-puruṣhone pūchhatā jatā ke tame rām-lakṣhmaṇane kyāy joyā? teo kahe chhe ke ahīnthī
najīk chhe. bharat ekāgrachitta thaīne chālyā jāy chhe. saghan vanamān ek sarovaranā kināre
bey bhāīne sītā sāthe beṭhelā joyā. temanān dhanuṣhabāṇ samīpamān paḍayān hatān. sītānī
sāthe te banne bhāīne ahīn āvatān ghaṇā divas thayā hatā ane bharat chha divasamān
āvī gayā. rāmane dūrathī joīne bharat ashva parathī nīche utarī, pagapāḷā jaī, rāmanā
pag par mūrchchhit thaī gayā. rāme temane sachet karyā. bharat hāth joḍī, mastak namāvī,
rāmane vinantī karavā lāgyā.
prāṇanā ādhār chho. ūṭho, āpaṇā nagaramān jaīe. he prabho! mārā upar kr̥upā karo.
rājya tame karo. rājyane yogya tame ja chho, mane sukhanī avasthā āpo. hun tamārā shir
upar chhatra dharīne ūbho rahīsh ane shatrudhna chāmar ḍhoḷashe, lakṣhmaṇ mantrīpad karashe. mārī
mātā pashchāttāparūp agnithī baḷe chhe, tamārī ane lakṣhmaṇanī mātā atyant shok kare chhe.
je vakhate bharat ām kahī rahyo hato te ja samaye shīghra rath upar chaḍī, anek sāmanto
sahit, mahāshokathī bharelī kaikeyī āvī ane rām-lakṣhmaṇane chhātīsarasā chāmpīne atyant
rudan karavā lāgī. rāme dhīraj āpī. tyāre kaikeyīe kahyun ke he putra! ūṭho, ayodhyā
chālo, rājya karo, tamārā vinā mārun ākhun nagar van samān chhe. tame buddhimān chho,
bharatane shīkhavāḍo. amārī strīonī buddhi nāsh pāmī chhe, māro aparādh kṣhamā karo.
tyāre rāme kahyunḥ he mātā! tame to sarva vātomān pravīṇ chho, tame shun nathī jāṇatā ke
kṣhatriyano niyam chhe ke te vachanabhaṅg karato nathī? je kārya vichāryun hoy tene bījī rīte
karato nathī? mārā pitāe je vachan kahyun chhe te māre ane tamāre nibhāvavun joīe. ā
vātamān bharatanī apakīrti nahi thāy. pachhī bharatane kahyun ke he bhāī! tun chintā na kar, tun
anāchārathī ḍare chhe to pitānī āgnā ane mārī āgnā pāḷavāmān anāchār nathī. ām
kahīne vanamān badhā rājāonī samīpe shrī rāme bharatano rājyābhiṣhek karyo ane kaikeyīne
praṇām karī, bahu ja stuti karī vāramvār sambhāṣhaṇ karī bharatane hr̥uday sāthe chāmpīne khūb
dilāso āpyo ane tyānthī vidāy karyān. kaikeyī ane bharat rām-lakṣhmaṇ-sītānī pāsethī
pāchhā nagaramān gayā. bharat rāmanī
Page 294 of 660
PDF/HTML Page 315 of 681
single page version
āgnā mānya karī prajānā pitāsamān thayā. rājyamān sarva prajāne sukh hatun, koī
anāchār thato nahi; āvun niṣhkaṇṭak rājya hovā chhatān bharatane kṣhaṇamātra teno rāg nathī.
traṇe kāḷe bhagavān shrī aranāthanī vandanā kare chhe ane munionā mukhethī dharmashravaṇ kare
chhe. dyutibhaṭṭārak nāmanā muni ke jemanī sevā anek munio kare chhe temanī pāse bharate
evo niyam līdho chhe ke rāmanā darshan thatān ja hun munivrat dhāraṇ karīsh. tyāre munie
kahyun ke he bhavya! kamaḷanayan rām jyān sudhī na āve tyān sudhī tun gr̥uhasthanān vrat le. je
mahātmā nirgranth chhe temanun ācharaṇ ativiṣham chhe māṭe pahelān shrāvakanān vrat pāḷavān,
jethī yatino dharma sahelāīthī sādhī shakāy. jyāre vr̥uddhāvasthā āvashe tyāre tap karashun.
ām vichāratān vichāratān anek jaḍabuddhi jīvo maraṇ pāmyā chhe. atyant amūlya ratna
samān yatino dharma, jeno mahimā na kahī shakāy, tene je dhāraṇ kare chhe tene konī upamā
devī? yatinā dharmathī ūtarato shrāvakano dharma chhe. tene je pramādarahit pāḷe chhe te dhanya chhe.
ā aṇuvrat ja prabodhanān dātā chhe. jem ratnadvīpamān koī manuṣhya gayo ane te je ratna
le te deshāntaramān durlabh chhe. tem, jinadharma niyamarūp ratnono dvīp chhe. temān je niyam le
te ja mahāphaḷano dātā chhe. je ahinsārūp ratnane aṅgīkār karī jinavarane bhaktithī pūje
te sur-naranān sukh bhogavī mokṣha pāme chhe ane je satyavratano dhārak mithyātvano tyāg
karī bhāvarūp puṣhponī māḷāthī jineshvarane pūje chhe, tenī kīrti pr̥ithvī par phelāy chhe ane
tenī āgnā koī lopī shakatun nathī. je paradhanano tyāgī jinendrane hr̥udayamān dhāraṇ kare chhe,
vāramvār jinendrane namaskār kare chhe, te navanidhi chaud ratnano svāmī thaī akṣhayanidhi
pāme chhe. je jinarājano mārga aṅgīkār karī parastrīno tyāg kare chhe te sarvanān netrone
ānand āpanār mokṣhalakṣhmīno var thāy chhe. je parigrahanun pramāṇ karī santoṣh dhāraṇ karī
jinapatinun dhyān kare chhe te lokapūjit anant mahimā pāme chhe. āhāradānanā puṇyathī
mahāsukhī thaī tenī badhā sevā kare chhe. abhayadānathī nirbhayapad pāme chhe. sarva upadravathī
mukta thāy chhe. gnānadānathī kevaḷagnānī thaī sarvagnapad pāme chhe. auṣhadhadānanā prabhāvathī
rogarahit nirbhayapad pāme chhe. je rātriāhārano tyāg kare te ek varṣhamān chha mahinānā
upavāsanun phaḷ pāme chhe. joke gr̥uhasthapadamān jīv ārambhamān pravarte chhe to paṇ shubh gatinān
sukh pāme chhe. je trikāḷ jinadevanī vandanā kare tenā bhāv nirmaḷ thāy chhe, te sarva
pāpano nāsh kare chhe. je nirmaḷ bhāvarūp puṣhpothī jinanāthane pūje chhe te lokamān pūjanik
thāy chhe. je bhogī puruṣh kamaḷādi jaḷanā puṣhpa ane ketakī, mālatī ādi pr̥ithvīnān
puṣhpothī bhagavānanī archā kare chhe te puṣhpak vimān pāmīne yatheṣhṭa krīḍā kare chhe. je
jinarāj par agarachandanādi dhūpanun kṣhepaṇ kare te sugandhī sharīrano dhārak thāy chhe. je
gr̥uhastha jinamandiramān vivek sahit dīpodyot kare te devalokamān prabhāvasanyukta sharīr pāme
chhe. je jinabhavanamān chhatra, chāmar, jhālar, patākā, darpaṇādi maṅgaḷ dravya chaḍāve,
jinamandirane sushobhit kare te āshcharyakārī vaibhav pāme chhe. je jaḷ, chandanādithī jinapūjā
kare te devono
Page 295 of 660
PDF/HTML Page 316 of 681
single page version
abhiṣhek kare te devothī ane manuṣhyothī sevya chakravartī thāy, jeno rājyābhiṣhek devo, vidyādharo
kare. je dūdhathī arihantano abhiṣhek kare te kṣhīrasāgaranā jaḷ samān ujjavaḷ vimānamān param
kāntinā dhārak dev thaī, pachhī manuṣhya thaī mokṣha pāme. je dahīnthī sarvagna vītarāgano abhiṣhek
kare te dahīn samān ujjavaḷ yash pāmīne bhavodadhine tare chhe. je ghīthī jinanāthano abhiṣhek
kare te svarga vimānamān baḷavān dev thaī paramparāe anant vīrya dhāraṇ kare. je sheraḍīnā rasathī
jinanāthano abhiṣhek kare te amr̥utano āhār karanār sureshvar thaī, nareshvarapad pāmī, munīshvar
thaī avinashvar pad pāme. abhiṣhekanā prabhāvathī anek bhavya jīv dev ane indrothī abhiṣhek
pāmyā chhe temanī kathā purāṇomān prasiddha chhe. je bhaktithī jinamandiramān morapīñchhī ādithī
svachchhatā rākhe chhe te pāparūp rajathī rahit thaī param vaibhav ane ārogya pāme chhe. je gīt,
nr̥itya, vājintrādithī jinamandiramān utsav kare chhe te svargamān param utsāh pāme chhe. je
jineshvaranān chaityālay banāvaḍāve chhe tenān puṇyano mahimā koṇ kahī shake? te suramandiranān sukh
bhogavī paramparāe avināshī dhām pāme chhe. je jinendranī pratimā vidhipūrvak karāve te
suranaranān sukh bhogavī param pad pāme chhe vratavidhān tap-dān ītyādi shubh cheṣhṭāthī prāṇī je
puṇya upārje chhe te samasta kārya jinabimb banāvarāvavā samān nathī je jinabimb karāve te
paramparāe puruṣhākār siddhapad pāme chhe je bhavya jinamandiranā shikhar chaḍāve chhe te indra, dharaṇendra,
chakravartī ādi sukh bhogavī lokanā shikhare pahoñche chhe. je jīrṇa mandironī sambhāḷ rākhe,
jīrṇoddhār karāve te karmarūp ajīrṇane dūr karī nibhay nirogapad pāme chhe je navīn chaityālay
banāvī, jinabimb padharāvī pratiṣhṭhā kare chhe te traṇ lokamān pratiṣhṭhā pāme ane je siddhakṣhetrādi
tīrthonī yātrā kare te manuṣhyajanma saphaḷ kare chhe. je jinapratimānā darshananun chintavan kare chhe tene
ek upavāsanun phaḷ maḷe chhe ane darshananā prayatnano abhilāṣhī hoy tene be upavāsanun phaḷ
pāme chhe. je chaityālay javāno prārambh kare chhe te traṇ upavāsanun phaḷ maḷe chhe je chaityālay jāy
chhe tene chār upavāsanun phaḷ maḷe chhe. ane āgaḷ thoḍo vadhe chhe tene pāñch upavāsanun phaḷ maḷe
chhe. ardhe raste pahoñche tene pandar divasanā upavāsanun phaḷ maḷe chhe chaityālayanā darshanathī mās
upavāsanun phaḷ maḷe chhe ane bhāvabhaktithī mahāstuti karatān anant phaḷanī prāpti thāy chhe.
jinendranī bhakti jevun bījun kāī uttam nathī. je jinasūtra lakhāvī tenun vyākhyān kare-karāve,
bhaṇe-bhaṇāve, sāmbhaḷe-sambhaḷāve, shāstronī tathā paṇḍitonī bhakti kare, te sarvāṅganā pāṭhī thaī
kevaḷapad pāme chhe. je chaturvidh saṅghanī sevā kare te chatugartinā duḥkh dūr karī pañchamagati pāme chhe.
muni kahe chheḥ he bharat! jinendranī bhaktithī karmano kṣhay thāy chhe ane karmano kṣhay thavānī
akṣhayapad pāme chhe. muninā ā vachan sāmbhaḷī rājā bharate praṇām karī shrāvakanā vrat aṅgīkār
karyā. bharat bahushrut, atidharmagna, vinayavān, shraddhāvān, chaturvidh saṅghane bhaktithī ane duḥkhī
Page 296 of 660
PDF/HTML Page 317 of 681
single page version
shrāvakanān vratamān tatpar nyāy sahit rājya karatā hatā.
jem alipta rahetā. potānā chittamān nirantar evo vichār karatā ke yatinān vrat dhāraṇ
karun, nirgranth thaīne pr̥ithvī par vicharun. dhanya chhe te dhīr puruṣhane, je sarva parigrahano tyāg
karīne tapanā baḷathī samasta karmonī bhasma karī sārabhūt nirvāṇasukhane pāme chhe. hun pāpī
sansāramān magna rahun chhun. hun pratyakṣha dekhun chhun ke ā samasta sansāranun charitra kṣhaṇabhaṅgur chhe. je
prabhāte dekhīe chhīe te madhyāhnamān hotun nathī. hun mūḍh thaī rahyo chhun. je raṅk
viṣhayābhilāṣhī sansāramān rāche chhe te khoṭā mr̥utyuthī mare chhe. sarpa, vāgh, gaj, jaḷ, agni,
shastra, vidyutpāt, shūlāropaṇ, asādhya rog ītyādi kurītithī te sharīr tyajashe. ā
prāṇī anek sahastra duḥkhono bhogavanāro sansāramān bhramaṇ kare chhe. moṭā āshcharyanī vāt
chhe ke ā alpa āyuṣhyamān pramādī thaī rahyo chhe. jem koī madonmatta kṣhīrasamudranā taṭ par
sūtelo taraṅgonā samūhathī na ḍare tem hun mohathī utpanna bhavabhramaṇathī ḍarato nathī, nirbhay
thaī rahyo chhun. hāy hāy! hun hinsā, ārambhādi anek pāpomān lipta rājya karīne kayā
ghor narakamān jaīsh? je narakamān bāṇ, khaḍga, chakranā ākāravāḷān tīkṣhṇa pāndaḍāmvāḷān
shālmali vr̥ukṣho chhe athavā anek prakāranī tiryañch gatimān jaīsh. juo, jinashāstra sarakhā
mahāgnānarūp shāstrane pāmīne paṇ mārun man pāpayukta thaī rahyun chhe, nispr̥uh thaīne yatino
dharma dhāratun nathī, koṇ jāṇe māre kaī gatimān javānun chhe? āvun karmono nāsh karanār
dharmarūp chintan nirantar karatā rājā bharat jain purāṇādi granthonā shravaṇamān āsakta chhe,
sadaiv sādhuonī kathāmān anurāgī rātadivas dharmamān udyamī rahetā hatā.
videshagaman ane bharatanā rājyanun varṇan karanār batrīsamun parva pūrṇa thayun.
svādiṣhṭa phaḷothī bharelā hatā. vanamān vr̥ukṣha samān ghaṇā maṭh hatā. temanān nivāsasthān
vistīrṇa pāndaḍānthī chhāyelān athavā ghāsanān phūlothī āchchhādit hatān. vāvyā vinā ūge
evān dhānya temanā āṅgaṇāmān
Page 297 of 660
PDF/HTML Page 318 of 681
single page version
menā, popaṭ bhaṇī rahyān hatān, temanā maṭh pāse anek phūlonā kyārā banāvelā hatā,
tāpasonī kanyā miṣhṭa jaḷathī bharelā kaḷash te kyārāmā
vaḍe khūb ādarathī temanun ātithya karavā lāgyā. tāpaso sahajapaṇe sauno ādar kare chhe.
te miṣhṭa vachanathī sambhāṣhaṇ karī rahevā māṭe jhūmpaḍī, komaḷ pallavonī shayyā ityādi
upachār karavā lāgyā. rāmane bahu ja rūpāḷā adbhut puruṣh jāṇīne khūb ādar karyo.
rātre tyān rahīne savāramān ūṭhīne e chālī nīkaḷyā. tāpaso temanī sāthe chālavā lāgyā,
emanun rūp joīne anurāgī thayā. pāṣhāṇ paṇ pīgaḷī jāy to manuṣhyonī to shī vāt
karavī? sūkān pāndaḍānnun bhakṣhaṇ karanār tāpaso emanun rūp joīne anurāgī thaī gayā. vr̥uddha
tāpaso temane kahevā lāgyāḥ tame ahīn ja raho ā sukhanun sthān chhe ane kadāch na rahevun
hoy to ā aṭavīmān sāvadhān rahejo. joke ā van jaḷ, phaḷ, puṣhpādithī bharelun chhe to
paṇ vishvās karasho nahi. nadī, van ane nārī e vishvāsayogya nathī ane tame to sarva
bābatomān sāvadhān ja chho. pachhī rām, lakṣhmaṇ, sītā ahīnthī āgaḷ chālyān. anek
tāpasī emane jovānī abhilāṣhāthī atyant vihvaḷ thaīne dūr sudhī patra, puṣhpa, phaḷ,
indhanādinā bahāne temanī sāthe chālatī rahī. keṭalīk tāpasīo temane madhur vachanothī
kahevā lāgī ke tame amārā āshramamān kem na raho, ame tamārī sevā karīshun. ahīnthī
traṇ kosh par evun van chhe ke jyān mahāsaghan vr̥ukṣho chhe, manuṣhyonun nām nathī; anek sinh,
vāgh, duṣhṭa jīvothī bharelun chhe; tyān īndhan ane phaḷ, phūl māṭe tāpaso paṇ jatā nathī,
ḍābhanī tīkṣhṇa aṇīothī jyān avarajavar thatī nathī, van mahābhayānak chhe ane chitrakūṭ
parvat atyant ūñcho, durlandhya, phelāīne paḍayo chhe. tame shun sāmbhaḷyun nathī ke niḥshaṅk thaīne
chālyā jāv chho? rāme javāb āpyo, he tāpasīo! ame avashya āgaḷ jaīshun. tame
tamārā sthānake jāv. mushkelīthī temane pāchhī vāḷī. te paraspar emanān rūp-guṇanun varṇan
karatī potānā sthānake āvī. teo mahāgahan vanamān pravesh karavā lāgyān. van parvatanā
pāṣhāṇonā samūhathī atyant karkash chhe, temān moṭān moṭān vr̥ukṣho velothī vīṇṭaḷāyelān chhe.
bhūkhathī krodhe bharāīne shārdūloe nakh vaḍe vr̥ukṣhone vidārī nākhyān chhe, sinhothī haṇāyelā
gajarājanā raktathī lāl banelān motī ṭheraṭher vikharāīne paḍayān chhe, matta gajarājoe
taruvarone bhāṅgī nākhyān chhe, sinhaṇanī garjanā sāmbhaḷīne haraṇo bhāgī rahyā chhe, sūtelā
ajagaronā shvāsanā pavanathī guphāo guñjī rahī chhe, suvvaronā samūhothī nānān sarovaro
kādavamay banī gayā chhe, jaṅgalī pāḍānān shiṅgaḍānthī rāphaḍā bhāṅgī gayā chhe, bhayānak sarpo
pheṇ ūñchī karīne pharī rahyā chhe, kāṇṭāthī je pūñchhaḍīno agrabhāg vīndhāī gayo chhe evī
nīl gāy khedakhinna thaī chhe, anek prakāranā kāṇṭā tyān patharāī rahyā chhe, viṣhapuṣhponī
rajanī vāsanāthī anek prāṇī tyān pharī rahyān chhe, geṇḍānā nakhathī vr̥ukṣhanān thaḍ vidarāi gayā
Page 298 of 660
PDF/HTML Page 319 of 681
single page version
chhe. bhamatā rojhanā samūhoe pāndaḍān chārekor verī mūkayā chhe. jātajātanān pakṣhīonā krūr
shabdothī van guñjī rahyun chhe. vāndarāonī kūdākūdathī vr̥ukṣhonī ḍāḷīo dhrujī rahī chhe, parvat
parathī shīghra, vegathī dhasatā jaḷanā pravāhathī pr̥ithvī ghasāī rahī chhe, vr̥ukṣhonī ghaṭāne kāraṇe
sūryanān kiraṇo paṇ tyān dekhātān nathī. jātajātanān phaḷaphūlathī bharelun van chhe, temān anek
prakāranī sugandh phelāī rahī chhe, jātajātanī auṣhadhiothī pūrṇa chhe. tathā vagaḍāu dhānyathī
pūrṇa chhe. kyāṅk van nīl varṇanun, kyāṅk lāl raṅganun, kyāṅk līlā raṅganun dekhāy chhe te
vanamān banne vīroe pravesh karyo. chitrakūṭ parvatanān manohar jharaṇāmān krīḍā karatā, vananī
anek sundar vastuone jotā, paraspar vāt karatā banne bhāī vanamān miṣhṭa phaḷono
āsvād letā, kinnar ane devonān mananun haraṇ kare evun manohar gīt gātān, puṣhponān
paraspar ābhūṣhaṇ banāvatān, sharīr upar sugandhī dravyono lep karatā, jemanān sundar netro
khīlī ūṭhayān chhe evā atyant svachchhandī, shobhā dhāraṇ karatā, suranar, nāgonā manane
haratā, netrone pyārā, upavananī jem bhayaṅkar vanamān pharavā lāṅgyā. anek prakāranā sundar
latāmaṇḍapomān vishrām karatā, nānā prakāranī kathā karatā, vinod karatā, rahasyanī vāto
karatā jāṇe nandanavanamān devabhramaṇ karatā hoy tem atyant ramaṇīk līlā karatā
vanavihār karavā lāgyā.
eṭale ek vaḍanī chhāyāmān besīne banne bhāī paraspar batāvavā lāgyā ke ā desh kem
ujjaḍ dekhāy chhe. jātajātanān khetaramān pāk laherāto hato ane māṇaso nahotā, vr̥ukṣho
phaḷaphūlathī shobhatān hatān, sheraḍīnā sāṇṭhānā vāḍh ghaṇā hatā, sarovaromān kamaḷ khīlī rahyān
hatān, jātajātanā pakṣhīo keli karatān hatān. jem jinadīkṣhā līdhelā muni vītarāgabhāvarūp
param sanyam vinā shobhe nahi tem ā ativishāḷ desh māṇasonā sañchār vinā shobhato
nahi. āvī sundar vāt rām lakṣhmaṇane karī rahyā chhe. tyān atyant komaḷ sthānak joīne
ratnakāmbaḷī bichhāvīne shrīrām beṭhā, temanun dhanuṣh pāse paḍayun hatun ane premarūp jaḷanī
sarovarī, jenun man shrīrāmamān āsakta chhe te sītā samīpamān beṭhān. shrī rāme lakṣhmaṇane
āgnā karī ke tun vaḍ par chaḍīne jo ke koī vasati dekhāy chhe. te āgnā anusār jovā
lāgyā ane kahevā lāgyāke he dev! vijyārdha parvat samān ūñchān jinamandir dekhāy chhe,
sharadanān vādaḷān samān tenān shikharo shobhe chhe, dhajā pharake chhe ane ghaṇān gām paṇ dekhāy
chhe. kūvā, vāv, sarovarothī maṇḍit vidyādharonān nagar samān dekhāy chhe, khetamān pāk
laherāy chhe, paṇ manuṣhya koī dekhātā nathī. koṇ jāṇe loko kuṭumb sāthe kyān bhāgī gayā
chhe? athavā krūr karmanā karanārā mlechchho bāndhīne laī gayā chhe? ek garīb māṇas
āvato dekhāy chhe. te mr̥ug samān shīghra āve chhe, tenā vāḷ rūkṣha chhe, sharīr melun chhe,
chhātī lāmbī dāḍhīthī ḍhaṅkāī gaī chhe, vastra phāṭelān paheryān chhe, tenā pag phāṭī gayā chhe,
sharīr parathī parasevo
Page 299 of 660
PDF/HTML Page 320 of 681
single page version
jaladī laī āvo. pachhī lakṣhmaṇ vaḍ uparathī nīche ūtarī daridrī pāse gayā. daridrī
lakṣhmaṇane joīne āshcharya pāmyo ke ā koṇ indra chhe, varuṇ chhe, nāgendra chhe, nar chhe,
kinnar chhe, chandramā chhe, sūrya chhe, agnikumār chhe ke kuber chhe, ā koi mahātejano dhārak chhe,
em vichārato ḍarīne mūrchchhā khāīne pr̥ithvī par paḍī gayo. tyāre lakṣhmaṇe kahyun ke he bhadra!
bhay na kar. ūṭh, ūṭh em kahīne ūṭhāḍayo ane khūb dilāso āpīne shrī rāmanī
nikaṭ laī āvyo. te daridrī puruṣh kṣhudhā ādi anek duḥkhothī pīḍit hato te rāmane joī
badhān duḥkh bhūlī gayo. rām atyant sundar, saumya mukhavāḷā, kāntivān, netromān utsāh
jagāḍanār chhe. samīpamān vinayavān sītā beṭhān chhe. te manuṣhya hāth joḍī, shir pr̥ithvī par
aḍāḍī namaskār karavā lāgyo. tyāre temaṇe dayā karīne kahyun ke tun chhānye āvīne bes,
bhay na kar. te āgnā pāmīne dūr beṭho. raghupati amr̥ut jevā mīṭhān vachanothī pūchhavā
lāgyāḥ tārun nām shun chhe, kyāthī āvyo chhe, koṇ chho? te hāth joḍī vinantī karavā
lāgyo, he nāth! hun kaṇabī chhun, mārun nām siragupta chhe, hun dūrathī āvun chhun. rāme pūchhayunḥ
ā desh ujjaḍ kem chhe? teṇe kahyun ke he dev! ujjayinī nāmanī nagarīno svāmī rājā
sinhodar atiprasiddha chhe. teṇe potānā pratāpathī moṭā moṭā sāmantone namāvyā chhe, teno
vaibhav dev samān chhe. ek dashāṅgapur nāmanā nagarano svāmī vajrakarṇa sinhodarano sevak
ane atyant pyāro subhaṭ chhe, teṇe potānā svāmīnān moṭān moṭān kāryo karyā chhe. teṇe
ek vār nirgranth munine namaskār karī, temanī pāsethī dharmashravaṇ karī evī pratignā karī
ke hun devagurushāstra sivāy bījāne namaskār nahi karun. sādhunā prasādathī tene
samyagdarshananī prāpti thai chhe te pr̥ithvī par prasiddha chhe. shun āpe hajī sudhī enī vāt
sāmbhaḷī nathī? tyāre lakṣhmaṇe rāmano abhiprāy jāṇīne pūchhayun ke vajrakarṇa par kevī rīte
santonī kr̥upā thaī? musāphare javāb āpyo ke he devarāj! ek divas vajrakarṇa dashāraṇya
vanamān mr̥ugayā māṭe gayo hato. te janmathī ja pāpī, krūr karma karanār, indriyono lolupī,
mahāmūḍh, shubh kriyāthī parāṅamukh, mahāsūkṣhma jain dharmanī charchā na jāṇanāro, kāmī, krodhī,
lobhī, andh, bhogasevanathī upajelā garvathī pīḍit, vanamān bhramaṇ karato hato, teṇe
grīṣhmar̥utumān ek shilā par beṭhelā, satpuruṣhothī pūjya evā munine joyā. chār mahinā
sūryanān kiraṇono ātāp sahan karanār, mahātapasvī, pakṣhīsamān nirāshray, sinh samān
nirbhay, tapelī shilā par besavāthī jemanun sharīr tapta hatun evā durjay tīvra tāpanā
sahan karanār, taponidhi sādhune joī vajrakarṇa je ashva par beṭho hato, hāthamān barachhī
hatī, kāḷ samān krūr lāgato hato teṇe guṇarūp ratnanā sāgar, paramārthanā vettā,
pāponā ghātak, sarva jīv pratye dayā rākhanār sādhune pūchhayun, he svāmī! tame ā nirjan
vanamān shun karo chho? r̥uṣhie javāb āpyo ke ātmakalyāṇ karīe chhīe, ke je pūrve
anant bhavamān karyun nahotun. tyāre vajrakarṇa hasīne bolyo ke āvī avasthāthī tamane kayun
sukh maḷe chhe? tame tapathī