Page 300 of 660
PDF/HTML Page 321 of 681
single page version
sharīrane rūp ane lāvaṇya vinānun karyun chhe, tamārī pāse dhan nathī, viṣhayasāmagrī nathī,
vastrābharaṇ nathī, koī sahāyak nathī, snān, sugandh, lepanarahit chho, pārakā ghare bhojan
karīne jīvan pūrun karo chho. tamārā jevā manuṣhya shun ātmahit kare? tene kāmabhogamān
atyant āsakta joīne te sanyamī bolyā, shun ten mahāghor narakabhūminī vāt sāmbhaḷī
nathī ke tun udyam karīne pāpanī prīti kare chhe? narakanī mahābhayānak sāt bhūmi chhe, te
atyant duḥkhamay, joī paṇ shakāy tevī nathī, sparshī ke sāmbhaḷī na jāy tevī chhe. atyant
tīkṣhṇa loḍhānā kāṇṭāthī bharelī chhe, tyān nārakīone ghāṇīmān pīle chhe, anek vedanā-trās
thāy chhe, chharīthī tal tal jevaḍā kakaḍā kare chhe upalī narakanī bhūmi tapāyelā loḍhā
samān garam ane nīchenī narakanī bhūmi atyant shītaḷ hoy chhe. tenāthī mahāpīḍā
ūpaje chhe. tyān bhayaṅkar andhakār, bhayānak rauravādi garta, asipatranun van, durgandhamay
vaitaraṇī nadī hoy chhe. je pāpī matta hāthīnī jem niraṅkush chhe te narakamān hajāro prakāranān
duḥkh dekhe chhe. hun tane pūchhun chhun ke tārā jevo pāpārambhī, viṣhayātur kayun ātmahit kare chhe?
ā indrāyaṇanān phaḷ samān indriyanān sukho tun nirantar sevīne sukh māne chhe, paṇ emān
hit nathī, e durgatinān kāraṇ chhe. jenun chitta nirmaḷ chhe, je jīvonī dayā pāḷe chhe.
muninān vrat pāḷe chhe athavā shrāvakanān vrat pāḷe chhe te ja ātmānun hit kare chhe. je
mahāvrat ke aṇuvrat ācharatā nathī te mithyātva, avratanā yogathī samasta duḥkhanā bhājan
thāy chhe. ten pūrvajanmamān koī sukr̥ut karyun hatun tenāthī tane manuṣhyano deh maḷyo chhe, have
pāp karīsh to durgatimān jaīsh. ā bichārā nirbaḷ, niraparādh mr̥ugādi pashuo anāth
chhe, bhūmi ja enī shayyā chhe. enī chañchaḷ āṅkho sadā bhayathī bharelī chhe, vanamān tr̥uṇ
ane jaḷathī jīve chhe, pūrvanān pāpathī anek duḥkhathī duḥkhī chhe, rātre paṇ sūtān nathī,
bhayathī atyant kāyar chhe, āvā rāṅkane bhalā māṇas shā māṭe haṇe chhe? māṭe jo tun tārun
hit ichchhato ho to man-vachan-kāyāthī hinsāno tyāg kar, jīvadayā aṅgīkār kar.
muninān āvān shreṣhṭha vachan sāmbhaḷīne vajrakarṇa pratibodh pāmyo, jem phaḷothī vr̥ukṣha nīchun
name tem te sādhunān charaṇāravindamān namī paḍayo, ashva uparathī ūtarīne sādhunī pāse
gayo, hāth joḍī praṇām karī, atyant vinayapūrvak chittamān sādhunī prashansā karavā lāgyo.
dhanya chhe ā parigrahatyāgī muni, jemanāthī muktinī prāpti thāy chhe. ā vananā pakṣhī
ane mr̥ugādi pashuo prashansāyogya chhe, je ā samādhirūp sādhunā darshan kare chhe, ane hun
paṇ dhanya chhun ke mane ā ja sādhunā darshan thayā. e traṇe jagatathī vandya chhe, have hun
pāpakarmathī chhūṭayo chhun. ā prabhu gnānasvarūpe nakh vaḍe bandhunā snehamay sansārarūp piñjarāne
chhedīne sinhanī jem nīkaḷyā chhe te sādhune juo, manarūp verīne vash karī, nagna mudrā
dhārīne shīl pāḷe chhe. māro atr̥upta ātmā hajī pūrṇa vairāgya pāmyo nathī tethī shrāvakanān
aṇuvrat ācharun. ām vichār karīne teṇe sādhunī samīpe shrāvakanān vrat līdhān ane
potānun man shāntarasarūp jaḷathī dhoyun. teṇe evo niyam līdho ke devādhidev parameshvar
paramātmā jinendra
Page 301 of 660
PDF/HTML Page 322 of 681
single page version
koīne namaskār nahi karun. prītivardhan nāmanā muninī pāse vajrakarṇe aṇuvrat līdhān ane
upavās karyā. munie ene vistārathī dharmanun vyākhyān kahyun ke jenī shraddhāthī bhavya jīvo
sansārapāshathī chhūṭe. ek shrāvakano dharma chhe, ek yatino dharma chhe. emān shrāvakano dharma
gr̥uhāvalamban sanyukta ane yatino dharma nirālamb nirapekṣha chhe. banne dharmanun mūḷ
samyaktvanī nirmaḷatā chhe. tap ane gnānathī yukta atyant shreṣhṭha je prathamānuyog,
karaṇānuyog, charaṇānuyog, dravyānuyogamān jinashāsan prasiddha chhe. tene yatino dharma
atikaṭhin lāgyo ane aṇuvratamān buddhi sthir karī, tathā mahāvratano mahimā hr̥udayamān
rākhyo. jem daridrīnā hāthamān nidhi āve ane te harṣha pāme tem dharmadhyān dharato te
ānand pāmyo. atyant krūr dharma karanār te ekasāthe ja shānt dashā pāmyo hato te vātathī
muni paṇ prasanna thayā. rājāe te divase to upavās karyo, bīje divase pāraṇun karī
digambar muninān charaṇāravindamān praṇām karī potānā sthānake gayo. gurunān charaṇāravindane
hr̥udayamān dhārato te niḥsandeh thayo. teṇe aṇuvratanun ārādhan karyun. manamān e vichār
āvyo ke ujjayinīnā rājā sinhodarano hun sevak chhun teno vinay karyā vinā hun rājya
kevī rīte karī shakīsh? pachhī vichār karī ek vīṇṭī banāvī. temān munisuvratanāthanī
pratimā jaḍāvī, jamaṇā hāthamān paherī, jyāre te sinhodaranī pāse jato tyāre mudrikāmān
rahelī pratimāne vāramvār namaskār karato. teno koī verī hato teṇe ā nabaḷāīnī vāt
sinhodarane karī ke e tamane namaskār nathī karato, paṇ jinapratimāne kare chhe. pāpī
sinhodar krodhe bharāyo ane kapaṭ karī vajrakarṇane dashāṅganagarathī bolāvyo, ane sampattithī
unmatta thayelo tene māravāne taiyār thayo. vajrakarṇa saraḷ chittavāḷo hato te ghoḍā par
besī ujjayinī javā taiyār thayo, te vakhate ek puṣhṭa yuvān, jenā hāthamān daṇḍ hato te
āvīne tene kahevā lāgyo ke he rājā! jo tun sharīr ne rājyabhog gumāvavā ichchhato ho
to ujjayinī jā. sinhodar khūb gusse thayo chhe, tun namaskār nathī karato tethī tane
māravā ichchhe chhe, tane je sārun lāge te kar. ā vāt sāmbhaḷī vajrakarṇe vichāryun ke koī
shatru mārā ane rājā vachche bhed paḍāvavā ichchhe chhe teṇe mantraṇā karīne ā māṇasane
mokalyo lāge chhe, māṭe khūb vichār karīne ānun rahasya meḷavavun. pachhī te ekāntamān tene
pūchhavā lāgyo ke tun koṇ chhe, tārun nām shun chhe ane tun kyāthī āvyo chhe, ā chhūpī
vātanī tane kem khabar paḍī? te kahevā lāgyo ke kundananagaramān ek samudrasaṅgam nāmanā
dhanavān sheṭh chhe. temanī strī yamunānā peṭe varṣhākāḷamān vījaḷīnā chamakārānā samaye māro
janma thayo hato tethī mārun nām vidyudaṅg pāḍavāmān āvyun chhe. anukrame hun yuvān thayo.
vyāpār arthe ujjayinī gayo hato tyān kāmalatā veshyāne joī anurāgathī vyākuḷ thayo.
ek rāt tenī sāthe samāgam karyo, teṇe prītinā bandhanathī bāndhī līdho, jem pāradhī
mr̥ugane bāndhī le tem. mārā pitāe ghaṇān varṣho pachhī je dhan upārjyun hatun te kuput evā
men veshyānā saṅgamān chha mahināmān badhun khoī nākhyun.
Page 302 of 660
PDF/HTML Page 323 of 681
single page version
jem kamaḷamān bhramar āsakta thāy tem temān hun āsakta thayo hato. ek divas te
nagaranāyikā potānī sakhī pāse potānān kuṇḍaḷanī nindā karatī hatī te men sāmbhaḷī. men
tene pūchhayun tyāre teṇe kahyun ke saubhāgyavatī rāṇī shrīdharāne dhanya chhe, tenā kānamān jevān
kuṇḍaḷ chhe tevā koīnī pāse nathī. tyāre men vichāryun ke jo hun rāṇīnān kuṇḍaḷ lāvīne ānī
āshā pūrṇa na karun to mārā jīvavāthī shun lābh? pachhī hun kuṇḍaḷ laī āvavā māṭe andhārī
rātre rājamahelamān gayo. tyān rājā sinhodar gusse thayo hato ane rāṇī shrīdharā pāse
beṭhī hatī. rāṇīe tene pūchhayun ke he dev! āje ūṅgh kem nathī āvatī? rājāe javāb
āpyo ke he rāṇī! men vajrakarṇane nānapaṇathī moṭo karyo ane te mane mastak namāvato
nathī eṭale jyān sudhī hun ene nahi mārun tyān sudhī ākuḷatānā kāraṇe ūṅgh kyāthī
āve? āṭalā manuṣhyothī nindrā dūr rahe chhe. apamānathī dagdha, jenā kuṭumbī nirdhan hoy,
shatrue humalo karyo hoy ane pote jītavā shaktimān na hoy, jenā chittamān shalya hoy,
kāyar hoy, sansārathī je virakta hoy, e badhāthī nidrā dūr ja rahe chhe. ā vāt rājā
rāṇīne kahī rahyo chhe. ā vāt sāmbhaḷīne mane evun thaī gayun ke koīe mārā hr̥udayamān
vajrano prahār karyo hoy. tethī kuṇḍaḷ choravāno vichār chhoḍīne, ā rahasya laīne tamārī
pāse āvyo. māṭe have tame tyān na jāv. tame jinadharmamān udyamavān chho ane sādhunī
nirantar sevā karo chho. añjanagiri parvat jevā madajharatā hāthī par chaḍī bakhtar paherelā
yoddhā ane tejasvī ghoḍesvār tathā page chālatā krūr sāmanto tamane māravā māṭe rājānī
āgnāthī mārga rokīne ūbhā chhe māṭe tame kr̥upā karīne atyāre tyān na jāv, hun tamārā
page paḍun chhun. mārun vachan māno ane tamārā manamān pratīti na āvatī hoy to juo
pelī phoj āvī. dhūḷanā goṭā ūḍe chhe, ghor avāj thāy chhe. vidyudaṅganān ā vachan
sāmbhaḷīne vajrakarṇa dushmanone āvatā joīne tene param mitra jāṇī, sāthe laī potānā
killāmān bharāī gayo. te gaḍhane ajit jāṇīne sainyanā māṇasoe ene māravānā
hetuthī tatkāḷ gaḍh levānī ichchhā na karī, paṇ gaḍhanī samīpamān paḍāv nākhīne vajrakarṇanī
samīpe dūt mokalyo. teṇe atyant kaṭhor vachan kahyān. tun jinashāsananā garvathī mārā
aishvaryano kaṇṭak thayo. bhaṭakatā yatie tane bahekāvyo chhe, tun nyāyarahit thayo chhe. mārun
āpelun rājya bhogave chhe ane mastak arahantane namāve chhe, tun māyāchārī chho māṭe shīghra
mārī samīpe āvī mane praṇām kar, nahitar māryo jaīsh. āvī vāt dūte vajrakarṇane
kahī tyāre vajrakarṇe je javāb āpyo te dūte jaīne sinhodarane kahyo ke he nāth!
vajrakarṇanī evī vinantī chhe ke desh, nagar, bhaṇḍār, hāthī, ghoḍā badhun tamārun chhe te laī
lyo, mane strī sahit sahīsalāmat javā do. māro tamārā taraph avinay nathī, paṇ men
evī pratignā karī chhe ke jinendra, muni ane jinavāṇī sivāy bījāne namaskār nahi
karun, to mārā prāṇ jāy to paṇ hun pratignābhaṅg karīsh nahi. tame mārā dravyanā svāmī
chho, ātmānā svāmī nathī. ā vāt sāmbhaḷīne sinhodar khūb gusse thayo, nagarane chāre
taraphathī gherī līdhun.
Page 303 of 660
PDF/HTML Page 324 of 681
single page version
thavānun kāraṇ men tamane kahyun, have hun jāun chhun. ahīnthī najīk mārun gām chhe te gām
sinhodaranā sevakoe bāḷī nākhyun chhe, lokonān vimān jevān ghar hatān te bhasma thaī gayā
chhe. mārī ghāsaphūsanī banāvelī jhūmpaḍī hatī te paṇ bhasta thaī gaī hashe. mārā gharamān ek
chhājalī, ek māṭīno ghaḍo ane ek hāṇḍī eṭalo parigrah hato te lāvun chhun. mārī khoṭā
abhiprāyavāḷī strīe mane krūr vachano kahīne mokalyo chhe ane te vāramvār em kahe chhe ke
sūnā gāmamān gharanān upakaraṇ ghaṇān maḷashe te jaīne laī āvo tethī hun jāun chhun. mārā
mahān bhāgya ke mane āpanā darshan thayā. strīe mārā upar upakār karyo ke mane
mokalyo. ā vachan sāmbhaḷī shrī rāme dayāthī musāpharane duḥkhī joī amūlya ratnono hār
āpyo. musāphar prasanna thaī charaṇāravindamān namaskār karī, hār laī potāne gher gayo,
dravyathī rājā samān banī gayo.
to tene pāṇī pāīe ane āhāranī vidhi paṇ shīghra karīe. ām kahīne āgaḷ
gaman karyun. te dashāṅganagaranī samīpe, jyān shrī chandraprabh bhagavānanun uttam chaityālay chhe
tyān āvyā ane shrī bhagavānane praṇām karī sukhapūrvak rahyān. āhāranī sāmagrī levā
lakṣhmaṇ gayā. temaṇe sinhodaranā sainyamān pravesh karyo. sainyanā rakṣhakoe temane manā karī.
tyāre lakṣhmaṇe vichāryun ke ā garīb ane halakā kuḷanā māṇaso sāthe hun shun vivād karun?
ām vichārī nagar taraph āvyā tyān nagaranā daravājā pāse anek yoddhā beṭhā hatā
ane daravājānī upar vajrakarṇa raheto hato, te khūb sāvadhān hato. lakṣhmaṇane joī
lokoe pūchhayun ke tame koṇ chho ane kyāthī āvo chho, tathā āvavānun kāraṇ shun chhe?
lakṣhmaṇe javāb āpyo ke dūrathī ame āvyā chhīe ane bhojan māṭe nagaramān āvyā
chhīe. vajrakarṇa emane atisundar joī āshcharya pāmyo ane kahevā lāgyo ke he narottam!
andar āvo. tethī te ānandit thaīne killāmān gayo. vajrakarṇa temane khūb ādarathī
maḷyo ane kahyun ke bhojan taiyār chhe māṭe āp kr̥upā karī ahīn ja bhojan karo. tyāre
lakṣhmaṇe kahyun ke mārā vaḍīl moṭā bhāī ane bhābhī shrī chandraprabhu bhagavānanā chaityālayamān
beṭhān chhe temane pahelān bhojan karāvīne pachhī hun bhojan karīsh. vajrakarṇe kahyun ke bahu sārī
vāt chhe, tyān laī jāv, temane yogya badhī sāmagrī chhe te laī jāv. potānā sevak sāthe
teṇe jāṇajātanī sāmagrī mokalī, te lakṣhmaṇ levaḍāvīne āvyā. shrī rām, lakṣhmaṇ ane
sītā bhojan karīne prasanna thayān. shrīrāme kahyunḥ he lakṣhmaṇ! juo, vajrakarṇanī moṭāī.
āvun bhojan koī potānā jamāīne paṇ na jamāḍe te vinā parichaye āpaṇane jamāḍayā,
pīvānī vastuo manohar, shāk vagere ati miṣhṭa ane amr̥utatulya bhojan. jenāthī
mārgano khed maṭī gayo, jeṭh mahinānā ātāpanī garamī shānt thaī. chāndanī samān
ujjavaḷ dūdh, jenī sugandhanā kāraṇe bhamarā
Page 304 of 660
PDF/HTML Page 325 of 681
single page version
ājubāju guñjārav kare chhe, sundar ghī, sundar dahīn, jāṇe ke kāmadhenunā stanamānthī meḷavyun
hoy evun dūdh, temān banāvelī āvī vastuo, āvā ras bīje ṭhekāṇe durlabh chhe. te
musāphare pahelān āpaṇane kahyun hatun ke aṇuvratadhārī shrāvak chhe ane jinendra, munindra tathā
jinasūtra sivāy bījā koīne namaskār karato nathī te āvo dharmātmā, vratashīlano dhārak
āpaṇī sāme shatruothī piḍāyā kare to āpaṇo puruṣhārtha shā kāmano? āpaṇo e ja
dharma chhe ke duḥkhīnun duḥkh maṭāḍavun, sādharmīnun to avashya maṭāḍavun. ā niraparādh manuṣhya,
sādhusevāmān sāvadhān, jinadharmī, jenī prajā jinadharmī evā jīvane pīḍā shānī upaje?
ā sinhodar evo baḷavān chhe ke enā upadravathī vajrakarṇane bharat paṇ bachāvī shake tem
nathī. māṭe he lakṣhmaṇ! tame ene shīghra madad karo, sinhodar upar chaḍāī karo ane
vajrakarṇano upadrav maṭe tem karo. hun tamane shun shīkhavun? tame mahābuddhishāḷī chho jem
mahāmaṇi prabhā sahit pragaṭ thāy chhe tem tame mahābuddhi ane parākramanā sthānarūp pragaṭ
thayā chho. ā pramāṇe shrī rāme bhāīnān vakhāṇ karyān tyāre lakṣhmaṇ lajjāthī nīchun mukh
karī gayā. pachhī namaskār karīne kahyun ke he prabho! āp je āgnā karo chho te pramāṇe
thashe. mahāvinayī lakṣhmaṇe rāmanī āgnā mānīne dhanuṣhabāṇ laī, dharatīne dhrujāvatān tarat
ja sinhodar par chaḍāī karī. sinhodaranā sainyanā rakṣhake pūchhayun ke tame koṇ chho? lakṣhmaṇe
javāb āpyo ke hun rājā bharatano dūt chhun eṭale sainyamān praveshavā dīdhā, anek tambu
vaṭāvīne te rājadvāre pahoñchyā. dvārapāḷe rājānī sāthe meḷāp karāvyo. mahābaḷavān lakṣhmaṇe
sinhodarane tr̥uṇ samān gaṇatān kahyun ke he sinhodar! ayodhyānā adhapati bharate tane evī
āgnā karī chhe ke nakāmo virodh karavāthī sho phāyado chhe? tun vajrakarṇa sāthe maitrī karī le.
tyāre sinhodare kahyun ke he dūt! tun rājā bharatane ā pramāṇe kaheje ke je potāno sevak
vinayamārga chūkī jato hoy tene svāmī samajāvīne sevāmān lāve emān virodh kyān
āvyo? ā vajrakarṇa duṣhṭa, māyāchārī, kr̥utaghna, mitrono nindak, chākarīne bhūlī janāro,
āḷasu, mūḍh, vinayāchārarahit, khoṭī abhilāṣhā sevanāro, mahākṣhudra, sajjanatārahit chhe.
eṭale enā doṣh tyāre maṭashe, jyāre e maraṇ pāmashe athavā e rājyarahit thashe, māṭe
tame kāī kahesho nahi. e māro sevak chhe, hun je ichchhīsh te karīsh. tyāre lakṣhmaṇe kahyun ke
ghaṇun bolavāthī sho lābh? e tāro hitachintak chhe, ā sevakano aparādh tun kṣhamā kar. te
vakhate sinhodare krodhathī potānā ghaṇā sāmantone joīne garva dhāraṇ karīne moṭā avāje
kahyun ke ā vajrakarṇa to abhimānī chhe ja ane tun enā kārya māṭe āvyo chhe tethī tun
paṇ abhimānī chhe. tārun tan ane man jāṇe paththarathī banyun hoy tem tārāmān rañchamātra
namratā nathī. tun bharatano mūḍh sevak chhe. em lāge chhe ke bharatanā deshamān tārā jevā ja
manuṣhyo rahetā hashe. jem rāndhavā mūkelī hāṇḍīmānthī ek dāṇo kāḍhīne naram ke kaṭhoranī
parīkṣhā karīe chhīe tem ek tane jotān badhānī vānagīo khyāl āve chhe. tyāre
lakṣhmaṇ krodh karīne kahevā lāgyā ke hun tārī ane enī vachche sandhi karāvavā āvyo chhun,
tane namaskār karavā āvyo
Page 305 of 660
PDF/HTML Page 326 of 681
single page version
jaīsh. ā vachan sāmbhaḷīne ākhī sabhānā māṇaso gusse thayā. teo jātajātanān
kuvachano bolavā lāgyā ane jātajātanī krodhabharī cheṣhṭā karavā lāgyā. keṭalāk chharī
laīne, keṭalā kaṭārī, bhālā, talavār laīne tene māravā taiyār thayā. huṅkār karatā anek
sāmanto lakṣhmaṇane vīṇṭaḷāī vaḷyā. jem parvatane machchhar roke tem rokavā lāgyā. ā dhīr,
vīr, yuddhakriyāmān paṇḍit hatā temaṇe shīghra lātonā prahārathī temane dūr karī dīdhā. keṭalākane
ghūṇṭaṇothī, keṭalākane koṇīthī pachhāḍayā, keṭalākane muṣhṭiprahārathī chūrā karī nākhyā, keṭalākanā
vāḷ pakaḍī pr̥ithvī par pachhāḍyā, keṭalākanān paraspar māthān bhaṭakāḍī māryā, ā pramāṇe
mahābaḷavān ekalā lakṣhmaṇe anek yoddhāono nāsh karyo. tyārapachhī bījā ghaṇā sāmanto
hāthī-ghoḍā par besīne bakhtar paherīne lakṣhmaṇanī chāretaraph pharī vaḷyā. temanī pāse
jātajātanān
sāthe laḍavā taiyār thayo. megh samān anek yoddhā lakṣhmaṇarūp chandramāne gherī vaḷyā. lakṣhmaṇe
temane jem pavan ākaḍānā phūlane uḍāḍī mūke tem bhagāḍī mūkyā. te vakhate strīo
mahān yoddhāonī vāto karatī hatī ke juo, ā ek mahāsubhaṭ anek yoddhāothī
gherāyelo chhe, parantu e badhāne jīte chhe. koī ene hamphāvavāne samartha nathī. dhanya chhe ene
ane dhanya chhe enān mātāpitāne, ityādi anek vāto subhaṭonī strīo kare chhe. lakṣhmaṇe
sinhodarane sainya sāthe āvato joīne hāthīne bāndhavāno thāmbhalo upāḍayo ane sainyanī
sāme gayo. jem agni vanane bhasmībhūt karī nākhe tem teṇe sainyanā ghaṇā subhaṭono
nāsh karyo. te vakhate dashāṅganagaranā je yoddhā nagaranā daravājā upar vajrakarṇanī pāse beṭhā
hatā temanān mukh ānandathī khīlī ūṭhayān ane potānā svāmīne kahevā lāgyā ke he
nāth! juo, ā ek puruṣh sinhodaranā ākhā sainya sāthe laḍe chhe. teṇe dhajā, rath, chakra
bhāṅgī nākhyān chhe. te paramajyotinā dhārak chhe, khaḍga samān tenī kānti chhe, ākhī
senāne vyākuḷatārūp bhulāvāmān nākhī dīdhī chhe, senā chāre taraph nāsī jāy chhe, jem
sinhathī mr̥uganān ṭoḷān nāse tem. ane bhāgatā subhaṭo paraspar kahetā jāy chhe ke bakhtar
utārī nākho, hāthī-ghoḍā chhoḍī do, gadāne khāḍāmān nākhī do. ūñcho avāj karasho nahi,
ūñcho avāj sāmbhaḷīne tathā shastro dhāraṇ karelā joīne ā bhayaṅkar puruṣh āvīne
mārashe. are bhāī! ahīnthī hāthī laī jāv, vachche kyān rokī rākhyo chhe, mārga āpo.
are duṣhṭa sārathi! rathane kyān rokyo chhe? are, ghoḍā āgaḷ kar. ā āvyo, ā
āvyo, ā pramāṇe vārtālāp karatā atyant kaṣhṭa pāmyān. subhaṭo saṅgrām chhoḍīne āgaḷ
bhāgī jāy chhe, napunsak jevā thaī gayā chhe. ā yuddhakrīḍā karanāro shun koī dev chhe,
vidyādhar chhe, kāḷ chhe ke vāyu chhe? e mahāprachaṇḍ ākhī senāne jītīne sinhodarane hāthīthī
utārī, gaḷāmān vastra nākhīne bāndhīne laī jāy chhe, jem baḷadane bāndhīne ghaṇī potāne gher
Page 306 of 660
PDF/HTML Page 327 of 681
single page version
laī jato hoy. vajrakarṇanā yoddhā vajrakarṇane ā pramāṇe kahevā lāgyā. tyāre teṇe kahyun ke
he subhaṭo! hu chintā karavāthī sho phāyado chhe? dharmanā prasādathī badhe shānti thashe.
dashāṅganagaranī strīo mahelamān beṭhī beṭhī paraspar vāto kare chhe ke he sakhī! ā subhaṭanī
adbhut cheṣhṭā juo. ekalo ā puruṣh rājāne bāndhīne laī jāy chhe. aho, dhanya chhe
ānun rūp! dhanya chhe ānī kānti, dhanya chhe ānī shakti, ā koī atishayadhārak
puruṣhottam chhe. je strīno ā jagadīshvar pati thayo hashe ke thavāno hashe te te strīne dhanya
chhe. sinhodaranī paṭarāṇī bāḷako ane vr̥uddho sahit rotī rotī lakṣhmaṇanā pagamān paḍī ane
kahevā lāgī ke he dev! āne chhoḍī do, amane patinī bhīkh āpo. have tame je āgnā
karasho te pramāṇe karashe. tyāre temaṇe kahyun ke ā sāme moṭun vr̥ukṣha chhe tenī sāthe bāndhīne
āne laṭakāvīsh. tyāre tenī rāṇī hāth joḍīne khūb vinantī karavā lāgī ke he prabho!
āpane gusso āvyo hoy to amane māro, ene chhoḍī do, kr̥upā karo, prītamanun duḥkh
amane na batāvo. tamārā jevā puruṣhottam strī, bāḷako ane vr̥uddho par dayā ja kare chhe.
tyāre temaṇe dayā karīne kahyunḥ tame chintā na karo, āgaḷ bhagavānanun chaityālay chhe, tyān
ene chhoḍīsh. em kahīne pote chaityālayamān gayā, jaīne shrī rāmane kahyun ke he dev! ā
sinhodar āvyo chhe, āp kaho tem karīe. tyāre sinhodar hāth joḍī, dhrūjato shrī rāmanā
pagamān paḍayo ane kahevā lāgyo ke he dev! mahākāntinā dhārak param tejasvī chho, sumeru
sarakhā achaḷ purūṣhottam chho, hun āpano āgnāṅkit chhun, ā rājya tamārun chhe, tame ichchho
tene āpo. hun tamārān charaṇāravindanī nirantar sevā karīsh. rāṇī namaskār karīne patinī
bhīkh māgavā lāgī, satī sītānā page chaḍī ane kahevā lāgī ke he devī! he shobhane!
tame strīomān shiromaṇi chho, amārā upar dayā karo. pachhī shrīrāme sinhodarane kahyun, jāṇe
ke meghagarjanā thaī, he sinhodar! vajrakarṇa tane jem kahe tem kar. ā rīte tārun jīvan
raheshe, bījī rīte nahi rahe, ā pramāṇe rāme sinhodarane āgnā karī. te ja samaye je
vajrakarṇanā hitakārī hatā temane mokalīne vajrakarṇane bolāvyo, te parivār sahit
chaityālayamān āvyo, traṇ pradakṣhiṇā karī, bhagavānane namaskār karī, chandraprabh svāmīnī
atyant bhaktithī romāñchit thaī gayo. pachhī te vinayapūrvak banne bhāīo pāse āvī,
temanī stuti karī, sharīranā ārogyanī pūchhaparachh karī, tem ja sītānī kushaḷatā pūchhī.
shrīrāme atyant madhur avāje vajrakarṇane kahyun ke he bhavya! tārī kushaḷatāthī amane kushaḷ
chhe. ā pramāṇe vajrakarṇa ane shrī rām vachche vāt thāy chhe tyān ja sundar veṣh dhāraṇ karīne
vidyudaṅg āvyo. teṇe shrī rām-lakṣhmaṇanī stuti karī, vajrakarṇanī pāse āvyo. ākhī
sabhāmān vidyudaṅganī prashansā thaī ke e vajrakarṇano param mitra chhe. vaḷī shrī rāmachandra
prasanna thaine vajrakarṇane kahevā lāgyā ke tārī shraddhā prashansāyogya chhe. kubuddhionā
utpātathī tārī buddhi jarā paṇ ḍagī nathī, jem pavananā samūhathī sumerunī chūlikā na
ḍagī tem. mane joīne tārun mastak namyun nahi te tārī samyaktvanī draḍhatāne dhanya chhe. je
shuddha tattvanā
Page 307 of 660
PDF/HTML Page 328 of 681
single page version
kone namāve? puṣhparasano āsvād lenār bhamaro gadheḍānā pūñchhaḍā pāchhaḷ shāno guñjārav
kare? tun buddhimān chhe, nikaṭ bhavya chhe, dhanya chhe, tārī chandramāthī paṇ ujjavaḷ kīrti pr̥ithvī
par phelāṇī chheḥ ā pramāṇe vajrakarṇanā sāchā guṇonun varṇan shrī rāmachandre karyun tyāre te
lajjit thaīne nīchun mukh karīne rahyo. shrī raghunāthane kahevā lāgyo he nāth! mārā upar
āpadā to ghaṇī āvī hatī, paṇ tamārā jevā sajjan, jagatanā hitachintak mārā
sahāyak thayā. mārā bhāgyathī puruṣhottamasvarūp tame padhāryā. vajrakarṇe ām kahyun tyāre
lakṣhmaṇe kahyun ke tārī je ichchhā hoy te pramāṇe karīe vajrakarṇe kahyun ke tamārā jevā
upakārī puruṣh maḷavāthī mane ā jagatamān kāī durlabh nathī. mārī e ja vinantī chhe, hun
jinadharmī chhun, mane tr̥uṇamātra jeṭalī bījāne pīḍā karavānī abhilāṣhā nathī ane ā
sinhodar to mārā svāmī chhe māṭe emane chhoḍī mūko. vajrakarṇanā ā vachanathī badhānān
mukhamānthī dhanya dhanya evo avāj nīkaḷī gayo. te kahevā lāgyā, juo, ā uttam
puruṣh chhe, dveṣh karavā chhatān paṇ temanun (dveṣh karanāranun) e hit ichchhe chhe. je sajjan
puruṣh chhe te durjanono paṇ upakār kare ane je potānā upar upakār kare teno to kare ja
kare. lakṣhmaṇe vajrakarṇane kahyun ke tame jem kahesho tem ja thashe. sinhodarane pachhī chhoḍavāmān
āvyo ane vajrakarṇa tathā sinhodarane paraspar hāth pakaḍāvī param mitro banāvyā.
vajrakarṇane sinhodaranun aḍadhun rājya apāvyun ane teno je māl lūṇṭavāmān āvyo hato te
paṇ pāchho apāvyo. desh, dhan, senā badhāno aḍadhoaḍadh bhāg karī dīdho. vajrakarṇanā
prasādathī vidyudaṅg senāpati thayo. vajrakarṇe rām-lakṣhmaṇanī khūb stuti karīne potānī
āṭh putrīonī lakṣhmaṇ sāthe sagāī karī. te kanyāo vinayī, sundar, ābhūṣhaṇathī maṇḍit
hatī. rājā sinhodarādi rājāonī traṇaso kanyā lakṣhmaṇane āpavāmān āvī. sinhodar
ane vajrakarṇe lakṣhmaṇane kahyun ke ā kanyā āp aṅgīkār karo. lakṣhmaṇe kahyun ke jyāre hun
mārā bāhubaḷathī rājya meḷavīsh tyāre vivāh karīsh. shrī rāme temane kahyun ke atyāre
amārī pāse rājya nathī. pitājīe bharatane rājya āpyun chhe tethī chandanagiri samīpe
tathā dakṣhiṇ samudranī samīpe sthān meḷavīshun. pachhī amārī bey mātāone levā māṭe hun
āvīsh athavā lakṣhmaṇ āvashe. te samaye tamārī putrīone paraṇīne laī āvashun.
atyāre amārī pāse rahevānun sthān nathī to kevī rīte lagna karīe? ā pramāṇe jyāre
vāt karī tyāre te badhī rājakanyā himamān kamaḷonun van karamāī jāy tevī thaī gaī. te
manamān vichāravā lāgī ke prītamanā saṅgamarūp rasāyaṇanī prāpti thavāno te divas kyāre
āvashe? kadāch jo prāṇanāthano virah thashe to ame prāṇatyāg ja karīshun. ām e
kanyāonān man viraharūp agnimān baḷavā lāgyān. te vichāratī hatī ke ek taraph ūṇḍī
khāī chhe ane bījī taraph mahābhayaṅkar sinh chhe. have shun karavun ? kyān javun? viraharūp
vāghane patinā saṅgamanī āshāthī vashībhūt thaī prāṇ ṭakāvashun em chintavan karatī
potānā pitānī sāthe
Page 308 of 660
PDF/HTML Page 329 of 681
single page version
potānā sthānake gaī. sinhodar, vajrakarṇa ādi badhā rājā raghupatinī āgnā laī gher
gayā. te rājakanyāo, uttam cheṣhṭāvāḷī, jemanā māṭe mātā, pitā, kuṭumbane ghaṇun sanmān
chhe evī, tem ja patimān chitta rākhanārī, nānā prakāranā vinod karatī pitānā gharamān
rahevā lāgī. vidyudaṅge potānā mātāpitāne kuṭumb sahit bahu ja vaibhavathī bolāvyā,
temanā meḷāpano moṭo utsav karyo. vajrakarṇa tathā sinhodaranī vachche prīti khūb vadhī. shrī
rāmachandra ane lakṣhmaṇ aḍadhī rātrie chaityālayamānthī chālī nīkaḷyā. te dhīre dhīre potānī
ichchhā pramāṇe gaman karatā hatā. prabhātanā samaye loko chaityālayamān āvyā tyāre shrī
rāmachandrane na jovāthī shūnya hr̥uday banīne atyant pashchāttāp karavā lāgyā.
chālatān nalakumvar nāmanun nagar āvyun. jātajātanā ratnothī maṇḍit ūñchān shikharovāḷān
mandiro ane sundar upavano tathā ūñchā mahelovāḷun te nagar svarga samān nirantar
utsavothī bharelun hatun, lakṣhmīnun nivāsasthān hatun.
upakāranun varṇan karatun tetrīsamun parva pūrṇa thayun.
tyān lakṣhmaṇ jaḷ nimitte gayā. te ja sarovar par krīḍā nimitte kalyāṇamālā nāmanī
ek rājaputrī rājakumārano veṣh laīne āvī hatī. e rājakumār rūpāḷā netravāḷo,
sarvane priy, vinayī, kāntirūp jharaṇānno parvat, shreṣhṭha hāthī par ārūḍh, sundar pāyadaḷ
sāthe, nagarano rājā sarovaranā tīr par lakṣhmaṇane joīne mohit thayo. lakṣhmaṇ
nīlakamaḷ samān shyām, sundar lakṣhaṇonā dhārak chhe. rājakumāre ek māṇasane āgnā karī
ke ene laī āvo. te māṇas āvīne hāth joḍī namaskār karī kahevā lāgyo ke he dhīr!
ā rājaputra āpane maḷavā ichchhe chhe to padhāro. lakṣhmaṇ rājakumāranī samīpe gayā.
rājakumār hāthī parathī nīche ūtarīne potānā kamaḷatulya hāthathī lakṣhmaṇano hāth pakaḍīne
kapaḍānā tambūmān laī gayo. banne ek āsan par beṭhā. rājakumāre pūchhayun, āp koṇ chho
ane kyāthī āvo chho? tyāre lakṣhmaṇe kahyun ke mārā moṭā bhāī mārā
Page 309 of 660
PDF/HTML Page 330 of 681
single page version
temanī āgnā laīne pachhī tamārī pāse āvīsh ne badhī vāt karīsh. ā vāt sāmbhaḷīne
rājakumāre kahyun ke ahīn rasoī taiyār ja chhe to ahīnthī ja tame ane te bhojan karo.
pachhī lakṣhmaṇanī āgnā laīne sundar bhāt, dāḷ, jātajātanān shāk, tājun ghī, karpūrādī
sugandhī dravyo sahit dahīn, dūdh, jātajātanān pīṇān, mishrīnā svādavāḷā lāḍu, purī, sāṅkaḷī
ityādi nānā prakāranī bhojananī sāmagrī ane vastra, ābhūṣhaṇ, māḷā ityādi taiyār
karyun. pachhī potānī pāse je dvārapāḷ hato tene mokalyo eṭale te sītā sahit rāmane
pramāṇ karīne kahevā lāgyo he dev! ā vastrabhavanamān āpanā bhāī beṭhā chhe ane ā
nagaranā rājāe bahu ja ādarathī āpane vinantī karī chhe ke tyān shītaḷ chhānyo chhe ane
sthān manohar chhe to āp kr̥upā karīne padhāro, jethī mārgano khed maṭe. pachhī pote sītā
sahit padhāryā, jāṇe chāndanī sahit chandre prakāsh karyo. masta hāthī samān chālathī temane
dūrathī āvatā joīne nagaranā rājā ane lakṣhmaṇ ūṭhīne sāme āvyā. sītā sahit rām
sinhāsan par birājyā. rājāe āratī utārīne ardhya āpyo, atyant sanmān karyun.
pote prasanna thaī, snān karīne bhojan karyun, sugandhī padārthano lep karyo. pachhī rājāe
badhāne vidāy karyā. have tyān ek rājā ane ā traṇ em chār jaṇ ja rahyān. badhāne
kahyun ke mārā pitā pāsethī āmanī sāthe samāchār āvyā chhe, khānagī chhe māṭe koīne
andar āvavānun nathī, koī āvashe to tene hun mārī nākhīsh. dvār par moṭā moṭā
sāmantone ūbhā rākhyā. ekāntamān teṇe lajjā chhoḍīne rājāno vesh chhoḍī potānun strī
svarūp pragaṭ karyun. kanyā lajjit mukhavāḷī, jāṇe svarganī devāṅganā athavā nāgakumārī
hoy tevī hatī. kāntithī ākho khaṇḍ prakāsharūp thaī gayo, jāṇe ke chandra ūgyo. tenun mukh
lajjā ane mand hāsyathī maṇḍit chhe, jāṇe ke rājakanyā sākṣhāt lakṣhmī ja chhe ane
kamaḷavanamān āvīne beṭhī chhe, potānī lāvaṇyatānā sāgaramān teṇe jāṇe ke tambūne ḍubāḍī
dīdho. tenā prakāsh āgaḷ ratna ane kañchan dyutirahit bhāsatān hatān. tenān stanayugalathī
kāntirūp jaḷanā taraṅg samān trivalī shobhatī hatī ane jem meghapaṭalane bhedī chandra
nīkaḷī āve tem vastrane bhedī sharīrano prakāsh phelāī rahyo hato. atyant chīkaṇā,
sugandhī, pātaḷā, lāmbā vāḷathī shobhatun tejasvī mukh kāḷī ghaṭāmān vījaḷī samān chamakatun
hatun, atyant sūkṣhma, snigdha romāvalithī shobhatī nīlamaṇimaṇḍit suvarṇanī mūrti ja lāgatī
hatī. tatkāḷ nararūp chhoḍī nārīnun manohar rūp dharanārī te sītānā pag pāse jaīne
beṭhī jāṇe lakṣhmī ratinī nikaṭ jaīne beṭhī. enun rūp joīne lakṣhmaṇ kāmathī vīndhāī
gayā, tenī judī ja avasthā thaī gaī, netra chalāyamān thayān. shrī rāmachandre kanyāne pūchhayun
ke tun konī putrī chho ane puruṣhano vesh shā māṭe līdho chhe? tyāre te madhurabhāṣhī kanyā
potānun aṅg vastrathī ḍhāṅkatī kahevā lāgī ke he dev! māro vr̥uttānt sāmbhaḷo. ā nagaranā
rājā vālikhilya buddhimān, sadāchārī, shrāvakanān vratadhārī, atyant dayāḷun ane
jinadharmīo par vātsalya rākhanār hatā.
Page 310 of 660
PDF/HTML Page 331 of 681
single page version
temanī rāṇī pr̥ithvīne garbha rahyo ane hun garbhamān āvī. mārā pitāne mlechchhonā adhipati
sāthe saṅgrām thayo. temān mārā pitā pakaḍāī gayā. mārā pitā sinhodaranā sevak hatā.
sinhodare evī āgnā karī chhe ke vālikhilyane jo putra thāy to te rājya kare, paṇ hun
pāpiṇī putrī thaī. pachhī amārā mantrī subuddhie rājyane khātar mane putra ṭharāvyo.
sinhodarane vinantī karī. mārun nām kalyāṇamal rākhyun. moṭo utsav karyo. ā rahasya mārī
mātā ane mantrī jāṇe chhe. bākīnā badhā mane kumār ja jāṇe chhe. āṭalā divaso to men
ām ja vyatīt karyā. have puṇyanā prabhāvathī āpanā darshan thayā. mārā pitā mlechchhanā
bandī chhe ane khūb duḥkhī chhe, sinhodar paṇ temane chhoḍāvavāne samartha nathī. deshamān je
āvak thāy chhe te badhī mlechchha laī jāy chhe. mārī mātā viyogarūp agnithī baḷe chhe,
bījanā chandranī mūrti jevī kṣhīṇ thaī gaī chhe. ām kahīne duḥkhanā bhārathī pīḍit
aṅgavāḷī, jhāṅkhī paḍī gaī ane rudan karavā lāgī. shrī rāmachandre tene madhur vachanathī dhairya
āpyun ane sītāe tene godamān līdhī. teṇe mukh dhoyun. lakṣhmaṇe tene kahyun ke he sundarī! tun
shok chhoḍī de. tun hamaṇān puruṣhanā veshamān rājya kar. thoḍā ja divasomān mlechchhane pakaḍāyelo
ane tārā pitāne chhūṭayā ja jāṇ. ām kahīne tene ānandit karī. emanān vachanathī
kanyāne lāgyun ke have pitā chhūṭayā ja chhe. shrī rām-lakṣhmaṇ devanī peṭhe tyān khūb
ādarapūrvak rahyā. pachhī rātre sītā sahit upavanamānthī chhānāmānā chālyā gayā. savār
thatān kanyā jāgī ane temane na jotān vyākuḷ thai ane kahevā lāgī ke te mahāpuruṣh mārun
man harī gayā, mane ūṅgh āvī gaī ane te chhānāmānā chālyā gayā. ām vilāp
karatī, manane rokī, hāthī upar besī puruṣhanā veshamān nagaramān āvī. kalyāṇamālānā
vinayathī jemanun chitta harāyun hatun te rām-lakṣhmaṇ anukrame mekalā nāmanī nadī pāse
pahoñchyā. nadī ūtarī krīḍā karatā anek deshane oḷaṅgī vindhyāṭavīmān āvyā. raste jatān
ek gavālaṇīe manāī karī ke ā aṭavī bhayānak chhe, tamāre javā yogya nathī. tyāre
pote temanī vāt na mānī, chālyā ja gayā. aṭavī latāthī vīṇṭaḷāyelā shālavr̥ukṣhādikathī
shobhit chhe. jātajātanān sugandhī vr̥ukṣhothī bharelī chhe, kyāṅk dāvānaḷathī baḷī gayelān vr̥ukṣhothī
shobhārahit paṇ chhe, jem kuputrothī kalaṅkit gotra na shobhe tem.
ek muhūrta thobho, bījā muhūrtamān chālīe, āgaḷ kalahanā ante jīt chhe, mārā manamān
ām bhāse chhe. tyāre thoḍī vār bey bhāīo rokāyā, pachhī chālyā. āgaḷ mlechchhonī
senā najare paḍī tyāre te banne bhāī nirbhayapaṇe dhanuṣhabāṇ laine mlechchhonī senā par
dhasī gayā. e senā judī judī dishāmān bhāgī gaī. potānī senāno bhaṅg thayelo joīne
bījī mlechchhonī senā shastra dhāraṇ karī, bakhtar paherīne āvī tene paṇ ramatamātramān
jītī līdhī. tyāre te badhā
Page 311 of 660
PDF/HTML Page 332 of 681
single page version
kahevā lāgyā. te badhā mlechchho atyant gusse thaīne dhanuṣhabāṇ laīne atyant krūr moṭī
senā sāthe āvyā. shastro sāthe te kākonad jātinā mlechchho pr̥ithvī par prasiddha, mānsabhakṣhī,
rājāothī paṇ durjay, kāḷī ghaṭā samān ūbharāī āvyā. tyāre lakṣhmaṇe dhanuṣhyano ṭaṅkār
karyo, badhā mlechchho ḍarī gayā, vanamān dashe dishāmān āndhīnī jem vikharāī gayā ane
atyant bhayabhīt mlechchhono adhipati rathamānthī ūtarī, hāth joḍī praṇām karī page paḍayo
ane potāno badho vr̥uttānt banne bhāīone kahevā lāgyo. he prabho! kaushāmbī nāmanī
ek nagarī chhe. tyān ek vishvānal nāmano agnihotrī brāhmaṇ raheto hato. tene
pratisandhyā nāmanī strī hatī. hun teno raudrabhūt nāmano putra chhun. hun jugāramān pravīṇ ane
bālyāvasthāthī ja krūr karma karato. ek divas chorī karatān pakaḍāī gayo ane mane shūḷīe
chaḍāvavā taiyārī thatī hatī tyāre ek dayāḷu puruṣhe mane chhoḍāvyo ane dhrūjato dhrūjato hun
desh chhoḍīne ahīn āvyo ahīn karmānuyogathī kākonad jātinā mlechchhono adhipati thayo.
hun mahābhraṣhṭa, pashu samān, vratakriyāthī rahit rahun chhun. atyār sudhīmān moṭī moṭī senānā
nāyako, moṭā rājāo paṇ mārī sāme yuddha karavāne samartha na hatā, parantu hun āpanā
darshanamātrathī ja vashībhūt thayo chhun. dhanya bhāgya mārān ke men āp jevā puruṣhottamane joyā.
have mane je āgnā karasho tem karīsh. hun āpano nokar chhun, āpanān charaṇāravindanī chākarī
shir par dharun chhun. ā vindhyāchaḷ parvat ane sthān bhaṇḍārothī bharelān chhe, ghaṇā dhanathī
pūrṇa chhe. āp ahīn rājya karo, hun tamāro dās chhun, em kahīne mlechchha mūrchchhā khāīne
pagamān paḍayo, jem vr̥ukṣha nirmūḷ thaīne paḍe tem. tene vihvaḷ joīne shrī rāmachandra dayāthī
pūrṇa kalpavr̥ukṣha samān kahevā lāgyāḥ ūṭh, ūbho thā, ḍar nahi, vālikhilyane mukta kar.
tatkāḷ ene hājar kar ane teno āgnākārī mantrī thaīne rahe. mlechchhonī kriyā chhoḍ,
pāpakāryathī nivr̥utta thā, deshanī rakṣhā kar; ām karavāmān tārī kushaḷatā chhe. tyāre eṇe kahyun
ke he prabho! em ja karīsh. ām vinati karīne te gayo ane mahārathanā putra
vālikhilyane chhoḍayo. bahu ja vinayathī tailādi mardan karī, snān-bhojan karāvī,
ābhūṣhaṇ paherāvī, rathamān besāḍī shrī rāmachandra samīpe laī javā taiyār karyo. tyāre
vālikhilya khūb navāī pāmyo ane vichāravā lāgyo ke kyān ā mlechchha, kukarmī, atyant
nirdayī mahāshatru ane kyān atyārano eno vinay! em lāge chhe ke āje mane e
koīne bheṭ karī deshe, have mārun jīvan raheshe nahi. ām vichārīne vālikhilya chintāthī
chālyo. sāme rām-lakṣhmaṇane joīne atyant harṣha pāmyo. rathamānthī ūtarīne namaskār karyā
ane kahevā lāgyo ke he nāth! mārā puṇyanā yogathī āp padhāryā ane mane bandhanamānthī
chhoḍāvyo. āp indratulya munuṣhya chho, puruṣhottam puruṣh chho. rāme tene āgnā karī ke tun
tārā sthāne jā, kuṭumbane maḷ. pachhī vālikhilya rāmane praṇām karī, raudrabhūt sāthe potānā
nagaramān gayo. shrī rām vālikhilyane chhoḍāvī raudrabhūtane dās banāvī tyānthī āgaḷ
chālyā. vālikhilyane āvelo
Page 312 of 660
PDF/HTML Page 333 of 681
single page version
sāmbhaḷīne kalyāṇamālā mahān vibhūti sāthe sāme āvī ane nagaramān moṭo utsav
thayo. rājā rājakumārane hr̥udaye chāmpī potānā vāhanamān besāḍī nagaramān praveshyā. rāṇī
pr̥uthivīne harṣhathī romāñch khaḍān thaī gayā. patinā āvavāthī pahelān jevun sharīr hatun tevun
sundar thaī gayun. sinhodar vagere vālikhilyanā hitachintako badhā rājī thayā. kalyāṇamālā
putrīe āṭalā divas puruṣhano vesh paherīne rājya ṭakāvī rākhyun hatun te vātathī badhāne
āshcharya thayun. gautam svāmī rājā shreṇikane kahe chhe ke he narādhip! paradravyano haranār,
deshano kaṇṭak evo raudrabhūt shrī rāmanā pratāpe vālikhilyano āgnākārī sevak thayo. jyāre
raudrabhūt vash thayo ane mlechchhonī viṣham bhūmimān vālikhilyanī āgnā pravartī tyāre
sinhodar paṇ bhay pāmavā lāgyo ane atisnehathī sanmān karavā lāgyo. vālikhilya
raghupatinā prasādathī param vibhūti pāmīne sharad r̥utumān sūrya prakāshe tem pr̥ithvī par prakāsh
phelāvavā lāgyo. potānī rāṇī sahit devonī jem sukh bhogavavā lāgyo.
chotrīsamun parva pūrṇa thayun.
jātajātanān pakṣhīonā avājo āvatā hatā. te nirjan vanamān sītāne taras lāgī. teṇe
patine kahyun ke he nāth! tarasathī māro kaṇṭh shoṣhāy chhe. jem anantabhavanā bhramaṇathī
khedakhinna thayelo bhavya jīv samyagdarshananī ichchhā kare tem tarasathī vyākuḷ hun shītaḷ jaḷ
vāñchhun chhun. ām kahī te ek vr̥ukṣha nīche besī gayā. tyāre rāme kahyun, he devī! he shubhe! tun
viṣhād na kar. pāse ja ek gām chhe tyān sundar makāno chhe. ūṭh, āgaḷ chāl, e
gāmamān tane shītaḷ jaḷ maḷashe. pachhī sītā ūṭhīne chālavā lāgyān. dhīme dhīme chālatān
tenī sāthe banne bhāī aruṇ nāmanā gāmamān āvyā. tyān dhanavān kheḍūto rahetā hatā.
tyān ek kapil nāmanā prasiddha agnihotrī brāhmaṇanā gher ūtaryā. te agnihotrīnī
shāḷāmān thoḍī vār besī thāk utāryo. kapilanī strī pāṇī lāvī te sītāe pīdhun.
brāhmaṇ vanamānthī bilī, khījaḍo vagere lākaḍāno bhāro bāndhīne lāvyo. dāvānaḷ samān
prajvalit manavāḷo, mahākrodhī kāḷakūṭ viṣh samān vachan bolavā lāgyo. ghūvaḍ jevun jenun
mukh hatun, hāthamān kamaṇḍaḷ, choṭalīne gāṇṭh vāḷelī, lāmbī dāḍhī, janoī paherelī evo e
khetaramānthī anāj kāpī līdhā pachhī khetaramān paḍī rahelā dāṇā vīṇīne lāvato ane
Page 313 of 660
PDF/HTML Page 334 of 681
single page version
apashabda kahevā lāgyo ke pāpiṇī! ten āmane gharamān shā māṭe āvavā dīdhā? hun āj
tane gāyanā vāḍāmān bāndhīsh. jo! ā nirlajja dhīḍh puruṣhe dhūḷathī mārun agnihotranun
sthān malin karyun chhe. ā vachan sāmbhaḷī sītā rāmane kahevā lāgyāḥ he prabho! ā
krodhīnā gharamān nathī rahevun. vanamān chālo. tyān jātajātanān phaḷaphūlothī lachī paḍatān vr̥ukṣho
shobhe chhe. nirmaḷ jaḷanān sarovaromān kamaḷo khīle chhe, mr̥ugo potānī ichchhā mujab krīḍā
kare chhe. tyān āvā duṣhṭa puruṣhanān kaṭhor vachan sāmbhaḷavā paḍatān nathī. joke ā desh dhanathī
pūrṇa chhe ane svarga jevo sundar chhe, paṇ loko atyant kaṭhor chhe ane grāmyajano visheṣh
kaṭhor hoy chhe. vipranān rukṣha vachano sāmbhaḷīne gāmanā badhā loko āvyā. ā banne
bhāīonun dev samān rūp joī mohit thayā. brāhmaṇane ekāntamān laī jaī loko
samajāvavā lāgyā ke ā ek rāt ahīn rahevānā chhe, tārun shun ūjaḍī javānun chhe. ā
guṇavān, vinayavān, rūpavān puruṣhottam chhe. tyāre brāhmaṇ saunī sāthe jhaghaḍayo ane
badhāne kahyun ke tame mārā gher shā māṭe āvyā? dūr jāv. pachhī e mūrkhe āmanā upar
krodh karīne kahyun, he apavitra! mārā gharamānthī bahār nīkaḷo. tenān kuvachan sāmbhaḷī
lakṣhmaṇ gusse thayā. te duṣhṭanā pag ūñchā karīne ane māthun nīche karīne ghumāvīne pr̥ithvī
par paṭakavā jatā hatā tyān paramadayāḷu rāme temane rokyāḥ he bhāī! ā shun? āvā
dīnane māravāthī sho lābh? ene chhoḍī do. ene māravāmān khūb apakīrti thashe.
jinashāsanamān kahyun chhe ke shūravīre āṭalāne na māravā-yati, brāhmaṇ, gāy, pashu, strī,
bāḷak ane vr̥uddha. ā doṣhit hoy to paṇ haṇavāyogya nathī. ām rāme bhāīne
samajāvyā ane brāhmaṇane chhoḍāvyo. pote lakṣhmaṇane āgaḷ karī sītā sahit jhūmpaḍīmānthī
bahār nīkaḷī gayā. pote jānakīne kahevā lāgyāḥ he priye! dhikkar chhe nīchanī saṅgatine,
ke jenāthī manamān vikāranun kāraṇ, mahāpuruṣho māṭe tyājya evān krūr vachan sāmbhaḷavān paḍe
chhe! mahāviṣham vanamān vr̥ukṣhonī nīche rahevun sārun chhe ane āhārādi vinā prāṇ jāy to
paṇ bhalun chhe, parantu durjananā gher ek kṣhaṇ māṭe paṇ rahevun yogya nathī. nadīnā kināre,
parvatonī guphāmān rahīshun, paṇ āvā duṣhṭane gher nahi āvīe. ā pramāṇe duṣhṭanā saṅganī
nindā karatān gāmamānthī nīkaḷī rām vanamān gayā. te vakhate varṣhār̥utu āvī. samasta
ākāshane shyām karatā, potānī garjanāthī parvatonī guphāmān paḍaghā pāḍatā, grah-nakṣhatra-
tārānā samūhane ḍhāṅkī vījaḷīnā chamakārāthī jāṇe ke ākāshane hasāvatā meghapaṭal
grīṣhmano tāp dūr karīne musāpharone vījaḷīrūp āṅgaḷīthī ḍarāvatā gājī rahyā chhe. shyām
megh ākāshamān andhakār karatān jaḷanī dhārāthī jāṇe ke temane snān karāve chhe, jem gaj
lakṣhmīne snān karāve chhe. te banne vīro vanamān ek moṭā vaḍanī bakhol pāse āvyā. te
ghar jevī lāgatī hatī. ek dambhakarṇa nāmano yakṣha te vaḍamān raheto hato. āmane tejasvī
joīne teṇe potānā svāmīne namaskār karīne kahyunḥ he nāth! koī svargamānthī āvyun chhe,
mārā sthānamān beṭhā chhe. jeṇe potānā
Page 314 of 660
PDF/HTML Page 335 of 681
single page version
tejathī mane sthānamānthī dūr karyo chhe, tyān hun jaī shakato nathī. yakṣhanān vachan sāmbhaḷīne
yakṣhādhipati potānā devo sāthe rām-lakṣhmaṇ jyān beṭhā hatā te vaḍanā vr̥ukṣha pāse āvyo.
te vaibhavasanyukta, vanakrīḍāmān āsakta hato. tenun nām nūtan hatun. teṇe dūrathī ja rūpāḷā
banne bhāīone joine avadhithī jāṇī līdhun ke ā baḷabhadra ane nārāyaṇ chhe. temanā
prabhāvathī tene atyant vātsalya thayun. kṣhaṇamātramān teṇe manogna nagarīnun nirmāṇ karyun. teo
sukhapūrvak sūī rahyā hatā. savāre sundar gītonā shabdothī jāgyā. ratnajaḍit shayyā par
potāne joyā, atyant manohar mahel hato, badhī sāmagrīthī bharapūr hato, sevako temano
khūb ādar karatā. nagar koṭ-daravājāthī shobhit hatun. te puruṣhottam mahānubhāvanun chitta
āvun nagar tatkāḷ banelun joīne paṇ āshcharya na pāmyun. apūrva vastu joīne āshcharya
pāmavun e kṣhudra puruṣhanī cheṣhṭā chhe. badhī sāmagrīthī bharapūr te nagaramān te sundar cheṣhṭānā
dhārak rahevā lāgyā, jāṇe ke e dev ja hoyane. yakṣhādhipatie rāmane māṭe nagarī rachī
tethī te pr̥ithvī par rāmapurī kahevāī. te nagarīmān subhaṭ, mantrī, dvārapāḷ, nagaranā māṇaso
ayodhyā samān hatā. rājā shreṇik gautam svāmīne pūchhe chhe, he prabho! e te devakr̥ut
nagaramān rahyā ane brāhmaṇanī shī sthiti thaī te kaho. tyāre gaṇadhare kahyun ke brāhmaṇ
bīje divase dātaraḍun hāthamān laīne vanamān gayo, lākaḍān shodhatān tenī āṅkho ūñchī thaī.
teṇe nikaṭamān sundar nagar joyun ane te āshcharya pāmyo. teṇe jātajātanī raṅgīn
dhajāothī shobhit sharadanā megh samān sundar mahel joyā. vaḷī, kailāsanun bāḷak hoy
evo atiujjavaḷ ek rājamahel joyo. ā joīne te manamān vichāravā lāgyo ke
pashuothī bharelī ā aṭavīmān hun lākaḍān levā nirantar āvun chhun. temān ā ratnāchaḷ
samān sundar mahelothī sanyukta ā nagarī kyāthī banī gaī? ahīn sarovar jaḷathī
bharelān ane kamaḷothī shobhī rahyān chhe e men kadī joyān nahotān. manohar udyān chhe jemān
chatur jan krīḍā kare chhe, dhvajāsanyukta devālayo
nīkaḷī chhe. koī mahābhāgyanā nimitte ā ek svapna lāge chhe, ek devamāyā chhe, ek
gandharvonun nagar chhe ane hun pittathī vyākuḷ thayo chhun. ānī pāse mārā mr̥utyunān chihna
lāge chhe ke shun? ām vichārīne te viṣhād pāmyo. tyān teṇe jātajātanān ābhūṣhaṇ
paherelī ek strīne joī. tenī pāse jaīne teṇe pūchhayunḥ he bhadre! ā konī nagarī chhe?
teṇīe kahyun ke ā rāmanī nagarī chhe, shun tame sāmbhaḷyun nathī? jyān rājā rām chhe, temanā
bhāī lakṣhmaṇ chhe ane sītā temanī patnī chhe. nagaranī vachche ā moṭo mahel chhe, sharadanā
megh samān ujjavaḷ, temān te puruṣhottam birāje chhe. lokomān temanun darshan durlabh chhe.
temaṇe badhā garībone manavāñchhit dhan āpīne rājā samān banāvī dīdhā chhe. tyāre
brāhmaṇe kahyun ke he sundarī! hun kayā upāyathī temanā darshan karī shakun te kahe. ām kahī
lākaḍāno bhāro nīche pheṅkī, hāth joḍīne tenā pagamān paḍayo. tyāre te sumāyā nāmanī
yakṣhiṇīe kr̥upā karīne
Page 315 of 660
PDF/HTML Page 336 of 681
single page version
moṭā moṭā yoddhā rakṣhako tarīke beṭhā chhe, rātre paṇ jāge chhe. temanān mukh sinh, vāgh, hāthī
samān chhe tenāthī manuṣhyo bhay pāme chhe. ā pūrvadvār chhe jenī pāse bhagavānanān moṭān
moṭān mandiro chhe. maṇinān toraṇothī manogna banyān chhe. temān indronā vandya arahantanā bimb
birāje chhe. tyān bhavya jīvo sāmāyik, stavan ādi kare chhe. je bhāv sahit namokār
mantra bhaṇe chhe te andar pravesh karī shake chhe. je puruṣh aṇuvratanā dhārī hoy, guṇīshīlathī
shobhit hoy tene rām param prītithī vāñchhe chhe. yakṣhiṇīnān amr̥utatulya vachano sāmbhaḷī
brāhmaṇ atyant harṣha pāmyo. dhanaprāptino upāy maḷavāthī teṇe yakṣhiṇīnī khūb stuti
karī, tenā sarva aṅge romāñch thaī āvyān. te chāritrashūr nāmanā muninī pāse jaī hāth
joḍī namaskār karī shrāvakanī kriyānā bhed pūchhavā lāgyo. tyāre munie tene shrāvakano
dharma sambhaḷāvyo ane chāre anuyogonun rahasya batāvyun. brāhmaṇ dharmanun rahasya jāṇī
muninī stuti karavā lāgyo ke he nāth! tamārā upadeshathī mane gnānadraṣhṭi pragaṭ thaī chhe.
jem tr̥uṣhāturane shītaḷ jaḷ maḷe ane grīṣhmanā tāpathī santāpit pathikane chhānyo maḷe,
bhūkhyāne miṣhṭānna bhojan ane rogīne auṣhadh maḷe tem kumārgamān lāgelā mane tamārā
upadeshanun rasāyaṇ maḷyun chhe, jāṇe ke samudramān ḍūbatā māṇasane jahāj maḷyun chhe. sarva
duḥkhono nāsh karanār ā jainano mārga mane āpanī kr̥upāthī maḷyo chhe. te avivekīne
māṭe durlabh chhe. traṇ lokamān āpanā jevā mārā koī hitechchhu nathī. āpanāthī mane
āvo jinadharma maḷyo chhe. ām kahīne muninān charaṇāravindamān namaskār karī brāhmaṇ
potāne gher gayo. harṣhathī jenān netra khīlī ūṭhayān chhe evo te strīne kahevā lāgyoḥ he
priye! men āje gurunī pāse adbhut jinadharma sāmbhaḷyo chhe je tārā bāpe, mārā bāpe
athavā bāpanā bāpe paṇ sāmbhaḷyo nahoto ane he brāhmaṇī! men ek adbhūt van joyun,
temān ek mahāmanogna nagarī joī, jene joīne acharaj upaje. parantu mārā gurunā
upadeshathī acharaj thatun nathī. tyāre bāhmaṇīe kahun ke he vipra! ten shun joyun ane shun shun
sāmbhaḷyun te kahe, tyāre brāhmaṇe kahyun ke he priye! hun harṣhane kāraṇe kahevāne samartha nathī. pachhī
brāhmaṇīe ghaṇo ādar karī vāramvār pūchhayun tethī brāhmaṇe kahyun ke he priye! hun lākaḍān levā
vanamān gayo hato. te vanamān ek rāmapurī nāmanī nagarī joī. te nagarīnī samīpe
udyānamān ek sundar strīne joī. te atimiṣhṭabhāṣhī koī devī hashe. men pūchhayun ke ā
nagarī konī chhe? tyāre teṇe javāb āpyoḥ ā rāmapurī chhe, ahīn rājā rām shrāvakone
manavāñchhit dhan āpe chhe. pachhī hun muni pāse gayo ane men jinanān vachano sāmbhaḷyān
ane māro ātmā khūb tr̥upti pāmyo. mithyādraṣhṭinā kāraṇe atyār sudhī māro ātmā
ātāpayukta hato te ātāp gayo jinadharma pāmīne munirāj muktinī abhilāṣhāthī sarva
parigrah tyajīne mahān tap kare chhe, te arihantano dharma traṇ lokamān ek mahān nidhi chhe
te men prāpta karyo. ā bahirmukh jīvo vr̥uthā kalesh kare chhe. pachhī teṇe muni pāsethī
jinadharmanun jevun svarūp sāmbhaḷyun hatun tevun brāhmaṇīne
Page 316 of 660
PDF/HTML Page 337 of 681
single page version
kahyun. jain dharmanun svarūp ujjavaḷ chhe. brāhmaṇanun chitta nirmaḷ thayun chhe. pachhī brāhmaṇī
sāmbhaḷīne kahevā lāgī ke hun paṇ tārā prasādathī jinadharmanī ruchi karun chhun. jem koī
viṣhaphaḷano arthī mahān nidhi pāme tevī ja rīte kāṣhṭādinā arthī ane dharmanī
ichchhārahit evā ten shrī arihantanā dharmanun rasāyaṇ meḷavyun chhe, atyār sudhī ten dharma
jāṇyo nahoto. āpaṇā āṅgaṇe āvelā satpuruṣhono anādar karyo hato, upavāsādithī
khedakhinna digambarone kadī paṇ āhār āpyo nahoto, indrādithī vandya arihantadevane
chhoḍīne jyotiṣhī, vyantarādikone praṇām karyā. jīvadayārūp jinadharmanun amr̥ut chhoḍīne
agnānanā yogathī pāparūp viṣhanun sevan karyun hatun. manuṣhya deharūp ratnadīp pāmīne
sādhuoe oḷakhelun dharmarūp ratna tyajīne viṣhayarūp kāchano ṭukaḍo līdho hato. sarvabhakṣhī,
divase ane rātre āhār karanār, avratī, kushīlavānonī sevā karī. bhojananā samaye
atithi āve ane je buddhihīn potānā vaibhavanā pramāṇamān annapānādi na de, temane
dharma hoto nathī. atithipadano artha em ke tithi eṭale ke utsavanā divase utsavano
tyāg kare te. athavā jene tithi eṭale ke vichār nathī te sarvathā niḥspr̥uh dhanarahit
sādhu. jemanī pāse pātra nathī, hāth ja jemanun pātra chhe te nirgranth pote tare ane bījāne
tāre. potānā sharīramān paṇ niḥspr̥uh, koī vastumān jemane lobh nathī, te niṣhparigrahī
mukti māṭe dashalakṣhaṇadharma āchare chhe. ā pramāṇe brāhmaṇe brāhmaṇīne dharmanun svarūp kahyun. te
susharmā nāmanī brāhmaṇī dharma sāmbhaḷīne mithyātvarahit thaī. jem chandramāne rohiṇī shobhe,
budhane bharaṇī shobhe tem kapilane susharmā shobhatī hatī. brāhmaṇ brāhmaṇīne te ja gurunī
pāse laī gayo ke jenī pāse pote vrat līdhān hatān. teṇe strīne paṇ shrāvikānān vrat
apāvyān. kapilane jainadharma pratye anurāgī thayelo jāṇīne bījā anek brāhmaṇo paṇ
samabhāv dhāraṇ karavā lāgyā. munisuvratanāthano mat pāmīne anek subuddhi jīvo
shrāvak-shrāvikā thayā. vaḷī je karmanā bhārathī sanyukta, mānathī ūñchun mastak rākhanārā,
pramādī jīvo thoḍā ja kāḷamān pāp karīne ghor narakamān jāy chhe. keṭalāk uttam brāhmaṇo
sarva saṅgano parityāg karī muni thayā. vairāgyathī bharelā te manamān ām vichāratā ke ā
jinendrano mārga atyār sudhī anya janmamān prāpta thayo nahoto, have atyant nirmaḷ
dhyānarūp agnimān karmarūp sāmagrī bhāvadhr̥ut sahit homīshun. jemane utkr̥uṣhṭa vairāgya pragaṭayo
hoy te muni ja thayā ane kapil brāhmaṇ shrāvak thayo. ek divas te brāhmaṇīne dharmanī
abhilāṣhī jāṇīne kahevā lāgyo, he priye! shrīrāmanān darshan māṭe rāmapurī kem na javun?
rām mahāparākramī, nirmaḷ cheṣhṭāvāḷā, kamaḷanayan, sarva jīvo pratye dayāḷun, bhavya jīvo par
vātsalya rākhanārā chhe, āshāvān prāṇīonī āshā pūrī karanār, daridrī ane peṭ
bharavāne asamartha jīvone dāridhranā samudramānthī pār utāranār ane sampadā prāpta
karāvanār chhe. āvī temanī kīrti pr̥ithvī par phelāyelī chhe māṭe he priye! ūṭh, bheṭ laīne
jaīe. hun nānā bāḷakane mārā khabhā upar laī laīsh. brāhmaṇīne ām kahīne ane tem
karīne bey ānandathī bharelā, ujjavaḷ veshathī shobhatā
Page 317 of 660
PDF/HTML Page 338 of 681
single page version
aṭṭahāsya karatā vyantaro dekhāyā. ā prakāranun bhayānak rūp joīne e banne niṣhkamp hr̥udaye
ā pramāṇe bhagavānanī stuti karavā lāgyāḥ he jineshvar! āpane amārā nirantar man-
vachan-kāyāthī namaskār ho. āp trilokavandya chho, sansāranā kīchaḍamānthī pār utāro chhoḥ
param kalyāṇ āpo chho, ām stuti karatān banne chālyā jāy chhe. emane jinabhakta
jāṇīne yakṣha shānt thaī gayā. e banne jinālayamān gayā. jinamandirane namaskār ho’
em bolī, bey hāth joḍī, chaityālayanī pradakṣhiṇā karī, andar jaīne stuti karavā
lāgyāḥ he nāth! kugatine āpanār mithyāmārga tyajīne ghaṇā divase āpanun sharaṇ līdhun
chhe. hun atītakāḷanā, vartamānakāḷanā ane bhaviṣhyakāḷanā chovīs tīrthaṅkarone vandan karun chhun.
pāñch bharat, pāñch airāvat ane pāñch videhakṣhetra, ā pandar karmabhūmimān je tīrthaṅkaro thaī
gayā, atyāre chhe ane have thashe te badhāne amārā namaskār ho. je sansārasamudrathī tare
ane bījāne tāre evā shrī munisuvratanāthane namaskār ho, temano yash traṇ lokamān
prakāshī rahyo chhe. ā pramāṇe stuti karī, aṣhṭāṅg daṇḍavat karī, brāhmaṇ patnī sāthe
shrīrāmanā darshane gayo. mārgamān moṭā moṭā mahelo brāhmaṇīne batāvyā ane kahyunḥ ā
kundananā puṣhpa samān ujjavaḷ, sarva kāmanā pūrṇa karanār nagarīnā madhyamān rāmanā mahel
chhe, jenāthī ā nagarī svarga samān shobhe chhe. ā pramāṇe vāt karato brāhmaṇ
rājamahelamān gayo. te dūrathī lakṣhmaṇane joīne vyākuḷ banyo, manamān vichāravā lāgyo ke
men agnānīe ā nīlakamaḷ samān prabhāvāḷā shyāmasundarane duṣhṭa vachanothī duḥkh āpyun
hatun, trās āpyo hato, pāpī jībhe kānane karkash lāge evān vachan kahyān hatān. have shun
karun? kyān jāun? pr̥ithvīnā chhidramān pesī jāun. have mane konun sharaṇ chhe? jo hun jāṇato
hot ke ā ahīn nagar vasāvīne rahyā chhe to hun deshatyāg karīne uttar dishāmān chālyo
jāt. ām vikalpa karato brāhmaṇ brāhmaṇīne chhoḍīne bhāgyo. lakṣhmaṇe tene joī līdho
hato. pachhī hasatān hasatān rāmane kahyun ke pelo brāhmaṇ āvyo chhe ane mane joīne mr̥uganī
jem vyākuḷ banīne bhāge chhe. rāme kahyun ke tene vishvās upajāvīne ahīn tarat laī
āvo. pachhī thoḍāk māṇaso doḍayā. tene dilāso āpī teḍī lāvyā. dhrūjato dhrūjato te
pāse āvyo, pachhī bhay tyajīne bey bhāīo āgaḷ bheṭ mūkīne ‘svasti’ shabda
bolīne stuti karavā lāgyo. rāme pūchhayun ke he dvij! ten amārun apamān karīne tārā
gharamānthī amane kāḍhī mūkyā hatā ane have shā māṭe pūjā kare chhe? vipre javāb āpyoḥ
he dev! tame prachchhanarūpe maheshvar chho, jem bhasmathī dabāyel agni na oḷakhāy tem men
agnānathī āpane oḷakhyā nahotā tethī āpano anādar karyo hato. he jagannāth! ā
lokanī evī ja rīt chhe ke sau dhanavānane pūje chhe. sūrya shītar̥utumān tāparahit hoy chhe
tethī tenāthī koī bhay pāmatun nathī. have mane khabar paḍī ke tame puruṣhottam chho. he
padmalochan! ā lok dravyane pūje chhe, puruṣhane nahi. je arthasanyukta hoy tene ja
laukikajano mān āpe chhe. koī param sajjan hoy ane
Page 318 of 660
PDF/HTML Page 339 of 681
single page version
dhanarahit hoy to tene niṣhprayojan jāṇīne loko mān āpatā nathī. tyāre rām bolyāḥ
he vipra! jenī pāse artha hoy tene mitra hoy, jenī pāse artha hoy tene bhāī hoy,
jenī pāse artha hoy te ja paṇḍit. artha vinā na mitra ke na sahodar; je arthasanyukta,
hoy tene pārakā paṇ potānā thaī jāy chhe ane dhan te chhe je dharma sahit hoy ane dharma
te ja chhe je dayāsahit hoy, ane dayā te ja jyān mānsabhojanano tyāg hoy. jyāre
badhā jīvonā mānsano tyāg karavāmān āve tyāre abhakṣhyano tyāg kahevāy, tene bījā
tyāg saheje thaī jāy, mānsanā tyāg vinā bījā tyāg shobhatā nathī. rāmanā ā
vachan sāmbhaḷīne vipra prasanna thayo ane kahevā lāgyoḥ he dev! tamārā jevā puruṣh paṇ
jemane pūje chhe temano paṇ mūḍh loko anādar kare chhe. agāu sanatkumār chakravartī thaī
gayā. te khūb rūpāḷā ane mahān r̥uddhinā dhārak hatā. temanun rūp jovā dev paṇ āvyā
hatā. te muni thaīne āhār māṭe grāmādimān gayā. te āchāramān pravīṇ hatā, temane
nirantarāy bhikṣhā na maḷī. ek divase vijayapur nāmanā nagaramān ek nirdhan manuṣhye
temane āhār āpyo. ene gher pañchāshcharya thayā. he prabho! mand bhāgyavāḷā men tamārā jevā
puruṣhano ādar na karyo. have mārun man pashchāttāparūp agnithī baḷe chhe. atyant rūpavān
āpane joīne mahākrodhīno krodh paṇ jato rahe ane āshcharya pāme em chhe. ām kahīne
kapil rudan karavā lāgyo. shrī rāme tene shubh vachanathī santoṣhyo ane susharmā brāhmaṇīne
jānakīe santoṣh āpyo. pachhī rāghavanī āgnāthī sevakoe svarṇa kaḷashothī brāhmaṇ ane
brāhmaṇīne snān karāvyun tathā ādarathī bhojan karāvyun. jātajātanān vastro ane ratnonān
ābhūṣhaṇo āpyān. uparānt khūb dhan āpyun. te laīne kapil potāne gher āvyo. lokone
vismay thāy eṭalun dhan enī pāse thayun. joke enā gharamān sukhanī sāmagrī apūrva chhe,
paṇ have enān pariṇām virakta chhe, gharamān āsakti nathī. te manamān vichārato ke pahelān
hun lākaḍānān bhārā lāvanāro daridrī hato tene shrī rāme tr̥upta karyo chhe. ā ja gāmamān hun
kṣhīṇ sharīravāḷo hato tene rāme kuber samān banāvyo, chintā ane duḥkh dūr karyān. mārun
ghar jīrṇa ghāsanun hatun, jemān chhidro hatān, pakṣhīonā charakathī melun hatun, have shrī rāmanā
prasādathī anek khaṇḍovāḷo mahel banī gayo chhe. gāyo, dhan, koī vastunī khāmī nathī.
arere! men durbaddhie shun karyun? chandra samān mukhavāḷā te banne bhāī māre gher āvyā hatā,
grīṣhmanā tāpathī tapta sītājī sāthe hatān, men temane gharamānthī kāḍhī mūkyān. mārā hr̥udayamān
ā vāt shūḷanī jem bhoṅkay chhe, jyān sudhī gharamān rahun chhun tyān sudhī khed maṭato nathī
māṭe gr̥uhārambhano tyāg karīne jinadīkṣhā laun. tene vairāgyarūp jāṇīne kuṭumbanā badhā
māṇaso ane susharmā brāhmaṇī rudan karavā lāgī. kapile badhāne shokasāgaramān magna
joīne nirmamatva buddhithī kahyun, he prāṇīo! parivāranā snehathī ane nānā prakāranā
manorathothī ā mūḍh jīv bhavātāpathī baḷī rahyo chhe, shun tame e jāṇatā nathī? ām
kahīne atyant virakta thaī duḥkhathī mūrchchhit banelī strī tathā kuṭumbane chhoḍī, aḍhār
Page 319 of 660
PDF/HTML Page 340 of 681
single page version
tyāg karī digambar muni thayā, svāmī ānandamatinā shiṣhya thayā. ānandamati jagatamān
prasiddha, taponidhi, guṇ ane shīlanā sāgar chhe. ā kapil muni gurunī āgnā pramāṇe
ugra tap karavā lāgyā. sundar chāritrano bhār dhāraṇ karī, jenun man paramārthamān līn chhe
ane vairāgyanī vibhūtithī jenun sharīr sādhupad shobhāve chhe. je vivekī ā kapilanī kathā
vāñche, sāmbhaḷe chhe tene anek upavāsanun phaḷ maḷe chhe, sūrya samān tenī prabhā phelāy chhe.
kapil brāhmaṇanā vairāgyanun varṇan karanār pāntrīsamun parva pūrṇa thayun.
pragaṭ thaī. dashe dishā ujjavaḷ thaī. ahīnthī chālavānun jemane man chhe evā shrī rāmane te
yakṣhādhipatie kahyun ke he dev! amārī sevāmān kāī khāmī rahī hoy to kṣhamā karajo.
tamārā jevā puruṣhanī sevā karavāne koṇ samartha chhe? rāme kahyun ke he yakṣhādhipate! tame sarva
bābatomān yogya chho ane tame parādhīn thaīne amārī sevā karī to amane kṣhamā karajo.
yakṣha shrī rāmanā uttam bhāv joīne atyant harṣha pāmyo. temane namaskār karī svayamprabh
nāmano hār bheṭ āpyo, lakṣhmaṇane adbhut maṇikuṇḍaḷ sūryachandra jevā bheṭ āpyān ane
sītāne kalyāṇ nāmano atyant dedīpyamān chūḍāmaṇi āpyo, tem ja atyant manohar
manavāñchhit nād karanārī devopunit vīṇā āpī. teo potānī ichchhāthī chālyā. yakṣharāje
purī saṅkochī līdhī ane emanā javāthī khūb duḥkhī thayo. shrī rāmachandra yakṣhanī sevāthī
atyant prasanna thaīne āgaḷ chālyā. devonī jem ānand karatān, nānā prakāranī kathāmān
āsakta, jātajātanān phaḷonā ras pītān, potānī ichchhānusār pr̥ithvī par bhramaṇ karatān,
mr̥ugarāj ane gajarājathī bharelā mahābhayānak vanane pār karī teo vijayapur nāmanā
nagaramān pahoñchyā. te samaye sūryāsta thayo hato, andhakār phelāyo hato, ākāshamān nakṣhatro
pragaṭayān hatān. tyāre teo nagaranī uttar dishāmān āvelā na bahu dūr ke na ati nikaṭ,
kāyar lokone bhayānak jaṇātā udyānamān birājyā.