जेसिं अत्थि सहाओ गुणेहिं सह पज्जएहिं विविहेहिं ।
अस्ति ह्यस्तिकायानां गुणैः पर्यायैश्च विविधैः सह स्वभावो आत्मभावोऽ नन्यत्वम् । वस्तुनो विशेषा हि व्यतिरेकिणः पर्याया गुणास्तु त एवान्वयिनः । तत
काळाणुने अस्तित्व छे परंतु कोई प्रकारे पण कायत्व नथी, तेथी ते द्रव्य छे पण अस्तिकाय नथी. ४.
अन्वयार्थः — [येषाम्] जेमने [विविधैः] विविध [गुणैः] गुणो अने [पर्ययैः] [अस्ति] छे [ते] ते [अस्तिकायाः भवन्ति] अस्तिकायो छे [यैः] के जेमनाथी [त्रैलोक्यम्] त्रण लोक [निष्पन्नम्] निष्पन्न छे.
टीकाः — अहीं, पांच अस्तिकायोने अस्तित्व कया प्रकारे छे अने कायत्व कया प्रकारे छे ते कह्युं छे.
खरेखर अस्तिकायोने विविध गुणो अने पर्यायो साथे स्वपणुं — पोतापणुं — अनन्यपणुं छे. वस्तुना १व्यतिरेकी विशेषो ते पर्यायो छे अने २अन्वयी विशेषो ते
*पर्यायो (-प्रवाहक्रमना तेम ज विस्तारक्रमना अंशो) [सह] साथे [ स्वभावः ] पोतापणुं
*पर्यायो =(प्रवाहक्रमना तेम ज विस्तारक्रमना ) निर्विभाग अंशो. [ प्रवाहक्रमना अंशो तो दरेक द्रव्यने होय छे, परंतु विस्तारक्रमना अंशो अस्तिकायने ज होय छे.]
१. व्यतिरेक=भेद; एकनुं बीजारूप नहि होवुं ते; ‘आ ते नथी’ एवा ज्ञानना निमित्तभूत भिन्नरूपपणुं. [एक पर्याय बीजा पर्यायरूप नहि होवाथी पर्यायोमां परस्पर व्यतिरेक छे, तेथी पर्यायो द्रव्यना व्यतिरेकी (व्यतिरेकवाळा) विशेषो छे.]
२. अन्वय=एकरूपता; सद्रशता; ‘आ ते ज छे’ एवा ज्ञानना कारणभूत एकरूपपणुं. [गुणोमां