Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration). Gatha: 75.

< Previous Page   Next Page >


Page 114 of 256
PDF/HTML Page 154 of 296

 

4
panchAstikAyasangrah
[ bhagavAnashrIkundakund-
स्कन्धाश्च स्कन्धदेशाः स्कन्धप्रदेशाश्च भवन्ति परमाणवः
इति ते चतुर्विकल्पाः पुद्गलकाया ज्ञातव्याः ।।७४।।

पुद्गलद्रव्यविकल्पादेशोऽयम्

पुद्गलद्रव्याणि हि कदाचित्स्कन्धपर्यायेण, कदाचित्स्कन्धदेशपर्यायेण, कदाचित्स्कन्ध- प्रदेशपर्यायेण, कदाचित्परमाणुत्वेनात्र तिष्ठन्ति नान्या गतिरस्ति इति तेषां चतुर्विकल्प- त्वमिति ।।७४।। खंधं सयलसमत्थं तस्स दु अद्धं भणंति देसो त्ति

अद्धद्धं च पदेसो परमाणू चेव अविभागी ।।७५।।
स्कन्धः सकलसमस्तस्तस्य त्वर्धं भणन्ति देश इति
अर्धार्धं च प्रदेशः परमाणुश्चैवाविभागी ।।७५।।

पुद्गलद्रव्यविकल्पनिर्देशोऽयम्

anvayArtha[ ते पुद्गलकायाः ] pudgalakAyanA [ चतुर्विकल्पाः ] chAr bhed [ ज्ञातव्याः ] jANavA[ स्कन्धाः च ] skandho, [ स्कन्धदेशाः ] skandhadesho, [ स्कन्धप्रदेशाः ] skandhapradesho [ च ] ane [ परमाणवः भवन्ति इति ] paramANuo.

TIkAA, pudgaladravyanA bhedonun kathan chhe.

pudgaladravyo kadAchit skandhaparyAye, kadAchit skandhadesharUp paryAye, kadAchit skandhapradesharUp paryAye ane kadAchit paramANupaNe ahIn (lokamAn) hoy chhe; bIjI koI gati nathI. e pramANe temanA chAr bhedo chhe. 74.

pUraN-sakaL te ‘skandh’ chhe ne ardha tenun ‘desh’ chhe,
ardhArdha tenun ‘pradesh’ ne avibhAg te ‘paramANu’ chhe. 75.

anvayArtha[ सकलसमस्तः ] sakaL-samasta (pudgalapinDAtmak AkhI vastu) te [ स्क न्धः ] skandh chhe, [ तस्य अर्धं तु ] tenA ardhane [ देशः इति भणन्ति ] desh kahe chhe, [ अर्धार्धं च ] ardhanun ardha te [ प्रदेशः ] pradesh chhe [ च ] ane [ अविभागी ] avibhAgI te [ परमाणुः एव ] kharekhar paramANu chhe.

TIkAA, pudgaladravyanA bhedonun varNan chhe.

11