Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 178 of 256
PDF/HTML Page 218 of 296

 

17
8
panchAstikAyasangrah
[ bhagavAnashrIkundakund-
संस्थानानि संघाताः वर्णरसस्पर्शगन्धशब्दाश्च ।
पुद्गलद्रव्यप्रभवा भवन्ति गुणाः पर्यायाश्च बहवः ।।१२६।।
अरसमरूपमगन्धमव्यक्तं चेतनागुणमशब्दम् ।
जानीह्यलिङ्गग्रहणं जीवमनिर्दिष्टसंस्थानम् ।।१२७।।
जीवपुद्गलयोः संयोगेऽपि भेदनिबन्धनस्वरूपाख्यानमेतत् ।
यत्खलु शरीरशरीरिसंयोगे स्पर्शरसगन्धवर्णगुणत्वात्सशब्दत्वात्संस्थानसङ्घातादिपर्याय-

परिणतत्वाच्च इन्द्रियग्रहणयोग्यं, तत्पुद्गलद्रव्यम् । यत्पुनरस्पर्शरसगन्धवर्णगुणत्वादशब्दत्वाद- निर्दिष्टसंस्थानत्वादव्यक्त त्वादिपर्यायैः परिणतत्वाच्च नेन्द्रियग्रहणयोग्यं, तच्चेतनागुणत्वात्

anvayArtha — [ संस्थानानि ] (samachaturasrAdi) sansthAno, [ संघाताः ] (audArikAdi sharIr sambandhI) sanghAto, [ वर्णरसस्पर्शगन्धशब्दाः च ] varNa, ras, sparsha, gandh ane shabda — [ बहवः गुणाः पर्यायाः च ] em je bahu guNo ane paryAyo chhe, [ पुद्गलद्रव्यप्रभवाः भवन्ति ] te pudgaladravyaniShpanna chhe.

[ अरसम् अरूपम् अगन्धम् ] je aras, arUp tathA agandh chhe, [ अव्यक्तम् ] avyakta chhe, [ अशब्दम् ] ashabda chhe, [ अनिर्दिष्टसंस्थानम् ] anirdiShTasansthAn chhe (arthAt jenun koI sansthAn kahyun nathI evo chhe), [ चेतनागुणम् ] chetanAguNavALo chhe ane [ अलिङ्गग्रहणम् ] indriyo vaDe agrAhya chhe, [ जीवं जानीहि ] te jIv jANo.

TIkA — jIv-pudgalanA sanyogamAn paN, temanA bhedanA kAraNabhUt svarUpanun A kathan chhe (arthAt jIv ane pudgalanA sanyogamAn paN, je vaDe temano bhed jANI shakAy chhe evA temanA bhinnabhinna svarUpanun A kathan chhe).

sharIr ane 1sharIrInA sanyogamAn, (1) je kharekhar sparsha-ras-gandh-varNaguNavALun hovAne lIdhe, sashabda hovAne lIdhe tathA sansthAn-sanghAtAdi paryAyorUpe pariNat hovAne lIdhe indriyagrahaNayogya chhe, te pudgaladravya chhe; ane (2) je sparsha-ras-gandh-varNaguN vinAnun hovAne lIdhe, ashabda hovAne lIdhe, anirdiShTasansthAn hovAne lIdhe tathA 2avyaktatvAdi 1. sharIrI = dehI; sharIravALo (arthAt AtmA). 2. avyaktatvAdi = avyaktatva vagere; aprakaTatva vagere.