Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration). Gatha: 15.

< Previous Page   Next Page >


Page 32 of 256
PDF/HTML Page 72 of 296

 

panchAstikAyasangrah
[ bhagavAnashrIkundakund-

उभाभ्यामशून्यशून्यत्वात्, सहावाच्यत्वात्, भङ्गसंयोगार्पणायामशून्यावाच्यत्वात्, शून्यावाच्य- त्वात्, अशून्यशून्यावाच्यत्वाच्चेति ।।१४।।

भावस्स णत्थि णासो णत्थि अभावस्स चेव उप्पादो ।
गुणपज्जएसु भावा उप्पादवए पकुव्वंति ।।१५।।
भावस्य नास्ति नाशो नास्ति अभावस्य चैव उत्पादः ।
गुणपर्यायेषु भावा उत्पादव्ययान् प्रकुर्वन्ति ।।१५।।

अत्रासत्प्रादुर्भावत्वमुत्पादस्य सदुच्छेदत्वं विगमस्य निषिद्धम् । chhe, (6) ‘shUnya ane avAchya’ chhe, (7) ‘ashUnya, shUnya ane avAchya’ chhe.

bhAvArtha — (1) dravya *svachatuShTayanI apekShAthI ‘chhe’. (2) dravya parachatuShTayanI apekShAthI ‘nathI’. (3) dravya kramasha svachatuShTayanI ane parachatuShTayanI apekShAthI ‘chhe ane nathI’. (4) dravya yugapad svachatuShTayanI ane parachatuShTayanI apekShAthI ‘avaktavya chhe.’ (5) dravya svachatuShTayanI ane yugapad svaparachatuShTayanI apekShAthI ‘chhe ane avaktavya chhe.’ (6) dravya parachatuShTayanI ane yugapad svaparachatuShTayanI apekShAthI ‘nathI ane avaktavya chhe.’ (7) dravya svachatuShTayanI, parachatuShTayanI ane yugapad svaparachatuShTayanI apekShAthI ‘chhe, nathI ane avaktavya chhe’. — e pramANe ahIn saptabhangI kahevAmAn AvI. 14.

nahi ‘bhAv’ kero nAsh hoy, ‘abhAv’no utpAd nA;
‘bhAvo’ kare chhe nAsh ne utpAd guNaparyAyamAn. 15.

anvayArtha — [भावस्य] bhAvano (satno) [नाशः] nAsh [न अस्ति] nathI [च एव] tem ja [अभावस्य] abhAvano (asatno) [उत्पादः] utpAd [न अस्ति] nathI; [भावाः] bhAvo (sat dravyo) [गुणपर्यायेषु] guNaparyAyomAn [उत्पादव्ययान्] utpAdavyay [प्रकुर्वन्ति] kare chhe.

TIkA — ahIn utpAdane viShe asatno prAdurbhAv hovAnun ane vyayane viShe

32

*svadravya, svakShetra, svakAL ane svabhAvane svachatuShTay kahevAmAn Ave chhe. svadravya eTale nij
guNaparyAyonA AdhArabhUt vastu pote; svakShetra eTale vastuno nij vistAr arthAt svapradeshasamUh; svakAL eTale vastuno potAno vartamAn paryAy; svabhAv eTale nijaguN — svashakti.