Panchastikay Sangrah-Gujarati (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 47 of 256
PDF/HTML Page 87 of 296

 

kahAnajainashAstramALA ]
ShaDdravya-panchAstikAyavarNan
47
व्यपगतपञ्चवर्णरसो व्यपगतद्विगन्धाष्टस्पर्शश्च
अगुरुलघुको अमूर्तो वर्तनलक्षणश्च काल इति ।।२४।।

anvayArtha[कालः इति] kAL (nishchayakAL) [व्यपगतपञ्चवर्णरसः] pAnch varNa ne pAnch ras rahit, [व्यपगतद्विगन्धाष्टस्पर्शः च] be gandh ne ATh sparsha rahit, [अगुरुलघुकः] agurulaghu, [अमूर्तः] amUrta [] ane [वर्तनलक्षणः] vartanA- lakShaNavALo chhe.

*bhAvArthaahIn nishchayakALanun svarUp kahyun chhe.

lokAkAshanA ekek pradeshe ekek kALANu (kALadravya) sthit chhe. A kALANu (kALadravya) te nishchayakAL chhe. alokAkAshamAn kALANu (kALadravya) nathI.

A kAL (nishchayakAL) varNa-gandh-ras-sparsha rahit chhe, varNAdi rahit hovAthI amUrta chhe ane amUrta hovAthI sUkShma, atIndriyagnAnagrAhya chhe. vaLI te ShaTguN- hAnivRuddhisahit agurulaghutvasvabhAvavALo chhe. kALanun lakShaN vartanAhetutva chhe; eTale ke, jem shiyALAmAn svayam adhyayanakriyA karatA puruShane agni sahakArI (bahirang nimitta) chhe ane jem svayam pharavAnI kriyA karatA kumbhAranA chAkane nIchenI khIlI sahakArI chhe tem nishchayathI svayamev pariNAm pAmatAn jIv-pudgalAdi dravyone (vyavahArathI) kALANurUp nishchayakAL bahirang nimitta chhe.

prashnaalokamAn kALadravya nathI to tyAn AkAshanI pariNati kaI rIte thaI shake?

uttarjem laTakatI moTI dorIne, moTA vAnsane ke kumbhAranA chAkane ek ja jagyAe sparshavA chhatAn sarvatra chalan thAy chhe, jem manogna sparshanendriyaviShayano ke rasanendriyaviShayano sharIranA ek ja bhAgamAn sparsha thavA chhatAn AkhA AtmAmAn sukhAnubhav thAy chhe ane jem sarpadansh ke vraN (jakham) vagere sharIranA ek ja bhAgamAn thavA chhatAn AkhA AtmAmAn dukhavedanA thAy chhe, tem kALadravya lokAkAshamAn ja hovA chhatAn AkhA AkAshamAn pariNati thAy chhe kAraN ke AkAsh akhanD ek dravya chhe.

*shrI amRutachandrAchAryadeve A 24mI gAthAnI TIkA lakhI nathI tethI gujarAtI anuvAdamAn anvayArtha pachhI turat ja bhAvArtha lakhavAmAn Avyo chhe.