पाणेहिं चदुहिं जीवदि जीविस्सदि जो हु जीविदो पुव्वं ।
जीवत्वगुणव्याख्येयम् । jANyun? jo traNe lokane ane traNe kALane sarvagna vinAnA tame joI-jANI lIdhA to tame ja sarvagna thayA, kAraN ke je traN lokane ane traN kALane jANe te ja sarvagna chhe. ane jo sarvagna vinAnA traNe lokane ane traNe kALane tame nathI joI-jANI lIdhA to pachhI ‘traNe lokamAn ane traNe kALamAn sarvagna nathI’ em tame kaI rIte kahI shako? A rIte siddha thAy chhe ke tame karelo sarvagnano niShedh yogya nathI.
he bhAI! AtmA ek padArtha chhe ane gnAn teno svabhAv chhe; tethI te gnAnano sampUrNa vikAs thatAn evun kAI rahetun nathI ke je te gnAnamAn agnAt rahe. jem paripUrNa uShNatAe pariNamelo agni samasta dAhyane bALe chhe, tem paripUrNa gnAne pariNamelo AtmA samasta gneyane jANe chhe. AvI sarvagnadashA A kShetre A kALe (arthAt A kShetre A kALamAn janmelA jIvane) prApta nahi thatI hovA chhatAn sarvagnatvashaktivALA nij AtmAno spaShTa anubhav A kShetre A kALe paN thaI shake chhe.
A shAstra adhyAtmashAstra hovAthI ahIn sarvagnasiddhino vistAr karavAmAn Avyo nathI; jignAsue te anya shAstromAnthI joI levo. 29.
anvayArtha — [ यः खलु ] je [ चतुर्भिः प्राणैः ] chAr prANothI [ जीवति ] jIve chhe, [ जीविष्यति ] jIvashe ane [ जीवितः पूर्वम् ] pUrve jIvato hato, [ सः जीवः ] te jIv chhe; [ पुनः प्राणाः ] ane prANo [ इन्द्रियम् ] indriy, [ बलम् ] baL, [ आयुः ] Ayu tathA [ उच्छ्वासः ] uchchhvAs chhe.
TIkA — A, jIvatvaguNanI vyAkhyA chhe.
58