अण्डान्तर्लीनानां, गर्भस्थानां, मूर्च्छितानां च बुद्धिपूर्वकव्यापारादर्शनेऽपि येन प्रकारेण जीवत्वं निश्चीयते, तेन प्रकारेणैकेन्द्रियाणामपि, उभयेषामपि बुद्धिपूर्वकव्यापारा- दर्शनस्य समानत्वादिति ।।११३।।
द्वीन्द्रियप्रकारसूचनेयम् ।
iṇḍānnī andar rahelān, garbhamān rahelān ane mūrchhā pāmelān (prāṇīo)nā jīvatvano, temane buddhipūrvak vyāpār nahi jovāmān āvato hovā chhatān, je prakāre nishchay karāy chhe, te prakāre ekendriyonā jīvatvano paṇ nishchay karāy chhe; kāraṇ ke bannemān buddhipūrvak vyāpāranun
bhāvārthaḥ — jem garbhasthādi prāṇīomān, īhāpūrvak vyavahārano abhāv hovā chhatān, jīvatva chhe ja, tem ekendriyomān paṇ, īhāpūrvak vyavahārano abhāv hovā chhatān, jīvatva chhe ja em āgam, anumān ityādithī nakkī karī shakāy chhe.
ahīn em tātparya grahavun ke — jīv paramārthe svādhīn anant gnān ane saukhya sahit hovā chhatān agnān vaḍe parādhīn indriyasukhamān āsakta thaīne je karma bāndhe chhe tenā nimitte potāne ekendriy ane duḥkhī kare chhe. 113.
— je jāṇatā rasasparshane, te jīv dvīndriy jāṇavā. 114.
anvayārthaḥ — [ शम्बूकमातृवाहाः ] shambūk, mātr̥uvāh, [ शङ्खाः ] shaṅkh, [ शुक्तयः ] chhīp [ च ] ane [ अपादकाः कृमयः ] pag vagaranā kr̥umi — [ ये ] ke jeo [ रसं स्पर्शं ] ras ane sparshane [ जानन्ति ] jāṇe chhe [ ते ] teo — [ द्वीन्द्रियाः जीवाः ] dvīndriy jīvo chhe.
ṭīkāḥ — ā, dvīndriy jīvonā prakāranī sūchanā chhe.
16
*adarshan samān chhe.
*adarshan=nahi jovāmān āvavun te