परिणामात्पुनः पुद्गलपरिणामात्मकं कर्म । कर्मणो नारकादिगतिषु गतिः । गत्यधि- गमनाद्देहः । देहादिन्द्रियाणि । इन्द्रियेभ्यो विषयग्रहणम् । विषयग्रहणाद्रागद्वेषौ । रागद्वेषाभ्यां पुनः स्निग्धः परिणामः । परिणामात्पुनः पुद्गलपरिणामात्मकं कर्म । कर्मणः पुनर्नारकादिगतिषु गतिः । गत्यधिगमनात्पुनर्देहः । देहात्पुनरिन्द्रियाणि । इन्द्रियेभ्यः पुनर्विषयग्रहणम् । विषयग्रहणात्पुना रागद्वेषौ । रागद्वेषाभ्यां पुनरपि स्निग्धः परिणामः । एवमिदमन्योन्यकार्यकारणभूतजीवपुद्गलपरिणामात्मकं कर्मजालं संसारचक्रे जीवस्यानाद्यनिधनं अनादिसनिधनं वा चक्रवत्परिवर्तते । तदत्र पुद्गलपरिणामनिमित्तो जीवपरिणामो जीव- परिणामनिमित्तः पुद्गलपरिणामश्च वक्ष्यमाणपदार्थबीजत्वेन संप्रधारणीय इति ।।१२८ – १३०।।

ṭīkāḥ — ā lokamān sansārī jīvathī anādi bandhanarūp upādhinā vashe snigdha pariṇām thāy chhe, pariṇāmathī pudgalapariṇāmātmak karma, karmathī narakādi gatiomān gaman, gatinī prāptithī deh, dehathī indriyo, indriyothī viṣhayagrahaṇ, viṣhayagrahaṇathī rāgadveṣh, rāgadveṣhathī pāchhā snigdha pariṇām, pariṇāmathī pāchhun pudgalapariṇāmātmak karma, karmathī pāchhun narakādi gatiomān gaman, gatinī prāptithī pāchho deh, dehathī pāchhī indriyo, indriyothī pāchhun viṣhayagrahaṇ, viṣhayagrahaṇathī pāchhā rāgadveṣh, rāgadveṣhathī vaḷī pāchhā snigdha pariṇām. e pramāṇe ā anyonya *kāryakāraṇabhūt jīvapariṇāmātmak ane pudgalapariṇāmātmak karmajāḷ sansārachakramān jīvane anādi-anantapaṇe athavā anādi- sāntapaṇe chakranī māphak pharīpharīne thayā kare chhe.

ā rīte ahīn (em kahyun ke), pudgalapariṇām jenun nimitta chhe evā jīvapariṇām ane jīvapariṇām jenun nimitta chhe evā pudgalapariṇām have pachhī kahevāmān āvanārā (puṇyādi sāt) padārthonā bīj tarīke avadhāravā.

bhāvārthaḥ — jīv ane pudgalane paraspar nimitta-naimittikapaṇe pariṇām thāy chhe. te pariṇāmane līdhe puṇyādi padārtho utpanna thāy chhe, jemanun varṇan havenī gāthāomān karavāmān āvashe.

prashnaḥ — puṇyādi sāt padārthonun prayojan jīv ane ajīv e bethī ja pūrun thaī jāy chhe, kāraṇ ke teo jīv ane ajīvanā ja paryāyo chhe. to pachhī te sāt

*kārya eṭale naimittik, ane kāraṇ eṭale nimitta. [jīvapariṇāmātmak karma ane pudgal-pariṇāmātmak karma paraspar kāryakāraṇabhūt arthāt naimittik-nimittabhūt chhe. te karmo koī jīvane anādi-anant ane koī jīvane anādi-sānt hoy chhe.]