मूर्तत्वादविभाज्यानां सावयवत्वकल्पनमन्याय्यम् । दृश्यत एवाविभाज्येऽपि विहायसीदं
घटाकाशमिदमघटाकाशमिति विभागकल्पनम् । यदि तत्र विभागो न कल्पेत तदा
यदेव घटाकाशं तदेवाघटाकाशं स्यात् । न च तदिष्टम् । ततः कालाणुभ्योऽन्यत्र
सर्वेषां कायत्वाख्यं सावयवत्वमवसेयम् । त्रैलोक्यरूपेण निष्पन्नत्वमपि तेषामस्ति-
कायत्वसाधनपरमुपन्यस्तम् । तथाच — त्रयाणामूर्ध्वाऽधोमध्यलोकानामुत्पादव्ययध्रौव्यवन्त-
स्तद्विशेषात्मका भावा भवन्तस्तेषां मूलपदार्थानां गुणपर्याययोगपूर्वकमस्तित्वं साधयन्ति । अनुमीयते च धर्माधर्माकाशानां प्रत्येकमूर्ध्वाऽधोमध्यलोकविभागरूपेण परिणमनात्कायत्वाख्यं सावयवत्वम् । जीवानामपि प्रत्येकमूर्ध्वाधोमध्यलोकविभागरूपेण
evī āshaṅkā karavī yogya nathī ke pudgal sivāyanā padārtho amūrtapaṇāne līdhe 1avibhājya hovāthī temanā sāvayavapaṇānī kalpanā nyāyaviruddha (geravājabī) chhe. ākāsh avibhājya hovā chhatān temān ‘ā ghaṭākāsh chhe, ā aghaṭākāsh (athavā paṭākāsh) chhe’ evī vibhāgakalpanā jovāmān āve chhe ja. jo tyān (kathañchit) vibhāg na kalpavāmān āve to je ghaṭākāsh chhe te ja (sarvathā) aghaṭākāsh thāy; ane te to iṣhṭa (mānya) nathī. māṭe kāḷāṇuo sivāy bījā badhāne viṣhe kāyatva nāmanun sāvayavapaṇun nakkī karavun.
temanun je traṇ lokarūpe niṣhpannapaṇun (-rachāvun) kahyun te paṇ temanun astikāyapaṇun (-astipaṇun tathā kāyapaṇun) siddha karavānā sādhan tarīke kahyun chhe. te ā pramāṇeḥ —
(1) ūrdhva-adho-madhya traṇ lokanā utpād-vyay-dhrauvyavāḷā bhāvo — ke jeo traṇ lokanā visheṣhasvarūp chhe teo — bhavatā thakā (pariṇamatā thakā) temanā mūḷ padārthonun guṇaparyāyayukta astitva siddha kare chhe. (traṇ lokanā bhāvo sadāy kathañchit sadrash rahe chhe ane kathañchit palaṭāyā kare chhe te em siddha kare chhe ke traṇ lokanā mūḷ padārtho kathañchit sadrash rahe chhe ane kathañchit palaṭāyā kare chhe arthāt te mūḷ padārthone utpād- vyay-dhrauvyavāḷun athavā guṇaparyāyavāḷun astitva chhe.)
(2) vaḷī dharma, adharma ane ākāsh — e pratyek padārtha ūrdhva-adho-madhya evā lokanā (traṇ) 2vibhāgarūpe pariṇat hovāthī temane kāyatva nāmanun sāvayavapaṇun chhe em anumān karī shakāy chhe. darek jīvane paṇ ūrdhva-adho-madhya evā lokanā (traṇ)
1. avibhājya=jenā vibhāg na karī shakāy evā.
2. jo lokanā ūrdhva, adhaḥ ane madhya evā traṇ bhāg chhe to pachhī ‘ā ūrdhvalokano ākāshabhāg chhe, ā adholokano ākāshabhāg chhe ane ā madhyalokano ākāshabhāg chhe’ em ākāshanā