Page -28 of 264
PDF/HTML Page 1 of 293
single page version
Page -27 of 264
PDF/HTML Page 2 of 293
single page version
ಶ್ರೀ ದಿಗಮ್ಬರ ಜೈನ ಸ್ವಾಘ್ಯಾಯಮನ್ದಿರ ಟ್ರಸ್ಟ,
ಸೋನಗಢ – ೩೬೪೨೫೦ [ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ]
ಮುದ್ರಕಃ
ಜ್ಞಾನಚನ್ದ ಜೈನ,
ಕಹಾನ ಮುದ್ರಣಾಲಯ, ಸೋನಗಢ – ೩೬೪೨೫೦ [ಸೌರಾಷ್ಟ್ರ]
Page -25 of 264
PDF/HTML Page 4 of 293
single page version
Page -24 of 264
PDF/HTML Page 5 of 293
single page version
ಅತ್ಯನ್ತ ಭಕ್ತಿಭಾವ
ಅನುವಾದಕಃ
Page -23 of 264
PDF/HTML Page 6 of 293
single page version
ಜ್ಞಾನೀ ಸುಕಾನೀ ಮಳಯಾ ಬಿನಾ ಏ ನಾವ ಪಣ ತಾರೇ ನಹೀಂ;
ಆ ಕಾಳಮಾಂ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಜ್ಞಾನೀ ಸುಕಾನೀ ಬಹು ಬಹು ದೋಹ್ಯಲೋ,
ಮುಜ ಪುಣ್ಯರಾಶಿ ಫಳಯೋ ಅಹೋ! ಗುರು ಕ್ಹಾನ ತುಂ ನಾವಿಕ ಮಳಯೋ.
ಬಾಹ್ಯಾಂತರ ವಿಭವೋ ತಾರಾ, ತಾರೇ ನಾವ ಮುಮುಕ್ಷುನಾಂ.
ಅನೇ ಜ್ಞಪ್ತಿಮಾಂಹೀ ದರವ–ಗುಣ–ಪರ್ಯಾಯ ವಿಲಸೇ;
ನಿಜಾಲಂಬೀಭಾವೇ ಪರಿಣತಿ ಸ್ವರೂಪೇ ಜಈ ಭಳೇ,
ನಿಮಿತ್ತೋ ವಹೇವಾರೋ ಚಿದಘನ ವಿಷೇ ಕಾಂಈ ನ ಮಳೇ.
ಜೇ ವಜ್ರೇ ಸುಮುಮುಕ್ಷು ಸತ್ತ್ವ ಝಳಕೇ; ಪರದ್ರವ್ಯ ನಾತೋ ತೂಟೇ;
–ರಾಗದ್ವೇಷ ರುಚೇ ನ, ಜಂಪ ನ ವಳೇ ಭಾವೇಂದ್ರಿಮಾಂ–ಅಂಶಮಾಂ,
ಟಂಕೋತ್ಕೀರ್ಣ ಅಕಂಪ ಜ್ಞಾನ ಮಹಿಮಾ ಹೃದಯೇ ರಹೇ ಸರ್ವದಾ.
ಕರುಣಾ ಅಕಾರಣ ಸಮುದ್ರ! ತನೇ ನಮುಂ ಹುಂ;
ಹೇ ಜ್ಞಾನಪೋಷಕ ಸುಮೇಘ! ತನೇ ನಮುಂ ಹುಂ,
ಆ ದಾಸನಾ ಜೀವನಶಿಲ್ಪೀ! ತನೇ ನಮುಂ ಹುಂ.
Page -22 of 264
PDF/HTML Page 7 of 293
single page version
ಜಿನವರಕೀ ಸಾಕ್ಷಾತ ವನ್ದನಾ ಏವಂ ದೇಶನಾ ಶ್ರವಣಸೇ ಪುಷ್ಟಕರ, ಉಸೇ ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವನೇ ಸಮಯಸಾರಾದಿ
ಪರಮಾಗಮರೂಪ ಭಾಜನಮೇಂ ಸಂಗ್ರಹಿತ ಕರ ಆಧ್ಯಾತ್ಮತತ್ಚಪ್ರೇಮೀ ಜಗತ ಪರ ಮಹಾನ ಉಪಕಾರ ಕಿಯಾ ಹೈ.
ಯೇ ಪಾಚೋಂ ಪರಮಾಗಮ ಹಮಾರೇ ಟ್ರಸ್ಟ ದ್ವಾರಾ ಗುಜರಾತೀ ಏವಂ ಹಿನ್ದೀ ಭಾಷಾಮೇಂ ಅನೇಕ ಬಾರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೋ ಚುಕೇ ಹೈಂ.
ಟೀಕಾಕಾರ ಶ್ರೀಮದ್–ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವಕೀ ‘ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾ’ ನಾಮಕ ಟೀಕಾ ಸಹಿತ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ ಕೇ
ಶ್ರೀ ಹಿಮ್ಮತಲಾಲ ಜೇಠಾಲಾಲ ಶಾಹ ಕೃತ ಗುಜರಾತೀ ಅನುವಾದಕೇ ಹಿನ್ದೀ ರೂಪಾನ್ತರಕಾ ಯಹ ಪಂಚಮ ಸಂಸ್ಕರಣ
ಆಧ್ಯಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ರೇಮೀ ಜಿಜ್ಞಾಸುಓಂಕೇ ಹಾಥಮೇಂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕರತೇ ಹುಏ ಆನನ್ದ ಅನುಭೂತ ಹೋತಾ ಹೈ.
ಶ್ರೀ ಕುನ್ದಕುನ್ದಭಾರತೀಕೇ ಅನನ್ಯ ಪರಮ ಭಕ್ತ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಯುಗಪ್ರವರ್ತಕ, ಪರಮೋಪಕಾರೀ ಪೂಜ್ಯ ಸದ್ಗುರುದೇವ ಶ್ರೀ
ಕಿಯಾ ಹೈ. ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಇಸ ಶತಾದ್ಬೀಮೇಂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮರುಚಿಕೇ ನವಯುಗಕಾ ಪ್ರವರ್ತನ ಕರ ಮುುಮುುಕ್ಷುಸಮಾಜ ಪರ ಉನ್ಹೋಂನೇ
ಅಸಾಧಾರಣ ಮಹಾನ ಉಪಕಾರ ಕಿಯಾ ಹೈ. ಇಸ ಭೌತಿಕ ವಿಷಮ ಯುಗಮೇಂ, ಭಾರತವರ್ಷ ಏವಂ ವಿದೇಶೋಂಮೇಂ ಭೀ,
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಕೇ ಪ್ರಚಾರಕಾ ಜೋ ಆನ್ದೋಲನ ಪ್ರವರ್ತತಾ ಹೈ ವಹ ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವಶ್ರೀಕೇ ಚಮತ್ಕಾರೀ ಪ್ರಭಾವನಾಯೋಗಕಾ ಹೀ
ಸುನ್ದರ ಫಲ ಹೈ.
ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವಶ್ರೀಕೇ ಪುನೀತ ಪ್ರತಾಪಸೇ ಹೀ ಜೈನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಶ್ರುತಕೇ ಅನೇಕ ಪರಮಾಗಮರತ್ನ ಮುಮುಕ್ಷುಜಗತಕೋ
ಗುಜರಾತೀ ಗದ್ಯಪದ್ಯಾನುವಾದ ಭೀ, ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರ ಆದಿಕೇ ಗುಜರಾತೀ ಗದ್ಯಪದ್ಯಾನುವಾದಕೀ ಭಾಂತಿ, ಪ್ರಶಮಮೂರ್ತಿ ಪೂಜ್ಯ
ಬಹಿನಶ್ರೀ ಚಮ್ಪಾಬೇನಕೇ ಭಾಈ ಆಧ್ಯಾತ್ಮತತ್ತ್ವರಸಿಕ, ವಿದ್ವದ್ವರ, ಆದರಣೀಯ ಪಂ೦ ಶ್ರೀ ಹಿಮ್ಮತಲಾಲ ಜೇಠಾಲಾಲ
ಶಾಹನೇ, ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವ ದ್ವಾರಾ ದಿಯೇ ಗಯೇ ಶುದ್ಧಾತ್ಮದರ್ಶೀ ಉಪದೇಶಾಮೃತಬೋಧ ದ್ವಾರಾ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೇ ಗಹನ ಭಾವೋಂಕೋ
ಖೋಲನೇಕೀ ಸೂಝ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮ– ಜಿನವಾಣೀಕೀ ಅಗಾಧ ಭಕ್ತಿಸೇ ಸರಲ ಭಾಷಾಮೇಂ – ಆಬಾಲವೃದ್ಧಗ್ರಾಹ್ಯ,
ರೋಚಕ ಏವಂ ಸುನ್ದರ ಢಂಗಸೇ – ಕರ ದಿಯಾ ಹೈ. ಅನುವಾದಕ ಮಹಾನುಭವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮರಸಿಕ ವಿದ್ವಾನ ಹೋನೇಕೇ
ಅತಿರಿಕ್ತ ಗಮ್ಭೀರ, ವೈರಾಗ್ಯಶಾಲೀ, ಶಾನ್ತ ಏವಂ ವಿವೇಕಶೀಲ ಸಜ್ಜನ ಹೈ, ತಥಾ ಉನಮೇಂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮರಸ ಸ್ಯನ್ದೀ
ಮಧುರ ಕವಿತ್ವ ಭೀ ಹೈ. ವೇ ಬಹುತ ವರ್ಷೋ ತಕ ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವಕೇ ಸಮಾಗಮಮೇಂ ರಹೇ ಹೈಂ, ಔರ ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವಕೇ
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಪ್ರವಚನೋಂಕೇ ಗಹನ ಮನನ ದ್ವಾರಾ ಉನ್ಹೋಂನೇ ಅಪನೀ ಆತ್ಮಾರ್ಥಿತಾ ಕೀ ಬಹುತ ಪುಷ್ಟಿ ಕೀ ಹೈ. ತತ್ತ್ಚಾರ್ಥಕೇ ಮೂಲ
ರಹಸ್ಯೋಂ ಪರ ಉನಕಾ ಮನನ ಅತಿ ಗಹನ ಹೈ. ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರ ಏವಂ ಟೀಕಾಕಾರ ಆಚಾರ್ಯಭಗವನ್ತೋಂಕೇ ಹೃದಯಕೇ ಗಹನ
ಭಾವೋಂಕೀ ಗಮ್ಭೀರತಾಕೋ ಯಥಾವತ್ ಸುರಕ್ಷಿತ ರಖಕರ ಉನ್ಹೋಂನೇ ಯಹ ಶದ್ಬಶಃ ಗುಜರಾತೀ ಅನುವಾದ ಕಿಯಾ ಹೈ;
ತದುಪರಾನ್ತ ಮೂಲ ಗಾಥಾಸುತ್ರೋಂಕಾ ಭಾವಪೂರ್ಣ ಮಧುರ ಗುಜರಾತೀ ಪದ್ಯಾನುವಾದ ಭೀ
Page -21 of 264
PDF/HTML Page 8 of 293
single page version
ಉನ್ಹೋಂನೇ ಸ್ಪಷ್ಟತಾ ಕೀ ಹೈ.
ಗುರುದೇವಶ್ರೀಕೀ ಪ್ರೇರಣಾ ಝೇಲಕರ ಅತ್ಯನ್ತ ಪರಿಶ್ರಮಪೂರ್ವಕ ಐಸಾ ಸುನ್ದರ ಅನುವಾದ ಕರ ದೇನೇಕೇ ಬದಲೇಮೇಂ ಸಂಸ್ಥಾ
ಉನಕಾ ಜಿತನಾ ಉಪಕಾರ ಮಾನೇ ಉತನಾ ಕಮ ಹೈ. ಯಹ ಅನುವಾದ ಅಮೂಲ್ಯ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಮಾತ್ರ, ಕುನ್ದಕುನ್ದಭಾರತೀ
ಏವಂ ಗುರುದೇವಕೇ ಪ್ರತಿ ಪರಮ ಭಕ್ತಿಸೇ ಪ್ರೇರಿತ ಹೋಕರ ಅಪನೀ ಆಧ್ಯಾತ್ಮರಸಿಕತಾ ದ್ವಾರಾ ಕಿಯೇ ಗಯೇ ಇಸ
ಅನುವಾದಕಾ ಮುಲ್ಯ ಕೈಸೇ ಆಂಕಾ ಜಾಯೇ? ಇಸ ಅನುವಾದಕೇ ಮಹಾನ ಕಾರ್ಯಕೇ ಬದಲೇಮೇಂ ಉನಕೋ ಅಭಿನನ್ದನಕೇ ರೂಪಮೇಂ
ಕುಛ ಕೀಮತೀ ಭೇಂಟ ದೇನೇಕೀ ಸಂಸ್ಥಾಕೋ ಅತೀವ ಉತ್ಕಂಠಾ ಥೀ, ಔರ ಉಸೇ ಸ್ವೀಕಾರ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಉನಕೋ
ಬಾರಮ್ಬಾರ ಆಗ್ರಹಯುಕ್ತ ಅನುರೋಧಭೀ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಥಾ, ಪರನ್ತು ಉನ್ಹೋಂನೇ ಉಸೇ ಸ್ವೀಕಾರ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಸ್ಪಷ್ಟ
ಇನಕಾರ ಕರ ದಿಯಾ ಥಾ. ಉನಕೀ ಯಹ ನಿಸ್ಪೃಹತಾ ಭೀ ಅತ್ಯಂನ್ತ ಪ್ರಶಂಸನೀಯ ಹೈ. ಪಹಲೇ ಪ್ರವಚನಸಾರಕೇ
ಅನುವಾದಕೇ ಸಮಯ ಜಬ ಉನಕೋ ಭೇಂಟಕೀ ಸ್ವೀಕೃತಿಕೇ ಲಿಯೇ ಅನುರೋಧ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಥಾ ತಬ ಉನ್ಹೋಂನೇ
ವೈರಾಗ್ಯಪೂರ್ವಕ ಐಸಾ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರ ದಿಯಾ ಥಾ ಕಿ ‘‘ಮೇರಾ ಆತ್ಮಾ ಇಸ ಸಂಸಾರ ಪರಿಭ್ರಮಣಸೇ ಛೂಟೇ ಇತನಾ ಹೀ ಪರ್ಯಾಪ್ತ,
––ದೂಸರಾ ಮುಝೇ ಕುಛ ಬದಲಾ ನಹೀಂ ಚಾಹಿಯೇ’’. ಉಪೋದ್ಘಾತಮೇಂ ಭೀ ಅಪನೀ ಭಾವನಾ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಹುಏ ವೇ ಲಿಖತೇ
ಹೈಂ ಕಿಃ ‘‘ ಯಹ ಅನುವಾದ ಮೈನೇ ಶ್ರೀಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ ಪ್ರತಿ ಭಕ್ತಿಸೇ ಔರ ಪೂಜ್ಯ ಗುರುದೇವಕೀ ಪ್ರೇರಣಾಸೇ ಪ್ರೇರಿತ
ಹೋಕರ, ನಿಜ ಕಲ್ಯಾಣಕೇ ಲಿಯೇ, ಭವಭಯಸೇ ಡರತೇ ಡರತೇ ಕಿಯಾ ಹೈ’’.
ಶಾಸ್ತ್ರಭಂಡಾರ’ ಈಡರ, ತಥಾ ‘ಭಾಂಡಾರಕರ ಓರಿಏನ್ಟಲ ರೀಸರ್ಚ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ’ ಪೂನಾಕೀ ಓರಸೇ ಹಮೇಂ ಪಾಂಡುಲೇಖ
ಮಿಲೇ ಥೇ, ತದರ್ಥ ಉನ ದೋನೋಂ ಸಂಸ್ಥಾಓಂಕೇ ಪ್ರತಿ ಭೀ ಕೃತಜ್ಞತಾ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ. ಶ್ರೀ ಮಗನಾಲಾಲಜೀ ಜೈನನೇ ಶ್ರೀ
ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ ಕೇ ಗುಜರಾತೀ ಅನುವಾದ ಕೇ ಗದ್ಯಾಂಶ ಕಾ ಹನ್ದೀ ರೂಪಾನ್ತರ, ಬ್ರ೦ ಶ್ರೀ ಚನ್ದೂಲಾಲಭಾಈನೇ ಪ್ರಸ್ತುತ
ಸಂಸ್ಕರಣ ಕಾ ‘ಪ್ರೂಫ’ ಸಂಶೋಧನ ತಥಾ ‘ಕಹಾನ ಮುದ್ರಣಾಲಯ’ ಕೇ ಮಾಲಿಕ ಶ್ರೀ ಜ್ಞಾನಚನ್ದಜೀ ಜೈನನೇ
ಉತ್ಸಾಹಪೂರ್ವಕ ಇಸ ಸಂಸ್ಕರಣ ಕಾ ಸುನ್ದರ ಮುದ್ರಣ ಕರ ದಯಾ ಹೈ, ತದರ್ಥ ಉನಕೇ ಪ್ರತಿ ಭೀ ಕೃತಜ್ಞತಾ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ
ಹೈಂ.
ಮುಮುಕ್ಷು ಜೀವ ಅತಿ ಬಹುಮಾನಪೂರ್ವಕ ಸದ್ಗುರುಗಮ ಸೇ ಇಸ ಪರಮಾಗಮ ಕಾ ಅಭ್ಯಾಸ ಕರಕೇ ಉಸಕೇ ಗಹನ
ಭಾವೋಂಕೋ ಆತ್ಮಸಾತ್ ಕರೇಂ ಔರ ಶಾಸ್ತ್ರಕೇ ತಾತ್ಪರ್ಯಭೂತ ವೀತರಾಗಭಾವಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇಂ–––ಯಹೀ ಭಾವನಾ.
Page -20 of 264
PDF/HTML Page 9 of 293
single page version
ಕುನ್ದ–ಪ್ರಭಾ–ಪ್ರಣಯಿ–ಕೀರ್ತಿ–ವಿಭೂಷಿತಾಶಃ .
ಯಶ್ಚಾರು–ಚಾರಣ–ಕರಾಮ್ಬುಜಚಞ್ಚರೀಕ–
ಶ್ಚಕ್ರೇ ಶ್ರುತಸ್ಯ ಭರತೇ ಪ್ರಯತಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಮ್ ..
ಹಸ್ತಕಮಲೋಂಕೇ ಭ್ರಮರ ಥೇ ಔರ ಜಿನ ಪವಿತ್ರಾತ್ಮಾನೇ ಭರತಕ್ಷೇತ್ರಮೇಂ ಶ್ರುತಕೀ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಕೀ ಹೈ, ವೇ
ವಿಭು ಕುನ್ದಕುನ್ದ ಇಸ ಪೃಥ್ವೀಪರ ಕಿಸಕೇ ದ್ವಾರಾ ವಂದ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈಂ?
ರ್ಬಾಹ್ಯೇಪಿ ಸಂವ್ಯಞ್ಜಯಿತುಂ ಯತೀಶಃ .
ರಜಃಪದಂ ಭೂಮಿತಲಂ ವಿಹಾಯ
ಚಚಾರ ಮನ್ಯೇ ಚತುರಂಗುಲಂ ಸಃ ..
Page -19 of 264
PDF/HTML Page 10 of 293
single page version
ತಥಾ ಬಾಹ್ಯಮೇಂ ರಜಸೇ ಅಪನಾ ಅತ್ಯನ್ತ ಅಸ್ಪೃಷ್ಟಪನಾ ವ್ಯಕ್ತ ಕರತೇ ಥೇ. [–ಅಂತರಂಗಮೇಂ
ರಾಗಾದಿಕ ಮಲಸೇ ಔರ ಬಾಹ್ಯಮೇಂ ಧೂಲಸೇ ಅಸ್ಪೃಷ್ಟ ಥೇ.]
ಣ ವಿಬೋಹಇ ತೋ ಸಮಣಾ ಕಹಂ ಸುಮಗ್ಗಂ ಪಯಾಣಂತಿ..
ತೋ ಮುನಿಜನ ಸಚ್ಚೇಮಾರ್ಗಕೋ ಕೈಸೇ ಜಾನತೇ?
Page -18 of 264
PDF/HTML Page 11 of 293
single page version
ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಗಟ ಕರ ರಹೇ ಥೇ. ಉನಕೇ ನಿರ್ವಾಣಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ಪಾಂಚ ಶ್ರುತಕೇವಲೀ ಹುಏ, ಜಿನಮೇಂ ಅನ್ತಿಮ ಶ್ರುತಕೇವಲೀ ಶ್ರೀ
ಭದ್ರಬಾಹುಸ್ವಾಮೀ ಥೇ. ವಹಾಂ ತಕ ತೋ ದ್ವಾದಶಾಂಗಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ಪ್ರರೂಪಣಾಸೇ ನಿಶ್ಚಯವ್ಯವಹಾರಾತ್ಮಕ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಯಥಾರ್ಥ–
ರೂಪಮೇಂ ಪ್ರವರ್ತಮಾನ ರಹಾ. ತತ್ಪಶ್ಚಾತ್ ಕಾಲದೋಷಸೇ ಕ್ರಮಶಃ ಅಂಗೋಕೇ ಜ್ಞಾನಕೀ ವ್ಯುಚ್ಛಿತ್ತಿ ಹೋತೀ ಗಈ. ಇಸ
ಪ್ರಕಾರ ಅಪಾರ ಜ್ಞಾನಸಿಂಧುಕಾ ಬಹುಭಾಗ ವಿಚ್ಛೇದಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋನೇಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ದೂಸರೇ ಭದ್ರಬಾಹುಸ್ವಾಮೀ ಆಚಾರ್ಯಕೀ
ಪರಿಪಾಟೀಮೇಂ ದೋ ಸಮರ್ಥ ಮುನಿವರ ಹುಏ– ಏಕ ಶ್ರೀ ಧರಸೇನಾಚಾರ್ಯ ಔರ ದೂಸರೇ ಶ್ರೀ ಗುಣಧರಾಚಾರ್ಯ. ಉನಸೇ ಪ್ರಾಪ್ತ
ಜ್ಞಾನಕೇ ದ್ವಾರಾ ಉನಕೀ ಪರಂಪರಾಮೇಂ ಹೋನೇವಾಲೇ ಆಚಾರ್ಯೋನೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ರಚನಾ ಕೀ ಔರ ವೀರ ಭಗವಾನಕೇ ಉಪದೇಶಕಾ
ಪ್ರವಾಹ ಅಚ್ಛಿನ್ನ ರಖಾ.
ಶ್ರೀ ಧರಸೇನಾಚಾರ್ಯನೇ ಆಗ್ರಾಯಣೀಪೂರ್ವಕೇ ಪಂಚಮ ವಸ್ತು ಅಧಿಕಾರಕೇ ಮಹಾಕರ್ಮಪ್ರಕೃತಿ ನಾಮಕ ಚತುರ್ಥ ಪ್ರಾಭೃತಕಾ
ಜಯಧವಲ, ಗೋಮ್ಮಟಸಾರ, ಲಬ್ಧಿಸಾರ, ಕ್ಷಪಣಾಸಾರ ಆದಿ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ರಚನಾ ಕೀ. ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಥಮ
ಶ್ರುತಸ್ಕಂಧಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಹುಈ. ಉಸಮೇಂ ಮುಖ್ಯತಃ ಜೀವ ಔರ ಕರ್ಮಕೇ ಸಂಯೋಗಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲೀ ಆತ್ಮಾಕೀ
ಸಂಸಾರಪರ್ಯಾಯಕಾ –ಗುಣಸ್ಥಾನ, ಮಾರ್ಗಣಾಸ್ಥಾನ ಆದಿಕಾ –ವರ್ಣನ ಹೈ, ಪರ್ಯಾಯಾರ್ಥಿಕ ನಯಕೋ ಪ್ರಧಾನ ಕರಕೇ ಕಥನ
ಹೈ. ಇಸ ನಯಕೋ ಅಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕ ಭೀ ಕಹತೇ ಹೈ ಔರ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಾಮೇಂ ಅಶುದ್ಧನಿಶ್ಚಯನಯ ಅಥವಾ ವ್ಯವಹಾರ ಕಹಾ
ಜಾತಾ ಹೈ.
ಶ್ರೀ ಗುಣಧರಾಚಾರ್ಯಕೋ ಜ್ಞಾನಪ್ರವಾದಪೂರ್ವಕೇ ದಶಮ ವಸ್ತುಕೇ ತೃತೀಯ ಪ್ರಾಭೃತಕಾ ಜ್ಞಾನ ಥಾ. ಉಸ ಜ್ಞಾನಮೇಂಸೇ
ಚಲೇ ಆನೇವಾಲಾ ಜ್ಞಾನ ಆಚಾರ್ಯ – ಪರಮ್ಪರಾ ದ್ವಾರಾ ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಆ. ಉನ್ಹೋಂನೇ
ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ, ಪ್ರವಚನಸಾರ, ಸಮಯಸಾರ, ನಿಯಮಸಾರ, ಅಷ್ಟಪಾಹುಡ ಆದಿ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ರಚನಾ ಕೀ. ಇಸ
ಪ್ರಕಾರ ದ್ವಿತೀಯ ಶ್ರುತಸ್ಕಂಧಕೀ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಹುಈ. ಉಸಮೇಂ ಮುಖ್ಯತಯಾ ಜ್ಞಾನಕೀ ಪ್ರಧಾನತಾಪೂರ್ವಕ ಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕ ನಯಸೇ
ಕಥನ ಹೈ, ಆತ್ಮಾಕೇ ಶುದ್ಧ ಸ್ವರೂಪಕಾ ವರ್ಣನ ಹೈ.
Page -17 of 264
PDF/HTML Page 12 of 293
single page version
ಜೈನಧರ್ಮೋಽಸ್ತು ಮಂಗಲಂಮ್..’– ಯಹ ಶ್ಲೋಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದಿಗಮ್ಬರ ಜೈನ ಶಾಸ್ತ್ರಪಠನಕೇ ಪ್ರಾರಮ್ಭಮೇಂ ಮಂಗಲಾಚರಣರೂಪಸೇ
ಬೋಲತಾ ಹೈ. ಇಸಸೇ ಸಿದ್ಧ ಹೋತಾ ಹೈ ಕಿ ಸರ್ವಜ್ಞ ಭಗವಾನ ಶ್ರೀ ಮಹಾವೀರಸ್ವಾಮೀ ಔರ ಗಣಧರ ಭಗವಾನ ಶ್ರೀ
ಗೌತಮಸ್ವಾಮೀಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ತುರ್ತ ಹೀ ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯಕಾ ಸ್ಥಾನ ಆತಾ ಹೈ. ದಿಗಮ್ಬರ ಜೈನ ಸಾಧು ಅಪನೇಕೋ
ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯಕೀ ಪರಮ್ಪರಾಕಾ ಕಹಲಾನೇಮೇಂ ಗೌರವ ಮಾನತೇ ಹೈಂ. ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವಕೇ ಶಾಸ್ತ್ರ ಸಾಕ್ಷಾತ್
ಗಣಧರದೇವಕೇ ವಚನೋಂ ಜಿತನೇ ಹೀ ಪ್ರಮಾಣಭೂತ ಮಾನೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ. ಉನಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ಹೋನೇವಾಲೇ ಗ್ರಂಥಕಾರ ಆಚಾರ್ಯ ಅಪನೇ
ಕಿಸೀ ಕಥನಕೋ ಸಿದ್ಧ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವಕೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕಾ ಪ್ರಮಾಣ ದೇತೇ ಹೈಂ ಜಿಸಸೇ ವಹ ಕಥನ
ನಿರ್ವಿವಾದ ಸಿದ್ಧ ಹೋ ಜಾತಾ ಹೈ. ಉನಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ಲಿಖೇ ಗಯೇ ಗ್ರಂಥೋಂಮೇಂ ಉನಕೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಮೇಂಸೇ ಬಹುತ ಅವತರಣ ಲಿಏ
ಗಯೇ ಹೈಂ. ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯನೇ ಅಪನೇ ಪರಮಾಗಮೋಂಮೇಂ ತೀರ್ಥಂಕರದೇವೋಂ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರರೂಪಿತ ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ
ಸಿದ್ಧಾಂತೋಂಕೋ ಸುರಕ್ಷಿತ ಕರಕೇ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೋ ಸ್ಥಿರ ರಖಾ ಹೈ. ವಿ೦ ಸಂ೦ ೯೯೦ ಮೇಂ ಹೋನೇವಾಲೇ ಶ್ರೀ ದೇವಸೇನಾಚಾರ್ಯವರ
ಅಪನೇ ದರ್ಶನಸಾರ ನಾಮಕ ಗ್ರಂಥಮೇಂ ಕಹತೇ ಹೈಂ ಕಿ
ಪ್ರಾಪ್ತ ಥೀ, ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ಪೂರ್ವ ವಿದೇಹಮೇಂ ಜಾಕರ ಸೀಮಂಧರಭಗವಾನಕೀ ವಂದನಾ ಕೀ ಥೀ ಔರ ಉನಸೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ
ಶ್ರುತಜ್ಞಾನಕೇ ದ್ವಾರಾ ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ಭಾರತವರ್ಷಕೇ ಭವ್ಯ ಜೀವೋಂಕೋ ಪ್ರತಿಬೋಧಿತ ಕಿಯಾ ಹೈ ಐಸೇ ಜೋ
ಜಿನಚನ್ದ್ರಸುರಿಭಟ್ಟಾರಕಕೇ ಪಟ್ಟಕೇ ಆಭರಣರೂಪ ಕಲಿಕಾಲಸರ್ವಜ್ಞ
ಷಟ್ಪ್ರಾಭೃತಕೀ ಶ್ರೀ ಶ್ರುತಸಾಗರಸೂರಿಕೃತ ಟೀಕಾಕೇ ಅಂತಮೇಂ ಲಿಖಾ ಹೈ.
ಹೈ.
೧ ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವಕೇ ವಿದೇಹ ಗಮನ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಏಕ ಉಲ್ಲೇಖ
೨ ಶಿಲಾಲೇಖೋಂಕೇ ಲಿಯೇ ದೇಖಿಯೇ ಆಗೇ ‘ಭಗವಾನ ಶ್ರೀ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಉಲ್ಲೇಖ’.
Page -16 of 264
PDF/HTML Page 13 of 293
single page version
ಅನೇಕ ಆತ್ಮಾರ್ಥಿಯೋಂಕೋ ಆತ್ಮಜೀವನ ಪ್ರದಾನ ಕರ ರಹೇ ಹೈಂ. ಉನಕೇ ಸಮಯಸಾರ, ಪ್ರವಚನಸಾರ, ನಿಯಮಸಾರ ಔರ
ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ ನಾಮಕ ಉತ್ತಮೋತ್ತಮ ಪರಮಾಗಮೋಂಮೇಂ ಹಜಾರೋಂ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕಾ ಸಾರ ಆಜಾತಾ ಹೈ. ಭಗವಾನ
ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ಲಿಖೇ ಗಯೇ ಅನೇಕ ಗ್ರಂಥೋಂಕೇ ಬೀಜ ಇನ ಪರಮಾಗಮೋಂಮೇಂ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೈಂ ಐಸಾ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದ್ರಷ್ಟಿಸೇ
ಅಭ್ಯಾಸ ಕರನೇ ಪರ ಜ್ಞಾತ ಹೋತಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಸಮಯಸಾರ ಇಸ ಭರತಕ್ಷೇತ್ರಕಾ ಸರ್ವೋತ್ಕೃಷ್ಟ ಪರಮಾಗಮ ಹೈ. ಉಸಮೇಂ ನವ
ತತ್ತ್ವೋಂಕಾ ಶುದ್ಧನಯಕೀ ದ್ರಷ್ಟಿಸೇ ನಿರೂಪಣ ಕರಕೇ ಜೀವಕಾ ಶುದ್ಧ ಸ್ವರೂಪ ಸರ್ವ ಪ್ರಕಾರಸೇ–ಆಗಮ, ಯುಕ್ತಿ, ಅನುಭವ
ಔರ ಪರಮ್ಪರಾಸೇ–ಅತಿ ವಿಸ್ತಾರಪೂರ್ವಕ ಸಮಝಾಯಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಪ್ರವಚನಸಾರಮೇಂ ಉಸಕೇ ನಾಮಾನುಸಾರ ಜಿನಪ್ರವಚನಕಾ
ಸಾರ ಸಂಗೃಹಿತ ಕಿಯಾ ಹೈ ತಥಾ ಉಸೇ ಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವ, ಜ್ಞೇಯತತ್ತ್ವ ಔರ ಚರಣಾನುಯೋಗಕೇ ತೀನ ಅಧಿಕಾರೋಂಮೇಂ ವಿಭಾಜಿತ
ಕರ ದಿಯಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ನಿಯಮಸಾರಮೇಂ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸತ್ಯಾರ್ಥ ನಿರೂಪಣ ಹೈ. ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ಸಮಯಸಾರಮೇಂ
ಶುದ್ಧನಯಸೇ ನವ ತತ್ತ್ವೋಂಂಕಾ ನಿರೂಪಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ನಿಯಮಸಾರಮೇಂ ಮುಖ್ಯತಃ ಶುದ್ಧನಯಸೇ ಜೀವ, ಅಜೀವ,
ಶುದ್ಧಭಾವ, ಪ್ರತಿಕ್ರಮಣ, ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಆಲೋಚನಾ, ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ, ಸಮಾಧಿ, ಭಕ್ತಿ, ಆವಶ್ಯಕ, ಶುದ್ಧೋಪಯೋಗ
ಆದಿಕಾ ವರ್ಣನ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಮೇಂ ಕಾಲ ಸಹಿತ ಪಾಂಚ ಅಸ್ತಿಕಾಯೋಂಕಾ
ವಸ್ತುತತ್ತ್ವಕಾ ಸಾರ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಹೈಃ–
ನಿತ್ಯ ಹೈ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವಸ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ಷಣ ಅಪನೇಮೇಂ ಅಪನಾ ಕಾರ್ಯ ಕರತೀ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಅರ್ಥಾತ್ ನವೀನ ದಶಾಐಂ–
ಅವಸ್ಥಾಯೇಂ–ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಧಾರಣ ಕರತೀ ಹೈಂ ತಥಾಪಿ ವೇ ಪರ್ಯಾಯೇಂ ಐಸೀ ಮರ್ಯಾದಾಮೇಂ ರಹಕರ ಹೋತೀ ಹೈಂ ಕಿ ವಸ್ತು ಅಪನೀ
ಜಾತಿಕೋ ನಹೀಂ ಛೋಡತೀ ಅರ್ಥಾತ್ ಉಸಕೀ ಶಕ್ತಿಯೋಂಮೇಂಸೇ ಏಕ ಭೀ ಕಮ–ಅಧಿಕ ನಹೀಂ ಹೋತೀ. ವಸ್ತುಓಂಕೀ [–
ದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ] ಭಿನ್ನಭಿನ್ನ ಶಕ್ತಿಯೋಂಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಉನಕೀ [–ದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ] ಛಹ ಜಾತಿಯಾಂ ಹೈಃ ಜೀವದ್ರವ್ಯ, ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ,
ಧರ್ಮದ್ರವ್ಯ, ಅಧರ್ಮದ್ರವ್ಯ, ಆಕಾಶದ್ರವ್ಯ ಔರ ಕಾಲದ್ರವ್ಯ. ಜಿಸಮೇಂ ಸದಾ ಜ್ಞಾನ, ದರ್ಶನ, ಚಾರಿತ್ರ, ಸುಖ ಆದಿ
ಅನಂತ ಗುಣ [–ಶಕ್ತಿಯಾಂ] ಹೋ ವಹ ಜೀವದ್ರವ್ಯ ಹೈ; ಜಿಸಮೇಂ ಸದಾ ವರ್ಣ, ಗಂಧ, ರಸ, ಸ್ಪರ್ಶ ಆದಿ ಅನಂತ ಗುಣ ಹೋ
ವಹ ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ ಹೈ; ಶೇಷ ಚಾರ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಣ ಅನುಕ್ರಮಸೇ ಗತಿಹೇತುತ್ವ, ಸ್ಥಿತಿಹೇತುತ್ವ, ಅವಗಾಹಹೇತುತ್ವ
ತಥಾ ವರ್ತನಾಹೇತುತ್ವ ಹೈೇ. ಇನ ಛಹ ದ್ರವ್ಯೋಂಮೇಂಸೇ ಪ್ರಥಮ ಪಾಂಚ ದ್ರವ್ಯ ಸತ್ ಹೋನೇಸೇ ತಥಾ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ವ್ಯಕ್ತಿ–
ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ವಿಶಾಲ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಲೇ ಹೋನೇಸೇ ‘ಅಸ್ತಿಕಾಯ’ ಹೈ; ಕಾಲದ್ರವ್ಯ ‘ಅಸ್ತಿ’ ಹೈ ‘ಕಾಯ’ ನಹೀಂ ಹೈ.
ಅನ್ಯ ದ್ರವ್ಯೋಂಸೇ ಬಿಲಕುಲ ಸ್ವತಂತ್ರ ಹೈಂ; ವೇ ಪರಮಾರ್ಥತಃ ಕಭೀ ಏಕ ದೂಸರೇಸೇ ಮಿಲತೇ ನಹೀಂ ಹೈಂ, ಭಿನ್ನ ಹೀ ರಹತೇ ಹೈಂ.
ದೇವ, ಮನುಷ್ಯ, ತಿರ್ಯಂಞ್ಚ, ನಾರಕ, ಏಕೇನ್ದ್ರಿಯ, ದ್ವೀನ್ದ್ರಿಯ, ಆದಿ ಜೀವೋಂಮೇಂ ಜೀವ–ಪುದ್ಗಲ ಮಾನೋ ಮಿಲ ಗಯೇ
ಹೋಂ ಐಸಾ ಲಗತಾ ಹೈಂ ಕಿನ್ತು ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಐಸಾ ನಹೀಂ ಹೈ. ವೇ ಬಿಲಕುಲ ಪೃಥಕ ಹೈಂ. ಸರ್ವ ಜೀವ ಅನನ್ತ
ಜ್ಞಾನಸುಖಕೀ ನಿಧಿ ಹೈ
ತಥಾಪಿ, ಪರ ದ್ವಾರಾ ಉನ್ಹೇಂ ಕುಛ ಸುಖದುಃಖ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ತಥಾಪಿ, ಸಂಸಾರೀ ಅಜ್ಞಾನೀ ಜೀವ ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ
ಸ್ವತಃ ಅಜ್ಞಾನಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ ಹೋಕರ ಅಪನೇ ಜ್ಞಾನಾನಂದಸ್ವಭಾವಕೋ, ಪರಿಪೂರ್ಣತಾಕೋ, ಸ್ವಾತಂಕ್ರ್ಯಕೋ ಏವಂ
Page -15 of 264
PDF/HTML Page 14 of 293
single page version
ಕರತಾ ರಹತಾ ಹೈ; ಜೀವಕೇ ಐಸೇ ಭಾವೋಂಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಪುದ್ಗಲ ಸ್ವತಃ ಜ್ಞಾನಾವರಣಾದಿಕರ್ಮಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ
ಹೋಕರ ಜೀವಕೇ ಸಾಥ ಸಂಯೋಗಮೇಂ ಆತೇ ಹೈಂ ಔರ ಇಸಲಿಯೇ ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ ಜೀವಕೋ ಪೌದ್ಗಲಿಕ ದೇಹಕಾ ಸಂಯೋಗ
ಹೋತಾ ರಹತಾ ಹೈ. ಪರಂತು ಜೀವ ಔರ ದೇಹಕೇ ಸಂಯೋಗಮೇಂ ಭೀ ಜೀವ ಔರ ಪುದ್ಗಲ ಬಿಲಕುಲ ಪೃಥಕ್ ಹೈಂ ತಥಾ ಉನಕೇ
ಕಾರ್ಯ ಭೀ ಏಕ ದೂಸರೇಸೇ ಬಿಲಕುಲ ಭಿನ್ನ ಏವಂ ನಿರಪೇಕ್ಷ ಹೈಂ–– ಐಸಾ ಜಿನೇಂದ್ರೋಂನೇ ದೇಖಾ ಹೈ, ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಿಯೋನೇ ಜಾನಾ
ಹೈ ಔರ ಅನುಮಾನಗಮ್ಯ ಭೀ ಹೈ. ಜೀವ ಕೇವಲ ಭ್ರಾಂತಿಕೇ ಕಾರಣ ಹೀ ದೇಹಕೀ ದಶಾಸೇ ತಥಾ ಇಷ್ಟ–ಅನಿಷ್ಟ ಪರ
ಪದಾರ್ಥೋಂಸೇ ಅಪನೇ ಕೋ ಸುಖೀ ದುಃಖೀ ಮಾನತಾ ಹೈ. ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಅಪನೇ ಸುಖಗುಣಕೀ ವಿಕಾರೀ ಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಪರಿಣಮಿತ
ಹೋಕರ ವಹ ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ ದುಃಖೀ ಹೋ ರಹಾ ಹೈ.
ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಶುಭಾಶುಭ ಪುದ್ಗಲಕರ್ಮೋಂಕಾ ಆಸ್ರವಣ ಏವಂ ಬಂಧನ ತಥಾ ಉನಕಾ ರುಕನಾ, ಖಿರನಾ ಔರ ಸರ್ವಥಾ ಛೂಟನಾ
ಹೋತಾ ಹೈ. ಇನ ಭಾವೋಂಕೋ ಸಮಝಾನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಜಿನೇನ್ದ್ರಭಗವಂತೋಅನೇ ನವ ಪದಾರ್ಥೋಹಕಾ ಉಪದೇಶ ದಿಯಾ ಹೈ. ಇನ ನವ
ಪದಾರ್ಥೋಂಕೋ ಸಮ್ಯಕ್ರೂಪಸೇ ಸಮಝನೇಪರ, ಜೀವಕೋ ಕ್ಯಾ ಹಿತರೂಪ ಹೈ, ಕ್ಯಾ ಅಹಿತರೂಪ ಹೈ, ಶಾಶ್ವತ ಪರಮ ಹಿತ
ಪ್ರಗಟ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಜೀವಕೋ ಕ್ಯಾ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ, ಪರ ಪದಾರ್ಥೋಂಕೇ ಸಾಥ ಅಪನಾ ಕ್ಯಾ ಸಮ್ಬನ್ಧ ಹೈ–ಇತ್ಯಾದಿ
ಬಾತೇ ಯಥಾರ್ಥರೂಪಸೇ ಸಮಝಮೇಂ ಆತೀ ಹೈ ಔರ ಅಪನಾ ಸುಖ ಅಪನೇಮೇಂ ಹೀ ಜಾನಕರ, ಅಪನೀ ಸರ್ವ ಪರ್ಯಾಯೋಮೇಂ ಭೀ
ಜ್ಞಾನಾನಂದಸ್ವಭಾವೀ ನಿಜ ಜೀವದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯ ಸದಾ ಏಕರೂಪ ಜಾನಕರ, ತೇ ಅನಾದಿ–ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಐಸೇ ಕಲ್ಯಾಣಬೀಜ
ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಕೋ ತಥಾ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತಾ ಹೈ. ಉನಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿ ಹೋನೇಪರ ಜೀವ ಅಪನೇಕೋ ದ್ರವ್ಯ–ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ
ಕೃತಕೃತ್ಯ ಮಾನತಾ ಹೈ ಔರ ಉಸ ಕೃತಕೃತ್ಯ ದ್ರವ್ಯಕಾ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಆಶ್ರಯ ಕರನೇಸೇ ಹೀ ಶಾಶ್ವತ ಸುಖಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿ–
ಮೋಕ್ಷ–ಹೋತೀ ಹೈ ಐಸಾ ಸಮಝತಾ ಹೈ.
ಶುದ್ಧಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಕೇ ಮಧ್ಯಮ ಆಲಮ್ಬನರೂಪ ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿ ಹೋತೀ ಹೈ ವಹ ಕರ್ಮೋಂಕೇ ಅಟಕನೇ ಖಿರನೇಮೇಂ ನಿಮಿತ್ತ ಹೋತೀ
ಹೈ ಔರ ಜೋ ಅಶುದ್ಧಿರೂಪ ಅಂಶ ಹೋತಾ ಹೈ ವಹ ಶ್ರಾವಕಕೇ ದೇಶವ್ರತಾದಿರೂಪಸೇ ತಥಾ ಮುನಿಕೇ ಮಹಾವ್ರತಾದಿರೂಪಸೇ
ದೇಖಾಈ ದೇತಾ ಹೈ, ಜೋ ಕರ್ಮಬಂಧಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ. ಅನುಕ್ರಮಸೇ ವಹ ಜೀವ ಜ್ಞಾನಾನಂದಸ್ವಭಾವೀ
ಶುದ್ಧಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಕಾ ಅತಿ ಉಗ್ರರೂಪಸೇ ಅವಲಂಬನ ಕರಕೇ, ಸರ್ವ ವಿಕಲ್ಪೋಂಸೇ ಛೂಟಕರ, ಸರ್ವ ರಾಗದ್ವೇಷ ರಹಿತ ಹೋಕರ,
ಕೇವಲಜ್ಞಾನಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ, ಆಯುಷ್ಯ ಪೂರ್ಣ ಹೋನೇ ಪರ ದೇಹಾದಿಸಂಯೋಗಸೇ ವಿಮುಕ್ತ ಹೋಕರ, ಸದಾಕಾಲ ಪರಿಪೂರ್ಣ
ಜ್ಞಾನದರ್ಶನರೂಪಸೇ ಔರ ಅತೀನ್ದ್ರಿಯ ಅನನ್ತ ಅವ್ಯಾಬಾಧ ಆನಂದರೂಪಸೇ ರಹತಾ ಹೈ.
ಪ್ರಕಾರ ಜೀವ ಅನಾದಿಕಾಲೀನ ಭಂಯಕರ ದುಃಖಸೇ ಛೂಟ ನಹೀಂ ಸಕತಾ. ಜಬ ತಕ ಜೀವ ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಕೋ ನಹೀಂ
ಸಮಝ ಪಾತಾ ತಬ ತಕ ಅನ್ಯ ಲಾಖ ಪ್ರಯತ್ನೋಂಸೇ ಭೀ ಮೋಕ್ಷಕಾ ಉಪಾಯ ಉಸಕೇ ಹಾಥ ನಹೀಂ ಲಾಗತಾ. ಇಸಲಿಯೇ
ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಸರ್ವ ಪ್ರಥಮ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯ ಔರ ನವ ಪದಾರ್ಥಕಾ ಸ್ವರೂಪ ಸಮಝಾಯಾ ಗಯಾ ಹೈ ಜಿಸಸೇ ಕಿ ಜೀವ
ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಕೋ ಸಮಝಕರ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೇ ಮೂಲಭೂತ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋ.
Page -14 of 264
PDF/HTML Page 15 of 293
single page version
ಯಹ ಅತಿ ಪ್ರಿಯ ಅಧಿಕಾರ ಹೈ. ಇಸ ಅಧಿಕಾರಕಾ ರಸಾಸ್ವಾದನ ಕರತೇ ಹುಏ ಮಾನೋಂ ಉನ್ಹೇಂ ತೃಪ್ತಿ ಹೀ ನಹೀಂ ಹೋತೀ.
ಇಸಮೇಂ ಮುಖ್ಯತಃ ವೀತರಾಗ ಚಾರಿತ್ರಕಾ–ಸ್ವಸಮಯಕಾ–ಶುದ್ಧಮುನಿದಶಾಕಾ–ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಭಾವವಾಹೀ ಮಧುರ
ಪ್ರತಿಪಾದನ ಹೈ, ತಥಾ ಮುನಿಕೋ ಸರಾಗ ಚಾರಿತ್ರಕೀ ದಶಾಮೇಂ ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿಕೇ ಸಾಥ ಸಾಥ ಕೈಸೇ ಶುಭ ಭಾವೋಂಕಾ
ಸುಮೇಲ ಅವಶ್ಯ ಹೋತಾ ಹೀ ಹೈ ಉಸಕಾ ಭೀ ಸ್ಪಷ್ಟ ನಿರ್ದೇಶ ಹೈ. ಜಿನಕೇ ಹೃದಯಮೇಂ ವೀತರಾಗತಾಕೀ ಭಾವನಾ ಕಾ ಮಂಥನ
ಹೋತಾ ರಹತಾ ಹೈ ಐಸೇ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರ ಔರ ಟೀಕಾಕಾರ ಮುನೀಂದ್ರೋಂನೇ ಇಸ ಅಧಿಕಾರಮೇಂ ಮಾನೋಂ ಶಾಂತ ವೀತರಾಗ ರಸಕೀ
ಸರಿತಾ ಪ್ರವಾಹಿತ ಕೀ ಹೈ. ಧೀರ ಗಮ್ಭೀರ ಗತಿಸೇ ಬಹತೀ ಹುಈ ಉಸ ಶಾಂತರಸಕೀ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಗಂಗಾಮೇಂ ಸ್ನಾನ ಕರನೇಸೇ
ತತ್ತ್ವಜಿಜ್ಞಾಸು ಭಾವುಕ ಜೀವ ಶೀತಲತಾಭೀಭೂತ ಹೋತೇ ಹೈಂ ಔರ ಉನಕಾ ಹೃದಯ ಶಾಂತ–ಶಾಂತ ಹೋಕರ ಮುನಿಯೋಂಕೀ
ಆತ್ಮಾನುಭವಮೂಲಕ ಸಹಜಶುದ್ಧ ಉದಾಸೀನ ದಶಾಕೇ ಪ್ರತಿ ಬಹುಮಾನಪೂರ್ವಕ ನಮಿತ ಹೋ ಜಾತಾ ಹೈ. ಇಸ ಅಧಿಕಾರ ಪರ
ಮನನ ಕರನೇಸೇ ಸುಪಾತ್ರ ಮುಮುಕ್ಷು ಜೀವೋಂ ಕೋ ಸಮಝಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ ಕಿ ‘ಶುದ್ಧಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಕೇ ಆಶ್ರಯಸೇ ಸಹಜ ದಶಾಕಾ
ಅಂಶ ಪ್ರಗಟ ಕಿಯೇ ಬಿನಾ ಮೋಕ್ಷಕೇ ಉಪಾಯಕಾ ಅಂಶ ಭೀ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ ಹೋತಾ.
ಇತನೀ ಅಪಾರ ಗಹರಾಈ ಹೈ ಕಿ ಉಸೇ ಮಾಪತೇ ಹುಏ ಅಪನೀ ಹೀ ಶಕ್ತಿಕಾ ಮಾಪ ನಿಕಲ ಆತಾ ಹೈ. ಇನ ಸಾರಗಂಭೀರ
ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೇ ರಚಯಿತಾ ಪರಮ ಕೃಪಾಲು ಅಚಾರ್ಯಭಗವಾನಕೀ ಕೋಈ ಪರಮ ಅಲೌಕಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೈ. ಪರಮ ಅದ್ಭೂತ
ಸಾತಿಶಯ ಅಂತರ್ಬಾಹ್ಯ ಯೋಗೋಂಕೇ ಬಿನಾ ಇನ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ರಚನಾ ಶಕಯ ನಹೀಂ ಹೈ. ಇನ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ವಾಣೀ ತರತೇ ಹುಏ
ಪುರುಷಕೀ ವಾಣೀ ಹೈ ಐಸಾ ಹಮ ಸ್ಪಷ್ಟಜಾನತೇ ಹೈಂ. ಇನಕೀ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗಾಥಾ ಛಠ್ಠೇ–ಸಾತವೇಂ ಗುಣಸ್ಥಾನಮೇಂ ಝುಲನೇವಾಲೇ
ಮಹಾಮುನೀಕೇ ಆತ್ಮಾನುಭವಮೇಂಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹುಈ ಹೈ. ಇನ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೇ ರಚಯಿತಾ ಭಗವಾನ ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವ
ಮಹಾವಿದೇಹಕ್ಷೇತ್ರಮೇಂ ಸರ್ವಜ್ಞ ವೀತರಾಗ ಶ್ರೀ ಸೀಮಂಧರಭಗವಾನಕೇ ಸಮವಸರಣಮೇಂ ಗಯೇ ಥೇ ಔರ ವೇ ವಹಾಂ ಆಠ ದಿನ ತಕ
ರಹೇ ಥೇ ಯಹ ಬಾತ ಯಥಾತಥ್ಯ ಹೈ, ಅಕ್ಷರಶಃ ಸತ್ಯ ಹೈ, ಪ್ರಮಾಣಸಿದ್ಧ ಹೈ. ಉನ ಪರಮೋಪಕಾರೀ ಆಚಾರ್ಯಭಗವಾನ ದ್ವಾರಾ
ರಚೇ ಗಯೇ ಸಮಯಸಾರಾದಿ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಮೇಂ ತೀರ್ಥಂಕರದೇವಕೀ ಊಂ
ಹೈಂ; ಉನ್ಹೋಂನೇ ಸಮಯಸಾರಕೀ ತಥಾ ಪ್ರವಚನಸಾರಕೀ ಟೀಕಾ ಭೀ ಲಿಖೀ ಹೈ ಔರ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಸಾರ, ಪುರುಷಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯುಪಾಯ
ಆದಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಗ್ರಂಥ ಭೀ ರಚೇ ಹೈಂ. ಉನಕೀ ಟೀಕಾಓಂ ಜೈಸೀ ಟೀಕಾ ಅಭೀ ತಕ ಅನ್ಯ ಕಿಸೀ ಜೈನ ಗ್ರಂಥಕೀ ನಹೀಂ
ಲಿಖೀ ಗಯೀ ಹೈ. ಉನಕೀ ಟೀಕಾಐಂ ಪಢನೇವಾಲೇ ಉನಕೀ ಅಧ್ಯಾತ್ಮರಸಿಕತಾ, ಆತ್ಮಾನುಭವ, ಪ್ರಖರ ವಿದ್ವತ್ತಾ,
ವಸ್ತುಸ್ವರೂಪಕೀ ನ್ಯಾಯಸೇ ಸಿದ್ಧ ಕರನೇಕೀ ಅಸಾಧಾರಣ ಶಕ್ತಿ, ಜಿನಶಾಸನಕಾ ಸಾತಿಶಯ ಅಗಾಧ ಜ್ಞಾನ,
ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಸಂಧಿಬದ್ಧ ನಿರೂಪಣ ಕರನೇಕೀ ವಿರಲ ಶಕ್ತಿ ಏವಂ ಉತ್ತಮ ಕಾವ್ಯಶಕ್ತಿಕೀ ಸಮ್ಪೂಣರ ಪ್ರತೀತಿ
ಹೋ ಜಾತೀ ಹೈ. ಅತಿ ಸಂಕ್ಷೇಪಮೇಂ ಗಂಭೀರ ರಹಸ್ಯ ಭರ ದೇನೇಕೀ ಉನಕೀ ಶಕ್ತಿ ವಿದ್ವಾನೋಂಕೋ ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತ ಕರ ದೇತೀ
ಹೈ. ಉನಕೀ ದೈವೀ ಟೀಕಾಐಂ ಶ್ರುತಕೇವಲೀಕೇ ವಚನ ಸಮಾನ ಹೈಂ. ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ಮೂಲ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರನಕೇ ಶಾಸ್ತ್ರ ಅನುಭವ–
ಯುಕ್ತಿ ಆದಿ ಸಮಸ್ತ ಸಮೃದ್ಧಿಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಹೈಂ ಉಸೀ ಪ್ರಕಾರ ಟೀಕಾಕಾರಕೀ ಟೀಕಾಐಂ ಭೀ ಉ
ಕಿಯಾ ಹೈ ಔರ ಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇನೇ ವ–ಮಾನೋಂ ವೇ ಕುನ್ದಕುನ್ದಭಗವಾನಕೇ ಹೃದಯಮೇಂ ಪ್ರವಿಷ್ಟ ಹೋ ಗಯೇ ಹೋಂ
Page -13 of 264
PDF/HTML Page 16 of 293
single page version
ಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವಕೇ ರಚೇ ಹುಏ ಕಾವ್ಯ ಭೀ ಅಧ್ಯಾತ್ಮರಸ ಏವಂ ಆತ್ಮಾನುಭವಕೀ ಮಸ್ತೀಸೇ ಭರಪೂರ ಹೈ. ಶ್ರೀ
ಸಮಯಸಾರಕೀ ಟೀಕಾಮೇಂ ಆನೇವಾಲೇ ಕಾವ್ಯೋಂಂ
ಅಧ್ಯಾತ್ಮರಸಿಕೋಂಕೇ ಹೃದ್ತಂತ್ರೀಕೋ ಝಂಕೃತ ಕರ ದೇತೇ ಹೈಂ. ಅಧ್ಯಾತ್ಮಕವಿಕೇ ರೂಪಮೇಂಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವಕಾ ಸ್ಥಾನ
ಅದ್ವಿತೀಯ ಹೈ.
ಸಂಸ್ಕೃತ ಟೀಕಾ ಲಿಖೀ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಪಾಂಡೇ ಹೇಮರಾಜಜೀನೇ ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾಕಾ ಭಾವಾರ್ಥ
ಮಂಡಲ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಹಿಂದೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಮೇಂ ಮೂಲ ಗಾಥಾಐಂ, ದೋನೋಂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಟೀಕಾಐಂ ಔರ ಶ್ರೀ ಹೇಮರಾಜಜೀಕೃತ
ಬಾಲಾವಬೋಧಭಾಷಾಟೀಕಾ
ಗುಜರಾತೀ ಪದ್ಯಾನುವಾದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಟೀಕಾ ಔರ ಉಸ ಗಾಥಾ–ಟೀಕಾಕಾ ಅಕ್ಷರಶಃ ಗುಜರಾತೀ ಅನುವಾದ
ಪ್ರಕಾಶಿತ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ, ಜಿಸಕಾ ಯಹ ಹಿನ್ದೀ ಅನುವಾದ ಹೈ. ಜಹಾಂ ವಿಶೇಷ
ಅನೇಕ ಸ್ಥಾನೋಂಪರ ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತಿ ಅತಿಶಯ ಉಪಯೋಗೀ ಹುಈ ಹೈ; ಕುಛ ಸ್ಥಾನೋಂಪರ ತೋ
ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತಿಕೇ ಕಿಸೀ ಕಿಸೀ ಭಾಗಕಾ ಅಕ್ಷರಶಃ ಅನುವಾದ ಹೀ ‘ಭಾವಾರ್ಥ’ ಅಥವಾ ಟಿಪ್ಪಣೀ ರೂಪಮೇಂ ಕಿಯಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ
ಹೇಮರಾಜಜೀಕೃತ ಬಾಲಾವಬೋಧಭಾಷಾಟೀಕಾಕಾ ಆಧಾರ ಭೀ ಕಿಸೀ ಸ್ಥಾನಪರ ಲಿಯಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಪರಮಶ್ರುತಪ್ರಭಾವಕ
ಮಂಡಲ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಕಾಶಿತ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಮೇಂ ಛಪೀಹುಈ ಸಂಸ್ಕೃತ ಟೀಕಾಕಾ ಹಸ್ತಲಿಖಿತ ಪ್ರತಿಯೋಂಕೇ ಸಾಥ ಮಿಲಾನ
ಕರನೇಪರ ಉಸಮೇಂ ಕಹೀಂ ಅಲ್ಪ ಅಶುದ್ಧಿಯಾಂ ದಿಖಾಈ ದೀ ವೇ ಇಸಮೇಂ ಸುಧಾರಲೀ ಗಈ ಹೈಂ.
ಶಕ್ತಿ ಮುಝೇ ಪೂಜ್ಯಪಾದ ಸದ್ಗುರುದೇವಸೇ ಹೀ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಈ ಹೈ. ಪರಮೋಪಕಾರೀ ಸದ್ಗುರುದೇವಕೇ ಪವಿತ್ರ ಜೀವನಕೇ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ
ಪರಿಚಯ ಬಿನಾ ತಥಾ ಉನಕೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಉಪದೇಶಕೇ ಬಿನಾ ಇಸ ಪಾಮರಕೋ ಜಿನವಾಣೀಕೇ ಪ್ರತಿ ಲೇಶ ಭೀ ಭಕ್ತಿ
ಯಾ ಶ್ರದ್ಧಾ ಕಹಾಂಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೋತೀ? ಭಗವಾನ ಕುಂದಕುಂದಾಚಾರ್ಯದೇವ ಔರ ಉನಕೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕೀ ಲೇಶ ಭೀ ಮಹಿಮಾ ಕಹಾಂಸೇ
ಆತೀ ಔರ ಉನ ಶಾಸ್ತ್ರೋಕಾ ಅರ್ಥ ಸಮಝನೇಕೀ ಲೇಶ ಭೀ ಶಕ್ತಿ ಕಹಾಂಸೇ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋತೀ? ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಅನುವಾದಕೀ
ಸಮಸ್ತ ಶಕ್ತಿಕಾ ಮೂಲ ಶ್ರೀ ಸದ್ಗುರುದೇವ ಹೀ ಹೋನೇಸೇ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ತೋ ಸದ್ಗುರುದೇವಕೀ ಅಮೃತವಾಣೀಕಾ ಸ್ತ್ರೋತ ಹೀ
––ಉನಕೇ ದ್ವಾರಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಅನಮೋಲ ಉಪದೇಶ ಹೀ–ಯಥಾಸಮಯ ಇಸ ಅನುವಾದರೂಪಮೇಂ ಪರಿಣಮಿತ ಹುಆ ಹೈ. ಜಿನಕೇ
ಶಕ್ತಿಸಿಂಚನ ತಥಾ ಛತ್ರಛಾಯಾಸೇ ಮೈನೇ ಇಸ ಗಹನ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ ಅನುವಾದಕಾ ಸಾಹಸ ಕಿಯಾ ಥಾ ಔರ ಜಿನಕೀ
ಕೃಪಾಸೇ ವಹ ನಿರ್ವಿಧ್ನ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ ಹೈ ಉನ ಪರಮಪೂಜ್ಯ ಪರಮೋಪಕಾರೀ ಸದ್ಗುರುದೇವ
Page -12 of 264
PDF/HTML Page 17 of 293
single page version
ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಮೇಂ ಉಪದೇಶಿತ ವೀತರಾಗವಿಜ್ಞಾನಕೇ ಪ್ರತಿ ಬಹುಮಾನ ವೃದ್ಧಿಕೇ ವಿಶಿಷ್ಟ ನಿಮಿತ್ತ ಹುಏ ಹೈಂ, ಐಸೀ
ಪರಮ ಪೂಜ್ಯ ಬಹಿನಶ್ರೀಕೇ ಚರಣಕಮಮೇಂ ಯಹ ಹೃದಯ ನಮನ ಕರತಾ ಹೈ.
ವ್ಯವಸಾಯೋಂಮೇಂಸೇ ಸಮಯ ನಿಕಾಲಕರ ಸಮಸ್ತ ಅನುವಾದಕೀ ಸುಕ್ಷ್ಮತಾಸೇ ಜಾಂಚಕೀ ಹೈ, ಯಥೋಚಿತ ಸೂಚನಾಯೇಂ ದೀ ಹೈ
ಔರ ಅನುವಾದಮೇಂ ಆನೇವಾಲೀ ಛೋಟೀ–ಬಡೀ ಕಠಿನಾಈಯೋಂಕಾ ಅಪನೇ ವಿಶಾಲ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞಾನಸೇ ನಿರಾಕರಣ ಕಿಯಾ ಹೈ.
ಉನಕೀ ಸೂಚನಾಏಂ ಮೇರೇ ಲಿಯೇ ಅತಿ ಉಪಯೋಗೀ ಸಿದ್ಧ ಹುಈ ಹೈ. ಬ್ರಮ್ಹಚಾರೀ ಭಾಈಶ್ರೀ ಚಂದುಲಾಲಭಾಈನೇ ಸಮಸ್ತ
ಅನುವಾದಕೋ ಅತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮತಾಸೇ ಜಾಂಚಕರ ಉಪಯೋಗೀ ಸೂಚನಾಐಂ ದೀ ಹೈ, ಬಹುತ ಪರೀಶ್ರಮಪೂರ್ವಕ ಹಸ್ತಲಿಖಿತ
ಪ್ರತಿಯೋಂಕೇ ಆಧಾರಸೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ಟೀಕಾ ಸುಧಾರೀ ಹೈ, ಅನುಕ್ರಮಣಿಕಾ, ಗಾಥಾಸೂಚೀ, ಶುದ್ಧಿಪತ್ರ ಆದಿ ತೈಯಾರ ಕಿಯೇ
ಹೈಂ, ತಥಾ ಅತ್ಯಂತ ಸಾವಧಾನೀಸೇ ‘ಪ್ರೂಫ’ ಸಂಶೋಧನ ಕಿಯಾ ಹೈ––ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಅತಿ ಪರಿಶ್ರಮ ಏವಂ ಸಾವಧಾನೀಪೂರ್ವಕ
ಸರ್ವತೋಮುಖೀ ಸಹಾಯತಾ ಕೀ ಹೈೇ. ದೋನೋಂ ಸಜ್ಜನೋಂಕೀ ಸಹಾಯತಾಕೇ ಲಿಯೇ ಮೈಂ ಉನಕಾ ಅಂತಃಕರಣಪೂರ್ವಕ ಆಭಾರ
ಮಾನತಾ ಹೂಂ. ಉನಕೀ ಹಾರ್ದಿಕ ಸಹಾಯತಾಕೇ ಬಿನಾ ಇಸ ಅನುವಾದಮೇಂ ಅನೇಕ ತ್ರುಟಿಯಾಂ ರಹ ಜಾತೀ. ಜಿನ– ಜಿನ
ಟೀಕಾಓಂ ತಥಾ ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಕಾ ಮೈನೇ ಆಧಾರ ಲಿಯಾ ಹೈ ಉನ ಸಬಕೇ ರಚಯಿತಾಓಂಕಾ ಭೀ ಮೈಂ ಋಣೀ ಹೂಂ.
ಯಹ ಅನುವಾದ ಮೈನೇ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಕೇ ಪ್ರತಿ ಭಕ್ತಿ ಏವಂ ಗುರುದೇವಕೀ ಪ್ರೇರಣಾಸೇ ಪ್ರೇರಿತ ಹೋಕರ,
ಸಾವಧಾನೀ ರಖೀ ಹೈ ಕಿ ಶಾಸ್ತ್ರಕೇ ಮೂಲ ಆಶಯೋಂಮೇಂ ಕೋಈ ಪರಿವರ್ತನ ನ ಹೋ ಜಾಯೇ. ತಥಾಪಿ ಅಲ್ಪಜ್ಞತಾಕೇ ಕಾರಣ
ಇಸಮೇಂ ಕಹೀ ಆಶಯ–ಪರಿವರ್ತನಥಯೋ ಹುಆ ಹೋ ಯಾ ಭೂಲೋ ರಹ ಗಈ ಹೋ ತೋ ಉಸಕೇ ಲಿಯೇ ಮೈಂ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರ ಶ್ರೀ
ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯ–ಭಗವಾನ, ಟೀಕಾಕಾರ ಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವ, ಪರಮಕೃಪಾಲು ಶ್ರೀ ಸದ್ಗುರುದೇವ ಏವಂ ಮುಮುಕ್ಷು
ಪಾಠಕೋಂಸೇ ಹಾರ್ದಿಕ ಕ್ಷಮಾ ಯಾಚನಾ ಕರತಾ ಹೂಂ .
ನಿರ್ವಾಣಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋ. ಇಸಕೇ ಆಶಯಕೋ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಸಮಝನೇಕೇ ಲಿಯೇ ನಿಮ್ನೋಕ್ತ ಬಾತೋಂಕೋ ಲಕ್ಷಮೇಂ
ರಖನಾ ಆವಶ್ಯಕ ಹೈಃ– ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಕತಿಪಯ ಕಥನ ಸ್ವಾಶ್ರಿತ ನಿಶ್ಚಯನಯಕೇ ಹೈಂ
ಕರನಾ ಚಹಿಯೇ ಔರ ವ್ಯವಹಾರಕಥನೋಂಕಾ ಅಭೂತಾರ್ಥ ಸಮಝಕರ ಉನಕಾ ಸಚ್ಚಾ ಆಶಯ ಕ್ಯಾ ಹೈ ವಹ ನಿಕಾಲನಾ
ಚಾಹಿಯೇ. ಯದಿ ಐಸಾ ನ ಕಿಯಾ ಜಾಯಗಾ ತೋ ವಿಪರೀತ ಸಮಝ ಹೋನೇಸೇ ಮಹಾ ಅನರ್ಥ ಹೋಗಾ. ‘ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದ್ರವ್ಯ
ಸ್ವತಂತ್ರ ಹೈ. ವಹ ಅಪನೇ ಹೀ ಗುಣಪರ್ಯಾಯೋಂಕೋ ತಥಾ ಉತ್ಪಾದವ್ಯಯಧ್ರೌವ್ಯಕೋ ಕರತಾ ಹೈ. ಪರದ್ರವ್ಯಕಾ ವಹ ಗ್ರಹಣ–
ತ್ಯಾಗ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತಾ ತಥಾ ಪರದ್ರವ್ಯ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಉಸೇ ಕುಛ ಲಾಭ–ಹಾನಿ ಯಾ ಸಹಾಯ ನಹೀಂ ಕರ ಸಕತಾ .
––ಜೀವಕೀ ಶುದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯ ಸಂವರ–ನಿರ್ಜರಾ–ಮೋಕ್ಷಕೇ ಕಾರಣಭೂತ ಹೈ ಔರ ಅಶುದ್ಧ ಪರ್ಯಾಯ ಆಸ್ರವ–ಬಂಧಕೇ
ಕಾರಣಭೂತ ಹೈ.’– ಐಸೇ ಮೂಲಭೂತ ಸಿದ್ಧಾಂತೋಂಕೋ ಕಹೀಂ ಬಾಧಾ ನ ಪಹುಂಚೇ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಸದೈವ ಶಾಸ್ತ್ರಕೇ ಕಥನೋಂಕಾ
ಅರ್ಥ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ. ಪುನಶ್ಚ ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಕುಛ ಪರಮಪ್ರಯೋಜನಭೂತ ಭಾವೋಂಕಾ ನಿರೂಪಣ ಅತಿ ಸಂಕ್ಷೇಪಮೇಂ ಹೀ ಕಿಯಾ
ಗಯಾ ಹೈ
Page -11 of 264
PDF/HTML Page 18 of 293
single page version
ಅಭ್ಯಾಸ ದ್ವಾರಾ ಕೀ ಜಾವೇ ತೋ ಮುಮುಕ್ಷುಓಂಕೋ ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಕೇ ಆಶಯ ಸಮಝನೇಮೇಂ ವಿಶೇಷ ಸುಗಮತಾ ಹೋಗೀ.
ಆಚಾರ್ಯಭಗವಾನನೇ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನಕೀ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಕೇ ಹೇತುಸೇ ತಥಾ ಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾಕೇ ಹೇತುಸೇ ಯಹ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
ಶಾಸ್ತ್ರ ಕಹಾ ಹೈ. ಹಮ ಇಸಕಾ ಅಧ್ಯಯನ ಕರಕೇ, ಸರ್ವ ದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ ಸ್ವತಂತ್ರತಾ ಸಮಝಕರಕೇ, ನವ ಪದಾರ್ಥೋಕೋ ಯಥಾರ್ಥ
ಸಮಝ ಕರಕೇ, ಚೈತನ್ಯಗುಣಮಯ ಜೀವದ್ರವ್ಯಸಾಮಾನ್ಯಕಾ ಆಶ್ರಯ ಕರಕೇ, ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನ–ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನ ಪ್ರಗಟಾ ಕರಕೇ,
ಮಾರ್ಗಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ, ಭವಭ್ರಮಣಕೇ ದುಃಖೋಂಕಾ ಅನ್ತ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರೇಂ ಯಹೀ ಭಾವನಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಅಮೃತಚಂದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವನೇ
ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಕೇ ಸಮ್ಯಕ್ ಅವಬೋಧಕೇ ಫಲಕಾ ನಿಮ್ನೋಕ್ತ ಶಬ್ದೋಮೇಂ ವರ್ಣನ ಕಿಯಾ ಹೈಃ–‘ಜೋ ಪುರುಷ ವಾಸ್ತವಮೇಂ
ವಸ್ತುತ್ತ್ವಕಾ ಕಥನ ಕರನೇವಾಲೇ ಇಸ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ ಕೋ ಅರ್ಥತಃ ಅರ್ಥೀರೂಪಸೇ ಜಾನಕರ, ಇಸೀಮೇಂ ಕಹೇ ಹುಏ
ಜೀವಾಸ್ತಿಕಾಯಮೇಂ ಅಂತರ್ಗತ ಅಪನೇಕೋ
ಸ್ವರೂಪವಿಕಾರ ಆರೋಪಿತ ಹೈ ಐಸಾ ಅಪನೇಕೋೇ
ವರ್ತತ ಪರಮಾಣುಕೀ ಭಾಂತಿ ಭಾವೀ ಬಂಧಸೇ ಪರಾಙ್ಮುಖ ವರ್ತತಾ ಹುಆ, ಪೂರ್ವ ಬಂಧಸೇ ಛೂಟತಾ ಹುಆ, ಅಗ್ನಿತಪ್ತ ಜಲಕೀ
ದುಃಸ್ಥಿತಿ ಸಮಾನ ಜೋ ದುಃಖ ಉಸಸೇ ಪರಿಮುಕ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ.’
ಕಾರ್ತಿಕ ಕೃಷ್ಣಾ ೪,
Page -10 of 264
PDF/HTML Page 19 of 293
single page version
ಹೈ, ಅತಃ ಐಸೇ ಹೀ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಸೇ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವ ಹೈ; ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಕಾ ತ್ಯಾಗ ಕರನಾ. ತಥಾ ನಿಶ್ಚಯನಯ ಉನ್ಹೀಂೋ
ಯಥಾವತ್ ನಿರೂಪಣ ಕರತಾ ಹೈ, ಕಿಸೀ ಕೋ ಕಿಸೀ ಮೇಂ ನಹೀಂ ಮಿಲಾತಾ, ಅತಃ ಐಸೇ ಹೀ ಶ್ರದ್ಧಾನಸೇ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವ ಹೋತಾ
ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಕಾ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಕರನಾ.
ನಿಮಿತ್ತಾದಿಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಉಪಚಾರ ಕಿಯಾ ಹೈ’ ಐಸಾ ಜಾನನಾ. ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಜಾನನೇಕಾ ನಾಮ ಹೀ ದೋನೋಂ ನಯೋಂಕಾ
ಗ್ರಹಣ ಹೈ. ಪರನ್ತು ದೋನೋಂ ನಯೋಂಕೇ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕೋ ಸಮಾನ ಸತ್ಯಾರ್ಥ ಜಾನಕರ ‘ಐಸಾ ಭೀ ಹೈ ಔರ ಐಸಾ ಭೀ ಹೈ ’
ಐಸಾ ಭ್ರಮರೂಪ ಪ್ರವರ್ತನೇಸೇ ತೋ ದೋನೋಂ ನಯೋಂಕಾ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ ನಹೀಂ ಕಹಾ ಹೈ.
ತಹ ವವಹಾರೇಣ ವಿಣಾ ಪರಮತ್ಥುವಏಸಣಮಸಕ್ಕಂ..
ಕರನೇ ಯೋಗ್ಯ ನಹೀಂ ಹೈ.
Page -9 of 264
PDF/HTML Page 20 of 293
single page version
ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ಶರೀರಾದಿಕ ಪರದ್ರವ್ಯೋಂಕೀ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾ ದ್ವಾರಾ ನರ–ನಾರಕ–ಪೃಥ್ವೀಕಾಯಾದಿರೂಪ ಜೀವಕೇ ಭೇದ ಕಿಯೇ,
ತಬ ‘ಮನುಷ್ಯ ಜೀವ ಹೈ,’ ನಾರಕೀ ಜೀವ ಹೈ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಉನ್ಹೇಂ ಜೀವಕೀ ಪಹಿಚಾನ ಹುಈ; ಅಥವಾ ಅಭೇದ
ವಸ್ತುಮೇಂ ಭೇದ ಉತ್ಪನ್ನ ಕರಕೇ ಜ್ಞಾನ–ದರ್ಶನಾದಿ ಗುಣಪರ್ಯಾಯರೂಪ ಜೀವಕೇ ಭೇದ ಕಿಯೇ, ತಬ ‘ಜಾನನೇವಾಲಾ ಜೀವ ಹೈ,’
‘ದೇಖನೇವಾಲಾ ಜೀವ ಹೈ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಉನ್ಹೇಂಂ ಜೀವಕೀ ಪಹಿಚಾನ ಹುಈ. ಔರ ನಿಶ್ಚಯಸೇ ತೋ ವೀತರಾಗಭಾವ
ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಹೈ; ಕಿನ್ತು ಉಸೇ ಜೋ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ, ಉನಸೇೇ ಐಸಾ ಹೀ ಕಹತೇ ರಹೇಂ ತೋ ವೇ ನಹೀಂ ಸಮಝೇಂಗೇ ; ಇಸಲಿಯೇ
ಉನ್ಹೇಂ ಸಮಝಾನೇಕೇ ಲಿಯೇ, ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಶ್ರದ್ಧಾನ ಜ್ಞಾನಪೂರ್ವಕ ಪರದ್ರವ್ಯಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಮಿಟಾನೇಕೀ ಸಾಪೇಕ್ಷತಾ
ದ್ವಾರಾ ವ್ರತ–ಶೀಲ–ಸಂಯಮಾದಿರೂಪ ವೀತರಾಗಭಾವಕೇ ವಿಶೇಷ ದರ್ಶಾಯೇ, ತಬ ಉನ್ಹೇಂ ವೀತರಾಗಭಾವಕೀ ಪಹಿಚಾನ ಹುಈ.
ಇಸೀ ಪ್ರಕಾರ, ಅನ್ಯತ್ರ ಭೀ ವ್ಯವಹಾರ ಬಿನಾ ನಿಶ್ಚಯಕಾ ಉಪದೇಶ ನ ಹೋನಾ ಸಮಝನಾ.
ಉಸೀಕೋ ಜೀವ ಮಾನನಾ. ಜೀವಕೇ ಸಂಯೋಗಸೇ ಶರೀರಾದಿಕಕೋ ಭೀ ಜೀವ ಕಹಾ ವಹ ಕಥನಮಾತ್ರ ಹೀ ಹೈ. ಪರಮಾರ್ಥಸೇ
ಶರೀರಾದಿಕ ಜೀವ ನಹೀಂ ಹೋತೇ. ಐಸಾ ಹೀ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಕರನಾ. ಡೂಸರಭ, ಅಭೇದ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಜ್ಞಾನ–ದರ್ಶನಾದಿ ಭೇದ
ಕಿಯೇ ಇಸಲಿಯೇ ಕಹೀಂ ಉನ್ಹೇಂ ಭೇದರೂಪ ಹೀ ನ ಮಾನ ಲೇನಾ; ಭೇದ ತೋ ಸಮಝಾನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಹೈ. ನಿಶ್ಚಯಸೇ ಆತ್ಮಾ
ಅಭೇದ ಹೀ ಹೈ; ಉಸೀಕೋ ಜೀವವಸ್ತು ಮಾನನಾ. ಸಂಜ್ಞಾ–ಸಂಖ್ಯಾದಿ ಭೇದ ಕಹೇ ವೇ ಕಥನಮಾತ್ರ ಹೀ ಹೈ ; ಪರಮಾಥಸೇ ವೇ
ಪೃಥಕ– ಪೃಥಕ ನಹೀಂ ಹೈಂ. ಐಸಾ ಹೀ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಕರನಾ. ಪುನಶ್ಚ, ಪರದ್ರವ್ಯಕಾ ನಿಮಿತ್ತ ಮಿಟಾನೇಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ವ್ರತ–
ಶೀಲ–ಸಂಯಮಾದಿಕಕೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಕಹಾ ಇಸಲಿಯೇ ಕಹೀಂ ಉನ್ಹೀಂಕೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ನ ಮಾನ ಲೇನಾ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ಪರದ್ರವ್ಯಕೇ
ಗ್ರಹಣ–ತ್ಯಾಗ ಆತ್ಮಾಕೋ ಹೋ ತೋ ಆತ್ಮಾ ಪರದ್ರವ್ಯಕಾ ಕರ್ತಾ–ಹರ್ತಾ ಹೋ ಜಾಯೇ, ಕಿನ್ತು ಕೋಈ ದ್ರವ್ಯ ಕಿಸೀ ದ್ರವ್ಯಕೇ
ಆಧೀನ ನಹೀಂ ಹೈಂ. ಆತ್ಮಾ ತೋ ಅಪನೇ ಭಾವ ಜೋ ರಾಗಾದಿಕ ಹೈ ಉನ್ಹೇಂ ಛೋಡಕರ ವೀತರಾಗೀ ಹೋತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ
ನಿಶ್ಚಯಸೇ ವೀತರಾಗಭಾವ ಹೀ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಹೈ. ವೀತರಾಗಭಾವೋಂಕೋ ಔರ ವ್ರತಾದಿಕಕೋ ಕದಾಚಿತ್ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಪನಾ ಹೈ
ಇಸಲಿಯೇ ವ್ರತಾದಿಕಕೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಕಹಾ ಕಿನ್ತು ವಹ ಕಥನಮಾತ್ರ ಹೀ ಹೈ. ಪರಮಾರ್ಥಸೇ ಬಾಹ್ಯಕ್ರಿಯಾ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ನಹೀಂ
ಹೈ. ಐಸಾ ಹೀ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಕರನಾ. ಇಸೀ ಪ್ರಕಾರ, ಅನ್ಯತ್ರ ಭೀ ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಅಂಗೀಕಾರ ನ ಕರನೇಕಾ ಸಮಝ
ಲೇನಾ.