Panchastikay Sangrah-Hindi (Kannada transliteration). Gatha: 173 ; Shlok: 8 ; End.

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 15 of 15

 

Page 252 of 264
PDF/HTML Page 281 of 293
single page version

೨೫೨
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ದ್ವಿವಿಧಂ ಕಿಲ ತಾತ್ಪರ್ಯಮ್–ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಶಾಸ್ತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯಞ್ಚೇತಿ. ತತ್ರ ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯಂ ಪ್ರತಿಸೂತ್ರಮೇವ ಪ್ರತಿಪಾದಿತಮ್.
ಶಾಸ್ತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯಂ ತ್ವಿದಂ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ. ಅಸ್ಯ ಖಲು ಪಾರಮೇಶ್ವರಸ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ, ಸಕಲಪುರುಷಾರ್ಥ–
ಸಾರಭೂತಮೋಕ್ಷತತ್ತ್ವಪ್ರತಿಪತ್ತಿಹೇತೋಃ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಷಡ್ದ್ರವ್ಯಸ್ವರೂಪಪ್ರತಿಪಾದನೇನೋಪದರ್ಶಿತಸಮಸ್ತವಸ್ತುಸ್ವ–
ಭಾವಸ್ಯ, ನವಪದಾರ್ಥಪ್ರಪಞ್ಚಸೂಚನಾವಿಷ್ಕೃತಬನ್ಧಮೋಕ್ಷಸಂಬನ್ಧಿಬನ್ಧಮೋಕ್ಷಾಯತನಬನ್ಧಮೋಕ್ಷವಿಕಲ್ಪಸ್ಯ, ಸಮ್ಯಗಾ–
ವೇದಿತನಿಶ್ಚಯವ್ಯವಹಾರರೂಪಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸ್ಯ, ಸಾಕ್ಷನ್ಮೋಕ್ಷಕಾರಣಭೂತಪರಮವೀತರಾಗತ್ವವಿಶ್ರಾನ್ತಸಮಸ್ತಹೃದಯಸ್ಯ,
ಪರಮಾರ್ಥತೋ ವೀತರಾಗತ್ವಮೇವ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಿತಿ. ತದಿದಂ ವೀತರಾಗತ್ವಂ ವ್ಯವಹಾರನಿಶ್ಚಯಾವಿರೋಧೇನೈವಾನುಗಮ್ಯಮಾನಂ
ಭವತಿ ಸಮೀಹಿತಸಿದ್ಧಯೇ
ಸರ್ವ
ಷಡ್ದ್ರವ್ಯಕೇ ಸ್ವರೂಪಕೇ ಪ್ರತಿಪಾದನ ದ್ವಾರಾ ಸಮಸ್ತ ವಸ್ತುಕಾ ಸ್ವಭಾವ ದರ್ಶಾಯಾ ಗಯಾ ಹೈ, ನವ ಪದಾರ್ಥಕೇ ವಿಸ್ತೃತ
ಕಥನ ದ್ವಾರಾ ಜಿಸಮೇಂ ಬನ್ಧ–ಮೋಕ್ಷಕೇ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ [ಸ್ವಾಮೀ], ಬನ್ಧ–ಮೋಕ್ಷಕೇ ಆಯತನ [ಸ್ಥಾನ] ಔರ ಬನ್ಧ–
ಮೋಕ್ಷಕೇ ವಿಕಲ್ಪ [ಭೇದ] ಪ್ರಗಟ ಕಿಏ ಗಏ ಹೈಂ, ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರರೂಪ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಜಿಸಮೇಂ ಸಮ್ಯಕ್ ನಿರೂಪಣ
ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ ತಥಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಮೋಕ್ಷಕೇ ಕಾರಣಭೂತ ಪರಮವೀತರಾಗಪನೇಮೇಂ ಜಿಸಕಾ ಸಮಸ್ತ ಹೃದಯ ಸ್ಥಿತ ಹೈ–ಐಸೇ
ಇಸ ಸಚಮುಚ
ಪಾರಮೇಶ್ವರ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ, ಪರಮಾರ್ಥಸೇ ವೀತರಾಗಪನಾ ಹೀ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೈ.
ಸೋ ಇಸ ವೀತರಾಗಪನೇಕಾ ವ್ಯವಹಾರ–ನಿಶ್ಚಯಕೇ ವಿರೋಧ ದ್ವಾರಾ ಹೀ ಅನುಸರಣ ಕಿಯಾ ಜಾಏ ತೋ ಇಷ್ಟಸಿದ್ಧಿ
ಹೋತೀ ಹೈ, ಪರನ್ತು ಅನ್ಯಥಾ ನಹೀಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ವ್ಯವಹಾರ ಔರ ನಿಶ್ಚಯಕೀ ಸುಸಂಗತತಾ ರಹೇ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ
ವೀತರಾಗಪನೇಕಾ ಅನುಸರಣ ಕಿಯಾ ಜಾಏ ತಭೀ ಇಚ್ಛಿತಕೀ ಸಿದ್ಧಿ ಹೋತೀ ಹೈ,
೨. ಪುರುಷಾರ್ಥ = ಪುರುಷ–ಅರ್ಥ; ಪುರುಷ–ಪ್ರಯೋಜನ. [ಪುರುಷಾರ್ಥಕೇ ಚಾರ ವಿಭಾಗ ಕಿಏ ಜಾತೇ ಹೈಂಃ ಧರ್ಮ, ಅರ್ಥ, ಕಾಮ ಔರ ಮೋಕ್ಷ;
ಪರನ್ತು ಸರ್ವ ಪುರುಷ–ಅರ್ಥೋಂಮೇಂ ಮೋಕ್ಷ ಹೀ ಸಾರಭೂತ [ತಾತ್ತ್ವಿಕ] ಪುರುಷ–ಅರ್ಥ ಹೈ.]
-----------------------------------------------------------------------------
ತಾತ್ಪರ್ಯ ದ್ವಿವಿಧ ಹೋತಾ ಹೈಃ ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ ಔರ ಶಾಸ್ತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ. ಉಸಮೇಂ, ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸೂತ್ರಮೇಂ
[ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗಾಥಾಮೇಂ] ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ ; ಔರ ಶಾಸ್ತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ ಅಬ ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ಕಿಯಾ ಜಾತಾ ಹೈಃ–
ಪುರುಷಾರ್ಥೋಂಮೇಂ ಸಾರಭೂತ ಐಸೇ ಮೋಕ್ಷತತ್ತ್ವಕಾ ಪ್ರತಿಪಾದನ ಕರನೇಕೇ ಲಿಯೇ ಜಿಸಮೇಂ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯ ಔರ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗಾಥಾಸೂತ್ರಕಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಸೋ ಸೂತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೈ ಔರ ಸಮ್ಪೂರ್ಣ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಸೋೇ ಶಾಸ್ತ್ರತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೈ.

೩. ಪಾರಮೇಶ್ವರ = ಪರಮೇಶ್ವರಕೇ; ಜಿನಭಗವಾನಕೇ; ಭಾಗವತ; ದೈವೀ; ಪವಿತ್ರ.
೪. ಛಠವೇಂ ಗುಣಸ್ಥಾನಮೇಂ ಮುನಿಯೋಗ್ಯ ಶುದ್ಧಪರಿಣತಿಕಾ ನಿರನ್ತರ ಹೋನಾ ತಥಾ ಮಹಾವ್ರತಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಶುಭಭಾವೋಂಕಾ ಯಥಾಯೋಗ್ಯರೂಪಸೇ
ಹೋನಾ ವಹ ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರಕೇ ಅವಿರೋಧಕಾ [ಸುಮೇಲಕಾ] ಉದಾಹರಣ ರ್ಹೈ. ಪಾಂಚವೇ ಗುಣಸ್ಥಾನಮೇಂ ಉಸ ಗುಣಸ್ಥಾನಕೇ ಯೋಗ್ಯ
ಶುದ್ಧಪರಿಣತಿ ನಿರನ್ತರ ಹೋನಾ ತಥಾ ದೇಶವ್ರತಾದಿಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಶುಭಭಾವೋಂಕಾ ಯಥಾಯೋಗ್ಯರೂಪಸೇ ಹೋನಾ ವಹ ಭೀ ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರಕೇ
ಅವಿರೋಧಕಾ ಉದಾಹರಣ ಹೈ.

Page 253 of 264
PDF/HTML Page 282 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೫೩
ನ ಪುನರನ್ಯಥಾ. ವ್ಯವಹಾರನಯೇನ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಮವಲಮ್ಬ್ಯಾನಾದಿಭೇದವಾಸಿತಬುದ್ಧಯಃ ಸುಖೇನೈವಾವತರ–ನ್ತಿ
ತೀರ್ಥಂ ಪ್ರಾಥಮಿಕಾಃ. ತಥಾ ಹೀದಂ ಶ್ರದ್ಧೇಯಮಿದಮಶ್ರದ್ಧೇಯಮಯಂ ಶ್ರದ್ಧಾತೇದಂ ಶ್ರದ್ಧಾನಮಿದಂ ಜ್ಞೇಯಮಿದಮಜ್ಞೇಯಮಯಂ ಜ್ಞಾತೇದಂ
ಜ್ಞಾನಮಿದಂ ಚರಣೀಯಮಿದಮಚರಣೀಯಮಯಂ ಚರಿತೇದಂ ಚರಣಮಿತಿ ಕರ್ತವ್ಯಾಕರ್ತವ್ಯಕರ್ತೃಕರ್ಮವಿಭಾ–
ಗಾವಲೋಕನೋಲ್ಲಸಿತಪೇಶಲೋತ್ಸಾಹಾಃ ಶನೈಃಶನೈರ್ಮೋಹಮಲ್ಲಮುನ್ಮೂಲಯನ್ತಃ, ಕದಾಚಿದಜ್ಞಾನಾನ್ಮದಪ್ರಮಾದತನ್ತ್ರತಯಾ
ಶಿಥಿಲಿತಾತ್ಮಾಧಿಕಾರಸ್ಯಾತ್ಮನೋ
-----------------------------------------------------------------------------

ಅನ್ಯ ಪ್ರಕಾರಸೇ ನಹೀಂ ಹೋತೀ].
[ಉಪರೋಕ್ತ ಬಾತ ವಿಶೇಷ ಸಮಝಾಈ ಜಾತೀ ಹೈಃ–]
ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ ಭೇದವಾಸಿತ ಬುದ್ಧಿ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಜೀವ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ
ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಲೇಕರ ಸುಖಸೇ ತೀರ್ಥಕಾ ಪ್ರಾರಮ್ಭ ಕರತೇ ಹೈಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ಸುಗಮತಾಸೇ
ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರಾರಮ್ಭಭೂಮಿಕಾಕಾ ಸೇವನ ಕರತೇ ಹೈಂ]. ಜೈಸೇ ಕಿ ‘[೧] ಯಹ ಶ್ರದ್ಧೇಯ [ಶ್ರದ್ಧಾ ಕರನೇಯೋಗ್ಯ] ಹೈ,
[೨] ಯಹ ಅಶ್ರದ್ಧೇಯ ಹೈ, [೩] ಯಹ ಶ್ರದ್ಧಾ ಕರನೇವಾಲಾ ಹೈ ಔರ [೪] ಯಹ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಹೈ; [೧] ಯಹ ಜ್ಞೇಯ
[ಜಾನನೇಯೋಗ್ಯ] ಹೈ, [೨] ಯಹ ಅಜ್ಞೇಯ ಹೈ, [೩] ಯಹ ಜ್ಞಾತಾ ಹೈ ಔರ [೪] ಯಹ ಜ್ಞಾನ ಹೈೇ; [೧] ಯಹ
ಆಚರಣೀಯ [ಆಚರಣ ಕರನೇಯೋಗ್ಯ] ಹೈ, [೨] ಯಹ ಅನಾಚರಣೀಯ ಹೈ, [೩] ಯಹ ಆಚರಣ ಕರನೇವಾಲಾ ಹೈ
ಔರ [೪] ಯಹ ಆಚರಣ ಹೈ;’–ಇಸ ಪ್ರಕಾರ [೧] ಕರ್ತವ್ಯ [ಕರನೇಯೋಗ್ಯ], [೨] ಅಕರ್ತವ್ಯ, [೩] ಕರ್ತಾ ಔರ
[೪] ಕರ್ಮರೂಪ ವಿಭಾಗೋಂಕೇ ಅವಲೋಕನ ದ್ವಾರಾ ಜಿನ್ಹೇಂ ಕೋಮಲ ಉತ್ಸಾಹ ಉಲ್ಲಸಿತ ಹೋತಾ ಹೈ ಐಸೇ ವೇ [ಪ್ರಾಥಮಿಕ
ಜೀವ] ಧೀರೇ–ಧೀರೇ ಮೋಹಮಲ್ಲಕೋ [ರಾಗಾದಿಕೋ] ಉಖಾಡತೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ; ಕದಾಚಿತ್ ಅಜ್ಞಾನಕೇ ಕಾರಣ [ಸ್ವ–
ಸಂವೇದನಜ್ಞಾನಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ] ಮದ [ಕಷಾಯ] ಔರ ಪ್ರಮಾದಕೇ ವಶ ಹೋನೇಸೇ ಅಪನಾ ಆತ್ಮ–ಅಧಿಕಾರ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಾಪ್ತ ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವೋಂಕೋ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಭೂಮಿಕಾಮೇಂ, ಸಾಧ್ಯ ತೋ ಪರಿಪೂರ್ಣ ಶುದ್ಧತಾರೂಪಸೇ ಪರಿಣತ ಆತ್ಮಾ ಹೈ ಔರ ಉಸಕಾ
ಸಾಧನ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ [ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿಕೇ ಸಾಥ–ಸಾಥ ರಹನೇವಾಲೇ] ಭೇದರತ್ನತ್ರಯರೂಪ ಪರಾವಲಮ್ಬೀ ವಿಕಲ್ಪ ಕಹೇ ಜಾತೇ ಹೈ.
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಉನ ಜೀವೋಂಕೋ ವ್ಯವಹಾರನಯಸೇ ಸಾಧ್ಯ ಔರ ಸಾಧನ ಭಿನ್ನ ಪ್ರಕಾರಕೇ ಕಹೇ ಗಏ ಹೈಂ. [ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ಸಾಧ್ಯ ಔರ
ಸಾಧನ ಅಭಿನ್ನ ಹೋತೇ ಹೈಂ.]
೨. ಸುಖಸೇ = ಸುಗಮತಾಸೇ; ಸಹಜರೂಪಸೇ; ಕಠಿನಾಈ ಬಿನಾ. [ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯಕೇ ವಿಷಯಭೂತ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಕೇ
ಶ್ರದ್ಧಾನಾದಿ ಕಿಏ ಹೈಂ ಐಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವೋಂಕೋ ತೀರ್ಥಸೇವನಕೀ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ದಶಾಮೇಂ [–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇವನಕೀ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ
ಭೂಮಿಕಾಮೇಂ] ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿಕೇ ಸಾಥ–ಸಾಥ ಶ್ರದ್ಧಾನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಪರಾವಲಮ್ಬೀ ವಿಕಲ್ಪ [ಭೇದರತ್ನತ್ರಯ] ಹೋತೇ ಹೈಂ,
ಕ್ಯೋಂಕಿ ಅನಾದಿ ಕಾಲಸೇ ಜೀವೋಂಕೋ ಜೋ ಭೇದವಾಸನಾಸೇ ವಾಸಿತ ಪರಿಣತಿ ಚಲೀ ಆ ರಹೀ ಹೈ ಉಸಕಾ ತುರನ್ತ ಹೀ ಸರ್ವಥಾ
ನಾಶ ಹೋನಾ ಕಠಿನ ಹೈ.]

Page 254 of 264
PDF/HTML Page 283 of 293
single page version

೨೫೪
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ನ್ಯಾಯ್ಯಪಥಪ್ರವರ್ತನಾಯ ಪ್ರಯುಕ್ತಪ್ರಚಣ್ಡದಣ್ಡನೀತಯಃ, ಪುನಃ ಪುನಃ ದೋಷಾನುಸಾರೇಣ ದತ್ತಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಾಃ ಸನ್ತ–ತೋದ್ಯತಾಃ
ಸನ್ತೋಽಥ ತಸ್ಯೈವಾತ್ಮನೋ ಭಿನ್ನವಿಷಯಶ್ರದ್ಧಾನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರೈರಧಿರೋಪ್ಯಮಾಣಸಂಸ್ಕಾರಸ್ಯ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯ–ಸಾಧನಭಾವಸ್ಯ
ರಜಕಶಿಲಾತಲಸ್ಫಾಲ್ಯಮಾನವಿಮಲಸಲಿಲಾಪ್ಲುತವಿಹಿತೋಷಪರಿಷ್ವಙ್ಗಮಲಿನವಾಸಸ ಇವ
ಮನಾಙ್ಮನಾಗ್ವಿಶುದ್ಧಿಮಧಿಗಮ್ಯ ನಿಶ್ಚಯನಯಸ್ಯ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಾಭಾವಾದ್ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಸಮಾಹಿತತ್ವ–ರೂಪೇ
ವಿಶ್ರಾನ್ತಸಕಲಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಾಡಮ್ಬರನಿಸ್ತರಙ್ಗಪರಮಚೈತನ್ಯಶಾಲಿನಿ ನಿರ್ಭರಾನನ್ದಮಾಲಿನಿ ಭಗವತ್ಯಾ–ತ್ಮನಿ
ವಿಶ್ರಾನ್ತಿಮಾಸೂತ್ರಯನ್ತಃ ಕ್ರಮೇಣ ಸಮುಪಜಾತ ಸಮರಸೀಭಾವಾಃ ಪರಮವೀತರಾಗಭಾವಮಧಿಗಮ್ಯ,
ಸಾಕ್ಷಾನ್ಮೋಕ್ಷಮನುಭವನ್ತೀತಿ..
-----------------------------------------------------------------------------
[ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಅಧಿಕಾರ] ಶಿಥಿಲ ಹೋ ಜಾನೇಪರ ಅಪನೇಕೋ ನ್ಯಾಯಮಾರ್ಗಮೇಂ ಪ್ರವರ್ತಿತ ಕರನೇಕೇ ಲಿಏ ವೇ ಪ್ರಚಣ್ಡ
ದಣ್ಡನೀತಿಕಾ ಪ್ರಯೋಗ ಕರತೇ ಹೈಂ; ಪುನಃಪುನಃ [ಅಪನೇ ಆತ್ಮಾಕೋ] ದೋಷಾನುಸಾರ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ದೇತೇ ಹುಏ ವೇ ಸತತ
ಉದ್ಯಮವನ್ತ ವರ್ತತೇ ಹೈಂ; ಔರ ಭಿನ್ನವಿಷಯವಾಲೇ ಶ್ರದ್ಧಾನ–ಜ್ಞಾನ–ಚಾರಿತ್ರಕೇ ದ್ವಾರಾ [–ಆತ್ಮಾಸೇ ಭಿನ್ನ ಜಿಸಕೇ ವಿಷಯ
ಹೈಂ ಐಸೇ ಭೇದರತ್ನತ್ರಯ ದ್ವಾರಾ] ಜಿಸಮೇಂ ಸಂಸ್ಕಾರ ಆರೋಪಿತ ಹೋತೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ ಐಸೇ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವವಾಲೇ ಅಪನೇ
ಆತ್ಮಾಮೇಂ –ಧೋಬೀ ದ್ವಾರಾ ಶಿಲಾಕೀ ಸತಹ ಪರ ಪಛಾಡೇ ಜಾನೇವಾಲೇ, ನಿರ್ಮಲ ಜಲ ದ್ವಾರಾ ಭಿಗೋಏ ಜಾನೇವಾಲೇ ಔರ
ಕ್ಷಾರ [ಸಾಬುನ] ಲಗಾಏ ಜಾನೇವಾಲೇ ಮಲಿನ ವಸ್ತ್ರಕೀ ಭಾಂತಿ–ಥೋಡೀ–ಥೋಡೀ ವಿಶುದ್ಧಿ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ, ಉಸೀ ಅಪನೇ
ಆತ್ಮಾಕೋ ನಿಶ್ಚಯನಯಸೇ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ, ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಕಾ ಸಮಾಹಿತಪನಾ
[ಅಭೇದಪನಾ] ಜಿಸಕಾ ರೂಪ ಹೈ, ಸಕಲ ಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಕೇ ಆಡಮ್ಬರಕೀ ನಿವೃತ್ತಿಕೇ ಕಾರಣ [–ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ]
ಜೋ ನಿಸ್ತರಂಗ ಪರಮಚೈತನ್ಯಶಾಲೀ ಹೈ ತಥಾ ಜೋ ನಿರ್ಭರ ಆನನ್ದಸೇ ಸಮೃದ್ಧ ಹೈ ಐಸೇ ಭಗವಾನ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ವಿಶ್ರಾಂತಿ
ರಚತೇ ಹುಏ [ಅರ್ಥಾತ್ ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಕೇ ಐಕಯಸ್ವರೂಪ, ನಿರ್ವಿಕಲ್ಪ ಪರಮಚೈತನ್ಯಶಾಲೀ ಹೈ ತಥಾ ಭರಪೂರ
ಆನನ್ದಯುಕ್ತ ಐಸೇ ಭಗವಾನ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಅಪನೇಕೋ ಸ್ಥಿರ ಕರತೇ ಹುಏ], ಕ್ರಮಶಃ ಸಮರಸೀಭಾವ ಸಮುತ್ಪನ್ನ ಹೋತಾ
ಜಾತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಏ ಪರಮ ವೀತರಾಗಭಾವಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರಕೇ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಮೋಕ್ಷಕಾ ಅನುಭವ ಕರತೇ ಹೈಂ.
-------------------------------------------------------------------------
೧. ವ್ಯವಹಾರ–ಶ್ರದ್ಧಾನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಕೇ ವಿಷಯ ಆತ್ಮಾಸೇ ಭಿನ್ನ ಹೈಂ; ಕ್ಯೋಂಕಿ ವ್ಯವಹಾರಶ್ರದ್ಧಾನಕಾ ವಿಷಯ ನವ ಪದಾರ್ಥ ಹೈ,
ವ್ಯವಹಾರಜ್ಞಾನಕಾ ವಿಷಯ ಅಂಗ–ಪೂರ್ವ ಹೈ ಔರ ವ್ಯವಹಾರಚಾರಿತ್ರಕಾ ವಿಷಯ ಆಚಾರಾದಿಸೂತ್ರಕಥಿತ ಮುನಿ–ಆಚಾರ ಹೈ.
೨. ಜಿಸ ಪ್ರಕಾರ ಧೋಬೀ ಪಾಷಾಣಶಿಲಾ, ಪಾನೀ ಔರ ಸಾಬುನ ದ್ವಾರಾ ಮಲಿನ ವಸ್ತ್ರಕೀ ಶುದ್ಧಿ ಕರತಾ ಜಾತಾ ಹೈ, ಉಸೀ ಪಕಾರ
ಪ್ರಾಕ್ಪದವೀಸ್ಥಿತ ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವ ಭೇದರತ್ನತ್ರಯ ದ್ವಾರಾ ಅಪನೇ ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಸಂಸ್ಕಾರಕೋ ಆರೋಪಣ ಕರಕೇ ಉಸಕೀ ಥೋಡೀ–ಥೋಡೀ
ಶುದ್ಧಿ ಕರತಾ ಜಾತಾ ಹೈ ಐಸಾ ವ್ಯವಹಾರನಸೇ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈ. ಪರಮಾರ್ಥ ಐಸಾ ಹೈ ಕಿ ಉಸ ಭೇದರತ್ನತ್ರಯವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವಕೋ
ಶುಭ ಭಾವೋಂಕೇ ಸಾಥ ಜೋ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಕಾ ಆಂಶಿಕ ಆಲಮ್ಬನ ವರ್ತತಾ ಹೈ ವಹೀ ಉಗ್ರ ಹೋತೇ–ಹೋತೇ ವಿಶೇಷ ಶುದ್ಧಿ ಕರತಾ
ಜಾತಾ ಹೈ. ಇಸಲಿಏ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ತೋ, ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವರೂಕಾಂ ಆಲಮ್ಬನ ಕರನಾ ಹೀ ಶುದ್ಧಿ ಪ್ರಗಟ ಕರನೇಕಾ ಸಾಧನ ಹೈ ಔರ ಉಸ
ಆಲಮ್ಬನಕೀ ಉಗ್ರತಾ ಕರನಾ ಹೀ ಶುದ್ಧಿಕೀ ವೃದ್ಧಿ ಕರನೇಕಾ ಸಾಧನ ಹೈ. ಸಾಥ ರಹೇ ಹುಏ ಶುಭಭಾವೋಂಕೋ ಶುದ್ಧಿಕೀ ವೃದ್ಧಿಕಾ
ಸಾಧನ ಕಹನಾ ವಹ ತೋ ಮಾತ್ರ ಉಪಚಾರಕಥನ ಹೈ. ಶುದ್ಧಿಕೀ ವೃದ್ಧಿಕೇ ಉಪಚರಿತಸಾಧನಪನೇಕಾ ಆರೋಪ ಭೀ ಉಸೀ ಜೀವಕೇ
ಶುಭಭಾವೋಂಮೇಂ ಆ ಸಕತಾ ಹೈ ಕಿ ಜಿಸ ಜೀವನೇ ಶುದ್ಧಿಕೀ ವೃದ್ಧಿಕಾ ಯಥಾರ್ಥ ಸಾಧನ [–ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಕಾ ಯಥೋಚಿತ
ಆಲಮ್ಬನ] ಪ್ರಗಟ ಕಿಯಾ ಹೋ.

Page 255 of 264
PDF/HTML Page 284 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೫೫
ಅಥ ಯೇ ತು ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬಿನಸ್ತೇ ಖಲು ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಾವಲೋಕನೇನಾಽನವರತಂ ನಿತರಾಂ
ಖಿದ್ಯಮಾನಾ ಮುಹುರ್ಮುಹುರ್ಧರ್ಮಾದಿಶ್ರದ್ಧಾನರೂಪಾಧ್ಯವಸಾಯಾನುಸ್ಯೂತಚೇತಸಃ ಪ್ರಭೂತಶ್ರುತಸಂಸ್ಕಾರಾಧಿರೋಪಿತವಿ–
ಚಿತ್ರವಿಕಲ್ಪಜಾಲಕಲ್ಮಾಷಿತಚೈತನ್ಯವೃತ್ತಯಃ, ಸಮಸ್ತಯತಿವೃತ್ತಸಮುದಾಯರೂಪತಪಃಪ್ರವೃತ್ತಿರೂಪಕರ್ಮಕಾಣ್ಡೋಡ್ಡಮ–
ರಾಚಲಿತಾಃ, ಕದಾಚಿತ್ಕಿಞ್ಚಿದ್ರೋಚಮಾನಾಃ, ಕದಾಚಿತ್ ಕಿಞ್ಚಿದ್ವಿಕಲ್ಪಯನ್ತಃ, ಕದಾಚಿತ್ಕಿಞ್ಚಿದಾಚರನ್ತಃ,
ದರ್ಶನಾಚರಣಾಯ ಕದಾಚಿತ್ಪ್ರಶಾಮ್ಯನ್ತಃ, ಕದಾಚಿತ್ಸಂವಿಜಮಾನಾಃ, ಕದಾಚಿದನುಕಮ್ಪಮಾನಾಃ, ಕದಾಚಿದಾ–
ಸ್ತಿಕ್ಯಮುದ್ವಹನ್ತಃ, ಶಙ್ಕಾಕಾಙ್ಕ್ಷಾವಿಚಿಕಿತ್ಸಾಮೂಢದ್ರಷ್ಟಿತಾನಾಂ ವ್ಯುತ್ಥಾಪನನಿರೋಧಾಯ ನಿತ್ಯಬದ್ಧಪರಿಕರಾಃ,
ಉಪಬೃಂಹಣ ಸ್ಥಿತಿಕರಣವಾತ್ಸಲ್ಯಪ್ರಭಾವನಾಂ ಭಾವಯಮಾನಾ
-----------------------------------------------------------------------------
[ಅಬ ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ (ಅಜ್ಞಾನೀ) ಜೀವೋಂಂಕೋ ಪ್ರವರ್ತನ ಔರ ಉಸಕಾ ಫಲ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈಃ–]
ಪರನ್ತು ಜೋ ಕೇವವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ [ಮಾತ್ರ ವ್ಯವಹಾರಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಕರನೇವಾಲೇ] ಹೈಂ ವೇ ವಾಸ್ತವಮೇಂ
ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಕೇ ಅವಲೋಕನ ದ್ವಾರಾ ನಿರನ್ತರ ಅತ್ಯನ್ತ ಖೇದ ಪಾತೇ ಹುಏ, [೧] ಪುನಃಪುನಃ ಧರ್ಮಾದಿಕೇ
ಶ್ರದ್ಧಾನರೂಪ ಅಧ್ಯವಸಾನಮೇಂ ಉನಕಾ ಚಿತ್ತ ಲಗತಾ ರಹನೇಸೇ, [೨] ಬಹುತ ಶ್ರುತಕೇ [ದ್ರವ್ಯಶ್ರುತಕೇ] ಸಂಸ್ಕಾರೋಂಸೇ
ಊಠನೇ ವಾಲೇ ವಿಚಿತ್ರ [ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ] ವಿಕಲ್ಪೋಂಕೇ ಜಾಲ ದ್ವಾರಾ ಉನಕೀ ಚೈತನ್ಯವೃತ್ತಿ ಚಿತ್ರ–ವಿಚಿತ್ರ ಹೋತೀ ಹೈ
ಇಸಲಿಏ ಔರ [೩] ಸಮಸ್ತ ಯತಿ–ಆಚಾರಕೇ ಸಮುದಾಯರೂಪ ತಪಮೇಂ ಪ್ರವರ್ತನರೂಪ ಕರ್ಮಕಾಣ್ಡಕೀ ಧಮಾಲಮೇಂ ವೇ
ಅಚಲಿತ ರಹತೇ ಹೈಂ ಇಸಲಿಏ, [೧] ಕಭೀ ಕಿಸೀಕೋ [ಕಿಸೀ ವಿಷಯಕೀ] ರುಚಿ ಕರತೇ ಹೈಂ, [೨] ಕಭೀ
ಕಿಸೀಕೇ [ ಕಿಸೀ ವಿಷಯಕೇ] ವಿಕಲ್ಪ ಕರತೇ ಹೈಂ ಔರ [೩] ಕಭೀ ಕುಛ ಆಚರಣ ಕರತೇ ಹೈಂ; ದರ್ಶನಾಚರಣ ಕೇ
ಲಿಏ–ವೇ ಕದಾಚಿತ್ ಪ್ರಶಮಿತ ಹೋತೇ ಹೈ, ಕದಾಚಿತ್ ಸಂವೇಗಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋತೇ ಹೈ, ಕದಾಚಿತ್ ಅನುಕಂಪಿತ ಹೋತೇ ಹೈ,
ಕದಾಚಿತ್ ಆಸ್ತಿಕಯಕೋ ಧಾರಣ ಕರತೇ ಹೈಂ, ಶಂಕಾ, ಕಾಂಕ್ಷಾ, ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಔರ ಮೂಢದ್ರಷ್ಟಿತಾಕೇ ಉತ್ಥಾನಕೋ
ರೋಕನೇಕೇ ಲಿಏ ನಿತ್ಯ ಕಟಿಬದ್ಧ ರಹತೇ ಹೈಂ, ಉಪಬೃಂಹಣ, ಸ್ಥಿತಿ– ಕರಣ, ವಾತ್ಸಲ್ಯ ಔರ ಪ್ರಭಾವನಾಕೋ ಭಾತೇ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಸಾಧ್ಯ ಔರ ಸಾಧನ ಅಭಿನ್ನ ಹೋತೇ ಹೈಂ. ಜಹಾಂ ಸಾಧ್ಯ ಔರ ಸಾಧನ ಭಿನ್ನ ಕಹೇ ಜಾಯೇಂ ವಹಾಂ ‘ಯಹ ಸತ್ಯಾರ್ಥ
ನಿರೂಪಣ ನಹೀಂ ಹೈ ಕಿನ್ತು ವ್ಯವಹಾರನಯ ದ್ವಾರಾ ಉಪಚರಿತ ನಿರೂಪಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ’ –ಐಸಾ ಸಮಝನಾ ಚಾಹಿಯೇ.
ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ ಜೀವ ಇಸ ಬಾತಕೀ ಗಹರಾಈಸೇ ಶ್ರದ್ಧಾ ನ ಕರತೇ ಹುಏ ಅರ್ಥಾತ್ ‘ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಶುಭಭಾವರೂಪ ಸಾಧನಸೇ ಹೀ
ಶುದ್ಧಭಾವರೂಪ ಸಾಧ್ಯ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋಗಾ’ ಐಸೀ ಶ್ರದ್ಧಾಕಾ ಗಹರಾಈಸೇ ಸೇವನ ಕರತೇ ಹುಏ ನಿರನ್ತರ ಅತ್ಯನ್ತ ಖೇದ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ.
[ವಿಶೇಷಕೇ ಲಿಏ ೨೩೦ ವೇಂ ಪೃಷ್ಠಕಾ ಪಾಂಚವಾಂ ಔರ ೨೩೧ ವೇಂ ಪೃಷ್ಠಕಾ ತೀಸರಾ ತಥಾ ಚೌಥಾ ಪದ ಟಿಪ್ಪಣ ದೇಖೇಂ.]

Page 256 of 264
PDF/HTML Page 285 of 293
single page version

೨೫೬
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ವಾರಂವಾರಮಭಿವರ್ಧಿತೋತ್ಸಾಹಾ, ಜ್ಞಾನಾಚರಣಾಯ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ–ಕಾಲಮವಲೋಕಯನ್ತೋ, ಬಹುಧಾ ವಿನಯಂ ಪ್ರಪಞ್ಚಯನ್ತಃ,
ಪ್ರವಿಹಿತದುರ್ಧರೋಪಧಾನಾಃ, ಸುಷ್ಠು ಬಹುಮಾನಮಾತನ್ವನ್ತೋ, ನಿಹ್ನವಾಪತ್ತಿಂ ನಿತರಾಂ ನಿವಾರಯನ್ತೋಽರ್ಥವ್ಯಞ್ಜನತದುಭಯಶುದ್ಧೌ
ನಿತಾನ್ತಸಾವಧಾನಾಃ, ಚಾರಿತ್ರಾಚರಣಾಯ ಹಿಂಸಾನೃತಸ್ತೇಯಾಬ್ರಹ್ಮಪರಿಗ್ರಹಸಮಸ್ತವಿರತಿರೂಪೇಷು ಪಞ್ಚಮಹಾವ್ರತೇಷು
ತನ್ನಿಷ್ಠವೃತ್ತಯಃ, ಸಮ್ಯಗ್ಯೋಗನಿಗ್ರಹಲಕ್ಷಣಾಸು
ಗುಪ್ತಿಷು ನಿವಾನ್ತಂ ಗೃಹೀತೋದ್ಯೋಗಾ
ಈರ್ಯಾಭಾಷೈಷಣಾದಾನನಿಕ್ಷೇಪೋತ್ಸರ್ಗರೂಪಾಸು ಸಮಿತಿಷ್ವತ್ಯನ್ತನಿವೇಶಿತಪ್ರಯತ್ನಾಃ,
ತಪಆಚರಣಾಯಾನಶನಾವಮೌದರ್ಯವೃತ್ತಿಪರಿಸಂಖ್ಯಾನರಸಪರಿತ್ಯಾಗವಿವಿಕ್ತಶಯ್ಯಾಸನಕಾಯಕೢೇಶೇಷ್ವಭೀಕ್ಷ್ಣಮುತ್ಸಹ–
ಮಾನಾಃ, ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿನಯವೈಯಾವೃತ್ತ್ಯವ್ಯುತ್ಸರ್ಗಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಧ್ಯಾನಪರಿಕರಾಂಕುಶಿತಸ್ವಾನ್ತಾ, ವೀರ್ಯಾಚರಣಾಯ ಕರ್ಮ–ಕಾಣ್ಡೇ
ಸರ್ವಶಕ್ತಯಾ ವ್ಯಾಪ್ರಿಯಮಾಣಾಃ, ಕರ್ಮಚೇತನಾಪ್ರಧಾನತ್ವಾದ್ದೂರನಿವಾರಿತಾಽಶುಭಕರ್ಮಪ್ರವೃತ್ತಯೋಽಪಿ ಸಮುಪಾತ್ತ–
ಶುಭಕರ್ಮಪ್ರವೃತ್ತಯಃ, ಸಕಲಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಾಡಮ್ಬರೋತ್ತೀರ್ಣದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರೈಕ್ಯಪರಿಣತಿರೂಪಾಂ ಜ್ಞಾನ ಚೇತನಾಂ
-----------------------------------------------------------------------------
ಹುಏ ಬಾರಮ್ಬಾರ ಉತ್ಸಾಹಕೋ ಬಢಾತೇ ಹೈಂ; ಜ್ಞಾನಾಚರಣಕೇ ಲಿಯೇ–ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಕಾಲಕಾ ಅವಲೋಕನ ಕರತೇ ಹೈಂ, ಬಹು
ಪ್ರಕಾರಸೇ ವಿನಯಕಾ ವಿಸ್ತಾರ ಕರತೇ ಹೈಂ, ದುರ್ಧರ ಉಪಧಾನ ಕರತೇ ಹೈಂ, ಭಲೀ ಭಾಂತಿ ಬಹುಮಾನಕೋ ಪ್ರಸಾರಿತ ಕರತೇ ಹೈಂ,
ನಿಹ್ನವದೋಷಕೋ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿವಾರತೇ ಹೈಂ, ಅರ್ಥ, ವ್ಯಂಜನ ಔರ ತದುಭಯಕೀ ಶುದ್ಧಿಮೇಂ ಅತ್ಯನ್ತ ಸಾವಧಾನ ರಹತೇ ಹೈಂ;
ಚಾರಿತ್ರಾಚರಣಕೇ ಲಿಯೇ–ಹಿಂಸಾ, ಅಸತ್ಯ, ಸ್ತೇಯ, ಅಬ್ರಹ್ಮ ಔರ ಪರಿಗ್ರಹಕೀ ಸರ್ವವಿರತಿರೂಪ ಪಂಚಮಹಾವ್ರತೋಂಮೇಂ
ತಲ್ಲೀನ ವೃತ್ತಿವಾಲೇ ರಹತೇ ಹೈಂ, ಸಮ್ಯಕ್ ಯೋಗನಿಗ್ರಹ ಜಿಸಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಹೈ [–ಯೋಗಕಾ ಬರಾಬರ ನಿರೋಧ ಕರನಾ
ಜಿನಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಹೈ] ಐಸೀ ಗುಪ್ತಿಯೋಂಮೇಂ ಅತ್ಯನ್ತ ಉದ್ಯೋಗ ರಖತೇ ಹೈಂ, ಈರ್ಯಾ, ಭಾಷಾ, ಏಷಣಾ, ಆದಾನನಿಕ್ಷೇಪ ಔರ
ಉತ್ಸರ್ಗರೂಪ ಸಮಿತಿಯೋಂಮೇಂ ಪ್ರಯತ್ನಕೋ ಅತ್ಯನ್ತ ಜೋಡತೇ ಹೈಂ; ತಪಾಚರಣ ಕೇ ಲಿಯೇೇ–ಅನಶನ, ಅವಮೌದರ್ಯ,
ವೃತ್ತಿಪರಿಸಂಖ್ಯಾನ, ರಸಪರಿತ್ಯಾಗ, ವಿವಿಕ್ತಶಯ್ಯಾಸನ ಔರ ಕಾಯಕ್ಲೇಶಮೇಂ ಸತತ ಉತ್ಸಾಹಿತ ರಹತೇ ಹೈಂ, ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ,
ವಿನಯ, ವೈಯಾವೃತ್ತ್ಯ, ವ್ಯುತ್ಸರ್ಗ, ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ ಔರ ಧ್ಯಾನರೂಪ ಪರಿಕರ ದ್ವಾರಾ ನಿಜ ಅಂತಃಕರಣಕೋ ಅಂಕುಶಿತ ರಖತೇ
ಹೈಂ; ವೀರ್ಯಾಚರಣಕೇ ಲಿಯೇ–ಕರ್ಮಕಾಂಡಮೇಂ ಸರ್ವ ಶಕ್ತಿ ದ್ವಾರಾ ವ್ಯಾಪೃತ ರಹತೇ ಹೈಂ; ಐಸಾ ಕರತೇ ಹುಏ,
ಕರ್ಮಚೇತನಾಪ್ರಧಾನಪನೇಕೇ ಕಾರಣ – ಯದ್ಯಪಿ ಅಶುಭಕರ್ಮಪ್ರವೃತ್ತಿಕಾ ಉನ್ಹೋಂನೇ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿವಾರಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ತಥಾಪಿ–
ಶುಭಕರ್ಮಪ್ರವೃತ್ತಿಕೋ ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ಬರಾಬರ ಗ್ರಹಣ ಕಿಯಾ ಹೈ ಐಸೇ ವೇ, ಸಕಲ ಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಕೇ ಆಡಮ್ಬರಸೇ ಪಾರ ಉತರೀ
ಹುಈ ದರ್ಶನಜ್ಞಾನಚಾರಿತ್ರಕೀ ಐಕಯಪರಿಣತಿರೂಪ ಜ್ಞಾನಚೇತನಾಕೋ ಕಿಂಚಿತ್ ಭೀ ಉತ್ಪನ್ನ ನಹೀಂ ಕರತೇ ಹುಏ,
-------------------------------------------------------------------------
೧. ತದುಭಯ = ಉನ ದೋನೋಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ಅರ್ಥ ತಥಾ ವ್ಯಂಜನ ದೋನೋಂ]

೨. ಪರಿಕರ = ಸಮೂಹ; ಸಾಮಗ್ರೀ.

೩. ವ್ಯಾಪೃತ = ರುಕೇ; ಗುಂಥೇ; ಮಶಗೂಲ; ಮಗ್ನ.

Page 257 of 264
PDF/HTML Page 286 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೫೭
ಮನಾಗಪ್ಯಸಂಭಾವಯನ್ತಃ ಪ್ರಭೂತಪುಣ್ಯಭಾರಮನ್ಥರಿತಚಿತ್ತವೃತ್ತಯಃ, ಸುರಲೋಕಾದಿಕೢೇಶಪ್ರಾಪ್ತಿಪರಮ್ಪರಯಾ ಸುಚಿರಂ
ಸಂಸಾರಸಾಗರೇ ಭ್ರಮನ್ತೀತಿ. ಉಕ್ತಞ್ಚ–‘‘ಚರಣಕರಣಪ್ಪಹಾಣಾ ಸಸಮಯಪರಮತ್ಥಮುಕ್ಕವಾವಾರಾ. ಚರಣಕರಣಸ್ಸ ಸಾರಂ
ಣಿಚ್ಛಯಸುದ್ಧಂ ಣ ಜಾಣಂತಿ’’..
ಯೇಽತ್ರ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬಿನಃ ಸಕಲಕ್ರಿಯಾಕರ್ಮಕಾಣ್ಡಾಡಮ್ಬರವಿರಕ್ತಬುದ್ಧಯೋಽರ್ಧಮೀಲಿತ–
-----------------------------------------------------------------------------
ಬಹುತ ಪುಣ್ಯಕೇ ಭಾರಸೇ ಮಂಥರ ಹುಈ ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿವಾಲೇ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ದೇವಲೋಕಾದಿಕೇ ಕ್ಲೇಶಕೀ ಪ್ರಾಪ್ತಿಕೀ ಪರಮ್ಪರಾ ದ್ವಾರಾ
ದೀರ್ಘ ಕಾಲತಕ ಸಂಸಾರಸಾಗರಮೇಂ ಭ್ರಮಣ ಕರತೇ ಹೈಂ. ಕಹಾ ಭೀ ಹೈ ಕಿ – ಚರಣಕರಣಪ್ಪಹಾಣಾ
ಸಸಮಯಪರಮತ್ಥಮುಕ್ಕಾವಾವಾರಾ. ಚರಣಕರಣಸ್ಸ ಸಾರಂ ಣಿಚ್ಛಯಸುದ್ಧಂ ಣ ಜಾಣಂತಿ.. [ಅರ್ಥಾತ್ ಜೋ
ಚರಣಪರಿಣಾಮಪ್ರಧಾನ ಹೈ ಔರ ಸ್ವಸಮಯರೂಪ ಪರಮಾರ್ಥಮೇಂ ವ್ಯಾಪಾರರಹಿತ ಹೈಂ, ವೇ ಚರಣಪರಿಣಾಮಕಾ ಸಾರ ಜೋ
ನಿಶ್ಚಯಶುದ್ಧ [ಆತ್ಮಾ] ಉಸೇ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ.]
[ಅಬ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ [ಅಜ್ಞಾನೀ] ಜೀವೋಂಕಾ ಪ್ರವರ್ತನ ಔರ ಉಸಕಾ ಫಲ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈಃ–]
ಅಬ, ಜೋ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಹೈಂ, ಸಕಲ ಕ್ರಿಯಾಕರ್ಮಕಾಣ್ಡಕೇ ಆಡಮ್ಬರಮೇಂ ವಿರಕ್ತ ಬುದ್ಧಿವಾಲೇ ವರ್ತತೇ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ಮಂಥರ = ಮಂದ; ಜಡ; ಸುಸ್ತ.

೨. ಇಸ ಗಾಥಾಕೀ ಸಂಸ್ಕೃತ ಛಾಯಾ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಹೈಃ ಚರಣಕರಣಪ್ರಧಾನಾಃ ಸ್ವಸಮಯಪರಮಾರ್ಥಮುಕ್ತವ್ಯಾಪಾರಾಃ. ಚರಣಕರಣಸ್ಯ ಸಾರಂ
ನಿಶ್ಚಯಶುದ್ಧಂ ನ ಜಾನನ್ತಿ..

೩. ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ತಾತ್ಪರ್ಯವೃತ್ತಿ–ಟೀಕಾಮೇಂ ವ್ಯವಹಾರ–ಏಕಾನ್ತಕಾ ನಿಮ್ನಾನುಸಾರ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈಃ–
ಜೋ ಕೋಈ ಜೀವ ವಿಶುದ್ಧಜ್ಞಾನದರ್ಶನಸ್ವಭಾವವಾಲೇ ಶುದ್ಧಾತ್ಮತತ್ತ್ವಕೇ ಸಮ್ಯಕ್ಶ್ರದ್ಧಾನ–ಜ್ಞಾನ–ಅನುಷ್ಠಾನರೂಪ ನಿಶ್ಚಯಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಸೇ
ನಿರಪೇಕ್ಷ ಕೇವಲಶುಭಾನುಷ್ಠಾನರೂಪ ವ್ಯವಹಾರನಯಕೋ ಹೀ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗ ಮಾನತೇ ಹೈಂ, ವೇ ಉಸಕೇ ದ್ವಾರಾ ದೇವಲೋಕಾದಿಕೇ ಕ್ಲೇಶಕೀ
ಪರಮ್ಪರಾ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹುಏ ಸಂಸಾರಮೇಂ ಪರಿಭ್ರಮಣ ಕರತೇ ಹೈಂಃ ಕಿನ್ತು ಯದಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾನುಭೂತಿಲಕ್ಷಣ ನಿಶ್ಚಯಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೋ ಮಾನೇ
ಔರ ನಿಶ್ಚಯಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕಾ ಅನುಷ್ಠಾನ ಕರನೇಕೀ ಶಕ್ತಿಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ನಿಶ್ಚಯಸಾಧಕ ಶುಭಾನುಷ್ಠಾನ ಕರೇಂ, ತೋ ವೇ ಸರಾಗ
ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಹೈಂ ಔರ ಪರಮ್ಪರಾಸೇ ಮೋಕ್ಷ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ. –ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ವ್ಯವಹಾರ–ಏಕಾನ್ತಕೇ ನಿರಾಕರಣಕೀ ಮುಖ್ಯತಾಸೇ ದೋ
ವಾಕ್ಯ ಕಹೇ ಗಯೇ.
[ಯಹಾಂ ಜೋ ‘ಸರಾಗ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ’ ಜೀವ ಕಹೇ ಉನ ಜೀವೋಂಕೋ ಸಮ್ಯಗ್ದರ್ಶನ ತೋ ಯಥಾರ್ಥ ಹೀ ಪ್ರಗಟ ಹುಆ ಹೈ
ಪರನ್ತು ಚಾರಿತ್ರ–ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಉನ್ಹೇಂ ಮುಖ್ಯತಃ ರಾಗ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೋನೇಸೇ ‘ಸರಾಗ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ’ ಕಹಾ ಹೈ ಐಸಾ ಸಮಝನಾ.
ಔರ ಉನ್ಹೇಂ ಜೋ ಶುಭ ಅನುಷ್ಠಾನ ಹೈ ವಹ ಮಾತ್ರ ಉಪಚಾರಸೇ ಹೀ ‘ನಿಶ್ಚಯಸಾಧಕ [ನಿಶ್ಚಯಕೇ ಸಾಧನಭೂತ]’ ಕಹಾ ಗಯಾ
ಹೈ ಐಸಾ ಸಮಝನಾ.

Page 258 of 264
PDF/HTML Page 287 of 293
single page version

೨೫೮
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ವಿಲೋಚನಪುಟಾಃ ಕಿಮಪಿ ಸ್ವಬುದ್ಧಯಾವಲೋಕ್ಯ ಯಥಾಸುಖಮಾಸತೇ, ತೇ ಖಲ್ವವಧೀರಿತಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಾ
ಅಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಮಲಭಮಾನಾ ಅನ್ತರಾಲ ಏವ ಪ್ರಮಾದಕಾದಮ್ಬರೀಮದಭರಾಲಸಚೇತಸೋ ಮತ್ತಾ ಇವ, ಮೂರ್ಚ್ಛಿತಾ
ಇವ, ಸುಷುಪ್ತಾ ಇವ, ಪ್ರಭೂತಘೃತಸಿತೋಪಲಪಾಯಸಾಸಾದಿತಸೌಹಿತ್ಯಾ ಇವ, ಸಸುಲ್ಬಣಬಲ–ಸಞ್ಜನಿತಜಾಡಯಾ ಇವ,
ದಾರುಣಮನೋಭ್ರಂಶವಿಹಿತ ಮೋಹಾ ಇವ, ಮುದ್ರಿತವಿಶಿಷ್ಟಚೈತನ್ಯಾ ವನಸ್ಪತಯ ಇವ,
-----------------------------------------------------------------------------
ಹುಏ, ಆಂಖೋಂಕೋ ಅಧಮುನ್ದಾ ರಖಕರ ಕುಛಭೀ ಸ್ವಬುದ್ಧಿಸೇ ಅವಲೋಕ ಕರ ಯಥಾಸುಖ ರಹತೇ ಹೈಂ [ಅರ್ಥಾತ್
ಸ್ವಮತಿಕಲ್ಪನಾಸೇ ಕುಛ ಭೀ ಭಾಸಕೀ ಕಲ್ಪನಾ ಕರಕೇ ಇಚ್ಕಾನುಸಾರ– ಜೈಸೇ ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋ ವೈಸೇ–ರಹತೇ ಹೈಂ],
ವೇ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಕೋ ತಿರಸ್ಕಾರತೇ ಹುಏ, ಅಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವಕೋ ಉಪಲಬ್ಧ ನಹೀಂ ಕರತೇ
ಹುಏ, ಅಂತರಾಲಮೇಂ ಹೀ [–ಶುಭ ತಥಾ ಶುದ್ಧಕೇ ಅತಿರಿಕ್ತ ಶೇಷ ತೀಸರೀ ಅಶುಭ ದಶಾಮೇಂ ಹೀ], ಪ್ರಮಾದಮದಿರಾಕೇ
ಮದಸೇ ಭರೇ ಹುಏ ಆಲಸೀ ಚಿತ್ತವಾಲೇ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಮತ್ತ [ಉನ್ಮತ್ತ] ಜೈಸೇ, ಮೂರ್ಛಿತ ಜೈಸೇ, ಸುಷುಪ್ತ ಜೈಸೇ, ಬಹುತ
ಘೀ–ಶಕ್ಕರ ಖೀರ ಖಾಕರ ತೃಪ್ತಿಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ [ತೃಪ್ತ ಹುಏ] ಹೋಂ ಐಸೇ, ಮೋಟೇ ಶರೀರಕೇ ಕಾರಣ ಜಡತಾ [–
ಮಂದತಾ, ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತಾ] ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಈ ಹೋ ಐಸೇ, ದಾರುಣ ಬುದ್ಧಿಭ್ರಂಶಸೇ ಮೂಢತಾ ಹೋ ಗಈ ಹೋ ಐಸೇ, ಜಿಸಕಾ
ವಿಶಿಷ್ಟಚೈತನ್ಯ ಮುಂದ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ಯಥಾಸುಖ = ಇಚ್ಛಾನುಸಾರ; ಜೈಸೇ ಸುಖ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋ ವೈಸೇ; ಯಥೇಚ್ಛರೂಪಸೇ. [ಜಿನ್ಹೇಂ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯಕೇ [ನಿಶ್ಚಯನಯಕೇ]
ವಿಷಯಭೂತ ಶುದ್ಧಾತ್ಮದ್ರವ್ಯಕಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಶ್ರದ್ಧಾನ ಯಾ ಅನುಭವ ನಹೀಂ ಹೈ ತಥಾ ಉಸಕೇ ಲಿಏ ಉತ್ಸುಕತಾ ಯಾ ಪ್ರಯತ್ನ ನಹೀಂ ಹೈ,
ಐಸಾ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಜೋ ನಿಜ ಕಲ್ಪನಾಸೇ ಅಪನೇಮೇಂ ಕಿಂಚಿತ ಭಾಸ ಹೋನೇಕೀ ಕಲ್ಪನಾ ಕರಕೇ ನಿಶ್ಚಿಂತರೂಪಸೇ ಸ್ವಚ್ಛಂದಪೂರ್ವಕ
ವರ್ತತೇ ಹೈಂ. ‘ಜ್ಞಾನೀ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೀ ಜೀವೋಂಕೋ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ದಶಾಮೇಂ ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿಕೇ ಸಾಥ–ಸಾಥ ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ಶುಭ ಭಾವ ಭೀ
ಹೋತೇ ಹೈಂ’–ಇಸ ಬಾತಕೀ ಶ್ರದ್ಧಾ ನಹೀಂ ಕರತೇ, ಉನ್ಹೇಂ ಯಹಾಂ ಕೇವಲ ನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಕಹಾ ಹೈ.]

೨. ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೀ ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವೋಂಕೋ ಸವಿಕಲ್ಪ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ದಶಾಮೇಂ [ಛಠವೇಂ ಗುಣಸ್ಥಾನ ತಕ] ವ್ಯವಹಾರನಯಕೀ ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ
ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ಭಿನ್ನಸಾಧ್ಯಸಾಧನಭಾವ ಹೋತಾ ಹೈಂ ಅರ್ಥಾತ್ ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ನವ ಪದಾರ್ಥೋಂ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ, ಅಂಗಪೂರ್ವ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಔರ
ಶ್ರಾವಕ–ಮುನಿಕೇ ಆಚಾರ ಸಮ್ಬನ್ಧೀ ಶುಭ ಭಾವ ಹೋತೇ ಹೈಂ.–ಯಹ ವಾತ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಜೀವ ನಹೀಂ ಮಾನತಾ ಅರ್ಥಾತ್
[ಆಂಶಿಕ ಶುದ್ಧಿಕೇ ಸಾಥಕೀ] ಶುಭಭಾವವಾಲೀ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ದಶಾಕೋ ವೇ ನಹೀಂ ಶ್ರದ್ಧತೇ ಔರ ಸ್ವಯಂ ಅಶುಭ ಭಾವೋಂಮೇಂ ವರ್ತತೇ ಹೋನೇ
ಪರ ಭೀ ಅಪನೇಮೇಂ ಉಚ್ಚ ಶುದ್ಧ ದಶಾಕೀ ಕಲ್ಪನಾ ಕರಕೇ ಸ್ವಚ್ಛಂದೀ ರಹತೇ ಹೈಂ.

Page 259 of 264
PDF/HTML Page 288 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೫೯
ಮೌನೀನ್ದ್ರೀಂ ಕರ್ಮಚೇತನಾಂ ಪುಣ್ಯಬನ್ಧಭಯೇನಾನವಲಮ್ಬಮಾನಾ ಅನಾಸಾದಿತಪರಮನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯರೂಪಜ್ಞಾನಚೇತನಾವಿಶ್ರಾನ್ತಯೋ
ವ್ಯಕ್ತಾವ್ಯಕ್ತಪ್ರಮಾದತನ್ತ್ರಾ ಅರಮಾಗತಕರ್ಮ–ಫಲಚೇತನಾಪ್ರಧಾನಪ್ರವೃತ್ತಯೋ ವನಸ್ಪತಯ ಇವ ಕೇವಲಂ ಪಾಪಮೇವ ಬಧ್ನನ್ತಿ.
ಉಕ್ತಞ್ಚ–‘‘ಣಿಚ್ಛಯಮಾಲಮ್ಬಂತಾ ಣಿಚ್ಛಯದೋ ಣಿಚ್ಛಯಂ ಅಯಾಣಂತಾ. ಣಾಸಂತಿ ಚರಣಕರಣಂ ಬಾಹರಿಚರಣಾಲಸಾ
ಕೇಈ’’..
-----------------------------------------------------------------------------
ಗಯಾ ಹೈ ಐಸೀ ವನಸ್ಪತಿ ಜೈಸೇ, ಮುನೀಂದ್ರಕೀ ಕರ್ಮಚೇತನಾಕೋ ಪುಣ್ಯಬಂಧಕೇ ಭಯಸೇ ನಹೀಂ ಅವಲಮ್ಬತೇ ಹುಏ ಔರ ಪರಮ
ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯರೂಪ ಜ್ಞಾನಚೇತನಾಮೇಂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ನಹೀಂ ಹೋತೇ ಹುಏ, [ಮಾತ್ರ] ವ್ಯಕ್ತ–ಅವ್ಯಕ್ತ ಪ್ರಮಾದಕೇ ಆಧೀನ ವರ್ತತೇ
ಹುಏ, ಪ್ರಾಪ್ತ ಹುಏ ಹಲಕೇ [ನಿಕೃಃಷ್ಟ] ಕರ್ಮಫಲಕೀ ಚೇತನಾಕೇ ಪ್ರಧಾನಪನೇವಾಲೀ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಜಿಸೇ ವರ್ತತೀ ಹೈ ಐಸೀ
ವನಸ್ಪತಿಕೀ ಭಾಂತಿ, ಕೇವಲ ಪಾಪಕೋ ಹೀ ಬಾಂಧತೇ ಹೈ. ಕಹಾ ಭೀ ಹೈ ಕಿಃ–– ಣಿಚ್ಛಯಮಾಲಮ್ಬಂತಾ ಣಿಚ್ಛಯದೋ
ಣಿಚ್ಛಯಂ ಅಯಾಣಂತಾ. ಣಾಸಂತಿ ಚರಣಕರಣಂ ಬಾಹರಿಚರಣಾಲಸಾ ಕೇಈ.. [ಅರ್ಥಾತ್ ನಿಶ್ಚಯಕಾ ಅವಲಮ್ಬನ ಲೇನೇ ವಾಲೇ
ಪರನ್ತು ನಿಶ್ಚಯಸೇ [ವಾಸ್ತವಮೇಂ] ನಿಶ್ಚಯಕೋ ನಹೀಂ ಜಾನನೇ ವಾಲೇ ಕಈ ಜೀವ ಬಾಹ್ಯ ಚರಣಮೇಂ ಆಲಸೀ ವರ್ತತೇ ಹುಏ
ಚರಣಪರಿಣಾಮಕಾ ನಾಶ ಕರತೇ ಹೈಂ.]
-------------------------------------------------------------------------
೧. ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಜೀವ ಪುಣ್ಯಬನ್ಧಕೇ ಭಯಸೇ ಡರಕರ ಮಂದಕಷಾಯರೂಪ ಶುಭಭಾವ ನಹೀಂ ಕರತೇ ಔರ ಪಾಪಬನ್ಧಕೇ
ಕಾರಣಭೂತ ಅಶುಭಭಾವೋಂಕಾ ಸೇವನ ತೋ ಕರತೇ ರಹತೇ ಹೈಂ. ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ವೇ ಪಾಪಬನ್ಧ ಹೀ ಕರತೇ ಹೈಂ.

೨. ಇಸ ಗಾಥಾಕೀ ಸಂಸ್ಕೃತ ಛಾಯಾ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಹೈೇಃ ನಿಶ್ಚಯಮಾಲಮ್ಬನ್ತೋ ನಿಶ್ಚಯತೋ ನಿಶ್ಚಯಮಜಾನನ್ತಃ. ನಾಶಯನ್ತಿ ಚರಣಕರಣಂ
ಬಾಹ್ಯಚರಣಾಲಸಾಃ ಕೇಽಪಿ..
೩. ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವರಚಿತ ಟೀಕಾಮೇಂ [ವ್ಯವಹಾರ–ಏಕಾನ್ತಕಾ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣ ಕರನೇಕೇ ಪಶ್ಚಾತ್ ತುರನ್ತ ಹೀ] ನಿಶ್ಚಯಏಕಾನ್ತಕಾ
ನಿಮ್ನಾನುಸಾರ ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈಃ–
ಔರ ಜೋ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ವರ್ತತೇ ಹುಏ ರಾಗಾದಿವಿಕಲ್ಪರಹಿತ ಪರಮಸಮಾಧಿರೂಪ ಶುದ್ಧ ಆತ್ಮಾಕೋ ಉಪಲಬ್ಧ ನಹೀಂ
ಕರತೇ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ, ಮುನಿಕೋ [ವ್ಯವಹಾರಸೇ] ಆಚರನೇಯೋಗ್ಯ ಷಡ್–ಆವಶ್ಯಕಾದಿರೂಪ ಅನುಷ್ಠಾನಕೋ ತಥಾ ಶ್ರಾವಕಕೋ
[ವ್ಯವಹಾರಸೇ] ಆಚರನೇಯೋಗ್ಯ ದಾನಪೂಜಾದಿರೂಪ ಅನುಷ್ಠಾನಕೋ ದೂಷಣ ದೇತೇ ಹೈಂ, ವೇ ಭೀ ಉಭಯಭ್ರಷ್ಟ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ನಿಶ್ಚಯವ್ಯವಹಾರ–
ಅನುಷ್ಠಾನಯೋಗ್ಯ ಅವಸ್ಥಾಂತರಕೋ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ ಹುಏ ಪಾಪಕೋ ಹೀ ಬಾಂಧತೇ ಹೈಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ಕೇವಲ ನಿಶ್ಚಯ–ಅನುಷ್ಠಾನರೂಪ ಶುದ್ಧ
ಅವಸ್ಥಾಸೇ ಭಿನ್ನ ಐಸೀ ಜೋ ನಿಶ್ಚಯ–ಅನುಷ್ಠಾನ ಔರ ವ್ಯವಹಾರಅನುಷ್ಠಾನವಾಲೀ ಮಿಶ್ರ ಅವಸ್ಥಾ ಉಸೇ ನಹೀಂ ಜಾನತೇ ಹುಏ ಪಾಪಕೋ
ಹೀ ಬಾಂಧತೇ ಹೈಂ], ಪರನ್ತು ಯದಿ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾನುಷ್ಠಾನರೂಪ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೋ ಔರ ಉಸಕೇ ಸಾಧಕಭೂತ [ವ್ಯವಹಾರಸಾಧನರೂಪ]
ವ್ಯವಹಾರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೋ ಮಾನೇ, ತೋ ಭಲೇ ಚಾರಿತ್ರಮೋಹಕೇ ಉದಯಕೇ ಕಾರಣ ಶಕ್ತಿಕಾ ಅಭಾವ ಹೋನೇಸೇ ಶುಭ–ಅನುಷ್ಠಾನ ರಹಿತ ಹೋಂ
ತಥಾಪಿ – ಯದ್ಯಪಿ ವೇ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಭಾವನಾಸಾಪೇಕ್ಷ ಶುಭ–ಅನುಷ್ಠಾನರತ ಪುರುಷೋಂ ಜೈಸೇ ನಹೀಂ ಹೈಂ ತಥಾಪಿ–ಸರಾಗ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಾದಿ ದ್ವಾರಾ
ವ್ಯವಹಾರಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಹೈ ಔರ ಪರಮ್ಪರಾಸೇ ಮೋಕ್ಷ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರತೇ ಹೈಂ.––ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ನಿಶ್ಚಯ–ಏಕಾನ್ತಕೇ ನಿರಾಕರಣಕೀ
ಮುಖ್ಯತಾಸೇ ದೋ ವಾಕ್ಯ ಕಹೇ ಗಯೇ.

Page 260 of 264
PDF/HTML Page 289 of 293
single page version

೨೬೦
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ಯೇ ತು ಪುನರಪುನರ್ಭವಾಯ ನಿತ್ಯವಿಹಿತೋದ್ಯೋಗಮಹಾಭಾಗಾ ಭಗವನ್ತೋ ನಿಶ್ಚಯವ್ಯವಹಾರಯೋರನ್ಯತ–
ರಾನವಲಮ್ಬನೇನಾತ್ಯನ್ತಮಧ್ಯಸ್ಥೀಭೂತಾಃ
-----------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------
[ಯಹಾಂ ಜಿನ ಜೀವೋಂಕೋ ‘ವ್ಯವಹಾರಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಕಹಾ ಹೈ ವೇ ಉಪಚಾರಸೇ ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಹೈಂ ಐಸಾ ನಹೀಂ ಸಮಝನಾ. ಪರನ್ತು ವೇ ವಾಸ್ತವಮೇಂ
ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಹೈಂ ಐಸಾ ಸಮಝನಾ. ಉನ್ಹೇಂ ಚಾರಿತ್ರ–ಅಪೇಕ್ಷಾಸೇ ಮುಖ್ಯತಃ ರಾಗಾದಿ ವಿದ್ಯಮಾನ ಹೋನೇಸೇ ಸರಾಗ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವವಾಲೇ ಕಹಕರ
‘ವ್ಯವಹಾರಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ’ ಕಹಾ ಹೈ. ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವನೇ ಸ್ವಯಂ ಹೀ ೧೫೦–೧೫೧ ವೀಂ ಗಾಥಾಕೀ ಟೀಕಾಮೇಂ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ – ಜಬ
ಯಹ ಜೀವ ಆಗಮಭಾಷಾಸೇ ಕಾಲಾದಿಲಬ್ಧಿರೂಪ ಔರ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಭಾಷಾಸೇ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾಭಿಮುಖ ಪರಿಣಾಮರೂಪ ಸ್ವಸಂವೇದನಜ್ಞಾನಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ
ಕರತಾ ಹೈ ತಬ ಪ್ರಥಮ ತೋ ವಹ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಾದಿ ಸಾತ ಪ್ರಕೃತಿಯೋಂಕೇ ಉಪಶಮ ಔರ ಕ್ಷಯೋಪಶಮ ದ್ವಾರಾ ಸರಾಗ–ಸಮ್ಯಗ್ದ್ರಷ್ಟಿ ಹೋತಾ
ಹೈ.]
೧. ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರಕೇ ಸುಮೇಲಕೀ ಸ್ಪಷ್ಟತಾಕೇ ಲಿಯೇ ಪೃಷ್ಠ ೨೫೮ಕಾ ಪದ ಟಿಪ್ಪಣ ದೇಖೇಂ.
೨. ಮಹಾಭಾಗ = ಮಹಾ ಪವಿತ್ರ; ಮಹಾ ಗುಣವಾನ; ಮಹಾ ಭಾಗ್ಯಶಾಲೀ.
೩. ಮೋಕ್ಷಕೇ ಲಿಯೇ ನಿತ್ಯ ಉದ್ಯಮ ಕರನೇವಾಲೇ ಮಹಾಪವಿತ್ರ ಭಗವಂತೋಂಕೋ [–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗೀ ಜ್ಞಾನೀ ಜೀವೋಂಕೋ] ನಿರನ್ತರ
ಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಿಕನಯಕೇ ವಿಷಯಭೂತ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಕಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಅವಲಮ್ಬನ ವರ್ತತಾ ಹೋನೇಸೇ ಉನ ಜೀವೋಂಕೋ ಉಸ ಅವಲಮ್ಬನಕೀ
ತರತಮತಾನುಸಾರ ಸವಿಕಲ್ಪ ದಶಾಮೇಂ ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ಶುದ್ಧಪರಿಣತಿ ತಥಾ ಶುಭಪರಿಣತಿಕಾ ಯಥೋಚಿತ ಸುಮೇಲ [ಹಠ ರಹಿತ]
ಹೋತಾ ಹೈ ಇಸಲಿಯೇ ವೇ ಜೀವ ಇಸ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ [೨೫೮ ವೇಂ ಪೃಷ್ಠ ಪರ] ಜಿನ್ಹೇಂ ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಕಹಾ ಹೈೇ ಐಸೇ
ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ನಹೀಂ ಹೈಂ ತಥಾ [೨೫೯ ವೇಂ ಪೃಷ್ಠ ಪರ] ಜಿನ್ಹೇಂ ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ ಕಹಾ ಹೈ ಐಸೇ
ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ ನಹೀಂ ಹೈಂ.
[ಅಬ ನಿಶ್ಚಯ–ವ್ಯವಹಾರ ದೋನೋಂಕಾ ಸುಮೇಲ ರಹೇ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ಪ್ರವರ್ತನ ಕರನೇವಾಲೇ ಜ್ಞಾನೀ
ಜೀವೋಂಕಾ ಪ್ರವರ್ತನ ಔರ ಉಸಕಾ ಫಲ ಕಹಾ ಜಾತಾ ಹೈಃ–
ಪರನ್ತು ಜೋ, ಅಪುನರ್ಭವಕೇ [ಮೋಕ್ಷಕೇ] ಲಿಯೇ ನಿತ್ಯ ಉದ್ಯೋಗ ಕರನೇವಾಲೇ ಮಹಾಭಾಗ ಭಗವನ್ತೋಂ, ನಿಶ್ಚಯ–
ವ್ಯವಹಾರಮೇಂಸೇ ಕಿಸೀ ಏಕಕಾ ಹೀ ಅವಲಮ್ಬನ ನಹೀಂ ಲೇನೇಸೇ [–ಕೇವಲನಿಶ್ಚಯಾವಲಮ್ಬೀ ಯಾ ಕೇವಲವ್ಯವಹಾರಾವಲಮ್ಬೀ
ನಹೀಂ ಹೋನೇಸೇ] ಅತ್ಯನ್ತ ಮಧ್ಯಸ್ಥ ವರ್ತತೇ ಹುಏ,

Page 261 of 264
PDF/HTML Page 290 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೬೧
ಶುದ್ಧಚೈತನ್ಯರೂಪಾತ್ಮತತ್ತ್ವವಿಶ್ರಾನ್ತಿವಿರಚನೋನ್ಮುಖಾಃ ಪ್ರಮಾದೋದಯಾನುವೃತ್ತಿ–ನಿವರ್ತಿಕಾಂ
ಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಪರಿಣತಿಂಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾನ್ನಿವಾರಯನ್ತೋಽತ್ಯನ್ತಮುದಾಸೀನಾ ಯಥಾಶಕ್ತಯಾಽಽತ್ಮಾನಮಾತ್ಮ–ನಾಽಽತ್ಮನಿ
ಸಂಚೇತಯಮಾನಾ ನಿತ್ಯೋಪಯುಕ್ತಾ ನಿವಸನ್ತಿ, ತೇ ಖಲು ಸ್ವತತ್ತ್ವವಿಶ್ರಾನ್ತ್ಯನುಸಾರೇಣ ಕ್ರಮೇಣ ಕರ್ಮಾಣಿ
ಸಂನ್ಯಸನ್ತೋಽತ್ಯನ್ತನಿಷ್ಪ್ರಮಾದಾನಿತಾನ್ತನಿಷ್ಕಮ್ಪಮೂರ್ತಯೋ ವನಸ್ಪತಿಭಿರೂಪಮೀಯಮಾನಾ ಅಪಿ
ದೂರನಿರಸ್ತಕರ್ಮಫಲಾನುಭೂತಯಃಕರ್ಮಾನುಭೂತಿನಿರುತ್ಸುಕಾಃಕೇವಲಜ್ಞಾನಾನುಭೂತಿಸಮುಪಜಾತತಾತ್ತ್ವಿಕಾ–
ನನ್ದನಿರ್ಭರತರಾಸ್ತರಸಾ ಸಂಸಾರಸಮುದ್ರಮುತ್ತೀರ್ಯ ಶಬ್ದ–ಬ್ರಹ್ಮಫಲಸ್ಯ ಶಾಶ್ವತಸ್ಯ ಭೋಕ್ತಾರೋ ಭವನ್ತೀತಿ.. ೧೭೨..
ಶುದ್ಧಚೈತನ್ಯರೂಪ ಆತ್ಮತತ್ತ್ವಮೇಂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಕೇ
ಅನುಸರಣ ಕರತೀ ಹುಈ ವೃತ್ತಿಕಾ ನಿವರ್ತನ ಕರನೇವಾಲೀ [ಟಾಲನೇವಾಲೀ] ಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಪರಿಣತಿಕೋ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇಂಸೇ
ವಾರತೇ ಹುಏ [–ಶುಭ ಕ್ರಿಯಾಕಾಣ್ಡಪರಿಣತಿ ಹಠ ರಹಿತ ಸಹಜರೂಪಸೇ ಭೂಮಿಕಾನುಸಾರ ವರ್ತತೀ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ
ಅಂತರಂಗಮೇಂ ಉಸೇ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯ ನಹೀಂ ದೇತೇ ಹುಏ], ಅತ್ಯನ್ತ ಉದಾಸೀನ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಆತ್ಮಾಕೋ ಆತ್ಮಾಸೇ
ಆತ್ಮಾಮೇಂ ಸಂಚೇತತೇ [ಅನುಭವತೇ] ಹುಏ ನಿತ್ಯ–ಉಪಯುಕ್ತ ರಹತೇ ಹೈಂ, ವೇ [–ವೇ ಮಹಾಭಾಗ ಭಗವನ್ತೋಂ], ವಾಸ್ತವಮೇಂ
ಸ್ವತತ್ತ್ವಮೇಂ ವಿಶ್ರಾಂತಿಕೇ ಅನುಸಾರ ಕ್ರಮಶಃ ಕರ್ಮಕಾ ಸಂನ್ಯಾಸ ಕರತೇ ಹುಏ [–ಸ್ವತತ್ತ್ವಮೇಂ ಸ್ಥಿರತಾ ಹೋತೀ ಜಾಯೇ
ತದನುಸಾರ ಶುಭ ಭಾವೋಂಕೋ ಛೋಡತೇ ಹುಏ], ಅತ್ಯನ್ತ ನಿಷ್ಪ್ರಮಾದ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಅತ್ಯನ್ತ ನಿಷ್ಕಂಪಮೂರ್ತಿ ಹೋನೇಸೇ ಜಿನ್ಹೇಂ
ವನಸ್ಪತಿಕೀ ಉಪಮಾ ದೀ ಜಾತೀ ಹೈ ತಥಾಪಿ ಜಿನ್ಹೋಂನೇೇ ಕರ್ಮಫಲಾನುಭೂತಿ ಅತ್ಯನ್ತ ನಿರಸ್ತ [ನಷ್ಟ] ಕೀ ಹೈ ಐಸೇ,
ಕರ್ಮಾನುಭೂತಿಕೇ ಪ್ರತಿ ನಿರುತ್ಸುಕ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಕೇವಲ [ಮಾತ್ರ] ಜ್ಞಾನಾನುಭೂತಿಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹುಏ ತಾತ್ತ್ವಿಕ ಆನನ್ದಸೇ
ಅತ್ಯನ್ತ ಭರಪೂರ ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಶೀಘ್ರ ಸಂಸಾರಸಮುದ್ರಕೋ ಪಾರ ಉತರಕರ, ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮಕೇ ಶಾಶ್ವತ ಫಲಕೇ [–
ನಿರ್ವಾಣಸುಖಕೇ] ಭೋಕ್ತಾ ಹೋತೇ ಹೈಂ.. ೧೭೨..
ಮಗ್ಗಪ್ಪಭಾವಣಟ್ಠಂ ಪವಯಣಭತ್ತಿಪ್ಪಚೋದಿದೇಣ ಮಯಾ.
ಭಣಿಯಂ ಪವಯಣಸಾರಂ ಪಂಚತ್ಥಿಯಸಂಗಹಂ ಸುತ್ತಂ.. ೧೭೩..
-----------------------------------------------------------------------------
ವಿರಚನಕೀ ಅಭಿಮುಖ [ಉನ್ಮುಖ] ವರ್ತತೇ ಹುಏ, ಪ್ರಮಾದಕೇ ಉದಯಕಾ
-------------------------------------------------------------------------
೧. ವಿರಚನ = ವಿಶೇಷರೂಪಸೇ ರಚನಾ; ರಚನಾ.
ಮೇಂ ಮಾರ್ಗ–ಉದ್ಯೋತಾರ್ಥ, ಪ್ರವಚನಭಕ್ತಿಥೀ ಪ್ರೇರಾಈನೇ,
ಕಹ್ಯುಂ ಸರ್ವಪ್ರವಚನ–ಸಾರಭೂತ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಸಂಗ್ರಹ’ ಸೂತ್ರನೇ. ೧೭೩.

Page 262 of 264
PDF/HTML Page 291 of 293
single page version

೨೬೨
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ಮಾರ್ಗಪ್ರಭಾವನಾರ್ಥಂ ಪ್ರವಚನಭಕ್ತಿಪ್ರಚೋದಿತೇನ ಮಯಾ.
ಭಣಿತಂ ಪ್ರವಚನಸಾರಂ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಸಂಗ್ರಹಂ ಸೂತ್ರಮ್.. ೧೭೩..
ಕರ್ತುಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾನಿರ್ವ್ಯೂಢಿಸೂಚಿಕಾ ಸಮಾಪನೇಯಮ್ . ಮಾರ್ಗೋ ಹಿ ಪರಮವೈರಾಗ್ಯಕರಣಪ್ರವಣಾ ಪಾರಮೇಶ್ವರೀ
ಪರಮಾಜ್ಞಾ; ತಸ್ಯಾ ಪ್ರಭಾವನಂ ಪ್ರಖ್ಯಾಪನದ್ವಾರೇಣ ಪ್ರಕೃಷ್ಟಪರಿಣತಿದ್ವಾರೇಣ ವಾ ಸಮುದ್ಯೋತನಮ್; ತದರ್ಥಮೇವ
ಪರಮಾಗಮಾನುರಾಗವೇಗಪ್ರಚಲಿತಮನಸಾ ಸಂಕ್ಷೇಪತಃ ಸಮಸ್ತವಸ್ತುತತ್ತ್ವಸೂಚಕತ್ವಾದತಿವಿಸ್ತೃತಸ್ಯಾಪಿ
-----------------------------------------------------------------------------
ಗಾಥಾ ೧೭೩
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಪ್ರವಚನಭಕ್ತಿಪ್ರಚೋದಿತೇನ ಮಯಾ] ಪ್ರವಚನಕೀ ಭಕ್ತಿಸೇ ಪ್ರೇರಿತ ಐಸೇ ಮೈನೇ [ಮಾರ್ಗಪ್ರಭಾವನಾರ್ಥಂ]
ಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರಭಾವಕೇ ಹೇತು [ಪ್ರವಚನಸಾರಂ] ಪ್ರವಚನಕೇ ಸಾರಭೂತ [ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಸಂಗ್ರಹಂ ಸೂತ್ರಮ್] ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’
ಸೂತ್ರ [ಭಣಿತಮ್] ಕಹಾ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಕರ್ತಾಕೀ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಕೀ ಪೂರ್ಣತಾ ಸೂಚಿತವಾಲೀ ಸಮಾಪ್ತಿ ಹೈ [ಅರ್ಥಾತ್ ಯಹಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರಕರ್ತಾ
ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವ ಅಪನೀ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಕೀ ಪೂರ್ಣತಾ ಸೂಚಿತ ಕರತೇ ಹುಏ ಶಾಸ್ತ್ರಸಮಾಪ್ತಿ ಕರತೇ ಹೈಂ].
ಮಾರ್ಗ ಅರ್ಥಾತ್ ಪರಮ ವೈರಾಗ್ಯ ಕೀ ಓರ ಢಲತೀ ಹುಈ ಪಾರಮೇಶ್ವರೀ ಪರಮ ಆಜ್ಞಾ [ಅರ್ಥಾತ್ ಪರಮ ವೈರಾಗ್ಯ
ಕರನೇಕೀ ಪರಮೇಶ್ವರಕೀ ಪರಮ ಆಜ್ಞಾ]; ಉಸಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾ ಅರ್ಥಾತ್ ಪ್ರಖ್ಯಾಪನ ದ್ವಾರಾ ಅಥವಾ ಪ್ರಕೃಷ್ಟ ಪರಿಣತಿ ದ್ವಾರಾ
ಉಸಕಾ ಸಮುದ್ಯೋತ ಕರನಾ; [ಪರಮ ವೈರಾಗ್ಯ ಕರನೇಕೀ ಜಿನಭಗವಾನಕೀ ಪರಮ ಆಜ್ಞಾಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾ ಅರ್ಥಾತ್ [೧]
ಉಸಕೀ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ–ವಿಜ್ಞಾಪನ–ಕರನೇ ದ್ವಾರಾ ಅಥವಾ [೨] ಪರಮವೈರಾಗ್ಯಮಯ ಪ್ರಕೃಷ್ಟ ಪರಿಣಮನ ದ್ವಾರಾ, ಉಸಕಾ
ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕಾರಸೇ ಉದ್ಯೋತ ಕರನಾ;] ಉಸಕೇ ಹೇತು ಹೀ [–ಮಾರ್ಗಕೀ ಪ್ರಭಾವನಾಕೇ ಲಿಯೇ ಹೀ], ಪರಮಾಗಮಕೀ ಓರಕೇ
ಅನುರಾಗಕೇ ವೇಗಸೇ ಜಿಸಕಾ ಮನ ಅತಿ ಚಲಿತ ಹೋತಾ ಥಾ ಐಸೇ ಮೈಂನೇ ಯಹ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ ನಾಮಕಾ ಸೂತ್ರ
ಕಹಾ–ಜೋ ಕಿ ಭಗವಾನ ಸರ್ವಜ್ಞ ದ್ವಾರಾ ಉಪಜ್ಞ ಹೋನೇಸೇ [–ವೀತರಾಗ ಸರ್ವಜ್ಞ ಜಿನಭಗವಾನನೇ ಸ್ವಯಂ ಜಾನಕರ
ಪ್ರಣೀತ ಕಿಯಾ ಹೋನೇಸೇ] ‘ಸೂತ್ರ’ ಹೈ, ಔರ ಜೋ ಸಂಕ್ಷೇಪಸೇ ಸಮಸ್ತವಸ್ತುತತ್ತ್ವಕಾ [ಸರ್ವ ವಸ್ತುಓಂಕೇ ಯಥಾರ್ಥ
ಸ್ವರೂಪಕಾ] ಪ್ರತಿಪಾದನ ಕರತಾ ಹೋನೇಸೇ, ಅತಿ ವಿಸ್ತೃತ ಐಸೇ ಭೀ ಪ್ರವಚನಕೇ ಸಾರಭೂತ ಹೈಂ [–ದ್ವಾದಶಾಂಗರೂಪಸೇ
ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಐಸೇ ಭೀ ಜಿನಪ್ರವಚನಕೇ ಸಾರಭೂತ ಹೈಂ].

Page 263 of 264
PDF/HTML Page 292 of 293
single page version

ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
[
೨೬೩
ಪ್ರವಚನಸ್ಯ ಸಾರಭೂತಂ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಾ–ಭಿಧಾನಂ ಭಗವತ್ಸರ್ವಜ್ಞೋಪಜ್ಞತ್ವಾತ್ ಸೂತ್ರಮಿದಮಭಿಹಿತಂ ಮಯೇತಿ.
ಅಥೈವಂ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರಃ ಪ್ರಾರಬ್ಧಸ್ಯಾನ್ತ–ಮುಪಗಮ್ಯಾತ್ಯನ್ತಂ ಕೃತಕೃತ್ಯೋ ಭೂತ್ವಾ ಪರಮನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯರೂಪೇ ಶುದ್ಧಸ್ವರೂಪೇ ವಿಶ್ರಾನ್ತ
ಇತಿ ಶ್ರದ್ಧೀಯತೇ.. ೧೭೩..
ಇತಿ ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾಯಾಂ ನವಪದಾರ್ಥಪುರಸ್ಸರಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಞ್ಚವರ್ಣನೋ ದ್ವಿತೀಯಃ ಶ್ರುತಸ್ಕನ್ಧಃ ಸಮಾಪ್ತಃ..
ಸ್ವಶಕ್ತಿಸಂಸೂಚಿತವಸ್ತುತತ್ತ್ವೈ–
ರ್ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಕೃತೇಯಂ ಸಮಯಸ್ಯ ಶಬ್ದೈಃ.
ಸ್ವರೂಪಗುಪ್ತಸ್ಯ ನ ಕಿಂಚಿದಸ್ತಿ
ಕರ್ತವ್ಯಮೇವಾಮೃತಚನ್ದ್ರಸೂರೇಃ.. ೮..
-----------------------------------------------------------------------------
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರ [ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವ] ಪ್ರಾರಮ್ಭ ಕಿಯೇ ಹುಏ ಕಾರ್ಯಕೇ ಅನ್ತಕೋ ಪಾಕರ,
ಅತ್ಯನ್ತ ಕೃತಕೃತ್ಯ ಹೋಕರ, ಪರಮನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯರೂಪ ಶುದ್ಧಸ್ವರೂಪಮೇಂ ವಿಶ್ರಾಂತ ಹುಏ [–ಪರಮ ನಿಷ್ಕರ್ಮಪನೇರೂಪ
ಶುದ್ಧಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಸ್ಥಿರ ಹುಏ] ಐಸೇ ಶ್ರದ್ಧೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ಐಸೀ ಹಮ ಶ್ರದ್ಧಾ ಕರತೇ ಹೈಂ].. ೧೭೩..
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ [ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ ಶ್ರೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ಶ್ರೀಮದ್
ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವವಿರಚಿತ] ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾ ನಾಮಕೀ ಟೀಕಾಮೇಂ ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ ನಾಮಕಾ
ದ್ವಿತೀಯ ಶ್ರುತಸ್ಕನ್ಧ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ.

[ಅಬ, ‘ಯಹ ಟೀಕಾ ಶಬ್ದೋನೇ ಕೀ ಹೈ, ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಸೂರಿನೇ ನಹೀಂ’ ಐಸೇ ಅರ್ಥಕಾ ಏಕ ಅನ್ತಿಮ ಶ್ಲೋಕ ಕಹಕರ
ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವ ಟೀಕಾಕೀ ಪೂರ್ಣಾಹುತಿ ಕರತೇ ಹೈಂಃ]
[ಶ್ಲೋಕಾರ್ಥಃ–] ಅಪನೀ ಶಕ್ತಿಸೇ ಜಿನ್ಹೋಂನೇ ವಸ್ತುಕಾ ತತ್ತ್ವ [–ಯಥಾರ್ಥ ಸ್ವರೂಪ] ಭಲೀಭಾಂತಿ ಕಹಾ ಹೈ
ಐಸೇ ಶಬ್ದೋಂನೇ ಯಹ ಸಮಯಕೀ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ [–ಅರ್ಥಸಮಯಕಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಅಥವಾ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ಟೀಕಾ]
ಕೀ ಹೈ; ಸ್ವರೂಪಗುಪ್ತ [–ಅಮೂರ್ತಿಕ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ರ ಸ್ವರೂಪಮೇಂ ಗುಪ್ತ] ಅಮೃತಚಂದ್ರಸೂರಿಕಾ [ಉಸಮೇಂ] ಕಿಂಚಿತ್ ಭೀ ಕರ್ತವ್ಯ
ನಹೀ ಹೈಂ .. [೮]..

Page 264 of 264
PDF/HTML Page 293 of 293
single page version

೨೬೪
] ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ
[ಭಗವಾನಶ್ರೀಕುನ್ದಕುನ್ದ
ಇತಿ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಾಭಿಧಾನಸ್ಯ ಸಮಯಸ್ಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಸಮಾಪ್ತಾ.
-----------------------------------------------------------------------------
ಇಸ ಪ್ರಕಾರ [ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವತ್ಕುನ್ದಕುನ್ದಾಚಾರ್ಯದೇವಪ್ರಣೀತ] ಶ್ರೀ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ ನಾಮಕ ಸಮಯಕೀ ಅರ್ಥಾತ್
ಶಾಸ್ತ್ರಕೀ [ಶ್ರೀಮದ್ ಅಮೃತಚನ್ದ್ರಾಚಾರ್ಯದೇವವಿರಚಿತ ಸಮಯವ್ಯಾಖ್ಯಾ ನಾಮಕೀ] ಟೀಕಾಕೇ ಶ್ರೀ ಹಿಂಮತಲಾಲ ಜೇಠಾಲಾಲ
ಶಾಹ ಕೃತ ಗುಜರಾತೀ ಅನುವಾದಕಾ ಹಿನ್ದೀ ರೂಪಾನ್ತರ ಸಮಾಪ್ತ ಹುಆ.

ಸಮಾಪ್ತ