Panchastikay Sangrah-Hindi (Malayalam transliteration). Introduction; Edition Information; Shree KanjiSwami; Thanks and Our Request; Version History; Arpan; Sadgurudev stuti; Publisher's Note; About Kundkund Acharya; Translator's Notes; Method of understanding shastras.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 15

 

Page -28 of 264
PDF/HTML Page 1 of 293
single page version

background image
ഭഗവാനശ്രീകുന്ദകുന്ദ കഹാന ജൈന ശാസ്ത്രമാലാ, പുഷ്പ–൧൪
ര്ജ്ഞ.
ശ്രത്ന്ന്ര്്ര
ശ്ര
ിസ്്ര
മൂല ഗാഥാഏം, സംസ്കൃത ഛായാ, ഗുജരാതീ പദ്യാനുവാദ,
ശ്രീ അമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവവിരചിത സംസ്കൃത ‘സമയവ്യാഖ്യാ’
ടീകാ ഔര ഉസകേ ഗുജരാതീ അനുവാദകേ
ഹിന്ദീ രൂപാന്തര സഹിത
ഗുജരാതീ ഗദ്യപദ്യാനുവാദകഃ
ഹിമ്മതലാല ജേഠാലാല ശാഹ
ഗുജരാതീ അനുവാദ കാ ഹിന്ദീ രൂപാന്തരകാര
മഗനലാല ജൈന
പ്രകാശകഃ
ശ്രീ ദിഗമ്ബര ജൈന സ്വാഘ്യായമന്ദിര ട്രസ്ട
സോനഗഢ – ൩൬൪൨൫൦ [സൌരാഷ്ട്ര]

Page -27 of 264
PDF/HTML Page 2 of 293
single page version

background image
ഃ പ്രാപ്തിസ്ഥാനഃ
ശ്രീ ദിഗമ്ബര ജൈന സ്വാഘ്യായമന്ദിര ട്രസ്ട,
സോനഗഢ – ൩൬൪൨൫൦ [സൌരാഷ്ട്ര]






ജിനേന്ദ്രമഹിമാ ഏവം സത്സ്വാഘ്യായകാ യുഗ പ്രവര്താനേ വാലേ
പൂജ്യ ഗുരുദേവ ശ്രീ കാനജീസ്വാമീകീ
ജന്മശതാബ്ദീകേ മംഗല അവസര പര
[വൈ൰ ശു൰ ൨, വി൰ സം൰ ൨൦൪൫ സേ വൈ൰ ശു൰ ൨, വി൰ സം൰ ൨൦൪൬]
ശ്രീ ദിഗമ്ബര ജൈന സ്വാഘ്യായമന്ദിര ട്രസ്ട
സോനഗഢ ദ്വാരാ പ്രകാശിത








മുദ്രകഃ
ജ്ഞാനചന്ദ ജൈന,
കഹാന മുദ്രണാലയ, സോനഗഢ – ൩൬൪൨൫൦ [സൌരാഷ്ട്ര]

Page -26 of 264
PDF/HTML Page 3 of 293
single page version

background image
പരമ പൂജ്യ ആത്മജ്ഞസംത ശ്രീ കാനജീസ്വാമീ

Page -25 of 264
PDF/HTML Page 4 of 293
single page version

background image
THANKS & OUR REQUEST
Shree PunchAstikaiSangrah (Hindi) has been typed into
electronic form by Atmaarthis in India and USA whose
motivation was to study this great shastra and in the
process also make it available to the whole world.
These Atmaarthis have no desire for recognition and have
requested that their names are not mentioned.
However, AtmaDharma.com wishes to thank these Atmaarthis for
their efforts in making this shastra available to the whole world.
Our request to you:
1) Great care has been taken to ensure this electronic version of
Shree PunchAstikaiSangrah (Hindi) is a faithful copy of the paper
version. However if you find any errors please inform us on
so that we can make this beautiful work
even more accurate.
2) Keep checking the version number of the on-line shastra so
that if corrections have been made you can replace your copy with
the corrected one.


VERSION HISTORY
Version number Date Changes
001 8 June 2008 First electronic version

Page -24 of 264
PDF/HTML Page 5 of 293
single page version

background image


അര്പണ

ജിന്ഹോംനേ ഇസ പാമര പര അപാര ഉപകാര കിയാ ഹൈ, ജിനകീ പ്രേരണാ
ഔര കൃപാസേ ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’ കാ യഹ അനുവാദ ഹുആ ഹൈ,
ജോ ശ്രീ കുന്ദകുന്ദഭഗവാനകേ അസാധാരണ ഭക്ത ഹൈം, പാ ച
അസ്തികായോംമേം സാരഭൂത ഐസേ ശുദ്ധജീവാസ്തികായകാ
അനുഭവ കരകേ ജോ സ്വ–പര കല്യാണ സാധ രഹേ ഹൈം,
ഔര ജിനകീ അനുഭവഝരതീ കല്യാണമയീ
ശക്തിശാലീ വാണീകേ പരമപ്രതാപസേ പാ ച
അസ്തികായോംകീ സ്വതംത്രതാകാ സിദ്ധാംത
തഥാ ശുദ്ധ ജീവാസ്തികായകീ
അനുഭൂതികീ മഹിമാ സാരേ
ഭാരതമേം ഗൂ ജ രഹീ ഹൈ, ഉന
പരമപൂജ്യ പരോപകാരീ
കല്യാണമൂര്തി സദ്ഗുരുദേവ
ശ്രീകാനജീസ്വാമീകോ
യഹ അനുവാദ പുഷ്പ
അത്യന്ത ഭക്തിഭാവ
സേ അര്പണ
കരതാ
ഹൂ .



ഗുജരാതീ
അനുവാദകഃ
ഹിമ്മതലാല ജേഠാലാല ശാഹ

Page -23 of 264
PDF/HTML Page 6 of 293
single page version

background image
ശ്രീ സദ്ഗുരുദേവ–സ്തുതി
[ഹരിഗീത]
സംസാരസാഗര താരവാ ജിനവാണീ ഛേ നൌകാ ഭലീ,
ജ്ഞാനീ സുകാനീ മളയാ ബിനാ ഏ നാവ പണ താരേ നഹീം;
ആ കാളമാം ശുദ്ധാത്മജ്ഞാനീ സുകാനീ ബഹു ബഹു ദോഹ്യലോ,
മുജ പുണ്യരാശി ഫളയോ അഹോ! ഗുരു ക്ഹാന തും നാവിക മളയോ.
[അനുഷ്ടുപ]
അഹോ! ഭക്ത ചിദാത്മാനാ, സീമംധര–വീര–കുംദനാ!
ബാഹ്യാംതര വിഭവോ താരാ, താരേ നാവ മുമുക്ഷുനാം.
[ശിഖരിണീ]
സദ്രാ ദ്രഷ്ടി താരീ വിമള നിജ ചൈതന്യ നീരഖേ,
അനേ ജ്ഞപ്തിമാംഹീ ദരവ–ഗുണ–പര്യായ വിലസേ;
നിജാലംബീഭാവേ പരിണതി സ്വരൂപേ ജഈ ഭളേ,
നിമിത്തോ വഹേവാരോ ചിദഘന വിഷേ കാംഈ ന മളേ.
[ശാര്ദൂലവിക്രീഡിത]
ഹൈയും ‘സത സത, ജ്ഞാന ജ്ഞാന’ ധബകേ നേ വജ്രവാണീ ഛൂടേ,
ജേ വജ്രേ സുമുമുക്ഷു സത്ത്വ ഝളകേ; പരദ്രവ്യ നാതോ തൂടേ;
–രാഗദ്വേഷ രുചേ ന, ജംപ ന വളേ ഭാവേംദ്രിമാം–അംശമാം,
ടംകോത്കീര്ണ അകംപ ജ്ഞാന മഹിമാ ഹൃദയേ രഹേ സര്വദാ.
[വസംതതിലകാ]
നിത്യേ സുധാഝരണ ചംദ്ര! തനേ നമും ഹും,
കരുണാ അകാരണ സമുദ്ര! തനേ നമും ഹും;
ഹേ ജ്ഞാനപോഷക സുമേഘ! തനേ നമും ഹും,
ആ ദാസനാ ജീവനശില്പീ! തനേ നമും ഹും.
[സ്രഗ്ധരാ]
ഊംഡീ ഊംഡീ, ഊംഡേഥീ സുഖനിധി സതനാ വായു നിത്യേ വഹംതീ,
വാണീ ചിന്മൂര്തി! താരീ ഉര–അനുഭവനാ സൂക്ഷ്മ ഭാവേ ഭരേലീ;
ഭാവോ ഊംഡാ വിചാരീ, അഭിനവ മഹിമാ ചിത്തമാം ലാവീ ലാവീ,
ഖോയേലും രത്ന പാമും, – മനരഥ മനനോ; പൂരജോ ശക്തിശാലീ!

Page -22 of 264
PDF/HTML Page 7 of 293
single page version

background image
നമഃ ശ്രീ പരമാഗമജിനശ്രുതായ .
* പ്രകാശകീയ നിവേദന *
തീര്ഥനായക ഭഗവാന ശ്രീ മഹാവീരസ്വാമീകീ ദിവ്യധ്വനീസേ പ്രവാഹിത ഔര ശ്രീ ഗൌതമ ഗണധര ആദി
ഗുരു പരമ്പരാ ദ്വാരാ പ്രാപ്ത ഹുഏ പരമപാവന ആധ്യാത്മപ്രവാഹകോ ഝേലകര തഥാ വിദേഹക്ഷേത്രസ്ഥ ശ്രീ സിമന്ധര
ജിനവരകീ സാക്ഷാത വന്ദനാ ഏവം ദേശനാ ശ്രവണസേ പുഷ്ടകര, ഉസേ ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവനേ സമയസാരാദി
പരമാഗമരൂപ ഭാജനമേം സംഗ്രഹിത കര ആധ്യാത്മതത്ചപ്രേമീ ജഗത പര മഹാന ഉപകാര കിയാ ഹൈ.
ആധ്യാത്മശ്രുതപ്രണേതാ ഋഷിശ്ചര ശ്രീ കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ ദ്വാരാ പ്രണീത രചനാഓംമേം ശ്രീ സമയസാര, ശ്രീ
പ്രവചനസാര, ശ്രീ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ, ശ്രീ നിയമസാര ഔര ശ്രീ അഷ്ടപ്രാഭൃത – യേ പാ ച പരമാഗമ മുഖ്യ ഹൈം.
യേ പാചോം പരമാഗമ ഹമാരേ ട്രസ്ട ദ്വാരാ ഗുജരാതീ ഏവം ഹിന്ദീ ഭാഷാമേം അനേക ബാര പ്രസിദ്ധ ഹോ ചുകേ ഹൈം.
ടീകാകാര ശ്രീമദ്–അമൃതചന്ദ്രാചാര്യദേവകീ ‘സമയവ്യാഖ്യാ’ നാമക ടീകാ സഹിത ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’ കേ
ശ്രീ ഹിമ്മതലാല ജേഠാലാല ശാഹ കൃത ഗുജരാതീ അനുവാദകേ ഹിന്ദീ രൂപാന്തരകാ യഹ പംചമ സംസ്കരണ
ആധ്യാത്മവിദ്യാപ്രേമീ ജിജ്ഞാസുഓംകേ ഹാഥമേം പ്രസ്തുത കരതേ ഹുഏ ആനന്ദ അനുഭൂത ഹോതാ ഹൈ.

ശ്രീ കുന്ദകുന്ദഭാരതീകേ അനന്യ പരമ ഭക്ത, ആധ്യാത്മയുഗപ്രവര്തക, പരമോപകാരീ പൂജ്യ സദ്ഗുരുദേവ ശ്രീ
കാനജീസ്വാമീനേ ഇസ പരമാഗമ ശാസ്ത്ര പര അനേക ബാര പ്രവചനോം ദ്വാരാ ഉസകേ ഗഹന രഹസ്യോംകാ ഉദ്ഘാടന
കിയാ ഹൈ. വാസ്തവമേം ഇസ ശതാദ്ബീമേം ആധ്യാത്മരുചികേ നവയുഗകാ പ്രവര്തന കര മുുമുുക്ഷുസമാജ പര ഉന്ഹോംനേ
അസാധാരണ മഹാന ഉപകാര കിയാ ഹൈ. ഇസ ഭൌതിക വിഷമ യുഗമേം, ഭാരതവര്ഷ ഏവം വിദേശോംമേം ഭീ,
ആധ്യാത്മകേ പ്രചാരകാ ജോ ആന്ദോലന പ്രവര്തതാ ഹൈ വഹ പൂജ്യ ഗുരുദേവശ്രീകേ ചമത്കാരീ പ്രഭാവനായോഗകാ ഹീ
സുന്ദര ഫല ഹൈ.

പൂജ്യ ഗുരുദേവശ്രീകേ പുനീത പ്രതാപസേ ഹീ ജൈന ആധ്യാത്മശ്രുതകേ അനേക പരമാഗമരത്ന മുമുക്ഷുജഗതകോ
പ്രാപ്ത ഹുഏ ഹൈം. യഹ സംസ്കരണ ജിസകാ ഹിന്ദീ രൂപാന്തര ഹൈ വഹ [പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ പരമാഗമകാ]
ഗുജരാതീ ഗദ്യപദ്യാനുവാദ ഭീ, ശ്രീ സമയസാര ആദികേ ഗുജരാതീ ഗദ്യപദ്യാനുവാദകീ ഭാ തി, പ്രശമമൂര്തി പൂജ്യ
ബഹിനശ്രീ ചമ്പാബേനകേ ഭാഈ ആധ്യാത്മതത്ത്വരസിക, വിദ്വദ്വര, ആദരണീയ പം൦ ശ്രീ ഹിമ്മതലാല ജേഠാലാല
ശാഹനേ, പൂജ്യ ഗുരുദേവ ദ്വാരാ ദിയേ ഗയേ ശുദ്ധാത്മദര്ശീ ഉപദേശാമൃതബോധ ദ്വാരാ ശാസ്ത്രോംകേ ഗഹന ഭാവോംകോ
ഖോലനേകീ സൂഝ പ്രാപ്ത കര, ആധ്യാത്മ– ജിനവാണീകീ അഗാധ ഭക്തിസേ സരല ഭാഷാമേം – ആബാലവൃദ്ധഗ്രാഹ്യ,
രോചക ഏവം സുന്ദര ഢംഗസേ – കര ദിയാ ഹൈ. അനുവാദക മഹാനുഭവ ആധ്യാത്മരസിക വിദ്വാന ഹോനേകേ
അതിരിക്ത ഗമ്ഭീര, വൈരാഗ്യശാലീ, ശാന്ത ഏവം വിവേകശീല സജ്ജന ഹൈ, തഥാ ഉനമേം ആധ്യാത്മരസ സ്യന്ദീ
മധുര കവിത്വ ഭീ ഹൈ. വേ ബഹുത വര്ഷോ തക പൂജ്യ ഗുരുദേവകേ സമാഗമമേം രഹേ ഹൈം, ഔര പൂജ്യ ഗുരുദേവകേ
ആധ്യാത്മപ്രവചനോംകേ ഗഹന മനന ദ്വാരാ ഉന്ഹോംനേ അപനീ ആത്മാര്ഥിതാ കീ ബഹുത പുഷ്ടി കീ ഹൈ. തത്ത്ചാര്ഥകേ മൂല
രഹസ്യോം പര ഉനകാ മനന അതി ഗഹന ഹൈ. ശാസ്ത്രകാര ഏവം ടീകാകാര ആചാര്യഭഗവന്തോംകേ ഹൃദയകേ ഗഹന
ഭാവോംകീ ഗമ്ഭീരതാകോ യഥാവത് സുരക്ഷിത രഖകര ഉന്ഹോംനേ യഹ ശദ്ബശഃ ഗുജരാതീ അനുവാദ കിയാ ഹൈ;
തദുപരാന്ത മൂല ഗാഥാസുത്രോംകാ ഭാവപൂര്ണ മധുര ഗുജരാതീ പദ്യാനുവാദ ഭീ
(ഹരിഗീതഛന്ദമേം) ഉന്ഹോംനേ കിയാ ഹൈ,
ജോ ഇസ അനുവാദകീ മധുരതാ മേം അതീവ അധികതാ ലാതാ ഹൈ ഔര സ്വാധ്യായ പ്രേമിയോംകോ ബഹുതഹീ

Page -21 of 264
PDF/HTML Page 8 of 293
single page version

background image
ഉപയോഗീ ഹോതാ ഹൈ. തദുപരാന്ത ജഹാ ആവശ്യകതാ ലഗീ വഹാ ഭാവാര്ഥ ദ്വാരാ യാ പദടിപ്പണ ദ്വാരാ ഭീ
ഉന്ഹോംനേ സ്പഷ്ടതാ കീ ഹൈ.
ഇസ പ്രകാര ഭഗവാന ശ്രീ കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവകേ സമയസാരാദി ഉത്തമോത്തമ പരമാഗമോംകേ അനുവാദകാ
പരമ സൌഭാഗ്യ അദരണീയ ശ്രീ ഹിമ്മതഭാഈകോ മിലാ ഹൈ തദര്ഥ വേ വാസ്തവമേം അഭിനന്ദനീയ ഹൈം. പൂജ്യ
ഗുരുദേവശ്രീകീ പ്രേരണാ ഝേലകര അത്യന്ത പരിശ്രമപൂര്വക ഐസാ സുന്ദര അനുവാദ കര ദേനേകേ ബദലേമേം സംസ്ഥാ
ഉനകാ ജിതനാ ഉപകാര മാനേ ഉതനാ കമ ഹൈ. യഹ അനുവാദ അമൂല്യ ഹൈ, ക്യോംകി മാത്ര, കുന്ദകുന്ദഭാരതീ
ഏവം ഗുരുദേവകേ പ്രതി പരമ ഭക്തിസേ പ്രേരിത ഹോകര അപനീ ആധ്യാത്മരസികതാ ദ്വാരാ കിയേ ഗയേ ഇസ
അനുവാദകാ മുല്യ കൈസേ ആ കാ ജായേ? ഇസ അനുവാദകേ മഹാന കാര്യകേ ബദലേമേം ഉനകോ അഭിനന്ദനകേ രൂപമേം
കുഛ കീമതീ ഭേംട ദേനേകീ സംസ്ഥാകോ അതീവ ഉത്കംഠാ ഥീ, ഔര ഉസേ സ്വീകാര കരനേകേ ലിയേ ഉനകോ
ബാരമ്ബാര ആഗ്രഹയുക്ത അനുരോധഭീ കിയാ ഗയാ ഥാ, പരന്തു ഉന്ഹോംനേ ഉസേ സ്വീകാര കരനേകേ ലിയേ സ്പഷ്ട
ഇനകാര കര ദിയാ ഥാ. ഉനകീ യഹ നിസ്പൃഹതാ ഭീ അത്യംന്ത പ്രശംസനീയ ഹൈ. പഹലേ പ്രവചനസാരകേ
അനുവാദകേ സമയ ജബ ഉനകോ ഭേംടകീ സ്വീകൃതികേ ലിയേ അനുരോധ കിയാ ഗയാ ഥാ തബ ഉന്ഹോംനേ
വൈരാഗ്യപൂര്വക ഐസാ പ്രത്യുത്തര ദിയാ ഥാ കി ‘‘മേരാ ആത്മാ ഇസ സംസാര പരിഭ്രമണസേ ഛൂടേ ഇതനാ ഹീ പര്യാപ്ത,
––ദൂസരാ മുഝേ കുഛ ബദലാ നഹീം ചാഹിയേ’’. ഉപോദ്ഘാതമേം ഭീ അപനീ ഭാവനാ വ്യക്ത കരതേ ഹുഏ വേ ലിഖതേ
ഹൈം കിഃ ‘‘ യഹ അനുവാദ മൈനേ ശ്രീപംചാസ്തികായസംഗ്രഹ പ്രതി ഭക്തിസേ ഔര പൂജ്യ ഗുരുദേവകീ പ്രേരണാസേ പ്രേരിത
ഹോകര, നിജ കല്യാണകേ ലിയേ, ഭവഭയസേ ഡരതേ ഡരതേ കിയാ ഹൈ’’.
ഇസ ശാസ്ത്രകീ മൂല ഗാഥാ ഏവം ഉസകീ സംസ്കൃത ടീകാകേ സംശോധനകേ ലിയേ ‘ശ്രീ ദിഗമ്ബര ജൈന
ശാസ്ത്രഭംഡാര’ ഈഡര, തഥാ ‘ഭാംഡാരകര ഓരിഏന്ടല രീസര്ച ഇന്സ്ടിട്യൂട’ പൂനാകീ ഓരസേ ഹമേം പാംഡുലേഖ
മിലേ ഥേ, തദര്ഥ ഉന ദോനോം സംസ്ഥാഓംകേ പ്രതി ഭീ കൃതജ്ഞതാ വ്യക്ത കരതേ ഹൈം. ശ്രീ മഗനാലാലജീ ജൈനനേ ശ്രീ
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ കേ ഗുജരാതീ അനുവാദ കേ ഗദ്യാംശ കാ ഹന്ദീ രൂപാന്തര, ബ്ര൦ ശ്രീ ചന്ദൂലാലഭാഈനേ പ്രസ്തുത
സംസ്കരണ കാ ‘പ്രൂഫ’ സംശോധന തഥാ ‘കഹാന മുദ്രണാലയ’ കേ മാലിക ശ്രീ ജ്ഞാനചന്ദജീ ജൈനനേ
ഉത്സാഹപൂര്വക ഇസ സംസ്കരണ കാ സുന്ദര മുദ്രണ കര ദയാ ഹൈ, തദര്ഥ ഉനകേ പ്രതി ഭീ കൃതജ്ഞതാ വ്യക്ത കരതേ
ഹൈം.

മുമുക്ഷു ജീവ അതി ബഹുമാനപൂര്വക സദ്ഗുരുഗമ സേ ഇസ പരമാഗമ കാ അഭ്യാസ കരകേ ഉസകേ ഗഹന
ഭാവോംകോ ആത്മസാത് കരേം ഔര ശാസ്ത്രകേ താത്പര്യഭൂത വീതരാഗഭാവകോ പ്രാപ്ത കരേം–––യഹീ ഭാവനാ.
സാഹിത്യപ്രകാശനസമിതി
പോഷ വദീ ൮, വി൰ സം൰ ൨൦൪൬
‘ശ്രീ കുന്ദകുന്ദ–ആചാര്യപദദിന’
ശ്രീ ദി൦ ജൈന സ്വാധ്യായമന്ദിര ട്രസ്ട,
(
‘ഗുരുദേവ ശ്രീ കാനജീസ്വാമീ–ജന്മശതാബ്ദീ’ വര്ഷ
)
സോനഗഢ––൩൬൪൨൫൦
(
സൌരാഷ്ട്ര
)

––––

Page -20 of 264
PDF/HTML Page 9 of 293
single page version

background image
ഭഗവാന ശ്രീ കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവകേ സമ്ബന്ധമേം
* ഉല്ലേഖ *
വന്ദ്യോ വിഭുര്ഭ്ഭുവി ന കൈരഹി കൌണ്ഡകുന്ദഃ
കുന്ദ–പ്രഭാ–പ്രണയി–കീര്തി–വിഭൂഷിതാശഃ .
യശ്ചാരു–ചാരണ–കരാമ്ബുജചഞ്ചരീക–
ശ്ചക്രേ ശ്രുതസ്യ ഭരതേ പ്രയതഃ പ്രതിഷ്ഠാമ് ..
[ചന്ദ്രഗിരീ പര്വതകാ ശിലാലേഖ]
അര്ഥഃ–– കുന്ദപുഷ്പകീ പ്രഭാകോ ധാരണ കരനേവാലീ ജിനകീ കീര്തി ദ്വാരാ ദിശായേം
വിഭൂഷിത ഹുഈ ഹൈം, ജോ ചാരണോംകേ –– ചാരണഋദ്ധിധാരീ മഹാമുനിയോംകേ –സുന്ദര
ഹസ്തകമലോംകേ ഭ്രമര ഥേ ഔര ജിന പവിത്രാത്മാനേ ഭരതക്ഷേത്രമേം ശ്രുതകീ പ്രതിഷ്ഠാ കീ ഹൈ, വേ
വിഭു കുന്ദകുന്ദ ഇസ പൃഥ്വീപര കിസകേ ദ്വാരാ വംദ്യ നഹീം ഹൈം?

*

................കോണ്ഡകുന്ദോ യതീന്ദ്രഃ ..
രജോഭിരസ്പൃഷ്ടതമത്വമന്ത–
ര്ബാഹ്യേപി സംവ്യഞ്ജയിതും യതീശഃ .
രജഃപദം ഭൂമിതലം വിഹായ
ചചാര മന്യേ ചതുരംഗുലം സഃ ..
[വിംധ്യഗിരി–ശിലാലേഖ]
*

Page -19 of 264
PDF/HTML Page 10 of 293
single page version

background image
അര്ഥഃ–– യതീശ്വര [ശ്രീ കുന്ദകുന്ദസ്വാമീ] രജഃസ്ഥാനകോ–ഭൂമിതലകോ–– ഛോഡകര
ചാര അംഗുല ഊപര ആകാശമേം ചലതേ ഥേ ഉസസേ മൈം ഐസാ സമഝതാ ഹൂ കി വേ അംതരംഗമേം
തഥാ ബാഹ്യമേം രജസേ അപനാ അത്യന്ത അസ്പൃഷ്ടപനാ വ്യക്ത കരതേ ഥേ. [–അംതരംഗമേം
രാഗാദിക മലസേ ഔര ബാഹ്യമേം ധൂലസേ അസ്പൃഷ്ട ഥേ.]
*

ജഇ പഉമണംദിണാഹോ സീമന്ധരസാമിദിവ്വണാണേണ.
ണ വിബോഹഇ തോ സമണാ കഹം സുമഗ്ഗം പയാണംതി..
[ദര്ശനസാര]
അര്ഥഃ–– [മഹാവിദേഹക്ഷേത്രകേ വര്തമാന തീര്ഥംകരദേവ] ശ്രീ സീമന്ധരസ്വാമീസേ പ്രാപ്ത
ദിവ്യ ജ്ഞാനകേ ദ്വാരാ ശ്രീ പദ്മനന്ദീനാഥ [കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ] നേ ബോധ ന ദിയാ ഹോതാ
തോ മുനിജന സച്ചേമാര്ഗകോ കൈസേ ജാനതേ?
*
ഹേ കുന്ദകുന്ദാദി ആചാര്യ ! ആപകേ വചന ഭീ സ്വരൂപാനുസന്ധാനമേം ഇസ പാമരകോ
പരമ ഉപകാരഭൂത ഹുഏ ഹൈം. ഇസലിയേ മൈം ആപകോ അതിശയ ഭക്തിസേ നമസ്കാര കരതാ ഹൂ .
[ ശ്രീമദ് രാജചന്ദ്ര]

Page -18 of 264
PDF/HTML Page 11 of 293
single page version

background image
.. നമഃ ശ്രീസദ്ഗുരുവേ ..
* ഉപോദ്ഘാത *
ഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവ പ്രണീത യഹ ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’ നാമക ശാസ്ത്ര ‘ദ്വിതീയ
ശ്രുതസ്കംധ’ കേ സര്വോത്കൃഷ്ട ആഗമോംമേംസേ ഏക ഹൈ.
‘ദ്വിതീയ ശ്രുതസ്കംധ’ കീ ഉത്പത്തി കിസ പ്രകാര ഹുഈ, യഹ ഹമ പട്ടാവലിയോംകേ ആധാരസേ സംക്ഷേപമേം
ദേഖേഃ––
ആജസേ ൨൪൮൩ വര്ഷ പൂര്വ ഇസ ഭരതക്ഷേത്രകീ പുണ്യഭൂമിമേം ജഗതപൂജ്യ പരമഭട്ടാരക ഭഗവാന ശ്രീ
മഹാവീരസ്വാമീ മോക്ഷമാര്ഗകാ പ്രകാശ കരനേകേ ലിയേ സമസ്ത പദാര്ഥോംകാ സ്വരൂപ അപനീ സാതിശയ ദിവ്യധ്വനി
ദ്വാരാ പ്രഗട കര രഹേ ഥേ. ഉനകേ നിര്വാണകേ പശ്ചാത് പാ ച ശ്രുതകേവലീ ഹുഏ, ജിനമേം അന്തിമ ശ്രുതകേവലീ ശ്രീ
ഭദ്രബാഹുസ്വാമീ ഥേ. വഹാ തക തോ ദ്വാദശാംഗശാസ്ത്രകീ പ്രരൂപണാസേ നിശ്ചയവ്യവഹാരാത്മക മോക്ഷമാര്ഗ യഥാര്ഥ–
രൂപമേം പ്രവര്തമാന രഹാ. തത്പശ്ചാത് കാലദോഷസേ ക്രമശഃ അംഗോകേ ജ്ഞാനകീ വ്യുച്ഛിത്തി ഹോതീ ഗഈ. ഇസ
പ്രകാര അപാര ജ്ഞാനസിംധുകാ ബഹുഭാഗ വിച്ഛേദകോ പ്രാപ്ത ഹോനേകേ പശ്ചാത് ദൂസരേ ഭദ്രബാഹുസ്വാമീ ആചാര്യകീ
പരിപാടീമേം ദോ സമര്ഥ മുനിവര ഹുഏ– ഏക ശ്രീ ധരസേനാചാര്യ ഔര ദൂസരേ ശ്രീ ഗുണധരാചാര്യ. ഉനസേ പ്രാപ്ത
ജ്ഞാനകേ ദ്വാരാ ഉനകീ പരംപരാമേം ഹോനേവാലേ ആചാര്യോനേ ശാസ്ത്രോംകീ രചനാ കീ ഔര വീര ഭഗവാനകേ ഉപദേശകാ
പ്രവാഹ അച്ഛിന്ന രഖാ.

ശ്രീ ധരസേനാചാര്യനേ ആഗ്രായണീപൂര്വകേ പംചമ വസ്തു അധികാരകേ മഹാകര്മപ്രകൃതി നാമക ചതുര്ഥ പ്രാഭൃതകാ
ജ്ഞാന ഥാ. ഉസ ജ്ഞാനാമൃതസേ ക്രമശഃ ഉനകേ ബാദ ഹോനേവാലേ ആചാര്യോംനേ ഷട്ഖംഡാഗമ, ധവല, മഹാധവല,
ജയധവല, ഗോമ്മടസാര, ലബ്ധിസാര, ക്ഷപണാസാര ആദി ശാസ്ത്രോംകീ രചനാ കീ. ഇസ പ്രകാര പ്രഥമ
ശ്രുതസ്കംധകീ ഉത്പത്തി ഹുഈ. ഉസമേം മുഖ്യതഃ ജീവ ഔര കര്മകേ സംയോഗസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലീ ആത്മാകീ
സംസാരപര്യായകാ –ഗുണസ്ഥാന, മാര്ഗണാസ്ഥാന ആദികാ –വര്ണന ഹൈ, പര്യായാര്ഥിക നയകോ പ്രധാന കരകേ കഥന
ഹൈ. ഇസ നയകോ അശുദ്ധദ്രവ്യാര്ഥിക ഭീ കഹതേ ഹൈ ഔര അധ്യാത്മഭാഷാമേം അശുദ്ധനിശ്ചയനയ അഥവാ വ്യവഹാര കഹാ
ജാതാ ഹൈ.

ശ്രീ ഗുണധരാചാര്യകോ ജ്ഞാനപ്രവാദപൂര്വകേ ദശമ വസ്തുകേ തൃതീയ പ്രാഭൃതകാ ജ്ഞാന ഥാ. ഉസ ജ്ഞാനമേംസേ
ഉനകേ പശ്ചാത് ഹോനേവാലേ ആചാര്യോംനേ ക്രമശഃ സിദ്ധാന്ത–രചനാ കീ. ഇസ പ്രകാര സര്വജ്ഞ ഭഗവാന മഹാവീരസേ
ചലേ ആനേവാലാ ജ്ഞാന ആചാര്യ – പരമ്പരാ ദ്വാരാ ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവകോ പ്രാപ്ത ഹുആ. ഉന്ഹോംനേ
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ, പ്രവചനസാര, സമയസാര, നിയമസാര, അഷ്ടപാഹുഡ ആദി ശാസ്ത്രോംകീ രചനാ കീ. ഇസ
പ്രകാര ദ്വിതീയ ശ്രുതസ്കംധകീ ഉത്പത്തി ഹുഈ. ഉസമേം മുഖ്യതയാ ജ്ഞാനകീ പ്രധാനതാപൂര്വക ശുദ്ധദ്രവ്യാര്ഥിക നയസേ
കഥന ഹൈ, ആത്മാകേ ശുദ്ധ സ്വരൂപകാ വര്ണന ഹൈ.

Page -17 of 264
PDF/HTML Page 12 of 293
single page version

background image
ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവ വിക്രമ സംവതകേ പ്രാരമ്ഭമേ ഹുഏ ഹൈം. ദിഗമ്ബര ജൈന പരമ്പരാമേം ഭഗവാന
കുംദകുംദാചാര്യദേവകാ സ്ഥാന സര്വോത്കൃഷ്ട ഹൈ. ‘മംഗലം ഭഗവാന് വീരോ മംഗലം ഗൌതമോ ഗണീ. മംഗലം കുംദകുംദാര്യോ
ജൈനധര്മോസ്തു മംഗലംമ്..’
– യഹ ശ്ലോക പ്രത്യേക ദിഗമ്ബര ജൈന ശാസ്ത്രപഠനകേ പ്രാരമ്ഭമേം മംഗലാചരണരൂപസേ
ബോലതാ ഹൈ. ഇസസേ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ കി സര്വജ്ഞ ഭഗവാന ശ്രീ മഹാവീരസ്വാമീ ഔര ഗണധര ഭഗവാന ശ്രീ
ഗൌതമസ്വാമീകേ പശ്ചാത് തുര്ത ഹീ ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യകാ സ്ഥാന ആതാ ഹൈ. ദിഗമ്ബര ജൈന സാധു അപനേകോ
കുംദകുംദാചാര്യകീ പരമ്പരാകാ കഹലാനേമേം ഗൌരവ മാനതേ ഹൈം. ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവകേ ശാസ്ത്ര സാക്ഷാത്
ഗണധരദേവകേ വചനോം ജിതനേ ഹീ പ്രമാണഭൂത മാനേ ജാതേ ഹൈം. ഉനകേ പശ്ചാത് ഹോനേവാലേ ഗ്രംഥകാര ആചാര്യ അപനേ
കിസീ കഥനകോ സിദ്ധ കരനേകേ ലിയേ കുംദകുംദാചാര്യദേവകേ ശാസ്ത്രോംകാ പ്രമാണ ദേതേ ഹൈം ജിസസേ വഹ കഥന
നിര്വിവാദ സിദ്ധ ഹോ ജാതാ ഹൈ. ഉനകേ പശ്ചാത് ലിഖേ ഗയേ ഗ്രംഥോംമേം ഉനകേ ശാസ്ത്രോംമേംസേ ബഹുത അവതരണ ലിഏ
ഗയേ ഹൈം. വാസ്തവമേം ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യനേ അപനേ പരമാഗമോംമേം തീര്ഥംകരദേവോം ദ്വാരാ പ്രരൂപിത ഉത്തമോത്തമ
സിദ്ധാംതോംകോ സുരക്ഷിത കരകേ മോക്ഷമാര്ഗകോ സ്ഥിര രഖാ ഹൈ. വി൦ സം൦ ൯൯൦ മേം ഹോനേവാലേ ശ്രീ ദേവസേനാചാര്യവര
അപനേ ദര്ശനസാര നാമക ഗ്രംഥമേം കഹതേ ഹൈം കി
‘‘വിദേഹക്ഷേത്രകേ വര്തമാന തീര്ഥംകര ശ്രീ സീമംധരസ്വാമീകേ
സമവസരണമേം ജാകര ശ്രീ പദ്മനന്ദിനാഥ (കുംദകുംദാചാര്യദേവ) നേ സ്വയം പ്രാപ്ത കിയേ ഹുഏ ജ്ഞാന ദ്വാരാ ബോധ ന
ദിയാ ഹോതാ തോ മുനിജന സച്ചേ മാര്ഗകോ കൈസേ ജാനതേ?’’ ഹമ ഏക ദൂസരാ ഉല്ലേഖ ഭീ ദേഖേ, ജിസമേം
കുംദകുംദാചാര്യദേവകോ കലികാലസര്വജ്ഞ കഹാ ഗയാ ഹൈഃ ‘‘പദ്മനന്ദി, കുംദകുംദാചാര്യ, വക്രഗ്രീവാചാര്യ, ഏലാചാര്യ,
ഗൃധ്രപിച്ഛാചാര്യ – ഇന പാ ച നാമോംസേ വിഭൂഷിത, ജിന്ഹേം ചാര അംഗുല ഊപര ആകാശമേം ഗമന കരനേകീ ഋദ്ധി
പ്രാപ്ത ഥീ, ജിന്ഹോംനേ പൂര്വ വിദേഹമേം ജാകര സീമംധരഭഗവാനകീ വംദനാ കീ ഥീ ഔര ഉനസേ പ്രാപ്ത ഹുഏ
ശ്രുതജ്ഞാനകേ ദ്വാരാ ജിന്ഹോംനേ ഭാരതവര്ഷകേ ഭവ്യ ജീവോംകോ പ്രതിബോധിത കിയാ ഹൈ ഐസേ ജോ
ജിനചന്ദ്രസുരിഭട്ടാരകകേ പട്ടകേ ആഭരണരൂപ കലികാലസര്വജ്ഞ
(ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവ) ഉനകേ ദ്വാരാ രചേ
ഗയേ ഇസ ഷട്പ്രാഭൃത ഗ്രന്ഥമേം൰൰൰൰ സൂരീശ്വര ശ്രീ ശ്രുതസാഗര രചിത മോക്ഷപ്രാഭൃതകീ ടീകാ സമാപ്ത ഹുഈ.’’ ഐസാ
ഷട്പ്രാഭൃതകീ ശ്രീ ശ്രുതസാഗരസൂരികൃത ടീകാകേ അംതമേം ലിഖാ ഹൈ.
ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവകീ മഹത്താ
ദരശാനേവാലേ ഐസേ അനേകാനേക ഉല്ലേഖ ജൈന സാഹിത്യമേം മിലതേ ഹൈം; ശിലാലേഖ ഭീ അനേക ഹൈം. ഇസ പ്രകാര
ഹമ ദേഖതേ ഹൈം കി സനാതന ജൈന സമ്പ്രദായമേം കലികാലസര്വജ്ഞ ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവകാ സ്ഥാന അദ്വിതീയ
ഹൈ.
-----------------------------------------------------
മൂല ശ്ലോകകേ ലിയേ ദേഖിയേ ആഗേ ‘ഭഗവാന ശ്രീ കുംദകുംദാചാര്യദേവ സമ്ബന്ധീ ഉല്ലേഖ’.

൧ ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവകേ വിദേഹ ഗമന സമ്ബന്ധീ ഏക ഉല്ലേഖ
(ലഗഭഗ വിക്രമ സംവത് കീ തേരഹവീം ശതാബ്ദീമേം
ഹോനേവാലേ) ശ്രീ ജയസേനാചാര്യനേ ഭീ കിയാ ഹൈ. ഉസ ഉല്ലേഖകേ ലിയേ ഇസ ശാസ്ത്രകേ തീസരേ പൃഷ്ഠകാ പദടിപ്പണ ദേഖേ.

൨ ശിലാലേഖോംകേ ലിയേ ദേഖിയേ ആഗേ ‘ഭഗവാന ശ്രീ കുംദകുംദാചാര്യദേവ സമ്ബന്ധീ ഉല്ലേഖ’.

Page -16 of 264
PDF/HTML Page 13 of 293
single page version

background image
ഭഗവാന കുന്ദകുന്ദാചാര്യ ദ്വാരാ രചിത അനേക ശാസ്ത്ര ഹൈം, ജിനമേംസേ കുഛ വര്തമാനമേം വിദ്യമാന ഹൈം.
ത്രിലോകനാഥ സര്വജ്ഞദേവകേ മുഖസേ പ്രവാഹിത ശ്രുതാമൃത സരിതാമേംസേ ഭര ലിയേ ഗയേ അമൃതഭാജന ആജ ഭീ
അനേക ആത്മാര്ഥിയോംകോ ആത്മജീവന പ്രദാന കര രഹേ ഹൈം. ഉനകേ സമയസാര, പ്രവചനസാര, നിയമസാര ഔര
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ നാമക ഉത്തമോത്തമ പരമാഗമോംമേം ഹജാരോം ശാസ്ത്രോംകാ സാര ആജാതാ ഹൈ. ഭഗവാന
കുന്ദകുന്ദാചാര്യകേ പശ്ചാത് ലിഖേ ഗയേ അനേക ഗ്രംഥോംകേ ബീജ ഇന പരമാഗമോംമേം വിദ്യമാന ഹൈം ഐസാ സൂക്ഷ്മ ദ്രഷ്ടിസേ
അഭ്യാസ കരനേ പര ജ്ഞാത ഹോതാ ഹൈ. ശ്രീ സമയസാര ഇസ ഭരതക്ഷേത്രകാ സര്വോത്കൃഷ്ട പരമാഗമ ഹൈ. ഉസമേം നവ
തത്ത്വോംകാ ശുദ്ധനയകീ ദ്രഷ്ടിസേ നിരൂപണ കരകേ ജീവകാ ശുദ്ധ സ്വരൂപ സര്വ പ്രകാരസേ–ആഗമ, യുക്തി, അനുഭവ
ഔര പരമ്പരാസേ–അതി വിസ്താരപൂര്വക സമഝായാ ഹൈ. ശ്രീ പ്രവചനസാരമേം ഉസകേ നാമാനുസാര ജിനപ്രവചനകാ
സാര സംഗൃഹിത കിയാ ഹൈ തഥാ ഉസേ ജ്ഞാനതത്ത്വ, ജ്ഞേയതത്ത്വ ഔര ചരണാനുയോഗകേ തീന അധികാരോംമേം വിഭാജിത
കര ദിയാ ഹൈ. ശ്രീ നിയമസാരമേം മോക്ഷമാര്ഗകാ സ്പഷ്ട സത്യാര്ഥ നിരൂപണ ഹൈ. ജിസ പ്രകാര സമയസാരമേം
ശുദ്ധനയസേ നവ തത്ത്വോംംകാ നിരൂപണ കിയാ ഹൈ ഉസീ പ്രകാര നിയമസാരമേം മുഖ്യതഃ ശുദ്ധനയസേ ജീവ, അജീവ,
ശുദ്ധഭാവ, പ്രതിക്രമണ, പ്രത്യാഖ്യാന, ആലോചനാ, പ്രായശ്ചിത, സമാധി, ഭക്തി, ആവശ്യക, ശുദ്ധോപയോഗ
ആദികാ വര്ണന ഹൈ. ശ്രീ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹമേം കാല സഹിത പാ ച അസ്തികായോംകാ
(അര്ഥാത് ഛഹ ദ്രവ്യോംകാ)
ഔര നവ പദാര്ഥപൂര്വക മോക്ഷമാര്ഗകാ നിരൂപണ ഹൈ.
ഇസ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ പരമാഗമകോ പ്രാരമ്ഭ കരതേ ഹുഏ ശാസ്ത്രകര്താനേ ഇസേ ‘സര്വജ്ഞ മഹാമുനികേ മുഖസേ
കഹേ ഗയേ പദാര്ഥോംകാ പ്രതിപാദക, ചതുര്ഗതിനാശക ഔര നിര്വാണകാ കാരണ’ കഹാ ഹൈ. ഇസമേം കഹേ ഗയേ
വസ്തുതത്ത്വകാ സാര ഇസ പ്രകാര ഹൈഃ–
വിശ്വ അര്ഥാത അനാദി–അനംത സ്വയംസിദ്ധ സത് ഐസീ അനംതാനന്ത വസ്തുഓംകാ സമുദായ. ഉസമേംകീ
പ്രത്യേക വസ്തു അനുത്പന്ന ഏവം അവിനാശീ ഹൈ. പ്രത്യേക വസ്തുമേം അനംത ശക്തിയാ അഥവാ ഗുണ ഹൈം, ജോ ത്രൈകാലിക
നിത്യ ഹൈ. പ്രത്യേക വസ്തു പ്രതിക്ഷണ അപനേമേം അപനാ കാര്യ കരതീ ഹോനേ പര ഭീ അര്ഥാത് നവീന ദശാഐം–
അവസ്ഥായേം–പര്യായേം ധാരണ കരതീ ഹൈം തഥാപി വേ പര്യായേം ഐസീ മര്യാദാമേം രഹകര ഹോതീ ഹൈം കി വസ്തു അപനീ
ജാതികോ നഹീം ഛോഡതീ അര്ഥാത് ഉസകീ ശക്തിയോംമേംസേ ഏക ഭീ കമ–അധിക നഹീം ഹോതീ. വസ്തുഓംകീ [–
ദ്രവ്യോംകീ] ഭിന്നഭിന്ന ശക്തിയോംകീ അപേക്ഷാസേ ഉനകീ [–ദ്രവ്യോംകീ] ഛഹ ജാതിയാ ഹൈഃ ജീവദ്രവ്യ, പുദ്ഗലദ്രവ്യ,
ധര്മദ്രവ്യ, അധര്മദ്രവ്യ, ആകാശദ്രവ്യ ഔര കാലദ്രവ്യ. ജിസമേം സദാ ജ്ഞാന, ദര്ശന, ചാരിത്ര, സുഖ ആദി
അനംത ഗുണ [–ശക്തിയാ ] ഹോ വഹ ജീവദ്രവ്യ ഹൈ; ജിസമേം സദാ വര്ണ, ഗംധ, രസ, സ്പര്ശ ആദി അനംത ഗുണ ഹോ
വഹ പുദ്ഗലദ്രവ്യ ഹൈ; ശേഷ ചാര ദ്രവ്യോംകേ വിശിഷ്ട ഗുണ അനുക്രമസേ ഗതിഹേതുത്വ, സ്ഥിതിഹേതുത്വ, അവഗാഹഹേതുത്വ
തഥാ വര്തനാഹേതുത്വ ഹൈേ. ഇന ഛഹ ദ്രവ്യോംമേംസേ പ്രഥമ പാ ച ദ്രവ്യ സത് ഹോനേസേ തഥാ ശക്തി അഥവാ വ്യക്തി–
അപേക്ഷാസേ വിശാല ക്ഷേത്രവാലേ ഹോനേസേ ‘അസ്തികായ’ ഹൈ; കാലദ്രവ്യ ‘അസ്തി’ ഹൈ ‘കായ’ നഹീം ഹൈ.
ജിനേന്ദ്രകേ ജ്ഞാനദര്പണമേം ഝലകതേ ഹുഏ യഹ സര്വ ദ്രവ്യ – അനംത ജീവദ്രവ്യ, അനന്താനന്ത പുദ്ഗലദ്രവ്യ,
ഏക ധര്മദ്രവ്യ, ഏക അധര്മദ്രവ്യ, ഏക ആകാശദ്രവ്യ, തഥാ അസംഖ്യ കാലദ്രവ്യ,–സ്വയം പരിപൂര്ണ ഹൈം ഔര
അന്യ ദ്രവ്യോംസേ ബിലകുല സ്വതംത്ര ഹൈം; വേ പരമാര്ഥതഃ കഭീ ഏക ദൂസരേസേ മിലതേ നഹീം ഹൈം, ഭിന്ന ഹീ രഹതേ ഹൈം.
ദേവ, മനുഷ്യ, തിര്യംഞ്ച, നാരക, ഏകേന്ദ്രിയ, ദ്വീന്ദ്രിയ, ആദി ജീവോംമേം ജീവ–പുദ്ഗല മാനോ മില ഗയേ
ഹോം ഐസാ ലഗതാ ഹൈം കിന്തു വാസ്തവമേം ഐസാ നഹീം ഹൈ. വേ ബിലകുല പൃഥക ഹൈം. സര്വ ജീവ അനന്ത
ജ്ഞാനസുഖകീ നിധി ഹൈ
തഥാപി, പര ദ്വാരാ ഉന്ഹേം കുഛ സുഖദുഃഖ നഹീം ഹോതാ തഥാപി, സംസാരീ അജ്ഞാനീ ജീവ അനാദി കാലസേ
സ്വതഃ അജ്ഞാനപര്യായരൂപ പരിണമിത ഹോകര അപനേ ജ്ഞാനാനംദസ്വഭാവകോ, പരിപൂര്ണതാകോ, സ്വാതംക്ര്യകോ ഏവം

Page -15 of 264
PDF/HTML Page 14 of 293
single page version

background image
അസ്തിത്വകോ ഭീ ഭൂല രഹാ ഹൈ ഔര പര പദാര്ഥോംകോ സുഖദുഃഖകാ കാരണ മാനകര ഉനകേ പ്രതി രാഗദ്വേഷ
കരതാ രഹതാ ഹൈ; ജീവകേ ഐസേ ഭാവോംകേ നിമിത്തസേ പുദ്ഗല സ്വതഃ ജ്ഞാനാവരണാദികര്മപര്യായരൂപ പരിണമിത
ഹോകര ജീവകേ സാഥ സംയോഗമേം ആതേ ഹൈം ഔര ഇസലിയേ അനാദി കാലസേ ജീവകോ പൌദ്ഗലിക ദേഹകാ സംയോഗ
ഹോതാ രഹതാ ഹൈ. പരംതു ജീവ ഔര ദേഹകേ സംയോഗമേം ഭീ ജീവ ഔര പുദ്ഗല ബിലകുല പൃഥക് ഹൈം തഥാ ഉനകേ
കാര്യ ഭീ ഏക ദൂസരേസേ ബിലകുല ഭിന്ന ഏവം നിരപേക്ഷ ഹൈം–– ഐസാ ജിനേംദ്രോംനേ ദേഖാ ഹൈ, സമ്യഗ്ജ്ഞാനിയോനേ ജാനാ
ഹൈ ഔര അനുമാനഗമ്യ ഭീ ഹൈ. ജീവ കേവല ഭ്രാംതികേ കാരണ ഹീ ദേഹകീ ദശാസേ തഥാ ഇഷ്ട–അനിഷ്ട പര
പദാര്ഥോംസേ അപനേ കോ സുഖീ ദുഃഖീ മാനതാ ഹൈ. വാസ്തവമേം അപനേ സുഖഗുണകീ വികാരീ പര്യായരൂപ പരിണമിത
ഹോകര വഹ അനാദി കാലസേ ദുഃഖീ ഹോ രഹാ ഹൈ.
ജീവ ദ്രവ്യ–ഗുണസേ സദാ ശുദ്ധ ഹോനേ പര ഭീ, വഹ പര്യായ–അപേക്ഷാസേ ശുഭാശുഭഭാവരൂപമേം,
ആംശികശുദ്ധിരൂപമേം, ശുദ്ധികീ വൃദ്ധിരൂപമേം തഥാ പൂര്ണശുദ്ധിരൂപമേം പരിണമിത ഹോതാ ഹൈ ഔര ഉന ഭാവോംകേ
നിമിത്തസേ ശുഭാശുഭ പുദ്ഗലകര്മോംകാ ആസ്രവണ ഏവം ബംധന തഥാ ഉനകാ രുകനാ, ഖിരനാ ഔര സര്വഥാ ഛൂടനാ
ഹോതാ ഹൈ. ഇന ഭാവോംകോ സമഝാനേകേ ലിയേ ജിനേന്ദ്രഭഗവംതോഅനേ നവ പദാര്ഥോഹകാ ഉപദേശ ദിയാ ഹൈ. ഇന നവ
പദാര്ഥോംകോ സമ്യക്രൂപസേ സമഝനേപര, ജീവകോ ക്യാ ഹിതരൂപ ഹൈ, ക്യാ അഹിതരൂപ ഹൈ, ശാശ്വത പരമ ഹിത
പ്രഗട കരനേകേ ലിയേ ജീവകോ ക്യാ കരനാ ചാഹിയേ, പര പദാര്ഥോംകേ സാഥ അപനാ ക്യാ സമ്ബന്ധ ഹൈ–ഇത്യാദി
ബാതേ യഥാര്ഥരൂപസേ സമഝമേം ആതീ ഹൈ ഔര അപനാ സുഖ അപനേമേം ഹീ ജാനകര, അപനീ സര്വ പര്യായോമേം ഭീ
ജ്ഞാനാനംദസ്വഭാവീ നിജ ജീവദ്രവ്യസാമാന്യ സദാ ഏകരൂപ ജാനകര, തേ അനാദി–അപ്രാപ്ത ഐസേ കല്യാണബീജ
സമ്യഗ്ദര്ശനകോ തഥാ സമ്യഗ്ജ്ഞാനകോ പ്രാപ്ത കരതാ ഹൈ. ഉനകീ പ്രാപ്തി ഹോനേപര ജീവ അപനേകോ ദ്രവ്യ–അപേക്ഷാസേ
കൃതകൃത്യ മാനതാ ഹൈ ഔര ഉസ കൃതകൃത്യ ദ്രവ്യകാ പരിപൂര്ണ ആശ്രയ കരനേസേ ഹീ ശാശ്വത സുഖകീ പ്രാപ്തി–
മോക്ഷ–ഹോതീ ഹൈ ഐസാ സമഝതാ ഹൈ.
സമ്യഗ്ദര്ശനകീ പ്രാപ്തി ഹോനേ പര ജീവകോ ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യകാ ജോ അല്പ ആലമ്ബന ഥയും ഹോ ജാതാ ഹൈ
ഉസസേ വൃദ്ധി ഹോനേ പര ക്രമശഃ ദേശവിരത ശ്രാവകത്വ ഏവം മുനിത്വ പ്രാപ്ത ഹോതാ ഹൈ. ശ്രാവകകോ തഥാ മുനികോ
ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യകേ മധ്യമ ആലമ്ബനരൂപ ആംശിക ശുദ്ധി ഹോതീ ഹൈ വഹ കര്മോംകേ അടകനേ ഖിരനേമേം നിമിത്ത ഹോതീ
ഹൈ ഔര ജോ അശുദ്ധിരൂപ അംശ ഹോതാ ഹൈ വഹ ശ്രാവകകേ ദേശവ്രതാദിരൂപസേ തഥാ മുനികേ മഹാവ്രതാദിരൂപസേ
ദേഖാഈ ദേതാ ഹൈ, ജോ കര്മബംധകാ നിമിത്ത ഹോതാ ഹൈ. അനുക്രമസേ വഹ ജീവ ജ്ഞാനാനംദസ്വഭാവീ
ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യകാ അതി ഉഗ്രരൂപസേ അവലംബന കരകേ, സര്വ വികല്പോംസേ ഛൂടകര, സര്വ രാഗദ്വേഷ രഹിത ഹോകര,
കേവലജ്ഞാനകോ പ്രാപ്ത കരകേ, ആയുഷ്യ പൂര്ണ ഹോനേ പര ദേഹാദിസംയോഗസേ വിമുക്ത ഹോകര, സദാകാല പരിപൂര്ണ
ജ്ഞാനദര്ശനരൂപസേ ഔര അതീന്ദ്രിയ അനന്ത അവ്യാബാധ ആനംദരൂപസേ രഹതാ ഹൈ.
–യഹ, ഭഗവാന കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവനേ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ ശാസ്ത്രമേം പരമ കരുണാബുദ്ധി–പൂര്വക പ്രസിദ്ധ
കിയേ ഗയേ വസ്തുതത്ത്വകാ സംക്ഷിപ്ത സാര ഹൈ. ഇസമേം ജോ രീത ബതലാഈ ഹൈ ഉസകേ അതിരിക്ത അന്യ കിസീ
പ്രകാര ജീവ അനാദികാലീന ഭംയകര ദുഃഖസേ ഛൂട നഹീം സകതാ. ജബ തക ജീവ വസ്തുസ്വരൂപകോ നഹീം
സമഝ പാതാ തബ തക അന്യ ലാഖ പ്രയത്നോംസേ ഭീ മോക്ഷകാ ഉപായ ഉസകേ ഹാഥ നഹീം ലാഗതാ. ഇസലിയേ
ഇസ ശാസ്ത്രമേം സര്വ പ്രഥമ പംചാസ്തികായ ഔര നവ പദാര്ഥകാ സ്വരൂപ സമഝായാ ഗയാ ഹൈ ജിസസേ കി ജീവ
വസ്തുസ്വരൂപകോ സമഝകര മോക്ഷമാര്ഗകേ മൂലഭൂത സമ്യഗ്ദര്ശനകോ പ്രാപ്ത ഹോ.

Page -14 of 264
PDF/HTML Page 15 of 293
single page version

background image
അസ്തികായോം ഔര പദാര്ഥോംകേ നിരൂപണകേ പശ്ചാത ശാസ്ത്രമേം മോക്ഷമാര്ഗസൂചക ചൂലികാ ഹൈ. യഹ അന്തിമ
അധികാര, ശാസ്ത്രരൂപീ മംദിര പര രത്നകലശ ഭാ തി ശോഭാ ദേതാ ഹൈ. അധ്യാത്മരസിക ആത്മാര്ഥീ ജീവോംകാ
യഹ അതി പ്രിയ അധികാര ഹൈ. ഇസ അധികാരകാ രസാസ്വാദന കരതേ ഹുഏ മാനോം ഉന്ഹേം തൃപ്തി ഹീ നഹീം ഹോതീ.
ഇസമേം മുഖ്യതഃ വീതരാഗ ചാരിത്രകാ–സ്വസമയകാ–ശുദ്ധമുനിദശാകാ–പാരമാര്ഥിക മോക്ഷമാര്ഗകാ ഭാവവാഹീ മധുര
പ്രതിപാദന ഹൈ, തഥാ മുനികോ സരാഗ ചാരിത്രകീ ദശാമേം ആംശിക ശുദ്ധികേ സാഥ സാഥ കൈസേ ശുഭ ഭാവോംകാ
സുമേല അവശ്യ ഹോതാ ഹീ ഹൈ ഉസകാ ഭീ സ്പഷ്ട നിര്ദേശ ഹൈ. ജിനകേ ഹൃദയമേം വീതരാഗതാകീ ഭാവനാ കാ മംഥന
ഹോതാ രഹതാ ഹൈ ഐസേ ശാസ്ത്രകാര ഔര ടീകാകാര മുനീംദ്രോംനേ ഇസ അധികാരമേം മാനോം ശാംത വീതരാഗ രസകീ
സരിതാ പ്രവാഹിത കീ ഹൈ. ധീര ഗമ്ഭീര ഗതിസേ ബഹതീ ഹുഈ ഉസ ശാംതരസകീ അധ്യാത്മഗംഗാമേം സ്നാന കരനേസേ
തത്ത്വജിജ്ഞാസു ഭാവുക ജീവ ശീതലതാഭീഭൂത ഹോതേ ഹൈം ഔര ഉനകാ ഹൃദയ ശാംത–ശാംത ഹോകര മുനിയോംകീ
ആത്മാനുഭവമൂലക സഹജശുദ്ധ ഉദാസീന ദശാകേ പ്രതി ബഹുമാനപൂര്വക നമിത ഹോ ജാതാ ഹൈ. ഇസ അധികാര പര
മനന കരനേസേ സുപാത്ര മുമുക്ഷു ജീവോം കോ സമഝമേം ആതാ ഹൈ കി ‘ശുദ്ധാത്മദ്രവ്യകേ ആശ്രയസേ സഹജ ദശാകാ
അംശ പ്രഗട കിയേ ബിനാ മോക്ഷകേ ഉപായകാ അംശ ഭീ പ്രാപ്ത നഹീം ഹോതാ.
ഇസ പവിത്ര ശാസ്ത്രകേ കര്താ ശ്രീമദ്ഭഗവത്കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവകേ പ്രതി പൂജ്യ ഗുരുദേവ (ശ്രീ
കാനജീസ്വാമീ) കോ അപാര ഭക്തി ഹൈ. വേ അനേകോം ബാര കഹതേ ഹൈ കി –‘‘ശ്രീ സമയസാര, നിയമസാര,
പ്രവചനസാര, പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ ആദി ശാസ്ത്രോകീ പ്രത്യേക ഗാഥാമേം ദിവ്യധ്വനികാ സംദേശ ഹൈ. ഇന ഗാഥാഓംമേം
ഇതനീ അപാര ഗഹരാഈ ഹൈ കി ഉസേ മാപതേ ഹുഏ അപനീ ഹീ ശക്തികാ മാപ നികല ആതാ ഹൈ. ഇന സാരഗംഭീര
ശാസ്ത്രോംകേ രചയിതാ പരമ കൃപാലു അചാര്യഭഗവാനകീ കോഈ പരമ അലൌകിക സാമര്ഥ്യ ഹൈ. പരമ അദ്ഭൂത
സാതിശയ അംതര്ബാഹ്യ യോഗോംകേ ബിനാ ഇന ശാസ്ത്രോംകീ രചനാ ശകയ നഹീം ഹൈ. ഇന ശാസ്ത്രോംകീ വാണീ തരതേ ഹുഏ
പുരുഷകീ വാണീ ഹൈ ഐസാ ഹമ സ്പഷ്ടജാനതേ ഹൈം. ഇനകീ പ്രത്യേക ഗാഥാ ഛഠ്ഠേ–സാതവേം ഗുണസ്ഥാനമേം ഝുലനേവാലേ
മഹാമുനീകേ ആത്മാനുഭവമേംസേ പ്രഗട ഹുഈ ഹൈ. ഇന ശാസ്ത്രോംകേ രചയിതാ ഭഗവാന കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവ
മഹാവിദേഹക്ഷേത്രമേം സര്വജ്ഞ വീതരാഗ ശ്രീ സീമംധരഭഗവാനകേ സമവസരണമേം ഗയേ ഥേ ഔര വേ വഹാ ആഠ ദിന തക
രഹേ ഥേ യഹ ബാത യഥാതഥ്യ ഹൈ, അക്ഷരശഃ സത്യ ഹൈ, പ്രമാണസിദ്ധ ഹൈ. ഉന പരമോപകാരീ ആചാര്യഭഗവാന ദ്വാരാ
രചേ ഗയേ സമയസാരാദി ശാസ്ത്രോംമേം തീര്ഥംകരദേവകീ ഊ
കാരധ്വനിമേംസേ നീകലാ ഹുആ ഉപദേശ ഹൈ.’’
ഇസ ശാസ്ത്രമേം ഭഗവാന കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവകീ പ്രാകൃത ഗാഥാഓം പര സമയആഖ്യാ നാമക സംസ്കൃത
ടീകാകേ ലേഖക (ലഗഭഗ വിക്രമ സംവതകീ ൧൦ വീം ശതാദ്ബീമേം ഹോ ഗയേ) ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവ ഹൈ. ജിസ–
പ്രകാര ഇസ ശാസ്ത്രകേ മൂല കര്താ അലൌകിക പുരുഷ ഹൈം ഉസീ പ്രകാര ഉസകേ ടീകാകാര ഭീ മഹാസമര്ഥ ആചാര്യ
ഹൈം; ഉന്ഹോംനേ സമയസാരകീ തഥാ പ്രവചനസാരകീ ടീകാ ഭീ ലിഖീ ഹൈ ഔര തത്ത്വാര്ഥസാര, പുരുഷാര്ഥസിദ്ധയുപായ
ആദി സ്വതംത്ര ഗ്രംഥ ഭീ രചേ ഹൈം. ഉനകീ ടീകാഓം ജൈസീ ടീകാ അഭീ തക അന്യ കിസീ ജൈന ഗ്രംഥകീ നഹീം
ലിഖീ ഗയീ ഹൈ. ഉനകീ ടീകാഐം പഢനേവാലേ ഉനകീ അധ്യാത്മരസികതാ, ആത്മാനുഭവ, പ്രഖര വിദ്വത്താ,
വസ്തുസ്വരൂപകീ ന്യായസേ സിദ്ധ കരനേകീ അസാധാരണ ശക്തി, ജിനശാസനകാ സാതിശയ അഗാധ ജ്ഞാന,
നിശ്ചയ–വ്യവഹാരകാ സംധിബദ്ധ നിരൂപണ കരനേകീ വിരല ശക്തി ഏവം ഉത്തമ കാവ്യശക്തികീ സമ്പൂണര പ്രതീതി
ഹോ ജാതീ ഹൈ. അതി സംക്ഷേപമേം ഗംഭീര രഹസ്യ ഭര ദേനേകീ ഉനകീ ശക്തി വിദ്വാനോംകോ ആശ്ചര്യചകിത കര ദേതീ
ഹൈ. ഉനകീ ദൈവീ ടീകാഐം ശ്രുതകേവലീകേ വചന സമാന ഹൈം. ജിസ പ്രകാര മൂല ശാസ്ത്രകാരനകേ ശാസ്ത്ര അനുഭവ–
യുക്തി ആദി സമസ്ത സമൃദ്ധിസേ സമൃദ്ധ ഹൈം ഉസീ പ്രകാര ടീകാകാരകീ ടീകാഐം ഭീ ഉ
ന–ഉന സര്വ സമൃദ്ധിയോംസേ
വിഭൂഷിത ഹൈം. ശാസനമാന്യ ഭഗവാന കുദകുന്ദാചാര്യദേനേ ഇസ കലികാലമേം ജഗദ്ഗുരു തീര്ഥംകരദേവ ജൈസാ കാര്യ
കിയാ ഹൈ ഔര ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേനേ വ–മാനോം വേ കുന്ദകുന്ദഭഗവാനകേ ഹൃദയമേം പ്രവിഷ്ട ഹോ ഗയേ ഹോം

Page -13 of 264
PDF/HTML Page 16 of 293
single page version

background image
ഇസ പ്രകാര –– ഉനകേ ഗംഭീര ആശയോംകോ യഥാര്ഥരൂപസേ വ്യക്ത കരകേ ഉനകേ ഗണധര ജൈസാ കാര്യ കിയാ ഹൈ.
ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവകേ രചേ ഹുഏ കാവ്യ ഭീ അധ്യാത്മരസ ഏവം ആത്മാനുഭവകീ മസ്തീസേ ഭരപൂര ഹൈ. ശ്രീ
സമയസാരകീ ടീകാമേം ആനേവാലേ കാവ്യോംം
(–കലശോം) നേ ശ്രീ പദ്മപ്രഭമലധാരീദേവ ജൈസേ സമര്ഥ മുനിവരോം പര
ഗഹരാ പ്രഭാവ ഡാലാ ഹൈ ഔര ആജ ഭീ വേേ തത്ത്വജ്ഞാന ഏവം അധ്യാത്മരസസേ ഭരപൂര മധുര കലശ
അധ്യാത്മരസികോംകേ ഹൃദ്തംത്രീകോ ഝംകൃത കര ദേതേ ഹൈം. അധ്യാത്മകവികേ രൂപമേംശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവകാ സ്ഥാന
അദ്വിതീയ ഹൈ.
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹമേം ഭഗവാന കുന്ദകുന്ദാചാര്യദേവനേ ൧൭൩ ഗാഥാഓംകീ രചനാ പ്രാകൃതമേം കീ ഹൈ. ഉസ
പര ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവനേ സമയവ്യാഖ്യാ നാമകീ തഥാ ശ്രീ ജയസേനാചാര്യദേവനേ താത്പര്യവൃത്തി നാമകീ
സംസ്കൃത ടീകാ ലിഖീ ഹൈ. ശ്രീ പാംഡേ ഹേമരാജജീനേ സമയവ്യാഖ്യാകാ ഭാവാര്ഥ
(പ്രാചീന) ഹിംദീമേം ലിഖാ ഹൈ
ഔര ഉസ ഭാവാര്ഥകാ നാമ ബാലാവബോധഭാഷാടീകാ രഖാ ഹൈ. വിക്രമ സംവത് ൧൯൭൨ മേം ശ്രീ പരമശ്രുതപ്രഭാവക
മംഡല ദ്വാരാ പ്രകാശിത ഹിംദീ പംചാസ്തികായമേം മൂല ഗാഥാഐം, ദോനോം സംസ്കൃത ടീകാഐം ഔര ശ്രീ ഹേമരാജജീകൃത
ബാലാവബോധഭാഷാടീകാ
(ശ്രീ പന്നാലാലജീ ബാകലീവാല ദ്വാരാ പ്രചലിത ഹിംദീ ഭാഷാകേ പരിവര്തിത സ്വരൂപമേം)
ദീ ഗഈ ഹൈ. ഇസകേ പശ്ചാത് പ്രകാശിത ഹോനേവാലീ ഗുജരാതീ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹമേം മൂല ഗാഥാഐം, ഉനകാ
ഗുജരാതീ പദ്യാനുവാദ, സംസ്കൃത സമയവ്യാഖ്യാ ടീകാ ഔര ഉസ ഗാഥാ–ടീകാകാ അക്ഷരശഃ ഗുജരാതീ അനുവാദ
പ്രകാശിത കിയാ ഗയാ ഹൈ, ജിസകാ യഹ ഹിന്ദീ അനുവാദ ഹൈ. ജഹാ വിശേഷ
സ്പഷ്ടതാ കരനേ കീ ആവശ്യകതാ
ദിഖാഈ ദീ വഹാ ‘കൌംസ’ മേം അഥവാ ‘ഭാവാര്ഥ’ മേം അഥവാ പദടിപ്പണമേം സ്പഷ്ടതാ കീ ഹൈ. ഉസ സ്പഷ്ടതാമേം
അനേക സ്ഥാനോംപര ശ്രീ ജയസേനാചാര്യദേവകൃത താത്പര്യവൃത്തി അതിശയ ഉപയോഗീ ഹുഈ ഹൈ; കുഛ സ്ഥാനോംപര തോ
താത്പര്യവൃത്തികേ കിസീ കിസീ ഭാഗകാ അക്ഷരശഃ അനുവാദ ഹീ ‘ഭാവാര്ഥ’ അഥവാ ടിപ്പണീ രൂപമേം കിയാ ഹൈ. ശ്രീ
ഹേമരാജജീകൃത ബാലാവബോധഭാഷാടീകാകാ ആധാര ഭീ കിസീ സ്ഥാനപര ലിയാ ഹൈ. ശ്രീ പരമശ്രുതപ്രഭാവക
മംഡല ദ്വാരാ പ്രകാശിത പംചാസ്തികായമേം ഛപീഹുഈ സംസ്കൃത ടീകാകാ ഹസ്തലിഖിത പ്രതിയോംകേ സാഥ മിലാന
കരനേപര ഉസമേം കഹീം അല്പ അശുദ്ധിയാ ദിഖാഈ ദീ വേ ഇസമേം സുധാരലീ ഗഈ ഹൈം.
ഇസ ശാസ്ത്രകാ ഗുജരാതീ അനുവാദ കരനേകാ മഹാഭാഗ്യ മുഝേ പ്രാപ്ത ഹുആ വഹ അത്യംത ഹര്ഷകാ കാരണ
ഹൈ. പരമ പൂജ്യ സദ്ഗുരുദേവകേ ആശ്രയമേം ഇസ ഗഹന ശാസ്ത്രകാ അനുവാദ ഹുആ ഹൈ. അനുവാദ കരനേകീ സമസ്ത
ശക്തി മുഝേ പൂജ്യപാദ സദ്ഗുരുദേവസേ ഹീ പ്രാപ്ത ഹുഈ ഹൈ. പരമോപകാരീ സദ്ഗുരുദേവകേ പവിത്ര ജീവനകേ പ്രത്യക്ഷ
പരിചയ ബിനാ തഥാ ഉനകേ ആധ്യാത്മിക ഉപദേശകേ ബിനാ ഇസ പാമരകോ ജിനവാണീകേ പ്രതി ലേശ ഭീ ഭക്തി
യാ ശ്രദ്ധാ കഹാ സേ പ്രഗട ഹോതീ? ഭഗവാന കുംദകുംദാചാര്യദേവ ഔര ഉനകേ ശാസ്ത്രോംകീ ലേശ ഭീ മഹിമാ കഹാ സേ
ആതീ ഔര ഉന ശാസ്ത്രോകാ അര്ഥ സമഝനേകീ ലേശ ഭീ ശക്തി കഹാ സേ പ്രാപ്ത ഹോതീ? ഇസ പ്രകാര അനുവാദകീ
സമസ്ത ശക്തികാ മൂല ശ്രീ സദ്ഗുരുദേവ ഹീ ഹോനേസേ വാസ്തവമേം തോ സദ്ഗുരുദേവകീ അമൃതവാണീകാ സ്ത്രോത ഹീ
––ഉനകേ ദ്വാരാ പ്രാപ്ത അനമോല ഉപദേശ ഹീ–യഥാസമയ ഇസ അനുവാദരൂപമേം പരിണമിത ഹുആ ഹൈ. ജിനകേ
ശക്തിസിംചന തഥാ ഛത്രഛായാസേ മൈനേ ഇസ ഗഹന ശാസ്ത്രകാ അനുവാദകാ സാഹസ കിയാ ഥാ ഔര ജിനകീ
കൃപാസേ വഹ നിര്വിധ്ന സമാപ്ത ഹുആ ഹൈ ഉന പരമപൂജ്യ പരമോപകാരീ സദ്ഗുരുദേവ
(ശ്രീ കാനജീസ്വാമീ) കേ
ചരണാരവിംദമേം അത്യംത ഭക്തിഭാവപൂര്വക വംദന കരതാ ഹൂ .
പരമ പൂജ്യ ബേനശ്രീ ചംപാബേനകേ തഥാ പരമ പൂജ്യ ബേന ശാന്താബേനകേ പ്രതി ഭീ, ഇസ അനുവാദകീ
പൂര്ണാഹുതി കരതേ ഹുഏ, ഉപകാരവശതാകീ ഉഗ്ര വൃത്തികാ അനുഭവ ഹോതാ ഹൈ. ജിനകേ പവിത്ര ജീവന ഔര ബോധ,

Page -12 of 264
PDF/HTML Page 17 of 293
single page version

background image
ഇസ പാമരകോ ശ്രീ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ പ്രതി, പംചാസ്തികായസംഗ്രഹകേ മഹാന കര്താ പ്രതി ഏവം
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹമേം ഉപദേശിത വീതരാഗവിജ്ഞാനകേ പ്രതി ബഹുമാന വൃദ്ധികേ വിശിഷ്ട നിമിത്ത ഹുഏ ഹൈം, ഐസീ
പരമ പൂജ്യ ബഹിനശ്രീകേ ചരണകമമേം യഹ ഹൃദയ നമന കരതാ ഹൈ.
ഇസ അനുവാദമേം, ആദരണീയ വകീല ശ്രീരാമജീഭാഈ മാണേകചംദ ദോശീ തഥാ ബാലബ്രഹ്മചാരീ ഭാഈശ്രീ
ചംദുലാല ഖീമചംദ ഝോബാലിയാകീ ഹാര്ദിക സഹായതാ ഹൈ. ആദരണീയ ശ്രീ രാമജീഭാഈനേ അപനേ വ്യസ്ത ധാര്മിക
വ്യവസായോംമേംസേ സമയ നികാലകര സമസ്ത അനുവാദകീ സുക്ഷ്മതാസേ ജാ ചകീ ഹൈ, യഥോചിത സൂചനായേം ദീ ഹൈ
ഔര അനുവാദമേം ആനേവാലീ ഛോടീ–ബഡീ കഠിനാഈയോംകാ അപനേ വിശാല ശാസ്ത്രജ്ഞാനസേ നിരാകരണ കിയാ ഹൈ.
ഉനകീ സൂചനാഏ മേരേ ലിയേ അതി ഉപയോഗീ സിദ്ധ ഹുഈ ഹൈ. ബ്രമ്ഹചാരീ ഭാഈശ്രീ ചംദുലാലഭാഈനേ സമസ്ത
അനുവാദകോ അതി സൂക്ഷ്മതാസേ ജാ ചകര ഉപയോഗീ സൂചനാഐം ദീ ഹൈ, ബഹുത പരീശ്രമപൂര്വക ഹസ്തലിഖിത
പ്രതിയോംകേ ആധാരസേ സംസ്കൃത ടീകാ സുധാരീ ഹൈ, അനുക്രമണികാ, ഗാഥാസൂചീ, ശുദ്ധിപത്ര ആദി തൈയാര കിയേ
ഹൈം, തഥാ അത്യംത സാവധാനീസേ ‘പ്രൂഫ’ സംശോധന കിയാ ഹൈ––ഇസ പ്രകാര അതി പരിശ്രമ ഏവം സാവധാനീപൂര്വക
സര്വതോമുഖീ സഹായതാ കീ ഹൈേ. ദോനോം സജ്ജനോംകീ സഹായതാകേ ലിയേ മൈം ഉനകാ അംതഃകരണപൂര്വക ആഭാര
മാനതാ ഹൂ . ഉനകീ ഹാര്ദിക സഹായതാകേ ബിനാ ഇസ അനുവാദമേം അനേക ത്രുടിയാ രഹ ജാതീ. ജിന– ജിന
ടീകാഓം തഥാ ശാസ്ത്രോംകാ മൈനേ ആധാര ലിയാ ഹൈ ഉന സബകേ രചയിതാഓംകാ ഭീ മൈം ഋണീ ഹൂ .

യഹ അനുവാദ മൈനേ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹകേ പ്രതി ഭക്തി ഏവം ഗുരുദേവകീ പ്രേരണാസേ പ്രേരിത ഹോകര,
നിജകല്യാണകേ ഹേതു , ഭവഭയസേ ഡരതേ ഡരതേ കിയാ ഹൈ . അനുവാദ കരതേ സമയ ഇസ ബാതകീ മൈനേ
സാവധാനീ രഖീ ഹൈ കി ശാസ്ത്രകേ മൂല ആശയോംമേം കോഈ പരിവര്തന ന ഹോ ജായേ. തഥാപി അല്പജ്ഞതാകേ കാരണ
ഇസമേം കഹീ ആശയ–പരിവര്തനഥയോ ഹുആ ഹോ യാ ഭൂലോ രഹ ഗഈ ഹോ തോ ഉസകേ ലിയേ മൈം ശാസ്ത്രകാര ശ്രീ
കുന്ദകുന്ദാചാര്യ–ഭഗവാന, ടീകാകാര ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവ, പരമകൃപാലു ശ്രീ സദ്ഗുരുദേവ ഏവം മുമുക്ഷു
പാഠകോംസേ ഹാര്ദിക ക്ഷമാ യാചനാ കരതാ ഹൂ .
ജിനേന്ദ്രശാസനകാ സംക്ഷേപമേം പ്രതിപാദന കരനേവാലേ ഇസ പവിത്ര ശാസ്ത്രകാ അധ്യയന കരകേ യദി ജീവ
ഇസകേ ആശയോംകോ ഭലീഭാ തി സമഝലേ തോ വഹ അവശ്യഹീ ചാര ഗതികേ അനംത ദുഃഖോനകാ നാശ കരകേ
നിര്വാണകോ പ്രാപ്ത ഹോ. ഇസകേ ആശയകോ സമ്യക് പ്രകാരസേ സമഝനേകേ ലിയേ നിമ്നോക്ത ബാതോംകോ ലക്ഷമേം
രഖനാ ആവശ്യക ഹൈഃ– ഇസ ശാസ്ത്രമേം കതിപയ കഥന സ്വാശ്രിത നിശ്ചയനയകേ ഹൈം
(–ജോ സ്വകാ പരസേ
പൃഥക്രൂപ നിരൂപണ കരതേ ഹൈം) ഔര കതിപയ കഥന പരാശ്രിത വ്യവഹാരനയകേ ഹൈം (–ജോ സ്വകാ പരകേ
സാഥ മിശ്രിതരൂപസേ നിരൂപണ കരതേ ഹൈം); തഥാ കതിപയ കഥന അഭിന്നസാധ്യസാധന–ഭാവാശ്രിത നിശ്ചയനയകേ
ഹൈം ഔര കതിപയ ഭിന്നസാധ്യസാധനഭാവശ്രിത വ്യവഹാരനയകേ ഹൈം. വഹാ നിശ്ചയകഥനോംകാ തോ സീധാ ഹീ അര്ഥ
കരനാ ചഹിയേ ഔര വ്യവഹാരകഥനോംകാ അഭൂതാര്ഥ സമഝകര ഉനകാ സച്ചാ ആശയ ക്യാ ഹൈ വഹ നികാലനാ
ചാഹിയേ. യദി ഐസാ ന കിയാ ജായഗാ തോ വിപരീത സമഝ ഹോനേസേ മഹാ അനര്ഥ ഹോഗാ. ‘പ്രത്യേക ദ്രവ്യ
സ്വതംത്ര ഹൈ. വഹ അപനേ ഹീ ഗുണപര്യായോംകോ തഥാ ഉത്പാദവ്യയധ്രൌവ്യകോ കരതാ ഹൈ. പരദ്രവ്യകാ വഹ ഗ്രഹണ–
ത്യാഗ നഹീം കര സകതാ തഥാ പരദ്രവ്യ വാസ്തവമേം ഉസേ കുഛ ലാഭ–ഹാനി യാ സഹായ നഹീം കര സകതാ .
––ജീവകീ ശുദ്ധ പര്യായ സംവര–നിര്ജരാ–മോക്ഷകേ കാരണഭൂത ഹൈ ഔര അശുദ്ധ പര്യായ ആസ്രവ–ബംധകേ
കാരണഭൂത ഹൈ.’– ഐസേ മൂലഭൂത സിദ്ധാംതോംകോ കഹീം ബാധാ ന പഹു ചേ ഇസ പ്രകാര സദൈവ ശാസ്ത്രകേ കഥനോംകാ
അര്ഥ കരനാ ചാഹിയേ. പുനശ്ച ഇസ ശാസ്ത്രമേം കുഛ പരമപ്രയോജനഭൂത ഭാവോംകാ നിരൂപണ അതി സംക്ഷേപമേം ഹീ കിയാ
ഗയാ ഹൈ

Page -11 of 264
PDF/HTML Page 18 of 293
single page version

background image
ഇസലിയേ, യദി ഇസ ശാസ്ത്രകേ അഭ്യാസകീ പൂര്തി സമയസാര, നിയമസാര, പ്രവചനസാര ആദി അന്യ ശാസ്ത്രോകേ
അഭ്യാസ ദ്വാരാ കീ ജാവേ തോ മുമുക്ഷുഓംകോ ഇസ ശാസ്ത്രകേ ആശയ സമഝനേമേം വിശേഷ സുഗമതാ ഹോഗീ.
ആചാര്യഭഗവാനനേ സമ്യഗ്ജ്ഞാനകീ പ്രസിദ്ധികേ ഹേതുസേ തഥാ മാര്ഗകീ പ്രഭാവനാകേ ഹേതുസേ യഹ പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ
ശാസ്ത്ര കഹാ ഹൈ. ഹമ ഇസകാ അധ്യയന കരകേ, സര്വ ദ്രവ്യോംകീ സ്വതംത്രതാ സമഝകരകേ, നവ പദാര്ഥോകോ യഥാര്ഥ
സമഝ കരകേ, ചൈതന്യഗുണമയ ജീവദ്രവ്യസാമാന്യകാ ആശ്രയ കരകേ, സമ്യഗ്ദര്ശന–സമ്യഗ്ജ്ഞാന പ്രഗടാ കരകേ,
മാര്ഗകോ പ്രാപ്ത കരകേ, ഭവഭ്രമണകേ ദുഃഖോംകാ അന്ത പ്രാപ്ത കരേം യഹീ ഭാവനാ ഹൈ. ശ്രീ അമൃതചംദ്രാചാര്യദേവനേ
പംചാസ്തികായസംഗ്രഹകേ സമ്യക് അവബോധകേ ഫലകാ നിമ്നോക്ത ശബ്ദോമേം വര്ണന കിയാ ഹൈഃ–‘ജോ പുരുഷ വാസ്തവമേം
വസ്തുത്ത്വകാ കഥന കരനേവാലേ ഇസ ‘പംചാസ്തികായസംഗ്രഹ’ കോ അര്ഥതഃ അര്ഥീരൂപസേ ജാനകര, ഇസീമേം കഹേ ഹുഏ
ജീവാസ്തികായമേം അംതര്ഗത അപനേകോ
(നിജ ആത്മാകോ) സ്വരൂപസേ അത്യംത വിശുദ്ധ ചൈതന്യസ്വഭാവവാന നിശ്ചിത
കരകേ, പരസ്പര കാര്യകാരണഭൂത ഐസേ അനാദി രാഗദ്വേഷപരിണാമ ഏവം കര്മബംധകീ പരംപരാസേ ജിസമേം
സ്വരൂപവികാര ആരോപിത ഹൈ ഐസാ അപനേകോേ
(നിജ ആത്മാകോ) ഉസ കാല അനുഭവമേം ആതാ അവലോക കര,
ഉസ സമയ വിവേകജ്യോതി പ്രഗട ഹോനേസേ (അര്ഥാത് അത്യംത വിശുദ്ധ ചൈതന്യസ്വഭാവകാ തഥാ വികാരകാ ഭേദജ്ഞാന
ഉസ കാല ഹീ പ്രഗട പ്രവര്തമാന ഹോനേ സേ) കര്മബംധകീ പരംപരാകോ പ്രവര്തന കരാനേ വാലീ രാഗദ്വേഷപരിണതികോ
ഛോഡതാ ഹൈ, വഹ പുരുഷ, സചമുച ജിസകാ സ്നേഹ ജീര്ണ ഹോതാ ജാതാ ഹൈ ഐസാ, ജഘന്യ സ്നേഹഗുണകേ സംമുഖ
വര്തത പരമാണുകീ ഭാ തി ഭാവീ ബംധസേ പരാങ്മുഖ വര്തതാ ഹുആ, പൂര്വ ബംധസേ ഛൂടതാ ഹുആ, അഗ്നിതപ്ത ജലകീ
ദുഃസ്ഥിതി സമാന ജോ ദുഃഖ ഉസസേ പരിമുക്ത ഹോതാ ഹൈ.’

കാര്തിക കൃഷ്ണാ ൪,
ഹിംമതലാല ജഠാലാല ശാഹ
വി൰ സം൰ ൨൦൧൩ സോനഗഢ (സൌരാഷ്ട്ര)

×

Page -10 of 264
PDF/HTML Page 19 of 293
single page version

background image
ശാസ്ത്രോം കാ അര്ഥ കരനേ കീ പദ്ധതി
…… * * ……

വ്യവഹാര കാ ശ്രദ്ധാന ഛോഡകര നിശ്ചയകാ ശ്രദ്ധാന കരനാ യോഗ്യ ഹൈ. വ്യവഹാരനയ സ്വദ്രവ്യ ഔര
പരദ്രവ്യകോ തഥാ ഉനകേ ഭാവോംകോ തഥാ കാരണ–കാര്യാദി കോ കിസീകോ കിസീമേം മിലാകര നിരൂപണ കരതാ
ഹൈ, അതഃ ഐസേ ഹീ ശ്രദ്ധാന സേ മിഥ്യാത്വ ഹൈ; ഇസലിയേ ഉസകാ ത്യാഗ കരനാ
. തഥാ നിശ്ചയനയ ഉന്ഹീംോ
യഥാവത് നിരൂപണ കരതാ ഹൈ, കിസീ കോ കിസീ മേം നഹീം മിലാതാ, അതഃ ഐസേ ഹീ ശ്രദ്ധാനസേ സമ്യക്ത്വ ഹോതാ
ഹൈ, ഇസലിയേ ഉസകാ ശ്രദ്ധാന കരനാ.

പ്രശ്നഃ––––യദി ഐസാ ഹൈ, തോ ജിനമാര്ഗ മേം ദോനോം നയോം കോ ഗ്രഹണ കരനാ കഹാ ഹൈ––––വഹ
കിസ പ്ര്രകാര കഹാ ഹൈ?

ഉത്തരഃ––––ജിനമാര്ഗ മേം കഹീം തോ നിശ്ചയനയകീ മുഖ്യതാസേ വ്യാഖ്യാന ഹൈ, ഉസേ തോ ‘സത്യാര്ഥ
ഐസാ ഹീ ഹൈ’ ––––ഐസാ ജാനനാ; തഥാ കഹീം വ്യവഹാരനയകീ മുഖ്യതാസേ വ്യാഖ്യാന ഹൈ, ഉസേ ‘ഐസാ നഹീം,
നിമിത്താദികീ അപേക്ഷാസേ ഉപചാര കിയാ ഹൈ’ ഐസാ ജാനനാ. ഇസ പ്രകാര ജാനനേകാ നാമ ഹീ ദോനോം നയോംകാ
ഗ്രഹണ ഹൈ. പരന്തു ദോനോം നയോംകേ വ്യാഖ്യാനകോ സമാന സത്യാര്ഥ ജാനകര ‘ഐസാ ഭീ ഹൈ ഔര ഐസാ ഭീ ഹൈ ’
ഐസാ ഭ്രമരൂപ പ്രവര്തനേസേ തോ ദോനോം നയോംകാ ഗ്രഹണ കരനാ നഹീം കഹാ ഹൈ.
പ്രശ്നഃ– യദി വ്യവഹാരനയ അസത്യാര്ഥ ഹൈ, തോ ഉസകാ ഉപദേശ ജിനമാര്ഗമേം കിസലിയേ ദിയാ? ഏക
നിശ്ചയനയകാ ഹീ നിരൂപണ കരനാ ഥാ?
ഉത്തരഃ– ഐസാ ഹീ തര്ക ശ്രീ സമയസാരമേം കിയാ ഹൈ; വഹാ യഹ ഉത്തര ദിയാ ഹൈഃ–
ജഹ ണവി സക്കമണജ്ജോ അണജ്ജഭാസം വിണാ ഉ ഗാഹേഉം.
തഹ വവഹാരേണ വിണാ പരമത്ഥുവഏസണമസക്കം..
അര്ഥഃ– ജിസ പ്രകാര അനാര്യകോ –മ്ലേച്ഛകോ മ്ലേച്ഛഭാഷാകേ ബിനാ അര്ഥ ഗ്രഹണ കരാനാ ശക്യ നഹീം ഹൈ,
ഉസീ പ്രകാര വ്യവഹാരകേ ബിനാ പരമാര്ഥകാ ഉപദേശ അശക്യ ഹൈ. ഇസലിയേ വ്യവഹാരകാ ഉപദേശ ഹൈേ.
തഥാ ഇസീ സൂത്രകീ വ്യാഖ്യാമേം ഐസാ കഹാ ഹൈ കി – വ്യവഹാരനയോ നാനുസര്തവ്യഃ’ അര്ഥാത് നിശ്ചയകോ
അംഗീകാര കരാനേകേ ലിയേേ വ്യവഹാര ദ്വാരാ ഉപദേശ ദിയാ ജാതാ ഹൈ, പരന്തു വ്യവഹാരനയ ഹൈ വഹ അംഗീകാര
കരനേ യോഗ്യ നഹീം ഹൈ.

Page -9 of 264
PDF/HTML Page 20 of 293
single page version

background image
പ്രശ്നഃ– [൧] വ്യവഹാരകേ ബിനാ നിശ്ചയകാ ഉപദേശ നഹീം ഹോതാ – വഹ കിസ പ്രകാര? തഥാ [൨]
വ്യവഹാരനയകോ അംഗീകാര നഹീം കരനാ ചാഹിയേ – വഹ കിസ പ്രകാര?
ഉത്തരഃ– [൧] നിശ്ചയനയസേ തോ ആത്മാ പരദ്രവ്യസേ ഭിന്ന, സ്വഭാവോംസേ അഭിന്ന സ്വയംസിദ്ധ വസ്തു ഹൈ. ഉസേ
ജോ ന പഹിചാനേേ, ഉനസേേ ഐസാ ഹീ കഹതേ രഹേ തോ വേ നഹീം സമഝേംഗേ. ഇസലിയേ ഉന്ഹേം സമഝാനേകേ ലിയേ
വ്യവഹാരനയസേ ശരീരാദിക പരദ്രവ്യോംകീ സാപേക്ഷതാ ദ്വാരാ നര–നാരക–പൃഥ്വീകായാദിരൂപ ജീവകേ ഭേദ കിയേ,
തബ ‘മനുഷ്യ ജീവ ഹൈ,’ നാരകീ ജീവ ഹൈ’ ഇത്യാദി പ്രകാരസേ ഉന്ഹേം ജീവകീ പഹിചാന ഹുഈ; അഥവാ അഭേദ
വസ്തുമേം ഭേദ ഉത്പന്ന കരകേ ജ്ഞാന–ദര്ശനാദി ഗുണപര്യായരൂപ ജീവകേ ഭേദ കിയേ, തബ ‘ജാനനേവാലാ ജീവ ഹൈ,’
‘ദേഖനേവാലാ ജീവ ഹൈ’ ഇത്യാദി പ്രകാരസേ ഉന്ഹേംം ജീവകീ പഹിചാന ഹുഈ. ഔര നിശ്ചയസേ തോ വീതരാഗഭാവ
മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ; കിന്തു ഉസേ ജോ നഹീം ജാനതേ, ഉനസേേ ഐസാ ഹീ കഹതേ രഹേം തോ വേ നഹീം സമഝേംഗേ ; ഇസലിയേ
ഉന്ഹേം സമഝാനേകേ ലിയേ, വ്യവഹാരനയസേ തത്ത്വാര്ഥശ്രദ്ധാന ജ്ഞാനപൂര്വക പരദ്രവ്യകാ നിമിത്ത മിടാനേകീ സാപേക്ഷതാ
ദ്വാരാ വ്രത–ശീല–സംയമാദിരൂപ വീതരാഗഭാവകേ വിശേഷ ദര്ശായേ, തബ ഉന്ഹേം വീതരാഗഭാവകീ പഹിചാന ഹുഈ.
ഇസീ പ്രകാര, അന്യത്ര ഭീ വ്യവഹാര ബിനാ നിശ്ചയകാ ഉപദേശ ന ഹോനാ സമഝനാ.
[൨] യഹാ വ്യവഹാരസേ നര–നാരകാദി പര്യായകോ ഹീ ജീവ കഹാ. ഇസലിയേ കഹീം ഉസ പര്യായകോ ഹീ
ജീവ ന മാന ലേനാ. പര്യായ തോ ജീവ–പുദ്ഗലകേ സംയോഗരൂപ ഹൈ. വഹാ നിശ്ചയസേ ജീവദ്രവ്യ പ്രഥക ഹൈ;
ഉസീകോ ജീവ മാനനാ. ജീവകേ സംയോഗസേ ശരീരാദികകോ ഭീ ജീവ കഹാ വഹ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ. പരമാര്ഥസേ
ശരീരാദിക ജീവ നഹീം ഹോതേ. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. ഡൂസരഭ, അഭേദ ആത്മാമേം ജ്ഞാന–ദര്ശനാദി ഭേദ
കിയേ ഇസലിയേ കഹീം ഉന്ഹേം ഭേദരൂപ ഹീ ന മാന ലേനാ; ഭേദ തോ സമഝാനേകേ ലിയേ ഹൈ. നിശ്ചയസേ ആത്മാ
അഭേദ ഹീ ഹൈ; ഉസീകോ ജീവവസ്തു മാനനാ. സംജ്ഞാ–സംഖ്യാദി ഭേദ കഹേ വേ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ ; പരമാഥസേ വേ
പൃഥക– പൃഥക നഹീം ഹൈം. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. പുനശ്ച, പരദ്രവ്യകാ നിമിത്ത മിടാനേകീ അപേക്ഷാസേ വ്രത–
ശീല–സംയമാദികകോ മോക്ഷമാര്ഗ കഹാ ഇസലിയേ കഹീം ഉന്ഹീംകോ മോക്ഷമാര്ഗ ന മാന ലേനാ; ക്യോംകി പരദ്രവ്യകേ
ഗ്രഹണ–ത്യാഗ ആത്മാകോ ഹോ തോ ആത്മാ പരദ്രവ്യകാ കര്താ–ഹര്താ ഹോ ജായേ, കിന്തു കോഈ ദ്രവ്യ കിസീ ദ്രവ്യകേ
ആധീന നഹീം ഹൈം. ആത്മാ തോ അപനേ ഭാവ ജോ രാഗാദിക ഹൈ ഉന്ഹേം ഛോഡകര വീതരാഗീ ഹോതാ ഹൈ, ഇസലിയേ
നിശ്ചയസേ വീതരാഗഭാവ ഹീ മോക്ഷമാര്ഗ ഹൈ. വീതരാഗഭാവോംകോ ഔര വ്രതാദികകോ കദാചിത് കാര്യകാരണപനാ ഹൈ
ഇസലിയേ വ്രതാദികകോ മോക്ഷമാര്ഗ കഹാ കിന്തു വഹ കഥനമാത്ര ഹീ ഹൈ. പരമാര്ഥസേ ബാഹ്യക്രിയാ മോക്ഷമാര്ഗ നഹീം
ഹൈ. ഐസാ ഹീ ശ്രദ്ധാന കരനാ. ഇസീ പ്രകാര, അന്യത്ര ഭീ വ്യവഹാരനയകോ അംഗീകാര ന കരനേകാ സമഝ
ലേനാ.