Page 212 of 264
PDF/HTML Page 241 of 293
single page version
ਅਦ੍ਭੂਤ–ਪਰਮ–ਆਹ੍ਲਾਦਾਤ੍ਮਕ ਸੁਖਸ੍ਵਰੂਪ ਘ੍ਰੁਤਸੇ ਸਿਂਚੀ ਹੁਈ ਨਿਸ਼੍ਚਯ–ਆਤ੍ਮਸਂਵੇਦਨਰੂਪ ਧ੍ਯਾਨਾਗ੍ਨਿ
ਮੂਲੋਤ੍ਤਰਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿਭੇਦਵਾਲੇ ਕਰ੍ਮਰੂਪੀ ਇਨ੍ਧਨਕੀ ਰਾਸ਼ਿਕੋ ਕ੍ਸ਼ਣਮਾਤ੍ਰਮੇਂ ਜਲਾ ਦੇਤੀ ਹੈ.
ਮਨੁਸ਼੍ਯਕਾ ਭਵ ਪਾਕਰ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ. ਔਰ ਬਹੁਸ਼੍ਰੁਤਧਰ ਹੀ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰ ਸਕਤੇ ਹੈਂ ਐਸਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ;
ਸਾਰਭੂਤ ਅਲ੍ਪ ਸ਼੍ਰੁਤਸੇ ਭੀ ਧ੍ਯਾਨ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥੀਯੋਂਕੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕ,
ਸਵਂਰਨਿਰ੍ਜਰਾਕਾ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਔਰ ਜਰਾਮਰਣਕਾ ਹਰਨੇਵਾਲਾ ਸਾਰਭੂਤ ਉਪਦੇਸ਼ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਨੇਯੋਗ੍ਯ
ਹੈ.
ਉਸਮੇਂ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਪਰਿਣਤਿ ਕਹਾਁਸੇ ਹੋਸਕਤੀ ਹੈ? ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ ਉਪਾਯਭੂਤ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਨੇਕੀ ਇਚ੍ਛਾ
ਰਖਨੇਵਾਲੇ ਜੀਵਕੋੇ ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਜਿਨੋਕ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ ਵਸ੍ਤੁਸ੍ਵਰੂਪਕੀ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸਮਝਪੂਰ੍ਵਕ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰ
ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਕੀ ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪ੍ਰਤੀਤਿਕਾ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਉਦ੍ਯਮ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ; ਉਸਕੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਹੀ
ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੀਨਤਾਕਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਉਦ੍ਯਮ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ].. ੧੪੬..
੨. ਮੁਨਿਕੋ ਜੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਉਗ੍ਰ ਆਲਮ੍ਬਨ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ਯਹਾਁ ਮੁਖ੍ਯਤਃ ‘ਧ੍ਯਾਨ’ ਕਹਾ ਹੈ.
ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂ ਕਿ ਉਸੇ ਭੀ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਜਘਨ੍ਯ ਆਲਮ੍ਬਨ ਤੋ ਹੋਤਾ ਹੈ.]
Page 213 of 264
PDF/HTML Page 242 of 293
single page version
ਸੋ ਤੇਣ ਹਵਦਿ ਬਦ੍ਧੋ ਪੋਗ੍ਗਲਕਮ੍ਮੇਣ ਵਿਵਿਹੇਣ.. ੧੪੭..
ਸ ਤੇਨ ਭਵਤਿ ਬਦ੍ਧਃ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਣਾ ਵਿਵਿਧੇਨ.. ੧੪੭..
ਸ਼ੁਭੋਸ਼ੁਭੋ ਵਾ ਪਰਿਣਾਮੋ ਜੀਵਸ੍ਯ ਭਾਵਬਨ੍ਧਃ, ਤਨ੍ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਕਰ੍ਮਤ੍ਵਪਰਿਣਤਾਨਾਂ ਜੀਵੇਨ
ਸਹਾਨ੍ਯੋਨ੍ਯਮੂਰ੍ਚ੍ਛਨਂ ਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਬਨ੍ਧ ਇਤਿ.. ੧੪੭..
ਆਤ੍ਮਾ [ਤੇਨ] ਉਸ ਭਾਵ ਦ੍ਵਾਰਾ [–ਉਸ ਭਾਵਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ] [ਵਿਵਿਧੇਨ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਣਾ] ਵਿਵਿਧ
ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮੋਂਸੇ [ਬਦ੍ਧਃ ਭਵਤਿ] ਬਦ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਆਤ੍ਮਾ ਉਸ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਭਾਵ ਦ੍ਵਾਰਾ ਵਿਵਿਧ ਪੁਦ੍ਗਲਕਰ੍ਮਸੇ ਬਦ੍ਧ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਯਹਾਁ [ਐਸਾ ਕਹਾ ਹੈ
ਕਿ], ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ ਦ੍ਵਾਰਾ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ ਐਸੇ ਜੋ ਜੀਵਕੇ ਸ਼ੁਭ ਯਾ ਅਸ਼ੁਭ ਪਰਿਣਾਮ ਵਹ ਭਾਵਬਨ੍ਧ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ
[–ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਪਰਿਣਾਮਕੇ] ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਕਰ੍ਮਰੂਪ ਪਰਿਣਤ ਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕਾ ਜੀਵਕੇ ਸਾਥ ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯ
ਅਵਗਾਹਨ [–ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਸ਼ਕ੍ਤਿ ਸਹਿਤ ਏਕਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਾਵਗਾਹਸਮ੍ਬਨ੍ਧ] ਵਹ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਬਨ੍ਧ ਹੈ.. ੧੪੭..
Page 214 of 264
PDF/HTML Page 243 of 293
single page version
ਭਾਵਣਿਮਿਤ੍ਤੋ ਬਂਧੋ ਭਾਵੋ ਰਦਿਰਾਗਦੋਸਮੋਹਜੁਦੋ.. ੧੪੮..
ਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਬਨ੍ਧੋ ਭਾਵੋ ਰਤਿਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਯੁਤਃ.. ੧੪੮..
ਗ੍ਰਹਣਂ ਹਿ ਕਰ੍ਮਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਜੀਵਪ੍ਰਦੇਸ਼ਵਰ੍ਤਿਕਰ੍ਮਸ੍ਕਨ੍ਧਾਨੁਪ੍ਰਵੇਸ਼ਃ. ਤਤ੍ ਖਲੁ ਯੋਗਨਿਮਿਤ੍ਤਮ੍. ਯੋਗੋ
ਸ਼ਕ੍ਤਿਪਰਿਣਾਮੇਨਾਵਸ੍ਥਾਨਮ੍. ਸ ਪੁਨਰ੍ਜੀਵਭਾਵਨਿਮਿਤ੍ਤਃ. ਜੀਵਭਾਵਃ ਪੁਨਾ ਰਤਿਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਯੁਤਃ,
ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਭਾਵ ਹੈ; [ਭਾਵਃ ਰਤਿਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਯੁਤਃ] ਭਾਵ ਰਤਿਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਸੇ ਯੁਕ੍ਤ [ਆਤ੍ਮਪਰਿਣਾਮ] ਹੈ.
ਕਰ੍ਮਵਰ੍ਗਣਾਕਾ ਜਿਸਮੇਂ ਆਲਮ੍ਬਨ ਹੋਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਆਤ੍ਮਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕਾ ਪਰਿਸ੍ਪਨ੍ਦ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਜੀਵਕੇ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕਾ
ਕਂਪਨ.
ਹੈੇ. ਜੀਵਭਾਵ ਰਤਿਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਮੋਹਯੁਕ੍ਤ [ਪਰਿਣਾਮ] ਹੈ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਮੋਹਨੀਯਕੇ ਵਿਪਾਕਸੇ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਨੇਵਾਲਾ ਵਿਕਾਰ
ਹੈ
ਛੇ ਭਾਵਹੇਤੁਕ ਬਂਧ, ਨੇ ਮੋਹਾਦਿਸਂਯੁਤ ਭਾਵ ਛੇ. ੧੪੮.
Page 215 of 264
PDF/HTML Page 244 of 293
single page version
ਏਵੇਤਿ.. ੧੪੮..
ਤੇਸਿਂ ਪਿ ਯ ਰਾਗਾਦੀ ਤੇਸਿਮਭਾਵੇ ਣ ਬਜ੍ਝਂਤਿ.. ੧੪੯..
ਤੇਸ਼ਾਮਪਿ ਚ ਰਾਗਾਦਯਸ੍ਤੇਸ਼ਾਮਭਾਵੇ ਨ ਬਧ੍ਯਨ੍ਤੇ.. ੧੪੯..
ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ‘ਬਂਧ’ ਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਭਾਵਕੋ ‘ਬਨ੍ਧ’ ਕਾ ਅਂਤਰਂਗ ਕਾਰਣ [ਅਂਤਰਂਗ
ਨਿਮਿਤ੍ਤ] ਕਹਾ ਹੈ ਔਰ ਯੋਗਕੋ – ਜੋ ਕਿ ‘ਗ੍ਰਹਣ’ ਕਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਹੈ ਉਸੇ–‘ਬਨ੍ਧ’ ਕਾ ਬਹਿਰਂਗ ਕਾਰਣ
[ਬਾਹ੍ਯ ਨਿਮਿਤ੍ਤ] ਕਹਾ ਹੈ.. ੧੪੮..
ਤਥਾ ਸ੍ਥਿਤਿਕਾ ਹੇਤੁ ਹੈ.. ੧੪੮..
ਸ੍ਥਿਤਿ–ਅਨੁਭਾਗ ਬਿਨਾ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਪਰ੍ਯਾਯ ਨਾਮਮਾਤ੍ਰ ਹੀ ਰਹਤੀ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਯਹਾਁ ਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿ–ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਬਨ੍ਧਕਾ ਮਾਤ੍ਰ
‘ਗ੍ਰਹਣ’ ਸ਼ਬ੍ਦਸੇ ਕਥਨ ਕਿਯਾ ਹੈ ਔਰ ਸ੍ਥਿਤਿ–ਅਨੁਭਾਗਬਨ੍ਧਕਾ ਹੀ ‘ਬਨ੍ਧ’ ਸ਼ਬ੍ਦਸੇ ਕਹਾ ਹੈ.
[ਰਾਗਾਦਯਃ] [ਜੀਵਕੇ] ਰਾਗਾਦਿਭਾਵ ਕਾਰਣ ਹੈਂ; [ਤੇਸ਼ਾਮ੍ ਅਭਾਵੇ] ਰਾਗਾਦਿਭਾਵੋਂਕੇ ਅਭਾਵਮੇਂ [ਨ ਬਧ੍ਯਨ੍ਤੇ]
ਜੀਵ ਨਹੀਂਂ ਬਁਧਤੇ.
ਤੇਨਾਂਯ ਛੇ ਰਾਗਾਦਿ, ਜ੍ਯਾਂ ਰਾਗਾਦਿ ਨਹਿ ਤ੍ਯਾਂ ਬਂਧ ਨਾ. ੧੪੯.
Page 216 of 264
PDF/HTML Page 245 of 293
single page version
ਰਾਗਾਦਿਭਾਵਾਨਾਮਭਾਵੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਿਥ੍ਯਾਤ੍ਵਾਸਂਯਮਕਸ਼ਾਯਯੋਗਸਦ੍ਭਾਵੇਪਿ ਜੀਵਾ ਨ ਬਧ੍ਯਨ੍ਤੇ. ਤਤੋ ਰਾਗਾ–
ਦੀਨਾਮਨ੍ਤਰਙ੍ਗਤ੍ਵਾਨ੍ਨਿਸ਼੍ਚਯੇਨ ਬਨ੍ਧਹੇਤੁਤ੍ਵਮਵਸੇਯਮਿਤਿ.. ੧੪੯..
ਬਨ੍ਧਹੇਤੁਪਨੇਕੇ ਹੇਤੁ ਜੀਵਭਾਵਭੂਤ ਰਾਗਾਦਿਕ ਹੈਂ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ
ਅਂਤਰਂਗ ਬਨ੍ਧਹੇਤੁਪਨਾ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ
੨. ਜੀਵਗਤ ਰਾਗਾਦਿਰੂਪ ਭਾਵਪ੍ਰਤ੍ਯਯੋਂਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇ ਪਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਪ੍ਰਤ੍ਯਯੋਂਕੇ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨਪਨੇਮੇਂ ਭੀ ਜੀਵ ਬਂਧਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈਂ. ਯਦਿ
ਅਵਕਾਸ਼ ਹੀ ਨ ਰਹੇ], ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸਂਸਾਰੀਯੋਂਕੋ ਸਦੈਵ ਕਰ੍ਮੋਦਯਕਾ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨਪਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ.
੩. ਉਦਯਗਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮਿਥ੍ਯਾਤ੍ਵਾਦਿ ਪ੍ਰਤ੍ਯਯੋਂਕੀ ਭਾਁਤਿ ਰਾਗਾਦਿਭਾਵ ਨਵੀਨ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਮੇਂ ਮਾਤ੍ਰ ਬਹਿਰਂਗ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਨ੍ਤੁ ਵੇ
Page 217 of 264
PDF/HTML Page 246 of 293
single page version
ਆਸਵਭਾਵੇਣ ਵਿਣਾ ਜਾਯਦਿ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਦੁ ਣਿਰੋਧੋ.. ੧੫੦..
ਪਾਵਦਿ ਇਂਦਿਯਰਹਿਦਂ ਅਵ੍ਵਾਬਾਹਂ
ਆਸ੍ਰਵਭਾਵੇਨ ਵਿਨਾ ਜਾਯਤੇ ਕਰ੍ਮਣਸ੍ਤੁ ਨਿਰੋਧਃ.. ੧੫੦..
ਕਰ੍ਮਣਾਮਭਾਵੇਨ ਚ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਦਰ੍ਸ਼ੀ ਚ.
ਵਿਨਾ] ਆਸ੍ਰਵਭਾਵਕੇ ਅਭਾਵਮੇਂ [ਕਰ੍ਮਣਃ ਨਿਰੋਧਃ ਜਾਯਤੇ] ਕਰ੍ਮਕਾ ਨਿਰੋਧ ਹੋਤਾ ਹੈ. [ਚ] ਔਰ [ਕਰ੍ਮਣਾਮ੍
ਅਭਾਵੇਨ] ਕਰ੍ਮੋਂਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਵਹ [ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਃ ਸਰ੍ਵਲੋਕਦਰ੍ਸ਼ੀ ਚ] ਸਰ੍ਵਜ੍ਞ ਔਰ ਸਰ੍ਵਲੋਕਦਰ੍ਸ਼ੀ ਹੋਤਾ ਹੁਆ
[ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰਹਿਤਮ੍] ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰਹਿਤ, [ਅਵ੍ਯਾਬਾਧਮ੍] ਅਵ੍ਯਾਬਾਧ, [ਅਨਨ੍ਤਮ੍ ਸੁਖਮ੍ ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੋਤਿ] ਅਨਨ੍ਤ ਸੁਖਕੋ
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤਾ ਹੈ.
ਹੇਤੁ–ਅਭਾਵੇ ਨਿਯਮਥੀ ਆਸ੍ਰਵਨਿਰੋਧਨ ਜ੍ਞਾਨੀਨੇ,
ਆਸਰਵਭਾਵ–ਅਭਾਵਮਾਂ ਕਰ੍ਮੋ ਤਣੁਂ ਰੋਧਨ ਬਨੇ; ੧੫੦.
ਕਰ੍ਮੋ–ਅਭਾਵੇ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਾਨੀ
Page 218 of 264
PDF/HTML Page 247 of 293
single page version
ਆਸ੍ਰਵਹੇਤੁਰ੍ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਯ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਰੂਪੋ ਭਾਵਃ. ਤਦਭਾਵੋ ਭਵਤਿ ਜ੍ਞਾਨਿਨਃ. ਤਦਭਾਵੇ
ਦਰ੍ਸ਼ਿਤ੍ਵਮਵ੍ਯਾਬਾਧਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵ੍ਯਾਪਾਰਾਤੀਤਮਨਨ੍ਤਸੁਖਤ੍ਵਞ੍ਚੇਤਿ. ਸ ਏਸ਼ ਜੀਵਨ੍ਮੁਕ੍ਤਿਨਾਮਾ ਭਾਵਮੋਕ੍ਸ਼ਃ. ਕਥਮਿਤਿ
ਚੇਤ੍. ਭਾਵਃ ਖਲ੍ਵਤ੍ਰ ਵਿਵਕ੍ਸ਼ਿਤਃ ਕਰ੍ਮਾਵ੍ਰੁਤ੍ਤਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਯ ਕ੍ਰਮਪ੍ਰਵਰ੍ਤਮਾਨਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪਃ. ਸ ਖਲੁ
ਸਂਸਾਰਿਣੋਨਾਦਿਮੋਹਨੀਯਕਰ੍ਮੋਦਯਾਨੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਵਸ਼ਾਦਸ਼ੁਦ੍ਧੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਾਸ੍ਰਵਹੇਤੁਃ. ਸ ਤੁ ਜ੍ਞਾਨਿਨੋ ਮੋਹਰਾਗ–
ਦ੍ਵੇਸ਼ਾਨੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪੇਣ ਪ੍ਰਹੀਯਤੇ. ਤਤੋਸ੍ਯ ਆਸ੍ਰਵਭਾਵੋ ਨਿਰੁਧ੍ਯਤੇ. ਤਤੋ ਨਿਰੁਦ੍ਧਾਸ੍ਰਵਭਾਵਸ੍ਯਾਸ੍ਯ
ਮੋਹਕ੍ਸ਼ਯੇਣਾਤ੍ਯਨ੍ਤਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਮਨਾਦਿਮੁਦ੍ਰਿਤਾਨਨ੍ਤਚੈਤਨ੍ਯਵੀਰ੍ਯਸ੍ਯ ਸ਼ੁਦ੍ਧਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪੇਣਾਨ੍ਤਰ੍ਮੁਹੂਰ੍ਤ– ਮਤਿਵਾਹ੍ਯ
ਯੁਗਪਞ੍ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਾਵਰਣਾਨ੍ਤਰਾਯਕ੍ਸ਼ੇਯਣ ਕਥਞ੍ਚਿਚ੍
ਹੋਤਾ ਹੈ. ਕਰ੍ਮਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇ ਪਰ ਸਰ੍ਵਜ੍ਞਤਾ, ਸਰ੍ਵਦਰ੍ਸ਼ਿਤਾ ਔਰ ਅਵ੍ਯਾਬਾਧ, ੧ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਵ੍ਯਾਪਾਰਾਤੀਤ, ਅਨਨ੍ਤ
ਸੁਖ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਯਹ
ਨਿਮ੍ਨਾਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟੀਕਰਣ ਹੈੇਃ–
ਮੋਹਨੀਯਕਰ੍ਮਕੇ ਉਦਯਕਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਤੀ ਹੁਈ ਪਰਿਣਤਿਕੇ ਕਾਰਣ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਹੈ, ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਾਸ੍ਰਵਕਾ ਹੇਤੁ ਹੈ.
ਪਰਨ੍ਤੁ ਵਹ [ਕ੍ਰਮਾਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤੀ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪ ਭਾਵ] ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਵਾਲੀ ਪਰਿਣਤਿਰੂਪਸੇ ਹਾਨਿਕੋ
ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਆਸ੍ਰਵਭਾਵਕੋ ਨਿਰੋਧ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਜਿਸੇ ਆਸ੍ਰਵਭਾਵਕਾ ਨਿਰੋਧ ਹੁਆ
ਹੈ ਐਸੇ ਉਸ ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਮੋਹਕੇ ਕ੍ਸ਼ਯ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰਪਨਾ ਹੋਨੇਸੇ, ਜਿਸੇ ਅਨਾਦਿ ਕਾਲਸੇ ਅਨਨ੍ਤ
ਚੈਤਨ੍ਯ ਔਰ [ਅਨਨ੍ਤ] ਵੀਰ੍ਯ ਮੁਂਦ ਗਯਾ ਹੈ ਐਸਾ ਵਹ ਜ੍ਞਾਨੀ [ਕ੍ਸ਼ੀਣਮੋਹ ਗੁਣਸ੍ਥਾਨਮੇਂ] ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕ੍ਰਿਯਾਰੂਪਸੇ
ਅਂਤਰ੍ਮੁਹੂਰ੍ਤ ਵ੍ਯਤੀਤ ਕਰਕੇ ਯੁਗਪਦ੍ ਜ੍ਞਾਨਾਵਰਣ, ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਵਰਣ ਔਰ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਾ ਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋਨੇਸੇ ਕਥਂਚਿਤ੍
੨. ਜੀਵਨ੍ਮੁਕ੍ਤਿ = ਜੀਵਿਤ ਰਹਤੇ ਹੁਏ ਮੁਕ੍ਤਿ; ਦੇਹ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਮੁਕ੍ਤਿ.
Page 219 of 264
PDF/HTML Page 248 of 293
single page version
ਨਿਤ੍ਯਮੇਵਾਵਤਿਸ਼੍ਠਤੇ. ਇਤ੍ਯੇਸ਼ ਭਾਵਕਰ੍ਮਮੋਕ੍ਸ਼ਪ੍ਰਕਾਰਃ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕਰ੍ਮਮੋਕ੍ਸ਼ਹੇਤੁਃ ਪਰਮ–ਸਂਵਰਪ੍ਰਕਾਰਸ਼੍ਚ.. ੧੫੦–੧੫੧..
ਜਾਯਤੇ ਨਿਰ੍ਜਰਾਹੇਤੁਃ ਸ੍ਵਭਾਵਸਹਿਤਸ੍ਯ ਸਾਧੋਃ.. ੧੫੨..
ਅਵ੍ਯਾਬਾਧ–ਅਨਨ੍ਤਸੁਖਵਾਲਾ ਸਦੈਵ ਰਹਤਾ ਹੈ.
ਸਮਸ੍ਤ ਜ੍ਞੇਯੋਂਕੋ ਜਾਨਤਾ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਉਸੇ ਕਥਂਚਿਤ੍ ਕੂਟਸ੍ਥ ਕਹਾ ਹੈ.]
੨. ਭਾਵਕਰ੍ਮਮੋਕ੍ਸ਼=ਭਾਵਕਰ੍ਮਕਾ ਸਰ੍ਵਥਾ ਛੂਟ ਜਾਨਾ; ਭਾਵਮੋਕ੍ਸ਼. [ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਕ੍ਰਿਯਾਮੇਂ ਕ੍ਰਮਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਕਾ ਅਭਾਵ ਹੋਨਾ ਵਹ ਭਾਵਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੈ
੩. ਪ੍ਰਕਾਰ=ਸ੍ਵਰੂਪ; ਰੀਤ.
ਦ੍ਰਗਜ੍ਞਾਨਥੀ ਪਰਿਪੂਰ੍ਣ ਨੇ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਵਿਰਹਿਤ ਧ੍ਯਾਨ ਜੇ,
ਤੇ ਨਿਰ੍ਜਰਾਨੋ ਹੇਤੁ ਥਾਯ ਸ੍ਵਭਾਵਪਰਿਣਤ ਸਾਧੁਨੇ. ੧੫੨.
Page 220 of 264
PDF/HTML Page 249 of 293
single page version
ਚਾਨ੍ਯਦ੍ਰਵ੍ਯਸਂਯੋਗਵਿਯੁਕ੍ਤਂ
ਕਾਰਣ ਜੋ ਅਨ੍ਯਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਯੋਗ ਰਹਿਤ ਹੈ ਔਰ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਸ੍ਵਰੂਪਮੇਂ ਅਵਿਚਲਿਤ ਚੈਤਨ੍ਯਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰੂਪ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ
ਜੋ ਕਥਂਚਿਤ੍ ‘ਧ੍ਯਾਨ’ ਨਾਮਕੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ ਐਸਾ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਸ੍ਵਰੂਪ [–ਆਤ੍ਮਾਕੀ ਨਿਜ ਦਸ਼ਾ] ਪੂਰ੍ਵਸਂਚਿਤ
ਕਰ੍ਮੋਂਕੀ ਸ਼ਕ੍ਤਿਕੋ ਸ਼ਾਤਨ ਅਥਵਾ ਉਨਕਾ ਪਤਨ ਦੇਖਕਰ ਨਿਰ੍ਜਰਾਕੇ ਹੇਤੁਰੂਪਸੇ ਵਰ੍ਣਨ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.
ਅਨ੍ਯਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਸਂਸਰ੍ਗ ਰਹਿਤ ਹੈ ਔਰ ਸ਼ੁਦ੍ਧਸ੍ਵਰੂਪਮੇਂ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਚੈਤਨ੍ਯਪਰਿਣਤਿਰੂਪ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ
‘ਧ੍ਯਾਨ’ ਨਾਮਕੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ. ਉਨਕੀ ਐਸੀ ਆਤ੍ਮਦਸ਼ਾਕਾ ਨਿਰ੍ਜਰਾਕੇ ਨਿਮਿਤ੍ਤਰੂਪਸੇ ਵਰ੍ਣਨ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ
ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਉਨ੍ਹੇਂ ਪੂਰ੍ਵੋਪਾਰ੍ਜਿਤ ਕਰ੍ਮੋਂਕੀ ਸ਼ਕ੍ਤਿ ਹੀਨ ਹੋਤੀ ਜਾਤੀ ਹੈ ਤਥਾ ਵੇ ਕਰ੍ਮ ਖਿਰਤੇ ਜਾਤੇ ਹੈ.. ੧੫੨..
ਹੈ.
Page 221 of 264
PDF/HTML Page 250 of 293
single page version
ਵਵਗਦਵੇਦਾਉਸ੍ਸੋ ਮੁਯਦਿ ਭਵਂ ਤੇਣ ਸੋ ਮੋਕ੍ਖੋ.. ੧੫੩..
ਵ੍ਯਪਗਤਵੇਦ੍ਯਾਯੁਸ਼੍ਕੋ ਮੁਞ੍ਚਤਿ ਭਵਂ ਤੇਨ ਸ ਮੋਕ੍ਸ਼ਃ.. ੧੫੩..
ਪਰਮਨਿਰ੍ਜਰਾਕਾਰਣਧ੍ਯਾਨਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧੌ ਸਤ੍ਯਾਂ ਪੂਰ੍ਵਕਰ੍ਮਸਂਤਤੌ ਕਦਾਚਿਤ੍ਸ੍ਵਭਾਵੇਨੈਵ ਕਦਾ–ਚਿਤ੍ਸਮੁਦ੍ਧਾਤ
ਵਿਧਾਨੇਨਾਯੁਃਕਰ੍ਮਸਮਭੂਤਸ੍ਥਿਤ੍ਯਾਮਾਯੁਃਕਰ੍ਮਾਨੁਸਾਰੇਣੈਵ ਨਿਰ੍ਜੀਰ੍ਯਮਾਣਾਯਾਮ ਪੁਨਰ੍ਭਵਾਯ ਤਦ੍ਭਵਤ੍ਯਾਗਸਮਯੇ
ਵੇਦਨੀਯਾਯੁਰ੍ਨਾਮਗੋਤ੍ਰਰੂਪਾਣਾਂ ਜੀਵੇਨ ਸਹਾਤ੍ਯਨ੍ਤਵਿਸ਼੍ਲੇਸ਼ਃ ਕਰ੍ਮਪੁਦ੍ਗਲਾਨਾਂ ਦ੍ਰਵ੍ਯਮੋਕ੍ਸ਼ਃ.. ੧੫੩..
ਹੋਕਰ [ਭਵਂ ਮਞ੍ਚਤਿ] ਭਵਕੋ ਛੋੜਤਾ ਹੈ; [ਤੇਨ] ਇਸਲਿਯੇ [ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਰ੍ਵ ਕਰ੍ਮਪੁਦ੍ਗਲੋਂਕਾ ਵਿਯੋਗ
ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ] [ਸਃ ਮੋਕ੍ਸ਼ਃ] ਵਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੈ.
ਕਰ੍ਮਸਂਤਤਿ– ਕਿ ਜਿਸਕੀ ਸ੍ਥਿਤਿ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਹੀ ਆਯੁਕਰ੍ਮਕੇ ਜਿਤਨੀ ਹੋਤੀ ਹੈ ਔਰ ਕਦਾਚਿਤ੍
ਦਨੀਯ–ਆਯੁ–ਨਾਮ–ਗੋਤ੍ਰਰੂਪ
੩. ਕੇਵਲੀਭਗਵਾਨਕੋ ਵੇਦਨੀਯ, ਨਾਮ ਔਰ ਗੋਤ੍ਰਕਰ੍ਮਕੀ ਸ੍ਥਿਤਿ ਕਭੀ ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਹੀ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਕੇਵਲੀਸਮੁਦ੍ਘਾਤਰੂਪ
ਪਰ ਭੀ ਵਹ ਸ੍ਥਿਤਿ ਘਟਕਰ ਆਯੁਕਰ੍ਮ ਜਿਤਨੀ ਹੋਨੇਮੇਂ ਕੇਵਲੀਸਮੁਦ੍ਘਾਤ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਬਨਤਾ ਹੈ.
ਨੇ ਆਯੁਵੇਦ੍ਯਵਿਹੀਨ ਥਈ ਭਵਨੇ ਤਜੇ; ਤੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਛੇ. ੧੫੩.
Page 222 of 264
PDF/HTML Page 251 of 293
single page version
ਸਮਾਪ੍ਤ ਹੁਆ.
ਚਾਰਿਤ੍ਰਂ ਚ ਤਯੋਰ੍ਨਿਯਤਮਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮਨਿਨ੍ਦਿਤਂ ਭਣਿਤਮ੍.. ੧੫੪..
੨. ਚੂਲਿਕਾਕੇ ਅਰ੍ਥਕੇ ਲਿਏ ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਠ ੧੫੧ ਕਾ ਪਦਟਿਪ੍ਪਣ ਦੇਖੇ.
ਦ੍ਰਗ੍ਜ੍ਞਾਨਨਿਯਤ ਅਨਿਂਧ ਜੇ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਤੇ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਛੇ. ੧੫੪.
Page 223 of 264
PDF/HTML Page 252 of 293
single page version
ਰ੍ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਯੋਰ੍ਯਨ੍ਨਿਯਤਮਵਸ੍ਥਿਤਮੁਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਰੂਪਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਮਯਮਸ੍ਤਿਤ੍ਵਂ ਰਾਗਾਦਿਪਰਿਣਤ੍ਯਭਾਵਾਦਨਿਨ੍ਦਿਤਂ
ਤਚ੍ਚਰਿਤਂ; ਤਦੇਵ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਇਤਿ. ਦ੍ਵਿਵਿਧਂ ਹਿ ਕਿਲ ਸਂਸਾਰਿਸ਼ੁ ਚਰਿਤਂ– ਸ੍ਵਚਰਿਤਂ ਪਰਚਰਿਤਂ ਚ;
ਸ੍ਵਸਮਯਪਰਸਮਯਾਵਿਤ੍ਯਰ੍ਥਃ. ਤਤ੍ਰ ਸ੍ਵਭਾਵਾਵਸ੍ਥਿਤਾਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸ੍ਵਰੂਪਂ ਸ੍ਵਚਰਿਤਂ, ਪਰਭਾਵਾਵਸ੍ਥਿਤਾਸ੍ਤਿ–
ਤ੍ਵਸ੍ਵਰੂਪਂ ਪਰਚਰਿਤਮ੍. ਤਤ੍ਰ ਯਤ੍ਸ੍ਵ–
[ਨਿਯਤਮ੍] ਨਿਯਤ [ਅਸ੍ਤਿਵਮ੍] ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ– [ਅਨਿਨ੍ਦਿਤਂ] ਜੋ ਕਿ ਅਨਿਂਦਿਤ ਹੈ– [ਚਾਰਿਤ੍ਰਂ ਚ ਭਣਿਤਮ੍]
ਉਸੇ [ਜਿਨੇਨ੍ਦ੍ਰੋਂਨੇ] ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਕਹਾ ਹੈ.
ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਰੂਪ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਮਯ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ– ਜੋ ਕਿ ਰਾਗਾਦਿਪਰਿਣਾਮਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਅਨਿਂਦਿਤ ਹੈ – ਵਹ
ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ; ਵਹੀ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ.
ਵਹ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ ਔਰ ਪਰਭਾਵਮੇਂ ਅਵਸ੍ਥਿਤ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸ੍ਵਰੂਪ [ਚਾਰਿਤ੍ਰ] ਵਹ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ. ਉਸਮੇਂਸੇ
੨. ਨਿਯਤ=ਅਵਸ੍ਥਿਤ; ਸ੍ਥਿਤ; ਸ੍ਥਿਰ; ਦ੍ਰਢਰੂਪ ਸ੍ਥਿਤ.
੩. ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ=ਵਰ੍ਤਨਾ; ਹੋਨਾ. [ਉਤ੍ਪਾਦਵ੍ਯਯਧ੍ਰੌਵ੍ਯਰੂਪ ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਵਹ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਹੈ.]
Page 224 of 264
PDF/HTML Page 253 of 293
single page version
ਤ੍ਵੇਨਾਵਧਾਰਣੀਯਮਿਤਿ.. ੧੫੪..
ਜਦਿ ਕੁਣਦਿ ਸਗਂ ਸਮਯਂ ਪਬ੍ਭਸ੍ਸਦਿ
ਯਦਿ ਕੁਰੁਤੇ ਸ੍ਵਕਂ ਸਮਯਂ ਪ੍ਰਭ੍ਰਸ੍ਯਤਿ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਾਤ੍.. ੧੫੫..
ਅਵਸ੍ਥਿਤ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਅਨਿਂਦਿਤ ਹੈ ਵਹ–ਯਹਾਁ ਸਾਕ੍ਸ਼ਾਤ੍ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਰੂਪ
ਅਵਧਾਰਣਾ.
ਗਯਾ; ਐਸਾ ਜਾਨਕਰ ਉਸੀ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤ ਚਾਰਿਤ੍ਰਕੀ – ਜੋ ਕਿ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ ਹੈ ਉਸਕੀ –
ਨਿਰਨ੍ਤਰ ਭਾਵਨਾ ਕਰਨਾ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੂਤ੍ਰਤਾਤ੍ਪਰ੍ਯ ਹੈ.] . ੧੫੪..
ਵਹ [ਸ੍ਵਕਂ ਸਮਯਂ ਕੁਰੁਤੇ] [ਨਿਯਤ ਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਸੇ ਪਰਿਣਮਿਤ ਹੋਕਰ] ਸ੍ਵਸਮਯਕੋ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤੋ
[ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਾਤ੍] ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਸੇ [ਪ੍ਰਭ੍ਰਸ੍ਯਤਿ] ਛੂਟਤਾ ਹੈ.
ਤੇ ਜੋ ਕਰੇ ਸ੍ਵਕਸਮਯਨੇ ਤੋ ਕਰ੍ਮਬਂਧਨਥੀ ਛੂਟੇ. ੧੫੫.
Page 225 of 264
PDF/HTML Page 254 of 293
single page version
ਸਂਸਾਰਿਣੋ ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਾਵਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਸ੍ਯਾਪ੍ਯਨਾਦਿਮੋਹਨੀਯੋ–
ਪਰਚਰਿਤਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍. ਤਸ੍ਯੈਵਾਨਾਦਿਮੋਹਨੀਯੋਦਯਾਨੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਪਰਤ੍ਵਮਪਾਸ੍ਯਾਤ੍ਯਨ੍ਤਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਸ੍ਯ ਸਤਃ
ਸਮੁਪਾਤ੍ਤਭਾਵੈਕ੍ਯਰੁਪ੍ਯਤ੍ਵਾਨ੍ਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਂ ਸ੍ਵਸਮਯਃ ਸ੍ਵਚਰਿਤਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍ ਅਥ ਖਲੁ ਯਦਿ
ਕਥਞ੍ਚਨੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਜੀਵਃ ਪਰਸਮਯਂ ਵ੍ਯੁਦਸ੍ਯ ਸ੍ਵਸਮਯਮੁਪਾਦਤ੍ਤੇ ਤਦਾ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਾਦਵਸ਼੍ਯਂ ਭ੍ਰਸ਼੍ਯਤਿ.
ਯਤੋ ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਂ ਚਰਿਤਂ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਇਤਿ.. ੧੫੫..
ਕੇ ਕਾਰਣ ਉਪਰਕ੍ਤ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ [–ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ] ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ [ਸ੍ਵਯਂ] ਭਾਵੋਂਕਾ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਪਨਾ
[–ਅਨੇਕਰੂਪਪਨਾ] ਗ੍ਰਹਣ ਕਿਯਾ ਹੋਨਕੇੇ ਕਾਰਣ ਉਸੇੇ ਜੋ ਅਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵਹ ਪਰਸਮਯ
ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ; ਵਹੀ [ਜੀਵ] ਜਬ ਅਨਾਦਿ ਮੋਹਨੀਯਕੇ ਉਦਯਕਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਨੇ ਵਾਲੀ ਪਰਿਣਤਿ
ਕਰਨਾ ਛੋੜਕਰ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ [ਸ੍ਵਯਂ] ਭਾਵਕਾ ਏਕਰੂਪਪਨਾ ਗ੍ਰਹਣ ਕਿਯਾ
ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਉਸੇ ਜੋ ਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵਹ ਸ੍ਵਸਮਯ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ.
ਹੈ ਕਿ] ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਨਿਯਤ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਵਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ.. ੧੫੫..
੨. ਅਨਿਯਤ=ਅਨਿਸ਼੍ਚਿਤ; ਅਨੇਕਰੂਪ; ਵਿਵਿਧ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ.
੩. ਨਿਯਤ=ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ; ਏਕਰੂਪ; ਅਮੁਕ ਏਕ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ.
Page 226 of 264
PDF/HTML Page 255 of 293
single page version
ਸੋ ਸਗਚਰਿਤ੍ਤਭਟ੍ਠੋ
ਸ ਸ੍ਵਕਚਰਿਤ੍ਰਭ੍ਰਸ਼੍ਟਃ ਪਰਚਰਿਤਚਰੋ ਭਵਤਿ ਜੀਵਃ.. ੧੫੬..
ਸੋਪਰਾਗੋਪਯੋਗਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਃ ਪਰਚਰਿਤਮਿਤਿ.. ੧੫੬..
ਜੀਵ [ਸ੍ਵਕਚਰਿਤ੍ਰਭ੍ਰਸ਼੍ਟਃ] ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਭ੍ਰਸ਼੍ਟ ਐਸਾ [ਪਰਚਰਿਤਚਰਃ ਭਵਤਿ] ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ
ਹੈ
[ਉਪਰਕ੍ਤਉਪਯੋਗਵਾਲਾ] ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੁਆ, ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ ਸ਼ੁਭ ਯਾ ਅਸ਼ੁਭ ਭਾਵਕੋ ਧਾਰਣ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਵਹ [ਜੀਵ]
ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਸੇ ਭ੍ਰਸ਼੍ਟ ਐਸਾ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਕਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਸ੍ਵਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ
ਂਸ਼ੁਦ੍ਧ–ਉਪਯੋਗਰੂਪ ਪਰਿਣਤਿ ਵਹ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ ਔਰ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ ਸੋਪਰਾਗ–ਉਪਯੋਗਰੂਪ ਪਰਿਣਤਿ ਵਹ
ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ.. ੧੫੬..
ਜੇ ਰਾਗਥੀ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਮਾਂ ਕਰਤੋ ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਭਾਵਨੇ,
ਤੇ ਸ੍ਵਕਚਰਿਤ੍ਰਥੀ ਭ੍ਰਸ਼੍ਟ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਆਚਰਨਾਰ ਛੇ. ੧੫੬.
Page 227 of 264
PDF/HTML Page 256 of 293
single page version
ਸੋ ਤੇਣ ਪਰਚਰਿਤ੍ਤੋ ਹਵਦਿ ਤ੍ਤਿ ਜਿਣਾ ਪਰੁਵੇਂਤਿ.. ੧੫੭..
ਸ ਤੇਨ ਪਰਚਰਿਤ੍ਰਃ ਭਵਤੀਤਿ ਜਿਨਾਃ ਪ੍ਰਰੂਪਯਨ੍ਤਿ.. ੧੫੍ਰ੭..
ਪਰਚਰਿਤਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਰ੍ਬਨ੍ਧਮਾਰ੍ਗ ਏਵ, ਨ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਇਤਿ.. ੧੫੭..
ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ–[ਇਤਿ] ਐਸਾ [ਜਿਨਾਃ] ਜਿਨ [ਪ੍ਰਰੂਪਯਨ੍ਤਿ] ਪ੍ਰਰੂਪਿਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ.
ਵਹ ਭਾਵ ਜਬ ਜਿਸ ਜੀਵਕੋ ਹੋ ਤਬ ਵਹ ਜੀਵ ਉਸ ਭਾਵ ਦ੍ਵਾਰਾ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ– ਐਸਾ [ਜਿਨੇਂਦ੍ਰੋਂ ਦ੍ਵਾਰਾ]
ਪ੍ਰਰੂਪਿਤ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ [ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿ] ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰਮੇਂ ਪ੍ਰਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿ ਸੋ ਬਂਧਮਾਰ੍ਗ ਹੀ
ਹੈ, ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਨਹੀਂ ਹੈ.. ੧੫੭..
ਤੇਨਾ ਵਡੇ ਤੇ ‘ਪਰਚਰਿਤ’ ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟ ਛੇ ਜਿਨਦੇਵਥੀ. ੧੫੭.
Page 228 of 264
PDF/HTML Page 257 of 293
single page version
ਯਃ ਖਲੁ ਨਿਰੁਪਰਾਗੋਪਯੋਗਤ੍ਵਾਤ੍ਸਰ੍ਵਸਙ੍ਗਮੁਕ੍ਤਃ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਵ੍ਯਾਵ੍ਰੁਤ੍ਤੋਪਯੋਗਤ੍ਵਾਦਨਨ੍ਯਮਨਾਃ ਆਤ੍ਮਾਨਂ
ਯਤੋ ਹਿ ਦ੍ਰਸ਼ਿਜ੍ਞਪ੍ਤਿਸ੍ਵਰੂਪੇ ਪੁਰੁਸ਼ੇ ਤਨ੍ਮਾਤ੍ਰਤ੍ਵੇਨ ਵਰ੍ਤਨਂ ਸ੍ਵਚਰਿਤਮਿਤਿ.. ੧੫੮..
ਸ੍ਥਿਰਤਾਪੂਰ੍ਵਕ] [ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ਼੍ਯਤਿ] ਜਾਨਤਾ–ਦੇਖਤਾ ਹੈ, [ਸਃ ਜੀਵਃ] ਵਹ ਜੀਵ [ਸ੍ਵਕਚਰਿਤਂ]
ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ [ਚਰਿਤ] ਆਚਰਤਾ ਹੈ.
ਸ਼ੂਨ੍ਯ ਹੈ ਤਥਾਪਿ ਨਿਃਸਂਗ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਕੀ ਭਾਵਨਾ ਦ੍ਵਾਰਾ ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਸੁਨ੍ਦਰ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਯਨ੍ਦੀ ਪਰਮਾਨਨ੍ਦਸ੍ਵਰੂਪ ਸੁਖਸੁਧਾਰਸਕੇ
ਆਸ੍ਵਾਦਸੇ, ਪੂਰ੍ਣ–ਕਲਸ਼ਕੀ ਭਾਁਤਿ, ਸਰ੍ਵ ਆਤ੍ਮਪ੍ਰਦੇਸ਼ਮੇਂ ਭਰਪੂਰ ਹੋਤਾ ਹੈ.]
੩. ਅਨਨ੍ਯਮਨਵਾਲਾ=ਜਿਸਕੀ ਪਰਿਣਤਿ ਅਨ੍ਯ ਪ੍ਰਤਿ ਨਹੀਂ ਜਾਤੀ ਐਸਾ. [ਮਨ=ਚਿਤ੍ਤ; ਪਰਿਣਤਿ; ਭਾਵ]
ਸੌ–ਸਂਗਮੁਕ੍ਤ ਅਨਨ੍ਯਚਿਤ੍ਤ ਸ੍ਵਭਾਵਥੀ ਨਿਜ ਆਤ੍ਮਨੇ
Page 229 of 264
PDF/HTML Page 258 of 293
single page version
ਦਂਸਣਣਾਣਵਿਯਪ੍ਪਂ ਅਵਿਯਪ੍ਪਂ ਚਰਦਿ ਅਪ੍ਪਾਦੋ.. ੧੫੯..
ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਵਿਕਲ੍ਪਮਵਿਕਲ੍ਪਂ ਚਰਤ੍ਯਾਤ੍ਮਨਃ.. ੧੫੯..
ਆਚਰਤਾ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਦ੍ਰੁਸ਼ਿਜ੍ਞਪ੍ਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਪੁਰੁਸ਼ਮੇਂ [ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ] ਤਨ੍ਮਾਤ੍ਰਰੂਪਸੇ ਵਰ੍ਤਨਾ ਸੋ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ
ਹੈ.
ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਦ੍ਰੁਸ਼ਿਜ੍ਞਪ੍ਤਿਸ੍ਵਰੂਪ ਆਤ੍ਮਾਮੇਂ ਮਾਤ੍ਰ ਦ੍ਰੁਸ਼ਿਜ੍ਞਪ੍ਤਿਰੂਪਸੇ ਪਰਿਣਮਿਤ
ਹੋਕਰ ਰਹਨਾ ਵਹ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ.. ੧੫੮..
ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਅਭੇਰੂਪ [ਚਰਤਿ] ਆਚਰਤਾ ਹੈ, [ਸਃ] ਵਹ [ਸ੍ਵਕਂ ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ] ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਕੋ ਆਚਰਤਾ ਹੈ.
ਨਿਜ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਭੇਦਨੇ ਜੀਵਥੀ ਅਭਿਨ੍ਨ ਜ ਆਚਰੇ. ੧੫੯.
Page 230 of 264
PDF/HTML Page 259 of 293
single page version
[ਮੋਕ੍ਸ਼ਰੂਪ] ਸਾਧ੍ਯ ਔਰ [ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਰੂਪ] ਸਾਧਨ ਏਕ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਰੂਪ [–ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ] ਹੈਂ.
ਸ੍ਵਕਂ ਚਰਿਤਂ ਚਰਤਿ. ਏਵਂ ਹਿ ਸ਼ੁਦ੍ਧਦ੍ਰਵ੍ਯਾਸ਼੍ਰਿਤਮਭਿਨ੍ਨਸਾਧ੍ਯ–
ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਭੇਦਕੋ ਭੀ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਅਭੇਦਰੂਪਸੇ ਆਚਰਤੇ ਹੈਂ, ਵੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਕੋ ਆਚਰਤੇ ਹੈਂ.
ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪਰੂਪਸੇ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਲੀਨ ਹੋਕਰ ਨਿਜਸ੍ਵਭਾਵਭੂਤ ਦਰ੍ਸ਼ਨਜ੍ਞਾਨਭੇਦੋਂਕੋ ਆਤ੍ਮਾਸੇ ਅਭੇਦਰੂਪਸੇ ਆਚਰਤੇ ਹੈਂ, ਵੇ ਮੁਨੀਂਦ੍ਰ
ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰਕਾ ਆਚਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਹੈਂ.]
੨. ਯਹਾਁ ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਕਾ ਵਿਸ਼ਯ ਸ਼ੁਦ੍ਧਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧਪਰ੍ਯਾਯਪਰਿਣਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੈ, ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਕਲੇ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੀ [–ਪਰਨਿਮਿਤ੍ਤ
੪. ਜਿਨ ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਮੇਂ ਸ੍ਵ ਤਥਾ ਪਰ ਕਾਰਣ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਉਪਾਦਾਨਕਾਰਣ ਤਥਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਕਾਰਣ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਵੇ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ
ਅਵਲਮ੍ਬਨ ਸਹਿਤ] ਵਰ੍ਤਤੇ ਹੁਏ ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ [ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਗਤ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ], ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਜ੍ਞਾਨ [ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਗਤ ਜ੍ਞਾਨ] ਔਰ
ਪਂਚਮਹਾਵ੍ਰਤਾਦਿਰੂਪ ਚਾਰਿਤ੍ਰ–ਯਹ ਸਬ ਸ੍ਵਪਰਹੇਤੁਕ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਹੈਂ. ਵੇ ਯਹਾ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਕੇ ਵਿਸ਼ਯਭੂਤ ਹੈਂ.
Page 231 of 264
PDF/HTML Page 260 of 293
single page version
ਭਿਨ੍ਨਸਾਧ੍ਯਸਾਧਨਭਾਵਂ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਮਾਸ਼੍ਰਿਤ੍ਯ ਪ੍ਰਰੁਪਿਤਮ੍. ਨ ਚੈਤਦ੍ਵਿਪ੍ਰਤਿਸ਼ਿਦ੍ਧਂ ਨਿਸ਼੍ਚਯਵ੍ਯਵਹਾਰਯੋਃ ਸਾਧ੍ਯ–
ਸਾਧਨਭਾਵਤ੍ਵਾਤ੍ਸੁਵਰ੍ਣਸੁਵਰ੍ਣਪਾਸ਼ਾਣਵਤ੍. ਅਤ ਏਵੋਭਯਨਯਾਯਤ੍ਤਾ ਪਾਰਮੇਸ਼੍ਵਰੀ ਤੀਰ੍ਥਪ੍ਰਵਰ੍ਤਨੇਤਿ.. ੧੫੯..
ਪ੍ਰਰੂਪਿਤ ਕਿਯਾ ਗਯਾ ਥਾ. ਇਸਮੇਂ ਪਰਸ੍ਪਰ ਵਿਰੋਧ ਆਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਸੁਰ੍ਵਣ ਔਰ
ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ [ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ], ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਜ੍ਞਾਨ ਔਰ ਪਂਚਮਹਾਵ੍ਰਤਾਦਿਰੂਪ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਸੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ
ਕ੍ਯੋਂਕਿ [ਮੋਕ੍ਸ਼ਰੂਪ] ਸਾਧ੍ਯ ਸ੍ਵਹੇਤੁਕ ਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ ਔਰ [ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਾਦਿਮਯ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਰੂਪ] ਸਾਧਨ ਸ੍ਵਪਰਹੇਤੁਕ
ਪਰ੍ਯਾਯ ਹੈ.
ਭਾਵਲਿਂਗੀ ਮੁਨਿਕੋ ਸਵਿਕਲ੍ਪ ਦਸ਼ਾਮੇਂ ਵਰ੍ਤਤੇ ਹੁਏ ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨ, ਤਤ੍ਤ੍ਵਾਰ੍ਥਜ੍ਞਾਨ ਔਰ ਮਹਾਵ੍ਰਤਾਦਿਰੂਪ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਨਿਰ੍ਵਿਕਲ੍ਪ
ਦਸ਼ਾਮੇਂ ਵਰ੍ਤਤੇ ਹੁਏ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ਼੍ਰਦ੍ਧਾਨਜ੍ਞਾਨਾਨੁਸ਼੍ਠਾਨਨਕੇ ਸਾਧਨ ਹੈਂ.
ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਃ– ਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥ ਨਿਰੂਪਣ ਹੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹਿਯੇ; ਅਭੂਤਾਰ੍ਥ ਉਪਚਰਿਤ ਨਿਰੂਪਣ ਕਿਸਲਿਯੇ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ?
ਉਤ੍ਤਰਃ– ਜਿਸੇ ਸਿਂਹਕਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸ੍ਵਰੂਪ ਸੀਧਾ ਸਮਝਮੇਂ ਨ ਆਤਾ ਹੋ ਉਸੇ ਸਿਂਹਕੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕੇ ਉਪਚਰਿਤ ਨਿਰੂਪਣ
ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਿਸੇ ਵਸ੍ਤੁਕਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸ੍ਵਰੂਪ ਸੀਧਾ ਸਮਝਮੇਂ ਨ ਆਤਾ ਹੋ ਉਸੇ ਵਸ੍ਤੁਸ੍ਵਰੂਪਕੇ ਉਪਚਰਿਤ ਨਿਰੂਪਣ ਦ੍ਵਾਰਾ
ਵਸ੍ਤੁਸ੍ਵਰੂਪਕੀ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸਮਝ ਕੀ ਓਰ ਲੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ. ਔਰ ਲਮ੍ਬੇ ਕਥਨਕੇ ਬਦਲੇਮੇਂ ਸਂਕ੍ਸ਼ਿਪ੍ਤ ਕਥਨ ਕਰਨੇਕੇ ਲਿਏ ਭੀ
ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯ ਦ੍ਵਾਰਾ ਉਪਚਰਿਤ ਨਿਰੂਪਣ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. ਯਹਾਁ ਇਤਨਾ ਲਕ੍ਸ਼ਮੇਂ ਰਖਨੇਯੋਗ੍ਯ ਹੈ ਕਿ – ਜੋ ਪੁਰੁਸ਼
ਬਿਲ੍ਲੀਕੇ ਨਿਰੂਪਣਕੋ ਹੀ ਸਿਂਹਕਾ ਨਿਰੂਪਣ ਮਾਨਕਰ ਬਿਲ੍ਲੀਕੋ ਹੀ ਸਿਂਹ ਸਮਝ ਲੇ ਵਹ ਤੋ ਉਪਦੇਸ਼ਕੇ ਹੀ ਯੋਗ੍ਯ
ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੋ ਪੁਰੁਸ਼ ਉਪਚਰਿਤ ਨਿਰੂਪਣਕੋ ਹੀ ਸਤ੍ਯਾਰ੍ਥ ਨਿਰੂਪਣ ਮਾਨਕਰ ਵਸ੍ਤੁਸ੍ਵਰੂਪਕੋ ਮਿਥ੍ਯਾ
ਰੀਤਿਸੇ ਸਮਝ ਬੈਠੇੇ ਵਹ ਤੋ ਉਪਦੇਸ਼ਕੇ ਹੀ ਯੋਗ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ.